Sunday, March 25, 2012

Maileguak na prepositioneak (... menos ...)

Mailegatzea da hartzea inor ganik. Maileguak izan ahal dira era differente askotakoak, ekonomikoak, linguistikoak, gastronomikoak, zientifikoak, tekhnologikoak, konzeptualak,  ... eta horkakoz gainera sortu da copyright konzeptua non nahi da stopatu edo behintzat oztopatu egitate hori gabe ordaindu  pagu edo frankizia bat. Normalean ere mailegua da gauza on bat nahirik hartu besteak ganik geuk ez daukagun zeozer postivo bat.

Preambulo honen ostean daidan konta anekdota neuri gertua piszinako aldageletan. Joan ohi naiz piszinara astean bi edo hiru bider eta ondoren igarotzen dut denboratxo bat aldageletan non beti suertatzen da alboan bateren bat. Behar dut esan ze egon ohi naizela adi nola mintzatzen diren han gendeak eta batez ere haurrak edo gaztetxoak. Halan, normalean, gaztean -esan daidan 25 urtetik beherakoak- mintzatzen dira kasik exklusivan euskaraz nahiz nagusietan da besterik egonik noizean behin nagusi kanpokoak.

Berbata batean, ba ziren hiru gazte edo ume -8 edo 12 urte artekoak- zeintzu mintzatu ziren -esan bezala, ohi dan lez hemen Lekeitio piszinetan- soilik euskaraz denbora guztian baina -beti bainaren bat- batek esan zuen honelaxebesteari

Danak apuntau gara menos Olatz (sic) 

Izanik phrase super laburra pensatu nuen atxikitzea gogoan eta nintzen gogoratu bidenabar ze nuela irakurri nonbat nola batzutan mailegatzen duten hizkuntza batzuk besteak ganik prepositioneak baina ez dela ezagutzen -inoiz, halan zioen textu harek- noiz hizkuntza batek meilegatu duenik beste bat ganik postpositione bat.

Hemen kasuan, lekeitiar haur horiek zergatik ez zuen esan

Danak apuntau gara Olatz izan ezik 

edo

Danak apuntau gara salvu (salbu) Olatz 

Seguruenez ez dute edo dukete ezagutzen ezta hypothetikoki ere possibilitate bigarren hori  zeina bait dago aski stigmatizatua.

Baina -eta hortan gagoz orain- zergatik mailegatu zueten haur horiek prepositione hori, noiz ez zuten egin berbarik euskaraz baino. Dena euskaraz baina erdarazko prepositionea erabilirik. Inork ba al du edo ba ahal du ikusten horren arrazoirik.

Meilegu hau, gabea frankizia' gabea copyright, ote da total kondenagarria, illizitoa? Merezi ote dute haur lekeitiar hauek punitionerik, zigorrik, koskorrekorik, agirika egiterik, korregitzerik? Ote da nahi izatea mendiari jartzea hezirik? Berba batean, ba al du deus positivorik?

Sunday, March 18, 2012

Beharra sentitu?



Ari izan nintzen lehenagokoan ere buruz nola batzutan komeni da erabili gidoai (-) artean izena kasu nominativoan eta gehitzen zaion subfixu deklinativoa, ezaterako Bilbao-tik, nabermentzeko diaphanoki izen bat izanik herri bat (Erroma-ra), persona bat (Erramun-entzat), produktu bat (Coca Cola-rik), ...

Halan, ikusten da gaurko photoan ere ezen egin edo redaktatu zuenak kartel hori zuela sentitu horren beharra zeren bait zuen izkiriatu Gaizka-ri omenaldia ordez izkiriatu Gaizkari omenaldia. Antza, batean (Gaizka-ri) da agertzen garbiago -mezua- ezen ez nola normalki ohi dugun izkiriatu (Gaizkari).

Ote da haizu erabiltzea holako lizentzia personalak, holako margenak?

Tuesday, March 13, 2012

Ote da komenigarri?, logiko?, lagungarri?, inkorrektu? inkorrektu baina mesedeko?, valeko?, erabilgarri?, on?

Honako hiru photoetan ahal da irakurri ondoko textua





1)
Mendexa-ra bidea
moztuta
bide alternatiboa
kostatik 

2)
Mendexa

Lekeitio-tik Mendexa-ra
bidea moztuta
Mendexa-ko herrigunea

3)
Lekeitio

Mendexa-tik Lekeitio-ra 
bidea moztuta
bide alternatiboa

Normalean izkiriatu ohi dugu, esaterako Barakaldotik, Barakaldora, ... eta ez Barakaldo-tik, Barakaldo-ra,... Baina nago ezen panel informativo batean txoferrentzat hobe dela akaso nola egin duten hemengo exemplutetan. Baita Bizkabuseko autobusetan irakurria dut: autopista-tik, Ermua-tik, eta holatsukoak. Kuestinea da nola informatu hobeto gidaria, auto-gidaria. Edozetan ere ez da gauza txarra flexibilitatea eta zentzu ona eta lagungarria.

Orduan ba, galderea da: ote da jokabide hori komenigarri?, logiko?, lagungarri?, inkorrektu? inkorrektu baina mesedeko?, valeko?, erabilgarri?, on?

Saturday, March 10, 2012

4-3-2-1 edo 1-2-3-4, symmetria strukturala

Dudanean irakurri ondoko titulu hau (Gara, ostirala 9 martxoa 2012, 7 or )

EPPK-ko emakumeen eskubideak 
errespetatzeko eskatu du Herriarak 

EPPK-ko emakumeen eskubideak (4)
errespetatzeko (3)
eskatu du (2)
Herrirak (1)

dut pensatu ezen izan banitz ni redaktorea horrena tituluaren' egin nukeela redaktionea beste forma hontara

Herrira-k (1)
eskatu du (2)
errespetatzeko (3)
EPPK-ko emakumeen eskubideak / edo / eskubideak EPPK-ko emakumeen (4)

Herrira-k eskatu du errespetatzeko 
EPPK-ko emakumeen eskubideak 
/ edo /
Herrira-k eskatu du errespetatzeko 
eskubideak EPPK-ko emakumeen