Egungo titulua da "diotena, dioena" zeren esango dena hemen da batec esana baina izan ahal da exponentea batzuc (edo zembait ugaric) pensatu daronea edo esanic pluralez diotena.
(An Argia astecari euscalduna publicatu da -09/otsaila/2020- interview bat ki Irene Arrarats zeina da dakarrenez publicationeac
Berria-ko euskara arduraduna eta baita
estilo liburuaren zuzendaria hen hori eguncaria).
Bada Irene Arraratsec esaten du erantzunez honi sarrerari "
Azken aldian badirudi ustez aspaldi gainditutako batuaren inguruko eztabaida arnasberritu egin dela.", bada hortaz hauxe dio Irenec
Iruditzen zait gure konplixuen erakusgarri dela, eta esango nuque autogorrotoaren erakusgarri ere badela. Espiniar bati edo frantziar bati ez zaio burutik pasa ere egiten frantses batua edo gaztelania batua auzitan jartzea.
Goico hori iracurriric baten ganic zein da euscarazco eguncari bakarreco -Berria-
euscara arduraduna eta gainera dena
zuzendaria eguncari hortaco stilo liburuarena, ezen asqui ganic persona asqui importantea eta determinantea an euscararen mundua ze mentalitate horren dunac ez luque begui xamurrez ikusico persona bat edo talde edo incluso grupo bat zeinac nahico luque reflexionatu buruz esateraco zalantzagarri diren punctuac an
orthographia,
lexicoa,
syntaxia
edo edozein eremu relationatua kin euscara XXI: mende hontan conveni zaiguna euscaldunoi.
Halan baten batec edo baten batzuc egoquiagotzat hartzen balituzte forma batzuc ze beste batzuc
orthographian
(intensitate / intentsitate, marsupial / martsupial, ...; retina / erretina, rotatu / errotatu, ...; vibratione / bibrazio, volumen / bolumen, ...; ...)
lexicoan
(generatione / belaunaldi, radio / irratia, prehistoria / aurrehistoria, ...)
syntaxian
(eremu zabal eta gutiago oragarri hontan emanic soil exemplu bat comparatzeco bi phrase ximplissimo hauaec, batetic "Zein da komunikabideek euskararen normalkuntzari egiten dioten ekarpena?" eta besteic hau "Zein da komunikabideek egiten dioten ekarpena euskararen normalkuntzari?")
Bada holatsuco reflexioneac lerabizquena (edo lerabilzquetenac) goico mentalitatedunac nolacoa bait du expressatzen Irene Arraratsec ez lituzque begui onez hartuco baizic lituzque / lituzquete reflexioneoc refusatuco eta ere condemnatuco. Zeren uste duquete dena ongui eguina dagoela eta da eguin dena irrefutablea eta irreformablea in principio eguina dena, praxia dela infaliblea. Hurbil dagoela hori interpretatione monolithicoa eta inarracalagarria ti izan autocomplacientea osoro, hurbil dela izatetic ere narcisismista.
Holaco mentalitateac joten ditu critaguileac tzat autogorrotodun (nic ez daquit nondic ondorioztatu du Irenec conceptu hori honaco), tzat desleial, tzat infidel, tzat zuzenbaco eguiteco critica, eta ere acaso hartzen luque / luquete holacoec holacoa tzat traidore merezi duena zigor punigarri latza, economico, bestelaco, merezi duena mesprezu edo estain sociala, ... nic daquita.
Verba batean holaco mentalitateac -dirudienez- refusatzen du
cooperativismoa edo auzolana eta aportationea aldé euscara fresco hobea communicativoqui an euscal societatea an XXI. mendea.
Zein bestelaco interpretationeric eduqui ahal da? Eduqui al lezaque bestelaco interpretationeric -horrec mezuac expressatua an Argia astecaria-?
Criticac -edozelangoac- refusatzen dituzte eta ia seguru condemnatzen. Tamalaren handia, hori. Esan daroquete conforme ez dagoena behintzat dagoela totalqui isilic seculaco.
