Ari izan nintzen lehenagokoan ere buruz nola batzutan komeni da erabili gidoai (-) artean izena kasu nominativoan eta gehitzen zaion subfixu deklinativoa, ezaterako Bilbao-tik, nabermentzeko diaphanoki izen bat izanik herri bat (Erroma-ra), persona bat (Erramun-entzat), produktu bat (Coca Cola-rik), ...
Halan, ikusten da gaurko photoan ere ezen egin edo redaktatu zuenak kartel hori zuela sentitu horren beharra zeren bait zuen izkiriatu Gaizka-ri omenaldia ordez izkiriatu Gaizkari omenaldia. Antza, batean (Gaizka-ri) da agertzen garbiago -mezua- ezen ez nola normalki ohi dugun izkiriatu (Gaizkari).
Ote da haizu erabiltzea holako lizentzia personalak, holako margenak?
12 comments:
Erramun jauna,
Irakurtu ditut zure gogoetak buruz nola izkribatu beharko lirateken deklinabideko markak zenbait kasutan, sustut noiz ere loturik baitoaz toki edo persona izener, eta jakin dut zure opinionea dela behar litaizkela izkribatu berexiturik marra batekin, hala nola "Donostia-ko irteera" edo "Omenaldia Gaizka-ri".
Damu dut aitortzea ene iritzia sujet horretaz dela arras zurearen kontrakoa, eta argituko dautzut laburki zeren.
Ene ustez, hitz erroa eta morfema deklinativoa marra batekin grafikoki elkarrenganik bereizi beharra ez da euskal hiztunak berez senti duen premia, euskeraren barnean kokatzen den ber, erran nahi baita, balin burutzen duen irakurketa/idazketa ekintza hori euskeraren zedarrietan kokaturik burutzen badu. Demagun irakurle edo kartel izkiriazale hori euskaldun elebakarra dela, ez dakiela beste ezein lengoaiarik salbu euskara. Uste duzua haina horrek senti lezakela den gutieneko premiarik elkarrengandik bereizteko marra batekin “Gaizka” eta “–ri”? Haren gogoan izan ote lezake letra segida horrek beste irakurketa edo interpretazione posiblerik salbu “izen bat gehi dativo morfema”? Nire ustez, izkribatze/irakurtze lana euskararen barnetik abiatzen duen euskaradun batek ez du premia bihirik nehork argitu dezon euskal hitz deklinatuetan elementu bakoitzak jokatzen duen papera eta adierazten duen mezua, biak gauza evidenteak baitzaizko berenaz eta naturalki. Ikusten balin badu pano edo afixa batzean izkribaturik “Mugerreko bestak”, uste duzua behar duela makulu grafiko bat konprenitzeko “Mugerre-ko bestak” konzeptua nahi zaiola helarazi, eta ez, konparazione “Muge-rreko bestak”? Ez, ez dago konfusione posiblerik balin testua irakurtzen bada euskal begiekin eta euskal senaren pertzepzionez.
Besterik da balin testu horiek egiten edo irakurtzen badira gure auzo erdarek kutsatu begiekin. Orduan bai, orduan erdal mintzez lausotu begiak eskatzen du bereizketa grafiko bat inter izena eta deklinavide kasua, hala bereizturik ikusten direlakotz elementu horiek mintzaira kutsatzaileetan. Asko euskaldun dituzu ustez euskeraren barnean bizi eta ari bainan funtsean erdararen esparruan finkatua baitute beren egoitza, eta kokagune horretatik euskararen eremuari so jartzen direlarik nahi dituzte, ohartuki edo oharkabean, euskara esportatu beren ohitura kognoszitibo eta linguistiko erdaldunak.
Ezen, dautzut galdetzen: balin argitasunak galdatzen badu “Mugerre-ko bestak” izkiria dadin, ez ote luke galdatu behar, ber gisaz eta logika berari jarraiki, “Mugerre-ko besta-k” izkriba ledin? Ezpailizate hor segur dudarik -ko dela lokativo kasua eta -k dela morfela pluralgilea. Ordea, euskaldun batek, euskararen barnetik dihardun batek, behar ditua prezisione rebundante eta patetiko horiek? Nahi nuke sinetsi ezetz.
Ikus/izkriba bezate mundua auzo erdarek beren gramatiken arabera, eta izkriba/ikus dezagun guk geureari leial izanez.
Zure,
Xabier Erroteta.
Erroteta, ongi etorri aspaldiko.
Ideia differenteak kontrastatzetik eta diskutitzetik etorri ahal da zerbait on, hori dateke blog honek eskaintzen ahal lukeen positivotasuna, emendioa gaurko euskarari. Bada, ez gaitezen izan beldur zeren ikusten ditugun hainbat arlo edo problema differenteki.
Baita markatu ze bakoitzak -zuk, nik, urliak, berendiak- dugu geure personalitatea eta izakerea expressatzeko geure geua, nik neurea, zuk zeurea, hainak berea. Baina horren haritik kausitzen dut eta sentitzen generalki zure diskursoa sobera lar subjektivoa nola ere tratatzen ari bazina lez affaira bat quasi metaphisikoa eta arras subjektivoa, eskapatzen zaiguna eskutetatik nola ura. Duzularik erabiltzen esateko exprissioneak nola pathetiko, mintzaira kutsatzaileak, euskaldun elebakar hypothetiko virtual inexistentea, hain hori, ... Zaizkit iruditzen termino horiek, baita ere analysis konzeptual soilerako anakhronikoak, denbora realaz kanpo daudenak. Litzetekeenak nola esaten bagendu euskaldun elebakarrak bagina 32 million eta izkiriozko tradionea bagendu 15 mendetakoa, ordan ... Premisa horiek ez dukete valio, ezta nire eretxiko ere hypothetikoki.
Hori, Erroteta, preambuloa baina beharrezkoa nuena sentitzen esatea.
Hasirik ba eraginez geure autuari diot, diotsut lehenbizikoz ze antza ez duzula entelegatu nirea lar ondo ze esaten duzu Erroteta "zure opinionea dela behar litaizkela izkribatu berexiturik marra batekin, hala nola "Donostia-ko irteera" edo "Omenaldia Gaizka-ri". Nik egin nuena da galdetu, nuelarik finitzen holan Ote da haizu erabiltzea holako lizentzia personalak, holako margenak?. Nik ez dut proposatu holakorik baizik dut galdetu ea praxi hori ikusten dena photoetan ea litzetekeen zilegi eta haizu, nola ere kasurako izkiriatzaileak hartzen lekeen margen personal bat redaktatzeko, antzeratsu nola inglesez I am edo I'm. Hori batetik. Ezen ez dudala txorto ikusten hori praxia baizik mesedeko, esan gabe baina holaxe behar dela idatzi normalean.
Bestetik apreziationean ez duket nik asko esaterik gehiago ze esan dudana gorago ezen zaidala iruditzen diozuna ibiltzea kin hypothesis hypothetiko virtualak, eman nahirik nola hodeiei forma hain regido eta inflexible bat. Ari ote gara buruz purismo puro garbi viginal katharoa? Ez al litzateke hori egiazki pathetikoa? Ez al da gauzea -nahi bazendu gauzatxoa- txikerrago eta simpleago, xinpleago?
Eta amaitzeko momentuz esan ze bat dela hizkuntza bat berba egitea eta besterik dela hain hizkuntza delakoa izkiriatzea zeina bait da phenomeno visual bat, nola ere informationea ematen dena automobil bateko txoferrari.
Aupa Erramun,
Daquiçun beçala ondoco lecuan:
http://dl.dropbox.com/u/49702758/KG_rtf.zip
Hirurehun liburutic gora jarri ditut ortografia clasico herricoian (orain darabildan honetan).
Esan beharric ez dut ecen mecaninoqui eguin dudala egoquitce hori.
Problema bacarra v letrac eman dit, ceren ez baita eguiten ahal B/V edo viceversa aldatce sistematicoric.
Cer erran nahi dut honequin?
Argui icusten dudala ortografia euskalçaindianoan ere V letra erabili behar dugula VISITA edo VIDEO moduco hitcetan.
Adeitsuqui
Josu Lavin
Josu, labur esan zuri har ditzazula nire aldetik txaloak eta zorionak egiten ohi duzun lana gatik.
I)
Erramun jauna,
Diozu ene diskursoa dela “sobera lar subjektivoa nola ere tratatzen ari bazina lez affaira bat quasi metaphisikoa eta arras subjektivoa”. Ez da definitione txarra. Nik koloreak neure begiz ditut ikusten, zaporeak neure mihiz dastatzen, hotsak neure beharriz aditzen, hotz-beroak neure larruz egarten eta gogoetak ere neure burmuinez oldozten. Alde horretatik, beraz, nahi dut nehor bezain subjetivoa naizela, eta nago ezin ere izan ditakela bestela. Ez zaut iduri zu ere horretan exceptional zaitugunik, ikhusiz nolako tema jartzen duzun zenbait gauza sakatzeko hizkuntza aferez kestione. Ordea, besterik da erraitea nire opinioneak direla metafisikoak zeren iraizean aipatu dudan euskaldun elebakar kuasinexistentea. Zuhaurk ere zeure subjetivitatea mugatzailearen katinak hausten bazenitza ikus zindiro horretan ez dela zeren ikusi metafisikarik, bainan soilik baliabide dialektiko bat arrazoinamendu bat aintzinarazteko eta haren ertz batzuk hobeki ikusarazteko. Zaude deskantsu, jauna, baitakit ez dagoela euskaldun elebakarrik, bainan figura rethoriko horrek emaiten daut bide zuri argitzeko ene opinionea buruz zuk plazatu gaia, eta hortan ez da metafisikarik, bainan dialektika, ez baitezpada ona segur, bainan berdin dialektika hargatik.
Gauza batean dautzut emaiten osoki arrazoina, zeren ongi diozun bezala ez baitut untsa harrapatu zure mezua eta tergiversatu baitut oharkabean zure intentzionea, ezen zure jatorrizko mezuan ez zenuen predikatzen molde batez edo bestez izkribatzea mezuak euskaraz, baizik doi-doia galdetzen zenuen gure iritzia afera horretaz. Desenkusatzen naiz hunbleki hutsegite horrentzat eta galdatzen dautzut ez dezazula eman gaiztakeriaren gain bainan irakurketa presati eta ez sobera artasu bati, nolakoak ere baitira maizenik nireak.
Pondu baten gainean nahi dautzut haatik eman argitasun indubitable bat: ez narabil purismoak. Funtsean, hastio dut purismoa, daukat purismoak emater diola herio kolpea gure mintzairari eta bera izan dela iragan ehun urte huntan gure mintzairaren odola eta bizia xurgatu duen mormotxa higuin galgarria. Espaniako eta Frantziako agintari vascophobo amorratuen lege, agindu eta dekretu glotozida anitz bezain kaltekor gertatu zaizko gure mintzairari purismoaren ausiki lazgarriak, beste arrazoin batzuengaik eta beste plano batean badere. Gure idazle zaharren izkribuetan ezinago airos eta bizitore promenatzen zen mintzaira suple eta moldakor baten gainera purismoaren itzala erori zen ixtantean hasi zitzaikun mintzaira hori emeki histen, pobretzen, markisten, pisutzen eta gauzeztantzen, komunikazio lana bera ere patar eta artetan inposible ere bilakarazteraino. Hortakoz bada, hitzemaiten dautzut ez dudala nik purismoarekin egiteko handirik, non ez den (dialektikoki) ostikatu eta xehamamikatu begien aitzinera zaitan aldikal.
(jarraitzen du ondoko mezuan)
eta II)
Ez gara ari, hortaz, “buruz purismo puro garbi viginal katharoa” (zer ote da purismo kataroa?), bainan zuk pausatu galderarentzat nik proposatu arrapostuaz, zeinetan adiarazi nahi izan dautzutan ezen euskaraz ari garelarik euskal jendeak ederki bereizten ditugula hitzen osagaiak, erdal begientzat edo begi erdaratuentzat beharrezko omen diren makulu grafikoen beharik gabe. Ez dio metaphisikak, bainan bai psikolinguistikak eta neurozientziak, mintzaira bakoitzak modu berezi batez dituela antolarazten eta ibilarazten gure burmuineko zirkuito neuronalak. Horri lehen esaten zitzaion mintzaira bakoitzak zuela ezartzen hiztunetan Weltanschauung bat, mundua miratzeko eta ikusteko molde berezi bat. Dakikezun bezala, Mendebalde hunetan hitzak izkribuz ezartzen abiatu zirelarik, hasieran izkribanoek ez zituzten hitzak elgarrengandik bereizten bainan segida bakar batean paratzen zituzten, zizare azkengabe bat balira bezala. Gisa hortaz antolatu testuak biziki zailak ziren irakurri eta konprenitzeko, zeren ahalegin intelektual gaitza eskatzen baitzuten xuxenki dezifratuak izateko. Hortik heldu zen jendeak askoz astiroago eta nekezago irakurtzen zuela, zenbat nahi trebatuak izanik ere, eta irakurketaren ekintza intelektualean enplegatzen zuten burmuinaren indarraren zati handi bat xahutua izaten zela dezifratze lanean, horrek debekatzen ziolarik zerebroari aktibatzea abstrakziorako eta beste aktibitate intelektual batzuetarako behar zituen erresursak. Esperientzia intelektuala, beraz, pobreagoa eta zailagoa zen orohar. Denborarekin, ordea, izkribuetako hitzak elgarrengandik bereizten hasi zirelarik, hutsarteak jarriz beren artean, aldaketa xume horrek jauzi gaitza ekarri omen zuen giza burmuinean. Huna zer duen erraiteko horretaz Nicholas Carr jaunak bere liburu batean: “Hitzen artean tarteak ezarrri zirenean arindu zen testuen deszifratzeko tensio kognoszitiboa eta bilakatu zen posible jendeak irakur zezan zalu, isilik et gauzak hobeki konprenituz”. Eta hunela jarraitzen du gure gizonak: “Gisa hartan posible bilakatu zen gaur egun irakurketa sakona deitzen dugun hori. `Alteratu zelarik irakurketaren prozesu neurifisiologikoa, hitzen separazioneak askatu egin zituen irakurlearen ahalmen intelektualak’, idazten du Saenger-ek, eta hau du eransten. `[Handik harat,] Are ahalmen intelektual apalagoko irakurleak ere izan ziren kapable azkarrago irakurtzeko eta konprenitzeko berenaz zailagoak ziren testuen nombre gero eta handiago bat´”.
Aipu horiekin nahi dautzut konpreniarazi hitzen representazione grafikoak baduela ikustekorik, ez metafisikarekin, bainan bai gure prozesu neuronalekin, eta hizkuntza batean erroak eta morfemak elgarri eratxekita badoaz, nola joan ohi diren euskaraz, horrek berak badukela eragin eta ondorio zuzen bat hizkuntza horretako irakurleak begietatik sartzen zaion irudi grafikoa interpretatzeko duken ahalmen eta gaitasunetan. Nire tesia da ––ez nire metafisika–– euskaldunok usatuak gaudela morfemak eta erroak elgarri lotuak ikustera eta usaia horren bertutez garela kapable automatikoki bereizteko ––dekodetzeko, deszifratzeko–– elementu horiek aurrean ikusten ditugunean, makulu grafikoen premiarik gabe. Aldiz, erdal irakurleak, edo erdararen pentze mentaletik euskal hitz izkribatuei so dagoenak, behar dituela marra grafiko horiek zeren erdaraz ––bederen gure auzo erdaretan–– erro eta morfemak usaian, non ez beti, grafikoki elkarrengandik bereizita baitoatzi.
Aski gaurkoz.
Xabier Erroteta.
Orai laburki esan, Erroteta, pozik dudala irakurri zuk esana, edo hobeki esanik zure expositione exzentea baldin ez balitz ere magnifikoa buruz zuk uste duzuna eta batez ere explikationea hon izkirioak izan duen evolutionea historikoki; esanik bidenabar neuk ere izan ditudala pensamentu horiek baina beste ikustu batekin, h d, kasu emanik beste puntu batzuri.
Esaten duzunaz nago generalki konforme, beharlitzatekelarik ere nahi balitz zeozer gehiago prezisatu. Astia eta gogoa hartzen baditut eginen dut. Dena den, ez dakit duen holako importantzia eta transzendentzia handirik buruz geure gai konkretua -labur esanik, buruz ohitura visualak an irakurtzea (zeinak ez luketen izan behar monolithikoak eta inalterableak baizik behintzat nimimoki flexible eta bakotzaren eskuko, sartu gabe baina anabasa anarkhikoan-.
Zeuk nahi bazendu gehitu zeozer pozik irakurriko genduke zure apportationea blog hontako irakurle guziok, nik uste.
Gogoratu baino ez esaten duena hak euskalzale polyfazetiko Xabier Amuritzak bere liburu titulatzen Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza, 2010, ezen ez daigula pensa gu euskaldunok ez dakigunik erdaraz edo erdara bat baino gehiago. Bera, Xabier bera, dagoela eraikia dino behintzat bi hizkuntzen gainean -behintzat euskara eta gaztelania- , dagoela zutik bi hanken gainean bere intektua non zenbat gauzatan nahiz maiteago izan euskara' duen prevalitzen nola lanabes intelektual erdarak edo konkretuz gaztelaniak, bere gaztelaniak.
Hori nahi izan dut ekarri gogora ohartzeko pasatuak direla eta hypothetikoak' planteatzea euskaldun "puruak" daudanak gabe interferentziak hon alboko hizkuntzak. Besterik litzateke interferentzia horiek izan ahal direnak negativoak baina baita osoki positivoak -diot, izan ahal direla- diren konszienteki sentituak edo ohargabean inkonszienteki.
Horixe ere nahi izan dut gehitu, Erroteta lagun pseudokriptiko baina estimatu hori. Segi aitzina. Besterik da zenbat garen gu -foro hontakoak, zu, ni, ...- entzunak ganik euskal mundua eta populua.
Erramun jauna,
Ez dauka estakururik zure arrrazoibideak. Euskalduna aspaldi dugu poliglota, eta biz hala luzaz oraino. Hori hala dela jakinik, ordea, baldin nik sekula aipatzen badut euskaldun elebakarraren figura mitologikoa, ulertu behar da figura rethoriko gisa edo adiarazi nahi dudanaren argigarri dudala aipatzen, aditzera emaitekoz nola izan litaizken zenbait gauza balin ez bageunde zanpatuak auzo erdarez presentean gauden bezala dudarik gabe. Badakigu mintzairak izaki bizak direla eta bakarrik konbenzionez dugula estekatzen beren forma proteiko etengabe kanbiakorra molde finko egonkor batean, zein deitu ohi den konbenzionalki gramatika. Gramatika bera, erran nahi dut, konbenzione bat da, hizkuntzalarien buruan sortua, tajutua eta finkatua. Gero hiztunak iseiatzen dira, eskolak mediante, ahozko nola izkribuzko praktikan beren ohitura linguistikoak molde finkatu abstraktu artifizial horietara egokitzera, afineta ez izan katalagogatuak nola jende inorante edo basak.
Onarturik beraz hizkuntzaren esparruan dena dela, paradoxikoki, konbenzione egonkor eta erabilera kanbiakor, nik, beste edonork bezala, ohartzen eta baloratzen ditut praktika linguistiko batzuk nola egokiagoak edo desegokiagoak, eta nire juzkua zuritzeko baliatzen dut artetan euskaldun elebakarraren irudia, zuri hozki gaitza egiten bide dautzuna baina funtsean makulu argumentativo hutsa baino ez dena.
Nahi edo nahi ez, eta onarturik ere gutako inor ez dela, hizkuntzaz kestione, hankabakar, nola ere dioen egoki asko Amuriza handiak, nahi edo nahi ez, diot, gutako bakoitza iseiatzen da bere mintzairarentzat dotorezia eta jasotasun gradu bat ardiestera, eta hortakoz ditu bilatzen referentzia batzuk (eskuarki idazle zahar bokantziaz beteak) zeintzuri jarraitu eta zeinetatik ikasi hobeki mintzatzen eta izkribatzen. Horregatik, eta onarturik ere auzo erdaren kutsamendua saihestezina dugula, eta ez baitezpada galgarria, iduri zaut dena ez dela haizu, eta gutako bakoitzak behar duela erabaki (ez dut eginkizun hori inoren gain ematen, ezta Euskaltzaindiaren beraren) euskal mintzairaren egitura, lexiko eta morfemezko nota posible guztietatik zeintzuk hautatu eta hobetsi bere hizkerazko sinphonia egunerokoa munduari adiarazteko.
Egiteko horretan gara akitzen, bozkarioz eta atseginez
Zure,
Xabier Erroteta.
Erroteta adiskide -jaun, jaun handi edo delakoa- azkenean, azken-azkenean mintzo zara bozkarioaz ta hori zurea irakurririk (reflexione osoa) nahi dautzut erran zeu zarela niretzat bozkario edo behintzat bozkario eragile eta bozkario promotore zeren duzu izkiaritzen, expressatzen ederki ideiak direnak gainera behintzat oraikoak ditudanak nik osoki osoro kompartitzen. Da, esaterako, oraiko expositione egin duzuna esango nuke nik anthologikoa, loratsua zeren anthologia hitzak du esan nahi antho (lore) eta logos (hortaz aritzea). Anthologia = lore azaua, lore txorta.
Beraz, zorionak esan duzuna gatik -nahiz oraikoan ni ez naiz sartu nahi buruz darabilzun euskara- hartu nie zorionak mezua gatik soilik. Benetan zorionak. Holakoak hain dira guti irakurtzen gure artean noiz diozuna da simpleki basikoa behar lukeena jakin edozeinek hasirik quasik eskolan primarian ere. Basiko eta impreszindiblea da jakiteko eta ere ezartzeko praktikan gure artean, euskaldunon artean.
Hauek nire laudorioak zurekiko baina ez daitezela izan mesedez eta otoi impedimentu egin ditzazun aurrerantzean ere zure kritikak niri edo edozein edo edozeri behar bezain fermuki eta gora.
Ez adiorik.
Kaixo Erramun:
Anitzetan irakurtzen ditut zure iritziak eta uste dut oso ideia onak dituzula, baina nik uste dut gaur egun irizpide batzuk dagoeneko oso finkatuta daudela, Euskaltzaindiak bere arauak eman dituelako, baina, bereziki, herriak onartu eta barneratu dituelako. Gidoiaren auzian, adibidez, nik uste dut gehiegizko erabilerak irakurketa zailtzen duela eta, gainera, Euskara Batuan aukera anitz daudela gidoia nahi haina erabiltzeko hitz elkartuetan, adibidez. Nik, egia esan, hautazkotzat jotzen denean, ia sistematikoki, nik neronek ez dut erabiltzen.
Bestalde, Josu Lavinek aipatzen duen "b" eta "v" letren auziaz, nik neronek ere uste dut "v" letra baztertzeak hitz askoren iturri etimologikoa ezagutzea galerazten duela... baina, bestalde, ikusirik nire semeak dituen arazoak ortografikoki zuzen idazteko euskaraz edo erdaraz, agian ez da horren hautu txarra alfabetoa sinpletzea. Bestalde, euskara batuan Valentzia, Viet-Nam eta halakoak onartuta daude, beraz, "v"-ren erabilera testimoniala bada ere, egon badago onomastikaren alorrean behintzat.
Eta besterik ez, segi bizkor eta mila esker zure burutazioengatik... pentsarazi egiten digute eta !!
Ongi izan,
Juankar L-Mugartza
Juankar L-Mugartza (Gatika) pozten naiz ikusteaz hemen zu eta zure eretxiak. Batetik pozgarri delako lagun estimatuaren iradokizuna ikustea -izanik ala ez aldekoago edo kontrakoago- eta bestetik zeu zarean ber ezen professorea an universitatea Iruinean.
Sarturik zeuk aipatzen dituzun bi gaietan ezen gidoia erabili eta bestea v eta b letrak euskaraz, satuko naiz lehenbiziko lehenengoaz eta bigarrenik bigarrenaz. Bon.
Lehenengoaz. Nik ez nuen aipatu gidoiarena -photo eta guzi- promotionatzeko edo "proselytismorako" (grekoz, norberegana ekarri, pros gana eta elysis erakarri) edo ez, baizik agertzeko nola behintzat batzuetan batzuk sentitu izan duten horren beharra -txoferrei lagundu, ...-, agertu dut factus soil bat -photoak- baina egin barik nola esan bait dut gorago proselytismorik. Egiten nuen galdera bat edo dei bat flexibilitateari.
Ni zu bezala, Juankar, ez naiz zale erabil dadin euskaraz gidoia normalean baizik soilik noiz litzatekeen beharrezko eta argigarri (beti ere gauza subjektivoa berau) -nola ere ikusi ohi dugu maiz, esaterako, Herria astekari Baionakoan. Ezen behar litzatekeela egon margen operativo personal minimun zabal antzeko bat euskaran ere izan gabe guzia rigido eta monolithikoa edo khaotikoa, nuela aipatzen exemplugarri inglesezko I am edo I'm. Orduan ez dukezu harrapatu nire mezua lar doi edo nola nik nahi nuena expresatu. Tira, berba batean esan biak igualtsu ikusten dugula affaira hori, zorionez nola ere euskaldun gehienok.
Bigarrenaz. Erabili v letrea edo b letrea euskaraz. Lehenengo esan zaitean trankildu behintzat relativoki ezen zure semea ez dela bakarra dituena diffikultateak kin orthographia zeren esaterako ba du behintzat kide bat zein naizen ni. Orthographian ni ez nintzen izan ona lehen eta ezta naiz orain. Problemea baina, Juankar, ez da diffikultateena edo diffikultateen ranking batena. Da gorabeherea, affaira, gaia, arloa, topikoa, motivoa, mezua, materia, gunea -edo ere problemea- nola behar liratekeen izkiriatu hitz internationalak egin gabe barbaritate kultural handirik. Ezin da, ezin dateke argudiatu eta gutiago nahi razonatu (zeren eretxi edo apretiatione hori litzateke justu argudio edo apretiatione huts zein ez litzateke heltzen razonamentu batera). Ezen exemplugarri defenditzen luenak bakteria behar litzatekeela izkiriatu vakteria edo vitamina bitamnina ez litzateke logiko zeren bakteria hitza da b letraz eta ostera vitamina v letraz, propioki eta "berez" khirurgiarik gabe. Bakoitzari berea. Gainera, diffikultateak diffikultate hobe dateke -nire ustez eta ere seguruenez zureaz-, hitz internationalak, agertzea visualki an orthographia kommun bat edo kommuntsua. Baina niretzat euskarazko orthographiaren affaira -propikiago problemea edo problema gaitza- ez da gorabehera orthographiko bat baizik kulturala, da problema kultural bat basatua prejuzgu absurdu eta guti edo deus kulturalak. 400 urtean, Juankar, euskaldunok izkiriatu izan ohi dugu v letrea erabilirik noiz arte sartu ziren gure artera mytho absurdo batzuk.Noiz euskaldunok garen goratuko gradu edo nivel kulturalaz zaigu eretxiko egungo orthographia zeharo akulturala eta ridikulua noiz ez anti-kulturala.
Luze joan zait lumea eta nahiko oraingoz. Ez baina esan gabe izan dela plazer bat idaztea zu zaitudala presente izpirituan, nola jaun baruak Zuberoako kantuan.
Ez adiorik eta harik noiz nahi duzun, Juankar. Nahi bazendu izkiriatu zeozer esan dudanaz pozik irakurriko nuke edo genduke blogekook.
Post a Comment