Aditz guztietatik praktikan zenbat erabiltzen ditugu? Eman dezagun erdiak erabiltzen ditugula. Beste guztiak zertarako daude hor? Ikasleen buruak apurtzeko, liburuak betetzeko? Eta erabiltzen direnetatik ere, erdiak oso gutxi erabiltzen dira. Hortaz, gure aditz miragarrietatik %75 alferrik dauzkagu eta alferrik badaude norbaiti kalte egingo diote. Gelditzen diren %25 horiek ehuneko portzentaje handi batek gaizki erabiltzen ditu, ezin ditu ikasi, idaztean agian bai baina hizketan ez eta formarik arruntenetan ere ikusi nauzu esan beharrean ikusi didazu esaten dute. Gainera, gehienak perifrastikoak dira eta batzuk bikoitzak: komeni izango litzateke, pentsa zenbat esan duzun convendría esateko. Egin ezazu komeni izango litzatekerekin publizitatea eta ea non sartu behar duzun hori, berak okupatzen baitizu espazio guztia. Hizkuntza potenteek laburtu egin behar dute eta gure aditz perifrastikoa ez da aparteko berezitasun miragarri bat, lastre bat da. Eta, gainera, deterioroak edo degenerazioak ekarri du lastre hori, aditz trinkoak galduz baitoaz. Nik ez dut itzulingururik egiten erlatiboa egiteko eta zer posibilitate dauden azaltzen dut, erlatiboa guk ere badugu eta batzuetan gaztelaniaz egin ezin daitezkeen jokoak egiteko adinakoa. «Euskara batuaren bigarren jaiotza» izenburua erabili dut, gauza batzuk birplanteatu behar direlako, lexikoan batez ere: hiztegi bakarra eta nazionala behar dugu, hizkuntza osoa eta nazionala.
Haintzat har bedi euskara real egiazko soziala (historikoa eta aktuala) eta dezagun hornitu euskara kin rekurso egoki positivoak.///// Nire liburua: Euskarazko arrotzhitzak. 22.000 hitz; Urtea 2001; Eskatu: ergerrika@gmail.com
Friday, October 02, 2009
Entrevista bateko azken paragraphoa
Irakurri dut entrevista bat egina ki Xabier Amuriza eta nahi dut ekarri hona interviewko azken paragraphoa zeren uste bait dut direla hor agertzen ideia interesanteak nahiz-eta egia esan ez dira berriak baizik aspalditik kommentatuak an foro differenteak, bestetik ere importantea da nor esaten dituen zeren ez da berdin kasurako zerbait esatea apezak edo aldiz gauza bera baina bereterrak. (Gaur8.info)
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
12 comments:
Kaixo Erramun,
Neuk irakurriak nituen Amurizaren hitz hauek.
Neuk behin baino gehiagotan errana dut, zeuk egin dakizunez, ezen Euskaltzaindiak finkaturiko lau adizkietarik hiru zeharo asmatuak eta inventatuak direla.
Pozten naiz koinziditu izanaz Amurizaren ehuneko hainbestearekin.
Ez dut uste koinzidentzia huts eta kasuala izan denik, baina tira, poztu egiten naiz.
Adeitsuki
Josu Lavin
http://dictionario.wikia.com
zeuk egin dakizunez
>> zeuk ongi dakizunez
Oso importanteak lirake Amurizaren hitzok oihartzunik ukanen balute, baina potro falta izugarria dakusat edonon Euskal Herria izena merezi ez duen herri puta honetan. Jentillajerria egokiagoa izan leiteke.
JL
Nik ere, Josu, noiz irakurri bait dut hori Amurizarena etorri zakidaz zu gogora. Bestetik nik ere dut uste ezen hori eretxia kin valoratione numeriko porzentualak ez datekeela kasualitatea. Ere ez litzateke harritzekoa izatea ekhoa hon zure lehenagotiko esanak.
Nolanahi ni ere naiz asko poztu hori irakurtzearekin.
Car amico Erramun,
Io te ha inviate a tu adresse de gmail duo travalios lexicographic espaniol-basco.
Io continua con mi Grande Dictionario LAVIN de Interlingua in:
http://dictionario.wikia.com
Salutationes cordial
Josu Lavin
Hartuak ditut Josu, esker anitx.
Convendría:
on lizate
Konforme nago ze esateko
convendría
erabili ahal da
on lizate
baina forma hori baino normalago erabilirik convenir verbua litzateke edo
komeni lizate
komeniko lizateke
komeniko litzateke
komeniko litzake
komeni izango lizate
komeni izango lizateke
komeni izango litzateke
komeni izango litzake
Baina, nolanahi kin exemplu hori, hor Amurizak esan nahi duena da ze verbu periphrastikoak [peri = inguru, phrasi = phrasea] dira lar luzeak eta hortakoz desegokiak tzat egin publizitatea edo atxekimendu kasik instantaneoa artean delako produktua eta personea edo irakurlea. Eta hareago esanik ezen euskal verbuak behar du urgenteki eskapatu baino lehen populu ondeak tik euskara' duela behar revisione zentzuzko eta aski intelligente bat kin resolutione egokiak.
Adiskideok,
CONVENDRÏA esateko formarik laburrena KOMENIKO ZEN da, zeinek balio baitu HABRÍA CONVENIDO itzultzeko ere, KOMENI IZANGO ZEN ez erabiltzekotan.
BALU/LUKE moduko guztiak elimina litezke problemarik gabe eta haiekin batera *EDIN eta *EZAN aditz laguntzaileak ere.
Adeitsuki
Josu Lavin
Adiskideok,
ETORTZEN DA/ZEN
ETORRI DA/ZEN
eta
ETORRIKO DA/ZEN
aditz denborekin euskarak ongi funtzionatu ahalko zuen etorkizunean.
Subjunktivoan ETORTZEA eta kito.
BANINTZ > BANINTZEN
NINTZATEKE > NINTZEN
Ez al da harrigarri samarra Josu Lavinek berau esatea?
INTERLINGUAn ongi mintzatzeko aski dira forma hauek:
veni
veniva
venira
venirea
ha venite
habeva venite
habera venite
haberea venite
Antzeko sistema batekin euskarak ere funtzionatuko zuen. Bon, egia esan, horrela entzuten zaie euskaldun askori.
Euskal irakasle gehienek ETORRIKO ZINATEKETE esan behar dutenean ez dute ETORRIKO ZINETEN esan nahi, zeren ikasi baitute forma hau gaizki dagoela. Zer erabiltzen dute haiek? ISILUNEA edo HUTSA. Sinpleki evitatzen dute honelakoak esatea.
DBH amaitu duten ikasleek beren eskolaritate osoan ez dute ZINATEKETE hitza entzun ez eta HAMAR ALDIZ ere! Eta inoiz ikasle hauek ZINETEN erabili badute ZINATEKETE formaren balioarekin, orduan bai bere irakasleak letra gorriz zuzendu die.
Ez naiz harritzen erdara hutsean aritzea nahiago badute!
Libera ditzagun gure gazteak euskara batua deritzon kartzela puta honetatik eta mintza gaitezen euskaldunen hizkuntzan!
Josu Lavin
Euskaltzaindiak HABRÍA VENIDO esateko ontzat ematen du ETORRIKO ZATEKEEN EDO ETORRIKO ZEN esatea, baina VENDRÍA esateko ETORRIKO LITZATEKE besterik ez du onartzen.
Nik proposatzen dut ETORRIKO LITZATEKE esan beharrean ETORRIKO ZEN esatea ontzat ematea betiere, eta ETORRIKO BALITZ esan beharrean ETORTZEN BAZEN edo ETORRIKO BAZEN esatea ontzat ematea.
Nori proposatzen diet neuk hau?
Hau irakurtzen duten irakasleei, hain zuzen ere.
BALITZ edo LITZATEKE idatzi duenari ez zaio ezer zuzendu behar, baina BAZEN edo ZEN aurrekoen ordez idatzi dutenei ez zuzendu, otoi!
LIZKIGUKETE esaten ez dakien ikaslea zeharo errugabea da. Ez dezagun gaizajoa kondena baldin eta haren ordez ZIZKIGUTEN esaten badu! Ojala ZIZKIGUTEN esaten bazuen beti!
Inoiz aseguratzen badiogu ikasle bati ezen bi mila bider entzungo duela bere bizitzan LIZKIGUKETE forma, orduan bai exijitu ahalko genion ongi jakitea. Bestela... hijodeputarena egiten ari gara.
Finagoa izan ninteke, hainbeste txorra ez balego inguru-minguru.
Prest nago edonora joaten neure ideia hauen exponitzera. Eta prest nago, halaber, etxean geratzen lasai asko konpainia onean.
Josu Lavin
Behintzat nik irakurtzen ditut reflexione horiek, Josu, gogo onez eta anitz errespetuz eta aski konventzimentuz. Jakizu.
Post a Comment