Gehiago buruz evolutionea an greko hizkuntza (II)

Gehiago buruz evolutionea an greko hizkuntza (II)

Kommentatu nuen an aurreko blogeko posta kasu bat na evolutionea an greko hizkuntza, kasua na komparativoa forma zaharrean non da agertzen forma trinkoan (μικρότερο) eta bestetik forma berrian non agertzen da forma periphrastikoan (πιο μικρό).

Orai ostera nahi dut kommentatu beste puntu edo kasu bat evolutionearena na partikula bat (justuki, σύνδεσμος [syndesmos] edo konjunktionea)

-γάρ-

doana kokaturik forma zaharrean leku edo positione "desegokian" zein baina da evolutionatu edo du jauzi egin modernitatean "leku edo positione yago logikoa an esaldia" edo zaigu bilakatu informativoagoa, da korritu konjunktionea -γάρ- leku yago strategikoa informativoki.

Halan dugu ikusiko -eta nahi luenak ere observatuko- inskriptionea dagoena an Pantanassa (Panta + anassa: Oroerregina edo erregina na erregina guziak) eliza ezaguna, an Patras. Nola ikusi ahal da photoan na link hau

(http://www.infocenterpatras.gr/IMAGES/pantanassa2.jpg)

bada, ba dago inskriptione bat fatxadan dagoena gainean hon bost arkuak non ahal da irakurri inskriptionea hiru lerrotan. Ditugula tratatuko hemen azken bi lerroak soil zeren hor agertzen bait da γάρ konjunktionea. (Erabil zazu aumentua eta ahalko duzu aise irakurri textua)

είσελθε εις τόν οίκον μου καί

στήθι μετά φόβου ο γάρ τόπος

ούτος άγιος εστί

zein bait da euskaraz

hator neure etxera eta

hago beldurrez hau zeren lekua

hau saindua da

Bada, dugu orai kommentatuko positionea na γάρ partikulea zein dago artean artikulua (ο) eta substantivoa (τόπος), sartua "illogikoki" tartean batasun konzeptual hori (artikulua + substantivoa, ο τόπος), "illogikoki" pean gaurko konzeptione informativo kommunikativoa. Illogikoki diot nik zeren nahi duelarik eman explikationea edo arrazoina zerengatik behar dugu egon beldurrez elizan da batetik logikoa avisa gaitzan 1) kin γάρ partikulea nola preavisualki aitzinetik ezi ez sarturik phrase explikativoan eta ere bestetik 2) gabe hautsi hori batasun konzeptuala na artikulua eta substantivoa, ο τόπος; sartu gabe erdian γάρ zangotrabatuki, ο γάρ τόπος
(ha zeren lekua, el porque sitio, the because place).

Modernoki partikula horiek, zeren konkretuki γάρ partikulea galdua da orai, baina bere funzione bereko equivalenteak dagoz -esaterako γιατί- doazenak beti aurretik ezi zeri dagokie, digutelarik klarki avisatzen -preavisatzen- aitzinetik datorrela beste informatione komplementario bat
(zeren ha lekua ....... , porque el sitio ........... , because the place ..........).

Dut ere, argigarri, jarriko hau exemplu imaginativoa gaztelaniaz

En el hotel tuvimos que cambiar de habitacion la porque cama tenia una pata rota (forma struktural greko klassikoan)

En el hotel tuvimos que cambiar de habitacion porque la cama tenia una pata rota (forma modernoan)

Bada, da evolutionatu zorionez positivoki, modu yago informativoa eta kommunikativoa. Zeren nork ukatu ahal du ze dira askoz mezu informativoagoak eta kommunikativoak


(γιατί ο τόπος .......................................,

zeren ha lekua .....................................,

porque el sitio ......................................,

because the place ...............................)

ezen ez

(ο γάρ τόπος .....................................,

ha zeren lekua ..................................,

el porque sitio ...................................,

the because place .............................)?


Patras, Grezia
San Silvestre eguna, 31 abendua 2009

Exemplua na evolutionea (e. positivoa) an greko hizkuntza

Exemplua na evolutionea (e. positivoa) an greko hizkuntza

edo nahi bada titulua modu yago traditionalean

Evolutionearen (e. positivoaren) exemplua greko hizkuntzan

Guziz gauza jakina eta agirizkoa da ze guzia da evolutionatzen edo kambiatzen. Bai hizkuntzetan nola ere edozein arlotan, inkluso dira evolutionatzen ere mineralak -mantsoki edo nahi bada arras mantsoki komparatuz kin gure bizitza edo evolutione personala-. Bada ez da dudarik ba dagoela evolutionea an hizkuntzak, hala nola, ere euskaran edo edozein hizkuntza. Gaur orai nik nahi nuke ekarri hona exemplu bat na evolutionea an greko hizkuntza daigun ikusi eta ere observa (ez soil ikusi) nola evolutionea behintzat gehienetan da positivoa, gu hiztunon mesedetan edo direktione yago effektivoan ezi evolutionatu aurreko phasea.

Bada, an hizkuntza grekoa zegoen lehen modu bakarra egiteko komparativoak (gorago) eta superlativoak (gorena).

Halan phase edo stadio zaharrean zen holaxe soil:

μικρό (mikro)
[txiki],

μικρότερο (mikrόtero)
[txikiago], komparativoa

edo

νόστιμο (nόstimo)
[gustagarri]

νοστιμότερο (nostimόtero)
[gustagarriago], komparativoa

aitzitik orai ba dugu bi possibilitate, lehengo hori zaharra zein da formaz postpositivoa (...τερο) eta kin hori zaharra ere oraiko berria zein da kin partikula prepositivoa (πιο + ...) eta ez kin postpositione adjunktua, holaxe:

μικρό
[txiki]

πιο μικρό
[txikiago], komparativo "berria"

(zena forama zaharrean: μικρότερο)

edo

νόστιμο
[gustagarri]

πιο νόστιμο
[gustagarriago], komparativo "berria"

(zena forma zaharrean: νοστιμότερο)

Esan bezala gaur egun existitzen dira, koexistitzen, biak batera baina hori bai duelarik frequentzia askoz handiagoa forma berriak edo periphrastikoak (πιο μικρό ezi μικρότερο). Gogoratu bidenabar ze holatsuko gauza berbera -existentzia bi possibilitateena eskura- pasatzen da an inglesa ere an zenbait komparativo (an bi syllabako adjektivoak).

Gure kasuan, kasurako, ez legoke txarto erabili bageneza bi possibilitate, kasurako ederrago edo nahi luenak yago ederra. Ez al litzateke hori possibilitate bat an bide positivoa, bide yago irekian eta hobeak an euskara?

Aitzitik baina, ez genuke behar an euskara ez philosophia eta ezta praxis monolithikorik (harri + bakar).

Patras, Grezia
24 abendua 2009
gaur Gabon eguna, bihar Nativitate

Differentzia artean ignorantzia absurdua eta jakitate yago abosurdua

Zenbait aldiz gertatu ahal dira absurduak, direnak gaitz ulertzen logikoki duguna egiten edo nornahik duena egiten gabe logika razional bat.

Baina absurduak h. d. egitate absurduak dira ulergarriago batzutan ezen ez beste ingurugiro batzuetan. Esaterako oinarrituak ignorantzian dira beti ere absurdu ulergarriagoak ezi oninarrituak jakitatean eta hori da holan ulergarriago izanik ere absurduak biak zeren oinarritua an ingnorantzia da barkagarriago ezi egiten den absurdua oinarritua an jakitatea.

Exemplugarri' joan litekeena esaterako Siberiara kin momentuan aldean lituzkeen jantziak litzateke absurdua beti baina baita beti litzateke absurdu gutiago absurdua ganik ezjakin eskolagabe bat ezi ganik metereologo bat.

Halan izan zen reaktionea buruz erabili euskaraz

h letrea

-orai hamarkada batzuk- absurdua baina zena reaktione hori -tamalez eta ezagutza faltaz- basatua an ingnorantzia edo an ezjakintasuna buruz historia eta globalitatea euskararena. Baina gaur presenteon -nire ustez- dagoen sentimentua kontra' erabiltzeko


v letrea

euskaraz da ere absurdua baina ez basatua an ignorantzia edo an ezjakintasuna baizik -tamalagoz- basatua jakitatean eta ezagutzan. Izanik hori tendentzia -nire ustez- ere absurdu bat baina yago absurdua (absurduagoa) eta gutiago barkagarria ezi hura. Berba batean ezen ba dira absurduaren gradu eta nivel differenteak direnak batzu hurbilago tik ignorantia supinoa (edo ere tendentzia reaktionarioa) ezi besteak.

Ez al da kalifikatzen ahal gaurregun nola ignorantzia supinoa eta ezbarkagarria hurbil legokena tik visione reaktionarioa kin konsekuentzia anitz negativo hori sentimentua dutena batzuk -ez zorionez guziek-

ez erabiltzeko v letrea euskaraz an hitz internationalak

nola esaterako volumen, virtual, universo, verismoa, ...? Ez al gagoz sartuak euskaldunok an mundu global interelationatua?

(Ez al litzateke ere absurdua eta absurdu supinoa idaztea vakteria edo vandera ordez bakteria edo bandera, ...?, zer erantzun ahal litzateke hori nahi lukeanari? ez al legoke deus erantzuterik?)

Euskarak behar du ere noranahiko dignitatea, seguru.

Patras, Grezia.

Inulergarri nivel handia

Hau titularra (Gara, mundua, 26 or, larunbata 7 azaroa 2009)

NBEren Batzar Nagusiak Gazako gerra krimenak ikertzeko eskaera egin du

Hau titularra ez da opakoa -total osoki opakoa- baina bai ba du inlergarri nivel handia. Baina errazki hobetu ahal zen hori titularra, esaterako hola:

NBEren Batzar Nagusiak eskaera egin du Gazako gerra krimenak ikertzeko

edo

NBEren Batzar Nagusiak eskaera egin du ikertzeko Gazako gerra krimenak

Nik ez dudana ulertzen da nola ez dira konturatzen hortaz redaktoreak -journalista professionalak-, edo ez al dira arduratzen zenbat da edo zenbat ez da ulergarria, behintzat titularrak?

Niretzat du horrek titularrak nivel aski handia hon inulergarritasuna.

Ulergarriago, informativoki?

Jakin nahi nuke ea zenbatek -zenbateko porzentaiak- kausitzen du hau titularra normal eta ezein koxka bakoa (Berria egunkaria, titular prinzipala, martitzena 3 azaroa 2009)

• Euskara hezkuntzako hizkuntza nagusia izatea eragotzi nahi du Jaurlaritzak

zeren behintzat nik dut kausitzen aski desegoki eta diffizil ulertzeko. Ez dakidana da ere zenbat pensatzen eta pensaketa ihardutzen dira prensakoak -prensa professionalekoak- buruz eman informationea erraztasunez, eta konkretuki titularrak zeintzu dute importantzia importante preliminarra sartzeko edo ez sartzeko irakurtzera barnekoa.

Beste aukera hauek ez al dira ulergarriak eta hobeak informativoki? Ala, soil, ez al dira "aski jatorrak"?

• Jaurlaritzak eragotzi nahi du euskara izatea hezkuntzako hizkuntza nagusia

• Jaurlaritzak eragotzi nahi du izatea euskara hezkuntzako hizkuntza nagusia

• Jaurlaritzak eragotzi nahi du izatea euskara hizkuntza nagusia hezkuntzarako

• Jaurlaritzak nahi du eragotzi izatea euskara hizkuntza nagusia hezkuntzarako

• .............................................................................................................................

Nola ahal bait dugu ikusi aukerak, aukera differenteak, dira aski zabalak. Iruditzen zait daukagula blokeatua informationea -possible litzatekeen informatione askoz hobea- izenean eta pean hon "orthodoxia fiktizioa".

Ez al da garaia hasteko egiten autokritika egiazkoa tzat izan dadin euskara ere -nola beste alboko anitz- hizkuntza effektivoa transmisionean hon informationea kin diffikultate ahalin gutien edo quasik ezein?

Euskararen egoerari irizten (J I Hartsuaga)

Irakurri dut gustura liburua Euskararen egoerari irizten ganik Juan Inazio Hartsuaga (ISBN 978 84 9797 353 3).

Bertan irakurri ahal da analysis esango nuke oso zentzuz eta egoki izkiriatua delarik liburu bat beharrezkoa irakurri tzat edozein euskalzale partikularzki eta baita interesantea tzat edozein euskaldun baldin gogorik eta astirik hartzen balu irakurtzeko liburuko reflexione interesanteak, gogoratuz ze astia beti izanten ohi dugu antza tzat egiazki nahi duguna. Esan ze da derrigorrez esan beharrekoa ze irakurririk titulua -Euskararen egoerari irizten- uste izan nuen eta ere espero eta nahi' izango zen analysis bat hollistikoa (osoa, kompletoa) buruz egoerea hon euskara, baina da parziala eta ez osoa (% 50 ?) zeren ari da liburuan soil buruz egoera soziologikoa hon euskara -statusa- eta ez du ostera deus esaten buruz egoera strukturala hon euskara -corpusa-.

Nolanahi liburu bat ongi taxutua eta interesantea irakurtzeko nonnahi. Pensatu dut ere litzateke interesantea traduzitzea gaztelariara zeren hainbat dira Euskal Herrian monolingueak dakitenak soil edo gaztelania edo frantzesa.

Dut nahi nabarmendu eta repikatu neuk ere -an harmonia eta symphonia osoa kin Hartsuaga- liburuko nola du sailkatzen poblationea begiratuz hizkuntzaren kapazitateari, ez klassifikatuz soil jendea -nola orai arte- artean euskaldunak eta erdaldunak baizik hola:

== Euskal Herritarra: hemen jaio edo bizi dena.

== Euskalduna: euskaraz dakiena hein azeptable batean.

== Euskalzalea (berak, euskaltzalea) : alde ari dena euskararen izanik euskalduna.

== Euskararen aldekoa: ez izanik ere euskalduna, (h. d. ez jakinik euskara) aritzen dena alde euskara.

== Bilingueak (berak, elebiduna) : dakitenak hein azeptablea batean hemengo bi hizkuntzak, euskara eta gaztelania edo frantzesa.

== Monolingueak (berak, elebakarrak) : dakitenak soil hemengo hizkuntza bat, orai, gaztelania edo frantzesa.

Bada, nire aldetik, animatu edozein batez ere euskalzale irakurtzera liburua.

Behar lukete egin zeozer

Irakurtzen dut an photo oin bat hauxe

Joseba Egibar con Jone Goirizelaia

Iraginik imaginazioneari pensatu dut ze gaztelania hypothetiko batean eta imaginario virtual batean zetekeela possible eta zatekeela korrektu beste forma hau

Joseba Egibar Jone Goirizelaiacon

(Joseba Egibar con Jone Goirizelaia)

edo eginik hypothesis berbera ki frantzes hizkuntza

Joseba Egibar Jone Goirizelaiaavec

(Joseba Egibar avec Jone Goirizelaia)

edo parallelismoa aplikaturik inglesari

Joseba Egibar Jone Goirizelaiawith

(Joseba Egibar with Jone Goirizelaia)

Kasu guziotan, hiruretan an gaztelania, an frantzesa edo an inglesa, esan ahal litzake ezen forma prepositivoak non con, avec edo with doaz aurretik dira hobeak informativoki eta aitzitik forma postpositivoak (Jone Goirizelaiacon, Jone Goirizelaiaavec, Jone Goirizelaiawith) dira txarragoak informativoki dutelarik gainera sortzen problema eta zailtasun informativo kommunikativoak gan irakurlea eta agian ere gan redaktorea. Horrek interpretationeak niretzat ez du ezein dudarik, izan balira ere exempluok korrektuak hypothetikoki eta virtualki.

Modu berean ere an euskara ezin da ukatu ezen da edo litzake askoz informativoa

Joseba Egibar kin Jone Goirizelaia

ezen ez

Joseba Egibar Jone Goirizelaiarekin

Imagina zagun hori exemplua kin personaia arrotzak -ez ezagunak gu euskaldunontzat nola Joseba Egibar edo Jone Goirizelaia- non ez dakigu ziurki zein dira izenak edo deiturak edo izengaitikuak, esaterako

Kato kin Tula Tipu Lupela

(Kato Tula Tipu Lupelakin) edo Lupela-kin

edo

Kato Tula kin Tipu Lupela

(Kato Tula Tipu Lupelakin) edo Lupela-kin

edo

Kato Tula Tipu kin Lupela

(Kato Tula Tipu Lupelakin) edo Lupela-kin

Nola ikusi ahal dugu klaruki an euskara korrektu aktuala exemplu guzietan versionea da identikoa (Kato Tula Tipu Lupelakin) izanik baina informationea arras differente an hiru exempluak.

Nork du uste besterik, esan nahi dut behintzat eremu theorikoan? Ez al lukete beste hizkuntzaok eginen edo egin nahi zeozer konpontzeko hori "problemea", problema handia? Nik, baietz uste, ez lirateke hain itsutuak an amodioa hon bakoitzaren hizkuntza. Aurkintzen lituzkete zirujau on egokiak, ahalik egokienak. Hala ez?

Nik hiru bider

Joan naiz gogotsu irakurtzera hau titulatzen ELAren beste azterketa egoki bat

baina sarturik lehenbiziko phrasean behar izan dut irakurri hiru bider harik ulertu zer dioen. Begira hori phrase delakoa

Abertzaleen arteko lankidetza edo batasuna, indar soberanisten metaketa edo abertzaleek estatuen estrategiari aurre egiteko moduaren gaineko eztabaida bolo-bolo dabiltzan honetan, ELAko Nazio Batzordeak «Estatu arrazoia indargabetu» izeneko agiria plazaratu zuen atzo.

Egunkari berean, batetik OVS, bestetik SOV (baina ez SVO)

Esan ohi da ze euskara da hizkuntza bat zeinetan struktura berezkoa edo propioa da SOV (S subjektua, O objektua eta V verbua). Guziok ba dakigu, nahiz-eta batzuk ez dute hori onhartu nahi, ze hori strukturea praktikan eta ere historikoki textuetan ez da mololithikoa, gainera (nik diot) zorionez ze ez dago besterik baizik adi entzun euskaldunei edo irakurri lehenagoxeko textuak.

Dut observatu ere ezen azken aldeon egunkarietan hasi dira erabiltzen OVS (objektua + verbua + subjektua) strukturea, zorionez. Eta ni naiz horrekin poztu ze uste dut ze hori strukturea -OVS- da anitzez hobea (informativoki hobea) ezen ez beste "berezko edo propioa" -SOV- an euskara; erabilirik symbolo mathematiko komparativoa expresatu ahal da ze struktura bat da hobea edo handiago ezi bestea OVS > SOV. Halan an OVS bereziak doaz, urrun bata bestea ganik, tarketatuz verbua V artean objektua O eta subjektua S.

Halan dugu ikusten gaur egunkari berean -Berria egunkaria (igandea 18 urria 2009)- bi strukturok, batetik OVS eta bestetik SOV.

Hemen doa agertua an OVS strukturea

Gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete herritarrek politikariei

non da

O (Gatazka konpontzeko konpromisoa)
V (eskatu diete)
S (herritarrek)
osaturik phrasea kin komplementu zirkustanziala (politikariei)

Hori textua, edo prezisoago informationea, osatzen ahal zen ere hontara SOV

Herritarrek politikariei gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete

edo

Herritarrek gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete politikariei

Beste strukturea aldiz da SOV hauxe zeina bait da askoz eskasagoa edo txarragoa

Milaka lagunek AHTaren aurkako aldarriz bete dituzte Baionako kaleak

S (Milaka lagunek)
O (AHTaren aurkako aldarriz)
V (bete dituzte)
eta komplementu zirkustanzial lekuzkoa (Baionako kaleak)


Esaterako oraintxe noiz nagoen entzuten informativoa an ETB entzun dut hauxe emanik an OVS strukturea ari zirela informatzen buruz sute handiak an Australia

Etxe bat eta eskola bat erre ditu suak

baina ez erabilirik SOV strukturea, niretzat zorionez

Suak etxe bat eta eskola bat erre ditu

edo gutiago SVO strukturea zein bait da gehien informativoa -hau strukturea SVO dago prohibitua zenbaitsuen gan- izanik ere entzuten an euskaldunon ezpaina total normala eta hortakoz reala eta ez virtual theorikoa

Suak erre ditu etxe bat eta eskola bat

Berba batean esan ezen pozten naiz ikusteaz OVS strukturea gero eta gehiago aitzi SOV, baina ere pena hartuz ikustearekin zein guti dugun erabiltzen zeren bait dugu refusatzen eta ukatzen aukerarik onena eta informativoki effektivoena: SVO

Suak erre ditu etxe bat eta eskola bat

zer du horrek txarrik edo eznaturalik? Artean gu euskaldunok deus ez, betela entzun gu euskaldunoi an euskara reala an dialekto guziak.

Ilundu nahi euskara, nahitara?

Nola ez dut oraino egina nik deus an etxeko TV aparatua buruz laster datorren "itzalaldi analogikoa" hortakoz iritzirik interesantea titulua "Itzalaldi analogiakoa" ganik Luis Bandres EHUko irakaslea dut irakurri gustura delako artikulua izan zaidalarik prevetxuzko zeren ikasi dut argiago differentzia dagoena artean systema analogikoa (laster kenduko duten hori) eta systema digitala (zein beharko dugu instalatu baldin nahi badugu ikusi televisionea). [Gara egunkaria, Luis Bandres EHUko irakaslea]

Baina ekarririk gogora importantzia hon behar dugula ere (ez soil erdaraz) euskaraz erabili lexiko egoki eta gardena (ikusi esaterako dioena hortaz hak Xabier Amuriza buruz lexiko internationala) harritu nau handizki ezen professore universitario batek nola erabili ahal du (ilundurik handiro mezua) honako lexikoa

deskodetzaile integratua

edo

hargailu digitala

Zergatik behar da ilundu euskara eta euskaldunon ulermena nahastu -lexikalki- erabilirik deskodetzaile ordez erabili deskodifikadore edo hargailu ordez rezeptore?

deskodifikadore integratua

edo

rezeptore digitala


Nora nora goaz bide ilun hortatik barrena? Zergatik Luis Bandres professore universitario? Hori al da zure visione universala buruz lexikoa? Bizi al zara soziologikoki euskal sozietatean ala nahi duzu izan autista nahitara? Edo zer diozu zuk zeuk irakurle?

Hobekixe

Hauxe da duguna irakurtzen titularrean (Berria, asteazkena 7 urria 2009)

PSEk dio euskal ontziek Somaliako uretan duten arazoa "errotik" moztu behar dela, armada erabiltzeke

baina nik uste jarri ahal da hori titularra hobeki honetara

PSEk dio "errotik" moztu behar dela euskal ontziek Somaliako uretan duten arazoa, armada erabiltzeke

eta zer zaizue iruditzen beste possibilitatea hau?

PSEk dio ze "errotik" moztu behar da arazoa ze duten euskal ontziek Somaliako uretan, armada erabiltzeke

Alde hon "ze" partikula stigmatizatua

Batzutan da nekez sinestekoa nola dauden emanak titularrak euskarazko prensan. Noiz eman ahal da titularra erraz eta ezein bihurrikeriarik gabe emanten da tamalez modu desegokian eta ulertzeko manera bihurrian. Halan hemen (Gara, asteartea 6 urria 2009, lehen orria)

Madrilek
"Alakrana"ren
bahiketak luze
iraun dezakeela
adierazi du

eman ahal da hori titularra anitzez hobeto eta ezein regla syntaktiko apurtu gabe, holan

Madrilek
adierazi du
"Alakrana"ren
bahiketak luze
iraun dezakeela

edo oraino hobeto erabilirk "ze" partikula stigmatizatua

Madrilek
adierazi du ze
"Alakrana"ren
bahiketak luze
iraun dezakeela

edo

Madrilek
adierazi du ze
luze iraun dezakeela
"Alakrana"ren
bahiketak

Guzi possibilitate horiek dira guziz erabiligarri, baina zergatik erabili ohi da normalean aukerarik gutien egokia edo gutien egokiak?

Irakurtzen aisago, nekeago, ... dependituz tik aukera possibleak

Batzutan pensatzen dut ze adinean gora kostatzen zaidala euskaraz irakurtzen gero-eta gehiago baina aitzitik an beste hizkuntzak zeintzutan dut irakurtzen, nola normala datekeen, gero-eta gutiago, halan gaztelaniaz edo inglesez.

Hau kommentarioa da sortua ganik artikulua titulatzen "Nafarroaren euskaltasuna berrezartze" ganik Inazio Agirre publikatua an Gara (igandea 4 urria 2009, iritzia, 15 or).

Ba dakit hau zatia, esaterako redakta (idatzi) ahal da forma differenteetan, guziak zeligiak edo korrektuak baina differenteak erraztasunaren rankingean.

Nola agertzen bait da textuan egunkarian

Horregatik, ezin onartuzkoak dira, orain, euskararen manipulazio politikoa erabiltzea, «konkista eskubideak» irautea eta euskal nazioaren garapen iraunkorra arriskuan jartzea.

Derrigorrezkoa da asimilazioaren aurkako sentimendua errotzea eta herri gogoa indartzea. Ezinbestekoa da hizkuntza politika berria eraikitzeko konpromisoa hartzea eta indarrak biltzea.

edo beste modu hau "normalagoa" baina kamutsagoa ulertzeko

Horregatik, orain, euskararen manipulazio politikoa erabiltzea, «konkista eskubideak» irautea eta euskal nazioaren garapen iraunkorra arriskuan jartzea ezin onartuzkoak dira.

Asimilazioaren aurkako sentimendua errotzea eta herri gogoa indartzea derrigorrezkoa da. Hizkuntza politika berria eraikitzeko konpromisoa hartzea eta indarrak biltzea ezinbestekoa da.

baina hau hirugarren possibilitatea ere da kontuan hartzekoa zeren niretzat da hobea ezi lehengo biak

Horregatik, ezin onartuzkoak dira, orain, erabiltzea euskararen manipulazio politikoa, irautea «konkista eskubideak» eta jartzea euskal nazioaren garapen iraunkorra arriskuan.

Derrigorrezkoa da errotzea asimilazioaren aurkako sentimendua eta indartzea herri gogoa. Ezinbestekoa da hartzea hizkuntza politika berria eraikitzeko konpromisoa eta biltzea indarrak.

Ez ahal da azken aukera hau hobea, nabarmenki hobea, ulertzeko textua?

Entrevista bateko azken paragraphoa

Irakurri dut entrevista bat egina ki Xabier Amuriza eta nahi dut ekarri hona interviewko azken paragraphoa zeren uste bait dut direla hor agertzen ideia interesanteak nahiz-eta egia esan ez dira berriak baizik aspalditik kommentatuak an foro differenteak, bestetik ere importantea da nor esaten dituen zeren ez da berdin kasurako zerbait esatea apezak edo aldiz gauza bera baina bereterrak. (Gaur8.info)

Aditz guztietatik praktikan zenbat erabiltzen ditugu? Eman dezagun erdiak erabiltzen ditugula. Beste guztiak zertarako daude hor? Ikasleen buruak apurtzeko, liburuak betetzeko? Eta erabiltzen direnetatik ere, erdiak oso gutxi erabiltzen dira. Hortaz, gure aditz miragarrietatik %75 alferrik dauzkagu eta alferrik badaude norbaiti kalte egingo diote. Gelditzen diren %25 horiek ehuneko portzentaje handi batek gaizki erabiltzen ditu, ezin ditu ikasi, idaztean agian bai baina hizketan ez eta formarik arruntenetan ere ikusi nauzu esan beharrean ikusi didazu esaten dute. Gainera, gehienak perifrastikoak dira eta batzuk bikoitzak: komeni izango litzateke, pentsa zenbat esan duzun convendría esateko. Egin ezazu komeni izango litzatekerekin publizitatea eta ea non sartu behar duzun hori, berak okupatzen baitizu espazio guztia. Hizkuntza potenteek laburtu egin behar dute eta gure aditz perifrastikoa ez da aparteko berezitasun miragarri bat, lastre bat da. Eta, gainera, deterioroak edo degenerazioak ekarri du lastre hori, aditz trinkoak galduz baitoaz. Nik ez dut itzulingururik egiten erlatiboa egiteko eta zer posibilitate dauden azaltzen dut, erlatiboa guk ere badugu eta batzuetan gaztelaniaz egin ezin daitezkeen jokoak egiteko adinakoa. «Euskara batuaren bigarren jaiotza» izenburua erabili dut, gauza batzuk birplanteatu behar direlako, lexikoan batez ere: hiztegi bakarra eta nazionala behar dugu, hizkuntza osoa eta nazionala.

Importantzia hon lexiko internationala

Niretzat importantziaren rankinean yago importantea da syntaxia ezi lexikoa eta gigo (gutiago, gutxiago) importantea oraino orthographia ezi aurretik aipaturiko bi arlook, syntaxia eta lexikoa.

Baina horrek ez du nahi esan ezen direnak gutiago importanteak ezi syntaxia ez direla importante eta ere arras importante. Hortakoz ekartzen dut hona izkiriatu dudana an zuzeu.com buruz lexikoa zeren orai euskalzale gehienek uste bait du ezen ez daukagula jada purismo lexikalik.

Hara ba zer dudan izkiriatu (zuzeu):


Lojantzia edo pyjama jantzi lo ondo egiteko.


Askok uste duke nola ere hak Daniel Landartek ezen pyjama (pijama) hitza ez da euskarazkoa nahiz-eta guk euskaldunok dugun erabiltzen hori hitza nola beste europeoek.

Baina ba dakigu ezen hitz hori dela

inglesean pyjamas
alemanean Pyjama
frantzesean pyjama
italianoan pigiama
espainolean pijama

eta hitz hori heldurik arartez inglesa da etorkiz hala ere indostani hizkuntzakoa. Non indostaniz da

indostaniz paeyama

[Hau informationea hartua da tik Larousse.]

Uste ez badugu ere mugea eta mugak pluralez hor ditugu guk euskaldunok an geure entelegua eragina eginez gugan purismoak (inferioritate komplexuak) ez soil buruz muga physiko geographikoak ezartzeko limiteak eta agintaritza esparruak -nola aipatuak Danielek- baizik ere ditugu ezkutuxeago eta inkonszienteago linguistikoak eta konkretuki lexikalak (ahaztu gabe arlo orthographikoa) non ez dugun jakin ohi izaten differentzia egiten artean hitz propio euskaldun autokhthonoak nola harria edo mendia eta bestetik hitz internationalak nola pyjama edo gehiago zeintzu dira patrimonio amammkomun hon humanitatea.


Bai dudarik ez ezen lexikoa da importantea eta lexikoan hainbat hitz dira hitz internationalak dutenak izate eta personalitate eta ere orthographia igualtsu bat.

Zenbatentzat ote da presentablea hori titularra?

Hau titularra (Gara, editione elektronikoa, iraila 23 asteazkena, 2009) ote da presentablea informativoki begira irakurlea, errespetatuz irakurlea, errespetuz irakurleari?

Greba kalte ekonomiko eta psikologikoak eragiten ari dela salatu dute esne ekoizleek

ez ote da aukera edo possibilitate hoberik? Hala nola,

Greba eraginten ari dela kalte ekonomiko eta psikologikoak salatu dute esne ekoizleek

edo

Greba eraginten ari dela kalte ekonomiko eta psikologikoak, salatu dute esne ekoizleek

edo

Esne ekoizleek salatu dute ze grevea eragiten ari da kalte ekonomiko eta psikologikoak

edo beste aukerarik?

Zeozer gatik, ez ezeren arrazoi gabe

Esan ohi da ze edozerk ba du motivoren edo arrazoiren bat hola izateko, eta behar dela ikusi edo intuitu arrazoi hori noiz ez bait da agerikoa edo explizituki agertua.

Dut esaten guzi hori ze noiz heltzen nintzen Greziatik netorrela etxera sartzerakoan Ondarroan ikusi nuen nola ere nuen jada ikusia lehenago ere an Bizkaibuseko autobusa hauxe hondokoa

Ermua-tik

noiz normala izango litzateke ipintzea Ermuatik (eta ez Ermua-tik). Halan gaur ere noiz izan naizen medikuara Munitibarren ahal izan dut ikusi an Osakidetzako impresoa beste hauxe

ASTELEHENetik OSTIRALera

ordez "normala" litzatekeen ASTELEHENETIK OSTIRALERA.

Iduri luke ezen horko exempluetan da agertzen problema bat -ezintasun / desegokitasun gainditu nahi bat; normativea saltatze beharrezko bat- baina antza batzuk ez dute ikusi nahi deus, dutelarik nahiago geratu itsu, apportatu gabe deus alde euskara moderno eta yago kommunikativoa.

Zergatik sortu dira exempluok? Zeren arraoiz? Nola behar ditugu interpretatu?

Behintzat hobeto bai.

Irakurri ahal dugu ondokoa

2009 junio 22

GARA > Idatzia > > Kultura

Itzalaldi analogikoak bi milioi etxe telebistarik gabe utzi ditu

baina hobetu nahirik kalitatea na informationea hobeto legoke honela, nik uste dudarik gabe

Itzalaldi analogikoak bi milioi etxe utzi ditu telebistarik gabe

Has gaiten irakurtzen: dezaguntzat ulertu.

Ez dut esaten denik inkomprensiblea hau textua baina bai dela aski asko gaitza ulertzen (Gara, iritzia astelehena 22 ekaina 2009). Holan da sarrerea, ipintzen dudala soil lehenengo bi phraseak.

Joseba Felix Tobar-Arbulu Ingeniaria

Ekonomialari klasikoak eta neoliberalismo berria

Ekonomialari klasikoek nahi zuten merkatuak beharrezkoak ez ziren gastuetatik aske izatea. Kasu, lur-jabe handiek errenta jasotzetik, nazioarteko bankuek interesak bereganatzetik eta monopolio-errentetatik (super «mozkinetatik») aske izatea.

Ba da ala ez da erraza edo zaila ulertzen? Baldin izutzen bagaitu hasiereak nehor ez da sartuko irakurtzera artikulu osoa, nik uste. Realitateak zer ote dio? Zenbatek irakurri ote dute osorik artikulua?

Baizik: irakurketea blokeatu arterainoko oztopoa

Batzutan gertatzen da ze hasten zara gogo handiz edo handi samarraz irakurtzen zeozer (artikulu, liburu, panfleto, avisu, nota, ... etc) baina, harrigarriki eta uste gabez, uzten duzu eta abandonatzen hori irakurketea zegatio -zatio?- gertatu da zeozer nahi ez zena, tamalez.

Hori, horixe gertatu zait niri gaur. Hara, honatx hori textua, artikulua (Gara, eguena 18 ekaina 2009, Gatazka? Ze gatazka? ganik idazle Sonia Gonzalez).

Gatazka? Ze gatazka?

Gatazkarik ez badago, zertarako behar dute «bake heziketa» delakoa? Bakea gatazkarik eza bada, terminologia aldaketa soilarekin lortu egin dute. Edo akaso terminologia aldrebestu horri esker, bakeak beste zerbait esan nahi ote du?

Patxi Lopez «Euskadiri» buelta ematen ari da. Zer edo zertan arrazoia eman behar badiot gizonari, horretantxe egingo dut. Hala ere, buelta horren nondik norakoetan pare bat zehaztapen: ez da buelta originala, beste batzuek aspalditik eginda daukatelako, eta buelta hori ez da goitik beherakoa, ezta aurretik atzerakoa ere, egia bihurtuta ikusi nahiko lukeen ilusionismo hutsa baizik. Horrelaxe hasi zuen agintaldia -espero dut bere tranpa sinistu ez izana- eta ematen du horrelaxe jarraituko duela pausoz pauso. Magoek egiten dituzten trukuen gisako zerbait da: «Eiffel dorrea desagerraraziko dut» iragarri eta voilà, Eiffel dorrea ikusleen bistatik desagertu da, nahiz eta jakin dorreak bertan dirauela, zerbaitek estalita egon behar dela derrigorrez... Horrelaxe ahalegintzen dira egiten ekialde eta mendebalde, hego eta ipar, Euskal Herriarekin. Hori berez umeek egiten dutena da: aipatzen ez badut, igartzen ez bada, agian inor ez da konturatuko... baina kontuz! desesperazioaren ahalegina izan arren, horrek ez du esan nahi alferrikakoa denik...

Horrek baizik horrek nau blokeatu eta dut utzi artikulua, beharbada niretzat gustukoa, bertan bera. Eta dut sentitu penea, tristezia.

Honelakoxea da egungo euskara

Holan hasten da editoriala (Gara, martitzena 16 ekaina 2009, editoriala)

Lander Fernandez preso ohi bilbotarra atxilotu eta kartzelatzeko agindua, 2007rako Huelvako espetxeko euskal preso batzuen ustezko ihes egiteko plana «idoro» duten asteburuaren ondoren, ETAren kontrako borrokaren eraginkortasunaren erakusgarritzat jo lezakete hedabide espainiarrak informazio iturri bakar dituzten herritarrek.

Egin bedi sondeo bat edo estudio demoskopiko bat ikusteko zein gradutan da ulergarria egungo euskara tzat egungo euskalduna.

Esan dezagun: quasi-perfektua

Irakurririk hau titularra (Gara, domekea 14 ekaina 2009, 26 or Ekonomia) esan ahal du edozein euskaldunek ze dela osoki ulergarria eta ere ezein koxkarik gabea.

«Emankotasuna babestu nahi bada, ezin dira teknika agresiboak erabili»

Orduan bada zertara hau kommentarioa an blog hau? Ba, nahi dudalako nabarmendu justuki zelan hobetu ahal da informationea tzat irakurlea gabe neke -eta kambio- handirik. Honela esaterako

«Emankotasuna babestu nahi bada, ezin dira erabili teknika agresiboak»

Ez al da mezua, bigarrenean, askoz naturalago eta ulergarriago? Ez al du importantziarik puntu, kommentario honek?

Honetara ezin da; ezin dugu.

Gero eta gehiago uste dut ze irakurtzea euskaraz -gaurregun izkiriatzen dena- da kalvario latz bat tzat edozein euskaldun (zein ausartzen litzateke joaitera barna bide trauskil hori), batzutan delarik bide lar nekosoa eta inkluso impossiblea.

Gaur naiz ni nahi aviatu zehar bide hori non dut aurkitu ondokoa (Berria, barikua 12 ekaina 2009, Proiektu polemiko baterako hitzarmena)

Atzo Bizkaiko Aldundiak eta Guggenheim Fundazioak sinatu zuten hitzarmena Guggenheim Bilbao Museoa Urdaibain zabaltzeko aurretiko lanak hasteko abiapuntua da; ...

Nork, zein euskaldunek irakurtzen ahal du hori? Honetara ezin da, ezin dugu. Aurkitu behar zaio -diogu- soluzio bat. Baina lehenengo ohartu problemeaz, problema garden evidenteaz.

Behar da -dugu- aurkitu syntaxi egoki bat tzat gaurko euskalduna. Nork uka lei holakorik, horren premiarik?

Lar zail ulertzeko berehala

Irakurri dut interneten hau titularra (Gara, eguaztena 3 ekaina 2009)

EAk ildo kritikoak joko arauak errespetatu ez dituela adierazi du

niri egin zait ezinezko ulertzea hori titularra harik reirakurri eta atentuki observatu titulua ahal izan dut reeraiki mentanti mezua na hori titularra.

EAk adierazi dut ze ildo kritikoak ez ditu errespetatu joko arauak

Ote da nire mentsa zeren ez dut aspaldian praktikatu euskara egonik hemen an Canada gehiago ezi bi hile? Nik uste ze katu horrek ba du beste buztanik.

Calgary, Canada

Prepositioneak beharrezko. Behar gorrizko?

Gaurko klaseko irakurketa baten titulua izan da

Lost wallet found after 55 years.

istorio polita na kartera galdu hori zein agertu da ondoren 55 urte. Hemen, exemplu hontan ikusi ahal da argiro zein on eta mesedegarri da -litzateke- erabiltzea prepositioneak, ere euskaraz.

Kartera galdua' aurkitua ondoren 55 urte.

Ez al litzateke argiago hori mezua kin "ondoren" postpositionea botarik aurrera funzione prepositivoz?

Ote ditugu prepositioneak euskaraz soil on eta mesedegarri ala ere beharrezko? Total beharrezko?


Calgary, Canada.

Hiru periodo historiko na inglesa

Inglesak ba ditu hiru periodo historiko anitz differente begiraturik ki bere evolutione syntaktikoa.

Inglesa ere da kambiatzen edo evolutionatzen zehar bere ibilbide historikoa, nola edozein hizkuntza munduan, nola ere gure euskara.

Inglesaren segmentatione historikoa konsideratu ahal an hiru periodo historiko differente, non izan ditu kambio kambio kontinuo eta ere dramatikoak segun hitzak na Robert W. Murray (University of Calgary Departement of Linguistics).

• Ingles zaharra (gutigora behera tik 450 ki 1100)
• Ingles ertaina (tik 1100 ki 1500)
• Ingles modernoa (tik 1500 ki gaurko presentea)
  
  
  Hara bere hitzak zuzenean
  
  

  All languages undergo change over time. English had undergone continous and dramatic change throughout its three major periods:

Old English (roughly from 450 to 1100), Middle English (from 1100 to 1500), Modern English (from 1500 to the present).

7. kapitualua
Historical linguistics: the study of language change
Pag 210

An introduction
Contemporary Linguistic Analysis
by William O'Grady and John Archibald
[ISBN 0-321-15394-4]

Mintzatzen da ere Murray konkretuago liburuan buruz evolutionea an inglesa ezen nola pasatu zen izatetik inglesa' hizkuntza SOV ki izatera SVO, baina dut utziko hori konkretionea beste baterako.

Calgary, Canada.

Gabe alferreko barrera lexikal absurdoak

Garelarik ari ikasten edo hobetzen ingles hizkuntza hemen an Calgary, Canada an pronuntiatione klasea, azken nivel basikoan lehenago ezi saltatu gizartera digute eman fotokopiak tzat ikasi pronuntiationea an inglesa.

Ikusi dut plazarrez -nahiz ba nekien ere lehenagotik intuitivoki- ezen jakinik soil euskara ere ahal da ulertu terminologia phonetikoa gabe ezein diffikultate.

Halan dugu ikasi ze tzat

Klassifikationea na phonema konsonantikoak

behar dugu begiratu

batetik lekua na artikulationea
eta bestik modua na artikulationea

Halan konsonanteak dira begiraturik ki:

Place of Articulation

== Bilabial,
== Labiodental,
== Dental,
== Alveolar,
== Palatal,
== Velar,
== Glottal

eta begiraturik ki:

Manner of Articulation

== Stop,
== Fricative,
== Affricate,
== Nasal,
== Liquid,
== Glide


Poza hartzekoa da nola ulertu ahal dira horiek terminoak

-termino international zientifikoak buruz orai phonetikea-

tik euskara, jakin gabe ere inglesa. Da poz hartzekoa, praktikoa, mesedegarri,... zeinak digun agertzen ez direla inglesak ibiltzen bila alferreko terminologia proprioa -eta bortxatua- baizik dute segitzen korronte kultural okzidentala.


[Bigarrenik, batera kin poz hori ere zait etorri gogora izan nuen, genuen "dialogo" tamalgarria an erabili.com an

(http://www.erabili.com/zer_berri/muinetik/1234170561)

otsaila 2009, artean

Eneko Zuloaga
Erramun Gerrikagoitia
Ricardo Gomez
Borja Ariztimuño
López Jon Lexartza
Gilen

zaidala gogoratzen hor izan zen

• nivel akademiko nuloa

eta ere

• komportamentu personal ezegokia

(eta niretzat desegokia eta desedukatua)]

Calgary, Canada.
Apirila 2009

Esaldi luzeak edo esaldi laburrak, noiz bakoitza

Gaur ari ginela eskolan buruz Writing and Grammar, idazketa eta grammatikea, hasi dugu ekitaldia kin fotokopia bat non mintzo zen alde esaldi laburrak baina gehitzen zuen ondokoa

This emphasis on short sentences does not mean that
you should never use long sentences.

Zuelarik gehitzen baita buruz esaldi luzeak

Longer sentences are useful in subordinating information. The information needed to complete a thought sometimes requires a long sentence.

Nire ustez arrazoi eta razonamendu arras argiak eta egokiak. Nolanahi gure irakasle jaun Dennis Ruf-en maximea edo prinzipioa da

• clear and concise

edo euskaraz

• klaru eta konziso

Zein idea ederrak eroateko praktikara ere euskaraz.

Calgary, Canada.

Geratu naiz, utzi dut, ez dut nahi izan segitu

Orai ohartzen naiz hainbat gauzari zeini lehen ez nintzen ohartzen, tira hori gertatzen zaigu askori dela arlo hontan edo bestelako hartan, seinale garela evolutionatzen' askotan jakin gabe geuk ere.

Lehen ba' honelatsuko phraseak irakurriko nituzkeen ezein problemarik gabe eta ere gabe ohartu ez nuela ulertzen klaritatez. Hori da seinale garbia irakurle txarrarena, nik aitor dut ze ez nintzela irakurle onenen artekoa, badakit hori nik nihaurk.

• Geu ere krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz bizi gara.

Ez nuen ikusten, lehen, ezein problema edo oztopo holako textuetan baina orai bai. Ote da soil naizelako orai irakurle hobea ezi lehen edo naizatekelako pirriago orai? Lehen falta nituen makulu interpretativoak reflexionerako, hori da differentzia nire ustez.

Zeren naiz ohartzen orai ze doazela batera konzeptualki "Geu ere" eta "bizi gara".

• Geu ere krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz bizi gara.

Batera konzeptualki holan

• Geu ere bizi gara krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz.

Bada hori irakurketea dut geratu, utzi eta ez dut nahi izan segitu. Askok, euskaldun askok egiten ohi dutena kin euskarazko textuak, hasi ere ez irakurtzen.

Paradigmea na evolutionea -konszienteki eta nahitara- hobera

Orai dira 200 urte ze sortu zen Charles Darwin (1809, 1882) eta ezaguna da guziz gaurregun bere apportationea buruz evulutionea eta konkretukiago buruz theoria na evolutionea an espezie humanoa. Dakiguna da gaurregun ze evolutionea ez da soil gertatzen bizidun biologikoak (animaliak eta hor barru garela gu humanook, espezie animal humanoa) baizik ze ere beste mila arlotan, nola an hizkuntzak edo hainbat eremuntan, kasik guzietan esaterako galaxiak.

Hizkuntzak direla evolutionatzen ez da zorionez gaurregun ezeinentzat sekretu bat baina noiz ari gara buruz euskara ba dirudi ez dela evolutionatu nahi salvu batzutan retrograduki hartzen ditugula sarri aukerarik txarrenak noiz daukagun possibilitate bat baino gehiago.

Nahi dut orai kommentatu evolutione virtual bat' ahal litzatekena egin real baldin balego gogorik hortako eta bagina egiazki alde positivoki euskara sendoa geure sozietatean (eta ere haurren eskolarizatzean, gogora ekarririk ze haurrek ba dute zuzena irakats dezagu berei kin euskara asekible bat), ezen evolutionatzeko positivoki. Bada, ikusi dut Bilbao-ko autobusetan skribiturik kristalean ondokoa bilingueki.

Larrialdietarako irteera

zein ahal litzateke evolutionatu ezein eragozpenik gabe ki

Larrialdien irteera

eta hortik ki

Irteera larrialdiena

baina avantzatuz gehiago

Irteera na larrialdiak

eta zergatik ez honela

Irteerea na larrialdiak

Zein euskaldunek -alphabetatuek zein ezalphabetatuek- ez luke hobeto ulartuko

Irteerea na larrialdiak

ezi

Larrialdietarako irteera

zeinek? Ez al da evolutione on, positivo eta effektivoa? Zer eragozpen legoke ez adoptatzeko praktikan, salvu dela berria eta ez ezagutua an historia na euskara? Dezagun hartu eta adoptatu onena, geu lehen mesedetuak.

Gogoratuz berriro Charles Darwin' ez al da hau sequenzia paradigma na evolutionea ki situatione hobea? Bai, ezta?

Forma potenzialak edo periphrastikoak an verbua euskaraz

Askotan ikusi dugu nola hainbat forma verbal euskaraz dira soil forma theorikoak -exititu ahal direnak soil theorikoki- eta ez realak ahal direnak aurkitu ahoan na euskal hiztunak. Holakoak ikusi ahal dira esaterako forma potenzialak zeinak erabili ahal dira batzutan bi modutara edo

forma synthetikoan (ikus zaitzatek)

edo nahi bada ere forma

periphrastikoan (ikusi ahal zaitut).

Dudarik ez dago ze dira askoz errezago forma periphrastikoak ezi synthetikoak, gehiago informativoak. Gaur irakurri ahal izan dut horietako bat na ixistentzia soil theorikoa

zeniezaieke

Laura Mintegi idazlea

Arrano beltza paparrean

Antonio Basagoiti jaunari adeitasunez: adierazi berri duzunez, EiTBko tertulietatik terroristak kanporatzeko asmoa duzu, eta xedea arras zaila denez (edonon baitaude infiltraturik), joan mendean erabili ziren metodoak erabiltzeko gomendatzen dizut. Alemanian, esaterako, begi-kolpe batez antzematen zuten norekin ari ziren hizketan, paparrean josirik zeramaten sinboloari begiratze hutsarekin.

Garaiak eta zirkunstantziak aldatu dira eta, hortaz, komenigarria litzateke sinbolook gaurkotzea. Daviden «izar horia»ren ordez, Herri Batasunekoak eta enparauak identifikatzeko «arrano beltza» josarazi zeniezaieke paparrean. Baina argitze aldera, eta D3Mren boto-emaile guztiak buruzagiak ez direnez (buruzagi lar), honelako sinboloak erabiltzeko gomenda daiteke: AHTko kideei eta ekologistei «ortzadarra» josarazi berokian eta preso ohiei, «sugea eta aizkora».

Ez al litzateke mila bider errazago eta naturalago agertzea esaterako

kendu ahal diezue

ezi ez

ken zeniezaieke



jhkhñ

Itxaroten egon barik

Batzuk itxaron eragiten digute harik ulertu textua azkenean baina egin ahal da gauza bera barik eduki itxaroten gendea.

Hara (hemen)

Sarkozyk krisiari aurre egiteko neurriak martxan jarri arte itxaroteko eskatu du

baina eduki gabe gendea itxaroten holan egin ahal da

Sarkozyk eskatu du itxaroteko martxan jarri arte krisiari aurre egiteko neurriak

Ez al da gauza ederra ez itxaron behar izatea? Ez al da errazago, naturalago? Biak?

Irakurria an aurkezpena, aurkezpenean

Azkenean irakurri dut eta estudiatu libura Testu-antolatzaileak, Erabilera estrategikoa 2008 eta gustatu zait liburua, gehiago zaidala gustatu parte theoriko lehenengoa ezi bigarrena praktikoa. Aurkezpena egina dio liburuari hak Corpus batzordeburuak na Jagon Saila, presidente akademiarenak hak Andres Urrutia eta nola zait iruditzen interesantea hor dioena an aurkezpena dakart (dakardaz) blogera aurkezpeneko bi azken paragraphoak hon presidente Andres Urrutia.

Hara hemen

Holakoetan, komunikazioaren estrategia behar du euskarak, gramatika eta hiztegia bezainbeste, motz eta urri gelditu nahi ez badu. Horra doa Euskaltzaindia ere, jakinik hizkuntza baten mormalizazio-lana hutsaren hurrengoa dela, hizkuntza hori bizirik ez badago testu idatzi eta ahozkoetan.

Euskaltzaindiak, euskararen akademiak, ihes eta oies baino, borborrean eta jendaurrean nahi du euskara, eta bidegintza horretarako norabideak liburu honetan ikusten ditu, zuzen bilduak eta apailatuak. Betoz holakoak. Artean, zorionak Pello Esnali, ibilbide honetan lemazain tinkoa izan dugulako; zorionak, orobat, bidaide izan ditudan Euskaltzaindiaren Jagon Saileko Corpus batzordekideei; eta agiantzarik gozoenak, geroenean ere lan honek segida izango duelakoan.

Jagon Saila
Corpus Batzordea

Burua
Andres Urrutia

Idazkaria
Paskual Rekalde

Kideak
Dionisio Amundarain
Joseba Butron
Pello Esnal
Igone Etxebarria
Juan Luis Goikoetxea
Andres Iñigo
Patxi Iñigo
Xabier Mendiguren
Joxe Ramon Zubimendi

Hauxe bidali diet arrapostu

Bai, hauxe bidali diet arrapostu

Idatzi beharrean holan

Pd: Kataluniarrek orain bi urte lortu zuten .cat eta eskoziarrak (.sco),galestarrak (.cym), gailegoak (.gal) eta bretoiak (.brzh) ere lortzekotan dira.

hobeto legoke beste honetara

Pd: Kataluniarrek orain bi urte lortu zuten .cat eta lortzekotan dira ere eskoziarrak (.sco), galestarrak (.cym), gailegoak (.gal) eta bretoiak (.brzh).

Erramun Gerrikagoitia
ergerrika@gmail.com

Behintzat niri kostatu zait

Bai, behintzat niri kostatu zait ulertzea, nola halatsu kostutu edo kostatuko zaikee euskaldun gehienei. Lehenbiziko plana an Berria (domekea 15 martxoa 2009)

Eibarren obusak
zauritutakoei
lehergailuak
gordetzea egotz
diezaiekete

Ote da hau mezu informativoa -agertua an mass media- presentablea informativoki?

Ez dago lar argi textutxua, ez horregatio

Noiz dugun skribitzen zerbait da, prinzipioz, dadintzat ulertu; gera bedi argi hori lehenbizitik. Eta noiz dago zerbait skribitua pean photo bat, oinean na photoa, da irakurtzen eta ulertzen ezein nekerik gabe hori textua zein izan ohi da beti laburra eta ulerterraza. Baina niri, behintzat niri zein ohitua nago irakurtzen euskaraz, gertatu zait ze zaidala agitu photoaren peko lerroaldia gaitz ulertzen, lar gaitz nola ez zuen behar argiki.

Ikusten da an photoa gizon bat (Claude Labat) aitzinean ruina batzuk, murru batzuk beterik hon huntzorria, sastrakak edo sasiak. Delarik artikulu osoa buruz persekutionea an Lapurdi kontra konsideratuak sorginak an orai 400 urte 1609 inguruan. Eta pean, photo horren pean, dugu irakurtzen ahal ondokoa, lerro batean (Gara, astelehena 9 martxoa 2009, 8 or)

Claude Labat, sorginkeria epaiketak egin ziren Senpereko gazteluaren aitzinean

Nola ez bait dut ulertu textua irakurriaz batera behar izan dut pausatu eta reegin hori textua -mezua, informationea- modu ulergarrian edo behintzat yago ulergarrian (ulergarriagoan). Esaterako, hola

Claude Labat, gazteluaren aitzinean non egin ziren sorginkeria epaiketak

Dudarik ez dago ze mezua da, bere laburrean, ondoko hau

Claude Labat, gazteluaren aitzinean

Hitz batean ote da hori textua lar gaitza ulertzeko? Ala ote da pasablea edo ote da deus problearik ez duena ulertzeko edozeinek? Ote du konektatzen kin irakurle normal medioa eta ez horren medioa?

Mezu identikoa dena, baina, kin azal (itxura, syntaxis) differentea

Irakurtzen ari naiz liburua titulatzen

Testu-antolatzaileak, Erabilera estrategikoa ganik Euskaltzaindia, Jagon Saila, Corpus Batzordea (ISBN 978 84 95438 43 0)

zein liburua eskainia dit presidente Andres Urrutiak noiz mintzatu nintzaion buruz euskara erraza eta redaktatu yago erraz eta yago ulergarri. Hori liburua nago gustura irakurtzen ari zeren mintzatzen bait da buruz

korrektione grammatikala (gramatikalki zuzena)

eta

qualitate informativoa (gaitasun komunikatiboa)

ere esanik gainera ezen hori -korrektione grammatikala- ez da aski eta behar da kasu eman gainera informatzeari kin qualitatea lorturik textua ki informatione on relevantea edo ahalik gehien relevantea. Hortakoz hori bere titulua hon Erabilera estrategikoa. Liburua nahi dut lehenik irakurri bizkor gainetik dezadantzat berriro reirakurri pausatuago eta zentzu analytikoz.

Guzi horren harira dut irakurtzen gaur prensan (Berria, eguaztena 4 martxoa) titular bat emana orri nagusian (goian eskuinetara idatzia urdinez) eta barruan (igorririk referentzia ki 9 or) non bietan ematen da informatione berbera kin quasik titular identikoa baina halere differntea zeintzuetan -goraratuz liburua na Akademia- izanik ere bietan berdin korrekto grammatikalki da baina informativoki differente an qualitatea, qualitate informativoa.

Hara lehenengoa an lehenengo orria:

Urkulluk adierazi du inor ez duela "sakrifikatuko" boterea lortzeko

eta baita bigarrena 9. orrikoa:

Boterea lortzeko inor ez dutela "sakrifikatuko" dio Urkulluk

Hauek bi titularrok, nola esana bait dugu jada, dira biak berdin korrektu grammatikalki baina -eta hori da importantea hemen an prensa- informativoki bat hobea ezi bestea. Ez duelarik horrek esan nahi horregatio ezen behar da erabili soil formarik onena redaktatzeko eta baztertu bestea -quasik debekatu- izenean dela txarragoa. Seguru ze biak dirateke onak baina bat horregatio preferentea: na hobea informatikoki. Nola jakina bait da horiek possibilitateak ez dira bakarrak, hara exemplugarri bat gehiago:

Urkulluk adierazi du ez duela inor "sakrifikatuko" boterea lortzeko

Esan amaitzeko ezen diet gomendatzen ki euskal prensako redaktoreak irakurtzea hori liburua aipatua hasieran.

Hasteko irakurri, ondoren interpretatu zailki baina ...

Atzo -eguaztena 25 otsaila- nengoela an Bergarako udaletxea joanik entzutera eta ikustera Nabarralderen konferentzia bat ganik Angel Rekalde' hasi nintzen ikusten delako expositioneko lehen panela zeina zen titulaten

Nazio bat defenizioa

(non ikusi ahal nuzu ni photoan ondoan hon delako panela) non zetorren aipu bat -definitione bat- na Edward Said palestino amerikanoa zein da theoriko literarioa eta kritiko kulturala, oraintsu zendua an 2003.

Joanik delako aipura dut lehenik irakurri baina naizelarik geratu groggytsu edo groggy dut berriro irakurri baina nire enteleguak ez zuen kaptatzen eta lotzen mezua na Edward Said eta hortakoz galdetu dut alboan nuen professore universioarioari -G. P.- ea berak zer duen uletzen baina bere enteleguan ere gertatu da antzeratsu. Horkakoz eskatu nion atera ziezon photo bat nola dokumentua tzat izan konstantzia. Bada, nahi baduzu ikusi photoa hon hori aipua sar zaitez hemen linkean. Dezadan baina ekarri hona hori textua, esan nahi bait dut, na euskarazko traduktionea

"Historiaren idazketa herri bati bere difinizioa emateko bide hoberena da, eta gizarte baten nortasuna, neurri handi batean, interpretazio historikoaren funtzioa da, eztabaidatzen diren baieztapenak eta kontra-baieztapenak aurrez aurre jartzen diren esparrua"

Bada nahi luenak ikusi textua handiago hemetxe du.

Egingo al liguke mesedea Nabarraldek emateko originala na aipu hori daigun jakin erosoki zer zioen hor hak Edward Said-ek. Ez al dugu jakiten, ez al daki hemen Nabarraldek, noiz textu bat da ulergarri edo komplikatu edo lar gaitz tzat gu euskaldunak? Ez al daki euskaldunon euskara? Berak, Nabarraldek, ulertzen al du hori textu euskarazkoa? Guk -ni eta G. P.- ez, zuek, zeuok?

Beti ez da erraza aurkitzea solutioneak

Gaur titulatu dut lan hau Beti ez da erraza solutioneak. Zeren, nola bizitzan bertan, batzutan solutioneak dira errazagoak ezi beste batzuetan. Gaur ere (Gara, martitzena 17 otsaila 2009, editione informatikoa) aurkitzen dugu lar urrundua subjektua ganik bere verbua baina aurkitzea solutionea -esan nahi dut, egokia edo behintzat aski egokia- ez zait aisa otutzen. Hemen titulua:

D3Mk benetako aldaketa baten aldeko bozkak eskatu ditu

baina juntatzen badugu eta ezarri elkarren ondoan subjektua -D3Mk- eta verbua -eskatu ditu- orduan niri ez zait lar gustatzen. Holan:

D3Mk eskatu ditu benetako aldaketa baten aldeko bozkak

Tira baina ez dago guziz desegoki ere. Edozelan egokiago eta informatikoago ezi zegoena lehenago. Ez ala?

Berriro ere struktura lar desegoki identikoa

Gaur ere -Gara, domekea 15 otsaila 2009, 18 or- irakurri ahal dugu strukturea ikusi eta kommentatu genuena lehenagokoan, strukturea lar sobera desegokia. Zeinak erakusten du dela egokia delako strukturea dutenentzat erabiltzen hori strukturea. Nahi lukeenak' ikusi ahal du hemen. Hauxe:

Oiartzungo Udalak Lakuak herrian babes ofizialeko 212 pisu finantzatzea lortu du

Zein eman ahal da errazago, informationea beste modu gehiagotan, nola

Oiartzungo Udalak lortu du Lakuak herrian babes ofizialeko 212 pisu finantzatzea

edo

Oiartzungo Udalak lortu du Lakuak finantzatzea herrian babes ofizialeko 212 pisu

edo

Oiartzungo Udalak lortu du Lakuak finantzatzea babes ofizialeko 212 pisu herrian

edo ...


Lehenagoko kommentarioetan -aurreko post hortan- analyzatzen zuen Gatikak esanez eta bideratuz problemea ikuspuntutik tik grammatikaren korrektotasuna, gora eta behera euskara zela hizkuntza strukturalki SOV ordenakoa -subjektu, objektu, verbua- gaineraturik Gatikak gehiago ezi
"baina, honek ez du esan nahi kasu guztietan SOV modura jokatu behar denik, ezta gutxiago ere".

Baina nik esan nahi nioke Gatikari eta batez ere horri razonamentu horri ezen prensan behar duela izan kriterio preferentea
informatzea effektivoki
ezi ez
korrektotasun grammatikala,
behintzat noiz ez dagoen disparate lar handi eta lar barbaroa. Esan ere ezen blog hontan publikatzen denaren berri hartzen dutela direktuki 134k zeintzuen artean dago ere Gara egunkaria (zuzentzaileak@gara.net). Baina antza tzat Gara eta ere gehiago ez dago problemarik holako titularretan, da edo date horientzat mezu total ona eta erraz uletzekoa.

Baina dirudienez ez dute ardura informatikorik, soil antza ardura grammatikalak. Ez dukete bizi informationea eta ez dute haintzat hartzen irakurlea zeinak gainera pagatzen du produktua.

Behar da informatu baina ahalin effektivoen, ez nolanahi.

Ez da lar argia baina behintzat argixago

Ikus zer distantzia, distantzia handia, distantzia lar handia dago artean
subjektua -Bachelet-
eta
verbua -da-.
(Gara, barikua 13 otsaila 2009, 25 or)

Bachelet 1972az geroztik Kubara bisita egin duen lehen presidente txiletarra da

Ba dagoz possibilitate gehiago ere batzuk baina ditut aipatuko soil batzuk, ez aritzea gatik lar luze.

Bachelet da 1972az geroztik Kubara bisita egin duen lehen presidente txiletarra

edo

Bachelet da lehen presidente txilenoa 1972az geroztik Kubara bisita egin duena

edo

Bachelet da lehen presidente txilenoa bisita egin duena Kubara 1972az geroztik

Behar duguna da ikusi ea guziak duten valio informativo berbera edo batzuk dira hobeak ezi besteak informativoki. Aukerak ba dogoz, bat baino gehiago baina falta da antza gogoa ez aukeratzeko txarrenetarik bat, gogo expressoa eta agirizkoa.

Nork ahal luke argudiatu zeozer buruz komportamentu informatiko / antiinformatiko hau? Ote du gu baitan an mundua na euskara lekurik autokritikak, ez soil theorikoki baizik praktikoki? Ezetz dirudi.

Honek akademiak kalte lar handia dakarkio ki euskaldunok eta ere ki euskara

Ezi da ukatu ezelan ere ze Akademiak na Euskara -affektivoki Euskaltzaindia- dago eroaten euskara edo behinik behin eroan nahirik euskara putzu beltz batera, atautera.

Ikusi ahal da begira soil lexikoa ezen esanten omen da euskaraz

erregularki

erreaktantzia

erraketa

...

Akademia dago groggy eta deklaratu beharko da k. o. (knock out). Lan egiten du azkarki rantz entropia edo heriotza na euskara an populua hon euskaldunok.

Non du zentzuna, soilik zentzun kommuna, eta kontaktua kin realitatea na euskaldunok eta Euskal Herria an gaurregun?

Honek akademiak -honek konkretu honek, konkretissimoak- kalte lar handia dakarkio ki euskaldunok eta ere ki euskara.

Lar urrun, lar sobera urrun. Ala ez?

Ikusi ahal da lehenengo plana kin photo korrespondentea notizia buruz bandera espainola jarria aurrean hon Euskal Parlamentua. (Gara, barikua 6 otsaila 2009)

Irakurri ahal da hauxe ondoan photoa.

"Lortu dugu!". Hala agurtu zuen Carmelo Barrio PPko agintariak atzo eguerdian Gasteizko Legebiltzarraren atarian ezarri zuten bandera espainola. Oraingoan ez zen gauez egin, eguerdian baizik. Iragarri bezala, Auzitegi Gorenaren erabakia bete du Izaskun Bilbao presidenteak.

Diot nik ze dago lar urrun agurtu zuen (verbua) tik bandera espainola (objektua zer zuen agurtu). Zeren berria da (Camelo Barriok) agurtu zuen bandera espainola kin gehiagoko informatione detaillantea.

Edo

"Lortu dugu!". Hala agurtu zuen bandera espainola Carmelo Barrio PPko agintariak atzo eguerdian Gasteizko Legebiltzarraren atarian ezarri zutena. Oraingoan ez zen gauez egin, baizik eguerdian. Iragarri bezala, Auzitegi Gorenaren erabakia bete du Izaskun Bilbao presidenteak.

baita hau ere

"Lortu dugu!". Hala agurtu zuen Carmelo Barrio PPko agintariak bandera espainola atzo eguerdian Gasteizko Legebiltzarraren atarian ezarri zutena. Oraingoan ez zen gauez egin, baizik eguerdian. Iragarri bezala, Auzitegi Gorenaren erabakia bete du Izaskun Bilbao presidenteak.

Da modu hau informatzekoa, euskalduna, lar urrun dagoena tik effektivitate informativoa.

Lar urrun, lar sobera urrun. Ala ez?

Dezagun askatu euskara

Irakurri ahal da (Gara, martitzena 3 otsaila 2009)

Garazi Biteri, Garikoitz Etxeberria, Olatz Dañobeitia eta Ugaitz Elizaran aske utzi dituzte gaur goizean

baina irakurri ahal zen, hobeto

Aske utzi dituzte gaur goizean Garazi Biteri, Garikoitz Etxeberria, Olatz Dañobeitia eta Ugaitz Elizaran

Behar dugu euskara askeago bat, euskara yago aske bat nola askatu dituztenak. Askatasuna ona da baina libertatea hobea. Viva askatasunaren libertatea.

Biak ondo baina bat hobeto

Hau da irakurri dudana paperean (Gara, astelehena 2 otsaila 2009, an lehen orrialde nagusia)

Zapaterok "gehiengo zabal" baten babesa duen gobernua nahi du, martxoaren 1eko hitzorduaren ostean

baina irakurri ahal izango zen ere hontara nahi izan balitz

Zapaterok nahi du "gehiengo zabal" baten babesa duen gobernua, martxoaren 1eko hitzorduaren ostean

Nik konkluitzen dudana da ze biak dagoz ondo baina horregatio bat hobeto informativoki emana tzat euskalduna, gu. Tzat euskalduna XXI. mendekoa.

Zapaterok nahi du ... (eta gero' zer nahi duen)

Zeinek indar informativo handiago ?

Batzuk ba dute indar handiagoa ezi beste batzuk, esaterako elephanteak ezi inurriak edo ere du athletata batek indar handiagoa ezi paralytiko batek. Indar klase asko daudela ere ongi ba dakigu: physikoa, psykhoa, ekonomikoa, strukturala, ... informativoa, ... etc.

Pensaketa jarri naiz jakin nahirik zeinek du indar handiago -indar informativo handiago- inter bi textu hauek:

Askatasuna eta D3Mren aurka ekiteko agindua eman du PSOEren Gobernuak

(Gara, zapatua 31 urtarrila 2009)

edo

PSOEren Gobernuak agindua eman du aurka egiteko Askatasuna eta D3Mren

Zeren iruditzen zait da importantea tzat egunkari serios bat jakitea mezuen indarrak,
== indar informativoa.

Galdu naiz, galdua naiz / gagoz euskaldunok kin hau euskara

Ez dakit zenbatentzat da titular hau ulergarria eta arazorik bakoa ulertzeko eta interpretatzeko, jakiteko zer dioen eta ondorioz kapaz izateko esateko besteei zer dioen titularrak.

Jazartzen ez omen diren ideiak atxilo

Niretzat, nire ustez, asko dira artean euskaldun ere alphabetatuak ez dutenak ulertzen ahal titularra gabe geratu pensaketa eta ausnarka zer dioen. Uste dudan lez ba da hor relativozko phrase bat zein omen dira arazoetarik bat euskaraz diotenez hak Jesus Rubio, Xabier Amuriza, ... eta besterik asko. Jazartzen, jazarri hitzak -eta dakarken konzeptuak ere- ba dute hor biribiltzen iluntasun spektroa, gainera izateak phrase negativoa ez duke lar laguntzen ere.

Nola eman titularra argiago eta digeribleago tzat euskalduna, edozein euskaldun alphabetatu?

Atxilotuak hak ideiak zein ez omen dira jazartzen

Ote litzateke hori aukerea possible eta pasabletarik bat?


Hori titularra na editoriala na Gara (astelehena 26 urtarrila 2009) hasi da nola ikusi ahal duzue an linka kin hau phrasea eta nola nengoen ni interesatua gainera explizitoki kin gai hori hasi naiz irakurtzen eta dut irakurri lehengoan eta artzara bigarrenez esperoan ordukoan ahalko nuela ulertu behintzat orientativoki baina nola ez dut lortu objektivoa nahi nuena utzi dut -azkenean editorial osoa- gabe irakurri uste izanik gainera zatekela interesantea. Hara hasierako paragrapho hori

Jazartzen ez omen diren ideiak atxilo

D3M plataformak, behar zituen sinadurak bilduta, bere hautagaitzak aurkeztu zituen atzo Hauteskunde Batzordeetan, PSOEren Gobernuak iragarritako legez kanporatze mehatxuaren pean eta bere hautagai bat eta ezker abertzaleko beste zenbait lagun espainiar Polizia etxe batean atxilo zeudela.

Niretzat izan dena indigeriblea nola izan da zuontzat?

Lexikoa, eta ere bere orthographia: kumquat, kumquatak (kumquat-ak)

Titulatzen dut gaur nire post hau

Lexikoa, eta ere bere orthographia: kumquat, kumquatak (kumquat-ak)

zeren izan nuen lehenagokoan aukerea probatzeko lehenengoz fruta niretzat ezezaguna deitua "kumkuat", izanik hau formea -"kumkuat"- nik entzun nuena esaten zidatela berba eginik grekoz nire andrearen osabeak, Takis-ek. Nola Takis-ek ez dakien beste berbetarik ezi grekoa eta nola orduan ez zitzaidan ezer partikularrik bururatu ez nion deus galdetu delako "kumkuat" berba niretzat berri hori.

Baina gero nengoela kin nire koinatu Georgios zek dakien grekoa horregatio eta ere inglesa eta alemana' galdetu nion -erakutsirik eskuan "kumkuat" bat- explikatzeko zeozer buruz berba hori' nik gehitu niola ze iruditzen zitzaidan delako berba horrek ez zuen itxura grekoarik. Noiz, orduan, esan zidan zela berba txino bat, zein ez da harritzeko -diot nik nire aldetik- ze jatorria na fruta asko da Txina eta datoz eskutik txinoak' heldurik historian zehar gugana nola frutaz aparte beste gauza asko (tintea, papera, fideoak,...).

Orduan, jakinik edo emanik possibletzat delako jatorria, joan nintzen hiztegira na ingles / ingles zeren uste izan bait nuen holatsu zatekeen ere inglesez. Eta hemen han ikusia (Oxord Advanced Learner's Dictionary, 7th edition, Oxford University 2005):

kumquat

a fruit like a very small orange with sweet skin that is eaten, and sour flesh

Ari garela orai nola behar luke izan euskaraz fruta hori ba dugu

== bi problema solutionatzeko

== bat lexikala

determinatuz nola behar luke berba horrek euskaraz lexikalki, esan nahi bait da nola dugu esan behar eta entzun esaterako an radioa (non ez dugu possible ikusterik ezein berbaren orthographia) eta

== bi orthographia

determinatu -beti a posteriori na forma lexikala- bere berba horren orthographia: kumquat, kumkuat, kunkuat, kunkat, kunquat, ... Nire ustez, prinzipioz, beti du originalak preferentzia eta avantaila respektuz enparau forma optativo possibleak.

Possiblea ere date ez ematea entradarik berba horri, konzeptu horri, fruitu horri zein da osoki estimatua konfitura munduan.

Izan dezazuela zortea, zortea ona txestatzeko kumquatak an nire osaba Lakis-en ortua edo an beste nonbait.

On egin.


Patra, Grezia.

Bi (edo ... ) traduktione possible.

Noiz ikusi eta irakurri dut hau-aipua na biologo eta physiko Jonas Salk an liburua zein ari naiz irakurrtzen 'The monk who sold his Ferrari' ganik Robin Sharma

'I have had dreams and I have had nightmares. I overcame the nightmares because of my dreams'

etorri zait gogora nola behar genuke eman hori euskaraz. Eta etorri zait gogora bi possibilate hauek artean beste gehiago. Hauexek

'Izan ditut amesak eta izan ditut amesgaiztoak. Gainditu ditut amesgaiztook zegatio neure amesak'

edo

'Izan ditut amesak eta izan ditut amesgaiztoak. Gainditu ditut amesgaiztook eskerrak na neure amesak'

Dudarik ez' ze ba dagoz ere alternativa possible gehiago. Nola traduzitzen ahal litzake hau-aipua orthodoxoki, arras orthodoxoki? Baldin erantzun balezate, baleza nor ari bait da an mundu hori pozten nintzateke zeren egiten ahal dira komparaketak buruz kalitate informativoa na alternativa differenteok.

Hortara mesede harturik lehenik guk euskaldunok zeinak darabilgun -eta nahi dugu erabili- euskara eta bidenabar tangenzialki bigarren graduan ondorioz ere gure euskarak berak.

Patra, Grezia.

Paragrapho hiru phrasekoa

Joan naizelarik irakurtzera 6. kapitulua aurkitu naiz kin paragrapho hau, paragrapho zek ditu soil hiru phrase. Hara paragraphoa kin bere hiru phraseak.

Markes jauna liberala zen, baita haren familia ere, eliz ondasunak salgai jarri zituen Mendizabal ministroaren desamortizazioaren garaian aberastua. Aurrekari horiekin edonork jo dezake hura gizon erlijiogabetzat edo erlijioaren aurkakotzat, baina berak sinestutzat zuen bere burua -Voltaire bera ere antiklerikala zen, baina kristautzat zuen funtsean bere burua, kristautzat-edo ... mundua esplikatzeko Jainkoaren kontzeptuaren beharra zuen behinik behin: "Si Dieu n'existait pas, il faudrait l'inventer"- edo sinestun sinesgabetzat, hobeki -sinestun eszeptikoa sutsua baino gehiago, guztiaz ere-, nahiz eta gero, itxura egin behar zuen bakoitzean -bizi zen inguruan katoliko praktikatzailea zela erakutsi behar- itsura egiten zuen, hipokresia bere neurrian baloratzen zuen gizona baitzen, azken batean -xelebrea ere izan zitekeen, bai, baina ongi neurtzen zituen xelebrekeriak ... hartarako hiru galdera zituen neurgailua erabiltzen zuela: zer esan edo zer egin, non esan eta non egin, eta noren aurrean-, are gehiago markesa anderearekin izandako ezkontzak handikien eta aristokraziaren estamentura jaso zuenetik, haien ohiturak eta rol sozialak aintzakotzat harturik. Haren erruki ekintzak, ordea -elizaren mende zeuden hospizioei eta karitatezko beste instituzio batzuei urtero-urtero luzatutako diru-laguntzak, konparazio batera-, itxurazkoak bezain benetakoak eta azalekoak bezain mamikoak izaten ziren, oparoak inondik ere, markes jaunaren eskuzabaltasunaren erakusgarri.

edo ikusteko hobeto hiru phrasekok daiguzan ikusi -visualki- etanak eta bereiziak phraseok:

Markes jauna liberala zen, baita haren familia ere, eliz ondasunak salgai jarri zituen Mendizabal ministroaren desamortizazioaren garaian aberastua.

Aurrekari horiekin edonork jo dezake hura gizon erlijiogabetzat edo erlijioaren aurkakotzat, baina berak sinestutzat zuen bere burua -Voltaire bera ere antiklerikala zen, baina kristautzat zuen funtsean bere burua, kristautzat-edo ... mundua esplikatzeko Jainkoaren kontzeptuaren beharra zuen behinik behin: "Si Dieu n'existait pas, il faudrait l'inventer"- edo sinestun sinesgabetzat, hobeki -sinestun eszeptikoa sutsua baino gehiago, guztiaz ere-, nahiz eta gero, itxura egin behar zuen bakoitzean -bizi zen inguruan katoliko praktikatzailea zela erakutsi behar- itsura egiten zuen, hipokresia bere neurrian baloratzen zuen gizona baitzen, azken batean -xelebrea ere izan zitekeen, bai, baina ongi neurtzen zituen xelebrekeriak ... hartarako hiru galdera zituen neurgailua erabiltzen zuela: zer esan edo zer egin, non esan eta non egin, eta noren aurrean-, are gehiago markesa anderearekin izandako ezkontzak handikien eta aristokraziaren estamentura jaso zuenetik, haien ohiturak eta rol sozialak aintzakotzat harturik.

Haren erruki ekintzak, ordea -elizaren mende zeuden hospizioei eta karitatezko beste instituzio batzuei urtero-urtero luzatutako diru-laguntzak, konparazio batera-, itxurazkoak bezain benetakoak eta azalekoak bezain mamikoak izaten ziren, oparoak inondik ere, markes jaunaren eskuzabaltasunaren erakusgarri.

Liburu hau lezanak irakurri -"Bestea da mundua" ganik Joan Mari Irigoien, ISBN 978 84 9783 610 4- da aurkituko kin momentu gustagarri eta etseginak baina baita, ziur, kin tarte eta pasarte aldapatsu eta malkarrak non beharko du sarri -nahi edo nahi ez- eten eta repasa irakurketea eta beharko du izerditu, gogotik izerditu, baldin nahi balu konprenitu mezua na liburua. Hortan -an diffikultate batzutan ongi malkartsu hori- beharko du izan irakurleak irakurle arraia baina ondoren heldu tontorrera -kompressionera na textua- sentituko du, -duke-, satisfaktionea sentitu ohi dena holako kasuetan noiz lortu bait da tropheo aski diffikultoso eta zaila. Tropheoak eta sistut satisfaktioneak merezi duke nekea. Sarri entzun ohi dugu ze gabe nekerik ez dago deus ganorazkorik.