Thursday, December 16, 2010

Niri ez zait suertatu, suertatzen

Nola jakin dudan oraitsu ze trazak ditudala basatuak txekeo batzuk ezen izan naitekeela diabetikoa ditut irakurri hemen Grezian pasatuz Gabonak bi liburu buruz diabetisa bata frantzesez (La dietetique du diabete, prenez-vous en charge et evitez les erreurs elimentaires) eta ondoren bestea grakoz (Διαβήτης Τύπου 2, όσα πρέπει να ξέρουμε) zein azken hau ari naizen oraino irakurtzen zeren da lehenbiziko liburua dudana irakurtzen an hizkuntza grekoa.

Ohartu naiz, baina, ze irakurketan soilik euskaraz ditudala aurkitzen problema edo inkluso ere ezintasunak hon problema syntaktikoak ulertzeko textuak. An hizkuntzak dakizkidanak, jakinik gehiago edo gutiago, hobeto edo traketsago, ez zait oraino suertatu ez gaztelaniaz, ez inglesez, ez frantzesez eta ezta grakoz aurkitzea aurrean hon syntaxis inulergarriak. Problema hori dut aurkitu soilik orai arte an euskara. Batzutan txitean pitean aurkitu naiz euskaraz kin diffikultate syntaktikoak zeintzu belzten edo lausotzen duten lextuak dioena: mezua.

Beste arrotz hizkuntzotan (ingles, frantzes edo greko), izanik ere nire nivela eta praxia askoz apalagoa ezi dudana euskaraz, textuak berak -syntaxiak berak- eroaten zaitu askotan "eskutik" ulertzera mezua, textua.

Nork argudiatzen ahal luke ze nire problema hau dela soilik neurea personala? Erramun kin bere problema, "problematxuak".

Patras, Grezia.

Saturday, December 04, 2010

Iduri du gorroto deklaratua

Euskarazko mundu relevatean ba dirudi dagozela maniak kontra normaltasun evidenteenak. Horietarik bat da, nola esan, bai zergatik ez, mania kontra erabili euskaraz normalki v letrea an hitz arrotzak (etorkiz kanpoko hizkuntza batetik datozen hitzak).

Guziz normal izan behar luke, eta zergatik ez, erabiltzea delako v letra hori an edozein hitz zeinak dakarren letra hori.

Nabarmengarri jarriko ditut hitz guti batzuk idazten ohi direnak kin b letrea noiz hitzok diren eskribitzen factualki kin v.

vinilo

vaselina

evidente

verismo

vikingo

...


Ikus kuriositatez zer dakarren buruz vaselina hitza hak Online Etymology Dictionary-k

[Vaseline Look up Vaseline at Dictionary.com
1872, trademark for an ointment made from petroleum and marketed by Chesebrough Manufacturing Co., coined from Ger. Wasser "water" + Gk. elaion "oil" + scientific-sounded ending -ine. Robert A. Chesebrough was of the opinion that petroleum was a product of the underground decomposition of water.]

Zein da arrazoia baldin badago ez idazteko hitz horiek eta beste mordokada handi bat v letraz. Entzuna nuen ezen akademiko Xabier Kintana zela horren aldeko aintzindari, bada ba luke zeozer esateko eta argitzeko buruz gai hori eta buruz Akademiak dituen asmoak gai hortaz.

Gu euskaldunok ez gara bizi stratozphera kulturalean. Zor zaigu explikatione minimun bat.

Monday, November 29, 2010

Bila klaritate yago akzesible bat

Xabier Amurizak an bere azken liburu "Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza" esaten digu konsideratzen dela bera nor baino ez-gehiago eta ere nor baino ez-gutiago. Honelaxe du agertzen hori bere appreziatione hori (liburuaren hasieran, or 12) idazten duela bere buruaz
"Ez naiz idazle soil bat baino gehiago, baina ezta hizkuntzaren eta bere espresioaren eragilerik direktoenak direnen kolektiboko nornahi baino gutxiago ere; ..."
nik erraz ulertu dut zein baino ez-gehiago konsideratzen den Xabier Amuriza baina tamalez kostatu zait niri ulertzea zeintzuk baino Xabier ez den konsideratzen ez-gutiago, izanik gainera bigarren komparatione hau trinkoagoa kulturualki eta opinione importanteagoa' jakiteko bere aburua buruz mundua na euskalzale relevanteak plano personalean edo entitatikoan.

Nik neure aldetik, agertzeko appreziatione berbera, bila klaritate gehiago' amorez irakurlea, nuke redaktatzen hori ideia hori kin beste aukera syntaktiko hau
"Ez naiz idazle soil bat baino gehiago, baina ezta ere gutiago ezi ..."

Interesantea da beti izatea textua akzesiblea eta ere aski digeriblea.

Wednesday, November 17, 2010

Ote da redundantzia edo pleonasmoa?

Redundantzia -hitz latinoa- da zerbait esatea behin baino gehiagotan eta pleonasmoa -hitz grekoa- da antzekoa redundantziarena baina apur bat differente, ezen da erabiltzea beharrezko ez diren berbak nola an elur zuria, ur bustia, ikusi neure begiekin zeren ba dakigu esan gabe ere elurra dela zuria, ura berez dela bustia, dugula ikusten kin geure begiak. Baina batzutan erabili egiten dira bai redundantziak nola ere pleonasmoak. Batzutan gerta litezke baita beharrezko edo behintzat lagungarri.

Hemen irakurtzen dugularik titulu peko sarreran ondokoa,
(titulua izanik "Martin [Batasuneko militantea] baldintzapean aske izango da epaitegiaren deliberoaren zain") holan hasten delarik sarrerea kin lehenengo phrase hau
  • Aurore Martin baldintzapean aske utzi zuten atzo arratsean, Paueko epaitegiak euroaginduaren gaineko erabakia hartu arte.
Erabitzen bagenu redundantzia edo pleonasmo bat tzat "... arte" struktura temporal hori izanten ahal litzateke hori rekursoa, rekurso pleonasmiko hori' komenigarri, holan
  • Aurore Martin baldintzapean aske utzi zuten atzo arratsean, harik Paueko epaitegiak euroaginduaren gaineko erabakia hartu arte.
Pleonasmo gabe behar da itxaron sobera harik heldu "... arte" hori raino. Noiz tartekatzen dena den labur edo ez sobera luze beharbada ez da hain beharrezko eta lagungarri argitzeko irakurketea. Esaterako hemen
  • Aurore Martin baldintzapean aske utzi zuten atzo arratsean, erabakia hartu arte.
edo kin preonasmo redundantea
  • Aurore Martin baldintzapean aske utzi zuten atzo arratsean, erabakia harik hartu arte.

Berba batean, akaso, komeni da erabiltzea rekurso hori -harik ... arte- sarriago ezi ikusi ohi duguna.

-harik ..................................... arte-

Izan redundantzia edo pleonasmoa, lagungarri da ezta?

Tuesday, November 16, 2010

Ahal duenak irakur dezala, kapaz bada

Desegoki redaktatzearen exemplu anthologikoko listan sar daitekeen textua da hau. Nahi balitz kommentatu ahal da zeozer baino gehiago baina hain da asko kommentatu ahal dena textuaren parte differentetan ze momentuz ez dut ezer kommentatuko zeren ez dakit zein puntutatik hasi.

Editoriala

Instituzioen zorroztasuna, ahulekin

Arabako Batzar Nagusietan EAJk, PSEk eta PPk bat egin zuten gainerako taldeek -ezker abertzalea, EA, EB eta Aralar- bultzatu zuten ekimena atzera botatzeko. Ekimen horrek herrialdeko gizarte laguntzak bermatzea zuen helburu, hartarako behar diren neurri fiskalak hartuz, errenta handien eta dirutza handia dutenen zergak handituz, alegia. Aldaketa horren kontra agertu ziren hiru alderdien jarrerak aberastasuna gaizki banatuta dagoen gizarte batean egoera ekonomikoa txarra denean -askorentzat larria-, banaketa hori are bidegabeagoa egiten du, eta alderdi horiek noren interesen alde egiten duten ezin ageriago utzi. Arabako Aldundiak gehien daukatenei gehiago eskatzeari uko egiten zion aldi berean, Lakuako Enplegu sailburuak enplegu edo prestakuntza eskaintza bati uko egiten dioten langabeak zigortzeko aukera iragarri zuen. Hartara, Lakuako Gobernuak gutxien dutenekin erakusten du gehien dutenekin erakusten ez duen zorroztasuna.

Atzo bertan ere jakinarazi zutenez, Ibex osatzen duten enpresek aurtengo urtarrilaren eta irailaren artean joan den urteko hilabete horietan baino %21 gehiago irabazi dute. Egoera txarra omen da denentzat, baina bakan batzuk ez dira «denak», antza. Bakan horiek langileen eskubideak murrizten dituzten lan erreformak eta neurriak eskatzen dituzte, eta erreforma horiek eskasak iruditzen zaizkie beti. Zenbait enpresa espainiarrek etekin onak lortu dituzte langabezia tasak gorantz jarraitzen duen bitartean; espero izan liteke orain enpresaburu horiek langileen baldintzak hobetzea. Baina ez, zaila dirudi halakorik gertatzea. Aitzitik, SEA Arabako Enpresariek, Arabako Aldundiak tratu bikaina eskaintzen dien horiek, atzo eskatu zieten sindikatu eta langileei lan hitzarmenetan KPIren igoera ez kontuan hartzeko.

Ez da harrigarria, enpresaburuen helburua kosturik txikienean ahalik etekin handiena lortzea dela kontuan izanda. Larria da, ordea, hartarako, gobernuak eta instituzioak oro har beren zerbitzuko izatea.

Friday, November 12, 2010

Behar da reirakurri eta ralentizatu lar sobera

Irakurri dut sarrerea zetorrena titulu honen pean

(titulua bera ere ez da ona informativoki nire ustez baina kommentarioa doa zuzendua ki sarrerea zeina iruditzen zait txarragoa, informativoki baita)

Konfiantza eraikitzen hasteko eskatu die Brian Currinek alderdiei

bada, sarrera delako hori da hauxe
Bruselako adierazpenaren eta Gernikako Hitzarmenaren izenpetzaileei ETAk noiz erantzungo zain dago abokatu hegoafrikarra
Egia diot ze mezu hori da interesantea baina ulertzea mezua -irakurtzea, jakitea zer duen ipintzen- kontatu zait behar izan dudala hortako lehenengo reirakurri eta gero bigarrenez' ralentizatu irakurketea -esateko egia argiro stop egin eta geratu- tentuz aztertu, analyzatu.

Ez al da zaila, edozeinentzat? Persona normal batentzat? Euskaldunontzat?

[Nik emango nuke neure aukera alternativoa edo alternativoak, inork eskatu baleza.]

Wednesday, November 10, 2010

Txillardegik jada idatzia 1958an regogoratu

Hak Jose Luis Alvarez Enparantza, Txillardegi, hak idatzia aspaldi dakargu hona asmoarekin refreskatzeko gure memoria. Hara, jada 1952an idatzia.

"Bide ortatik garbizaleak ekarri diguten kaltea ezin neur diteke. Zeren bizi diran sorkari guziak jan egiten duten, eta izkuntzak ere berdin. Euskerari itz arrotzak artzen debekatzea, beraz, euskerari elikatzen debekatzea da; ots, goseak illeraztea. Alimaleak jatea normala duten bezelaxe, itz arrotzak euskeraratzea ere normala dugu: bizi diran izkuntza guziak egiten dute, eta euskerak ere orixe egin bear du, lasai, batere bildurrik eta lotsarik gabe; eta izkuntzaren sustraira begiratuz, eta ez azalari".

Sunday, November 07, 2010

Gernikan ba da monumentu bat eskainia ki (II)

Esaten genuen aurreko spotean ze an Gernikako monumentua eskainia ki Steer korresponsal britanikoa, textua zela hau

-George L. Steer-
(22-XI-1909 / 25-XII-1944)

Gerrako korrespontsal britaniarra, Gernikako bonbardaketaren gaineko berriak munduan zehar hedatu zituena. Londreseko The Times-en eta The New York Times-en argitaratu zioten historia-kronika 1937ko apirilaren 28an, asteazkena, eta albiste hura erabakigarri gertatu zen P. Picassok Guernica lan ospetsua margo zezan. Gernikako Arbola izeneko liburua, gaur egun ere, gerra zibilak Euskadin izaniko eraginaren gaineko lan garikiderik onentzat hartzen da.


baina nik textu hau ikusten dut ze dagoela hobetu beharra amorez irakurlea, euskal irakurlea. Esaterako holan edo honelatsu, eginik betiere kambiorik ahalik gutien.

-George L. Steer-
(22-XI-1909 / 25-XII-1944)

Gerrako korresponsal britanikoa, hedatu zituena munduan zehar Gernikako bonbardeoaren gaineko berriak. Londreseko The Times-en eta The New York Times-en argitaratu zioten historia-kronika 1937ko apirilaren 28an, asteazkena, eta albiste hura gertatu zen erabakigarri P. Picassok pinta zezan Guernica lan ospetsua. Gernikako Arbola izeneko liburua, gaur egun ere, hartzen da lan garaikiderik onenentzat gerra zibilak Euskadin izaniko eraginaren gainean.

edo

Gerrako korresponsal britanikoa, hedatu zituena munduan zehar Gernikako bonbardeoaren gaineko berriak. Londreseko The Times-en eta The New York Times-en argitaratu zioten historia-kronika 1937ko apirilaren 28an, asteazkena, eta albiste hura gertatu zen erabakigarri P. Picassok pinta zezan Guernica lan ospetsua. Gernikako Arbola izeneko liburua, gaur egun ere, hartzen da lan garaikiderik onenentzat gain gerra zibilak Euskadin izaniko eragina.


Ez al da irakurlearentzat textu alternativoa yago soseguz irakurtzekoa?

Saturday, November 06, 2010

Gernikan ba da monumentu bat eskainia ki

Gernikan ba da monumentu bat eskainia ki

-George L. Steer-
(22-XI-1909 / 25-XII-1944)

(ahalegin du naiz kopiatzen hemen photoa, baina ez dakit lortu dudan ze da lehenbizikoz egiten dudala hori blogean. Ea suerterik dagoen.)


monumentua eskainirik ki George L. Steer, zeren izan bait zen korresponsala idatzi zuena buruz Gernikako Bombardeoa eta bere informationearen eraginez pintatu bait zuen Pablo Picassok bere kuadro famatu titulatua Guernica. Textua dago emana trilingueki, euskaraz, gaztelaniaz eta inglesez. Baina kasualitatea zeren ez bait dago faltarik, falta orthographikoarik, ez gaztelaniaz eta ezta inglesez baina bai temalez euskaraz. Zenbaitek pensatzen ahal du ze horrek ez du importantziarik zeren falta duen bakarra da soil n bat, berba batean n letrea soil bat. Baina kasualitatez zeren beste bi hizkuntzotan ez du faltarik. Egongo al litzateke monumentu hori hor baldin izan balu faltarik edo gaztenaliaz edo inglesez? Hara hemen textu euskarazko hori zeinek falta duen n letra bat.

Gerrako korrespontsal britaniarra, Gernikako bonbardaketaren gaineko berriak munduan zehar hedatu zituena. Londreseko The Times-en eta The New York Times-en argitaratu zioten historia-kronika 1937ko apirilaren 28an, asteazkena, eta albiste hura erabakigarri gertatu zen P. Picassok Guernica lan ospetsua margo zezan. Gernikako Arbola izeneko liburua, gaur egun ere, gerra zibilak Euskadi izaniko eraginaren gaineko lan garikiderik onentzat hartzen da.

Topatu ahal izan duzu, irakurle, fatea? Hara hemen:

Gerrako korrespontsal britaniarra, Gernikako bonbardaketaren gaineko berriak munduan zehar hedatu zituena. Londreseko The Times-en eta The New York Times-en argitaratu zioten historia-kronika 1937ko apirilaren 28an, asteazkena, eta albiste hura erabakigarri gertatu zen P. Picassok Guernica lan ospetsua margo zezan. Gernikako Arbola izeneko liburua, gaur egun ere, gerra zibilak Euskadi izaniko eraginaren gaineko lan garikiderik onentzat hartzen da.

Zer falta du hor
Euskadi
horrek? N letrea ezta?, izan daiten
Euskadin,
bai ezta? Beharbada askorentzat horrek ez duke horrenbesteko importantziarik baina seguru nago ze faltea balitz edo an gaztelania edo an inglesa luketela konponduko. Ez al da lotsagarri tzat euskal kulturea? Soil da onhartzea -hori lortzea da arras erraza- eta nahi izatea konpontzea hutsa -hori da askoz zailagoa- baina duen zailtasun bakarrak da nahi izatea konpondu eta izatea dirua konponketa hortarako. Dirua ba dugu franko baina eskasago gabiltza tik vorondate zindoa tzat euskal kultura.

Solozioa da, nahi balitz, total erraza.

Tuesday, November 02, 2010

Nork somatuko luke ezer rarorik?

Buruz pelotako laur t´erdiko txapelketea irakurriko bagendu ondoko titularra uste dut ze guziok, euskaldun irakurle guziok hartuko genduke normaltzat eta ez gendukeela somatuko ezar rarorik mezu hontan

Berasaluzek lortu zuen bidezidorretik tontorrera iristea

eta ezta ere publikatu izan balitz beste struktura syntaktiko hontan, geratzen dela mezuan nabarmenago -argiago- iriste hori zelakoa den, nondik norainokoa

Berasaluzek lortu zuen iristea bidezidorretik tontorrera

Aitzitik beste hirugarren aukera hau zeina agertua bait da prensan kausitzen da, behintzat niretzat, poxi bat baino bihurriagoa ulertzeko. Nire ustez, gainera, da ezin ulertuzkoa baldin ez badu irakurleak frenatzen eta reirakurtzen expressuki bilatuz dagokeen esannahia an titularra. Hauxe da ba hori titularra.

Berasaluzek bidezidorretik tontorrera iristea lortu zuen

Batzuk esan ohi dute ze hobe dela izenean euskara batua -izanik hori ez egia baizik txarto ulertu bat- ipintea verbua azkenean behintzat baldin tarteko objektua ez bada lar luzea. Loturik horri argumentuari ikusten dugu ze phrase osoko letrak direla 51 eta tarteko objektuak dituela 30. Gero erabilirik kalkuladorea ateratzen zaigu dela objektua % ia 60. Ez al da ba objektua luze eta ere lar luze sartu behar duguna artean subjektua eta verbua? Nire ustez % 60 ba da zeozer luze (behean dagoena kolore beltzez artean kolore gorria). Ez ala Gara egunkariko euskararen arduradunok? Beltza da % 60. Non dago limitea? Eta ulergarritasuna?

Berasaluzek bidezidorretik tontorrera iristea lortu zuen

Monday, November 01, 2010

Mundial bertsolaria

Ezkio aldean ba zen bertsolari bat Mundial deitzen zutena, bizi zena lan eginez morroi baserrietan. Izatez zen usurbiltarra edo behintzat inguru hortakoa, entzun dudanez.

Haren bertsotarik bat hauxe da, beharbada bertso sorta baten bertso bat da. Inork gehiago baleki sala beza. Hare bertsoa:

Rekete eta falange

eta soldaduak

religioaren aldeko

gizon ondraduak

irabazi dituzte

haundien graduak

pozez dantzan a(r)i dira

zeruko aingeruak

Nor zen delako Mundial hori? Nork daki zeozer?

Saturday, October 30, 2010

Berriro ere, buruz lehenago esandakoa

Irakurtzen dugu

Ordu aldaketak gizakiaren portaeran eta behar fisiologikoetan eragina du

baina guk euskal irakurleok nahiago genuke ikusi hori textua beste modu errazago hontan

Ordu aldaketak eragina du gizakiaren portaeran eta behar fisiologikoetan

Baita bigarren titular hau

ETBko Langile Batzordeak zuzendaritzak hartutako neurriak bertan behera uzteko eskatu du

holaxe irakurtzen bagendu litzateke hobea informativoki

ETBko Langile Batzordeak eskatu du bertan behera uzteko zuzendaritzak hartutako neurriak

Thursday, October 28, 2010

Gaur ere poztu

Poztu naiz ze irakurri ahal izan dut hau titularra (SVO strukturea)
  • Auzitegi medikuek diote zauriak bat datozela atxilotuen testigantzekin
zeren askotan irakurtzen da beste beheragoko moduan. Nola esan ohi den sarri esaldi laburretan h. n.

"Politikoek egia diote"
edo
"Politikoek gezurra diote"

(SOV strukturea)

  • Auzitegi medikuek zauriak bat datozela atxilotuen testigantzekin diote
Beraz, uste dut ze, ba goazela hobetuz syntaxian eta irabaziz qualitate informativoan. Eginik eta erabilirik gero eta gutiago honako mezu trakets eta despistagarriak, nola goiko bigarrena.

Baina ikusten dira oraino mezu trakets eta despistagarriak nola hau (SOV strukturea)

  • Mondragon Unibertsitateak Enpresa Zientzien Casmpus berria estreinatu du Oñatin
noiz ez dagoen dudarik, behintzat honako titular askitxo luzean, litzatekeela informativoago mezua erabilirik beste aukera syntatiko hau (SVO strukturea)
  • Mondragon Unibertsitateak estreinatu du Enpresa Zientzien Casmpus berria Oñatin
Ba goaz bai hobetuz baina lar astiro ezta?

Monday, October 25, 2010

Komplikatuxe ulertzeko

Niri egin zait ulertzeko komplikatu hau titularra

Gernikako gazta enkanteak preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko gaitasuna du

edo kin koloreak nabarmenduz subjektua eta verbua honelaxe

Gernikako gazta enkanteak preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko gaitasuna du

Nabarmena eta kasik lar nabarmena da phrase honen atzerakargea ezen ipintzea verbua lar urrun azkenean ganik subjektua.

Komplikatu egin zait niri zeren ikusirik segituan (... enkanteak preziorik gabeko ...), pensatu dut ze zela prezioa hon enkantea ezen prezio hori zela enkantearena, baina aitzitik prezioa zen ehunka irribarreena, preziorik ez duten ehunka irribarreena.

Bada, ikusten ditut possibilitate hauek hobetzeko textu hori, hauexek

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko

edo

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du sortzeko preziorik gabeko ehunka irribarre

edo

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du sortzeko ehunka irribarre preziorik gabeko(ak)


Ez al da ulertzen fiteago aukera alternativo hauetan ezi originalean, prensan agertua?

Sunday, October 24, 2010

... ez dute ............ eten

Lehen ere mintzatu naiz askotan, sarri baina antza ez lar sarri buruz orain egin behar dudana. Buruz apurtzea edo epaitzea verbua, verbu periphrastikoa. Esaterako irakurri ahal da honakoa (ari dela buruz Frantziako greva azken astekoa)
  • Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute grebalarien eta gizartearen arteko lotura eten
Baldin apurtzen, epaitzen edo eteten ez bagendu verbua eta ondorioz ere konzeptua' geratzen litzateke honelaxe, askoz argiago
  • Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten grebalarien eta gizartearen arteko lotura
gainera aukera honek ematen luke aukerea mezua -edo zehatzago: informatioa- hobetzeko haintzat harturik irakurlea esaterako holan
  • Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten loturea grebalarien eta gizartearen artekoa
edo ere
  • Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten loturea artean grebalariak eta gizartea

Baina hori' esan nahi dudana da -prinzipalki- ze hobe da ez etenik egitea an

ez dute eten

eta ez ipini konzeptua distante, lar distante honelaxe

ez dute ................ eten

Friday, October 15, 2010

Struktura kommunikativo elkarren symmetrikoak

Gaur ere poztu naiz ze ikusi dut izkiriaturik hauxe
  • Nafarroako Gobernuak dio bete duela ETB herrialdean ikusteko akordioa
ikusi beharrean zoritxarrez beste hauxe zein ikusi ohi dugu -nire irudiko- lar sarri
  • Nafarroako Gobernuak dio ETB herrialdean ikusteko akordioa bete duela
Nolanahi ere nik neuk nahiago nuke -eta uste dut edozein irakurlek ere- beste aukera hobe hau
  • Nafarroako Gobernuak dio bete duela akordioa ETB herrialdean ikusteko
edo
  • Nafarroako Gobernuak dio bete duela akordioa ikusteko ETB herrialdean

Ostera bestetik, nola bait dut nik spot hau titulatzen "Struktura kommunikativo elkarren symmetrikoak" ikusi ahal dira bi struktura syntaktiko symmetrikoak baldin kompartzen badugu titulua eta bere peko sarrerea -ikus nahi bada, linkean-.

Bada kompartuz batetik hauxe (titulu artikuluarena)
Nafarroako Gobernuak dio bete duela ETB herrialdean ikusteko akordioa
eta bestetik hauxe (tituluaren peko sarrerea) (ulertzen aski zaila)
Eusko Jaurlaritzak ez duela ETB LTD bidez jasotzeko dirua eman azpimarratu du Alberto Catalanek
ikusten dugu direla elkarren symmetrikoak. Zeren bigarren struktura hau baldin ipintzen badugu nola lehenbizikoa da geratzen holaxe, geretzen dela askoz ulergarriago

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman ETB LTD bidez jasotzeko dirua

edo

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman dirua ETB LTD bidez jasotzeko

edo ere oraindio

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman dirua jasotzeko ETB LTD bidez

Amaitzeko, ba, esan ze forma bat -struktura syntaktiko bat- da hobea ezi bestea, informativoki. Izan gabe monotono behar du edo behar luke izan struktura batek preferentea respektuz bestea edo besteak. Baina, seguru nago ze, ohargabe edo ohartuki ikusi duela egileak ere hori (hak E. Elizondo, Iruñea).

Tuesday, October 12, 2010

Nola duen laguntzen, baina handizki

Lehenago ere mintzatu naiz beharraz edo hobeki komenientziaz ez hausteko, eteteko, apurtzeko, ... verbu periphrastikoak. Gaur berriro ba noa gai hortara errepikatzera lehenagotik esanak ikusirik hori egin beharra berriro.

Ikusi ahal dugu tituluaren peko sarreran lehenago ezi hasi artikulua ondoko informationea

  • Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da aurreko urteetakoarekiko beherakadarik nabari

Hemen mezuan informationerik behinena da

ez da nabari

edo baten batek nahiago balu

ez da nabari beherakadarik

Beste osterantzeko guzia da gehigarria, hobetzen duela informationea gehiagoko elementuz. Beraz, hori mezua -informationea ki irakurlea- nork ez luke ulertuko hobeto (nork ez luke hobeto ulertuko?) redaktaturik honela:

  • Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da nabari aurreko urteetakoarekiko beherakadarik
edo
  • Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da nabari beherakadarik aurreko urteetakoarekiko
Irakurleak ez al dauka zuzenik jasotzeko informatione ahalik errazen, egokien eta ere digeribleen?

Thursday, October 07, 2010

Ni behintzat poztu naiz dobleki

Gaur -eguena 7 urria 2010- ikusi dut an Berria egunkaria nola lehenbiziko berria lehenbiziko orrian da honako titulu pozgarria, pozgarria aldetik struktura syntaktikoa

Atristainen egoera ikusita, ofiziozko abokatuak ez du sinatu haren aitorpena

Nire poza dator ze mezu hau normalean -edo sarri edo behintzat lar sarri- agertzen bait da euskaraz honela

Atristainen egoera ikusita, ofiziozko abokatuak ez du haren aitorpena sinatu

Nola ikusi ahal da errazki lehenbizikoan ez da hausten verbua bere konzeptuan eta geratzen da informatioa ederki emana izan gabe nehon mezuak ezer arrotzik edo rarorik. Beraz, ni behintzat poztu naiz. Ikus gehiago hemen, aurreko beste post batean.


Poztu naiz doble eta berriro ze baita ikusi dut egunkari eta egun berean beste titular pozgarri hau, pozgarria baita aldetik struktura syntaktikoa: SVO.

S (Ofiziozko abokatuak),
V (uko egin zion),
O (Atristainen deklarazioa sinatzeari).


Ofiziozko abokatuak uko egin zion Atristainen deklarazioa sinatzeari (SVO)

Hemen ere poztekoa ze hau aukerea da informativoki hobea ezen ez beste bi hauek SOV zein omen da euskal forma immakulatu geurea eta OVS zein forma hau da normalean erabiltzen dena nola itzurbide tangentziala ez erabiltzearren beste biak, "geure geurea" SOV eta "arrotza" SVO.

Ez al da hori prensan agertua hobea ezi beste bi hauek?


Ofiziozko abokatuak Atristainen deklarazioa sinatzeari uko egin zion (SOV)

edo


Atristainen deklarazioa sinatzeari uko egin zion ofiziozko abokatuak (OVS)


Beraz, nola esan bait dut nago pozik. Nahi luenak ikusi gehiago hontaz begira hemen. Horregatio izan gabe monotono, monokorde, nekagarri ... edo gogaitgarri darabilgun strukturarik onena, effektivoena, fruitukorrena.

Wednesday, October 06, 2010

Amurizak dioenak valio duke soil tzat itzulpenak

Ba dut lagun bat (B. A.) zein bait da euskara irakaslea eta lantzean behin idazle dituela publikatzen bere artikuluak eta galdetu nion ea zer eretxi zeukan buruz liburua Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza.

Arrapostu eman zidan ze esaten zuena Amurizak zela referitua eremu itzulgintzakoa eta ez zeukala Amurizak dioenak valiorik berebaitako euskaran eremuan dagoena kanpo itzulgintzatik. Harritu nintzen kin hori erantzuna. Harritu zeren batetik ez dut uste ze bere -Amurizaren- analysia lotzen da soil ki itzulpengintza baizik valio du generalki izan ala ez izan itzulpenak baizik generalean euskara, bestetik itzulpengitza da gainera arras eremu importantea eta transzendentala baldin nahi badugu aurrera egin nola Herri edo Hizkuntza dotozken mende edo inkluso millenioak. Nork imaginatzen du Euskal Herri edo beste izen batez Nafarroa moderno bat non ez da erabiliko itzulpengintza modu ugarian?

Delako nire lagunari (B. A.) edo bere eretxikide denari esan ahalko nioke ze beharko litzateke itzuli esaterako honako textua hau, gaur bertan irakurria. (Venezuela muestra dudas sobre las declaraciones policiales de los vascos)

Al día siguiente de que el juez de la Audiencia Nacional española emitiera el auto de ingreso en prisión de Juan Karlos Besance y Xabier Atristain, en el que se recogían las declaraciones realizadas ante la Guardia Civil y señalaba que ambos fueron entrenados en Venezuela, el embajador venezolano en el Estado español mostró sus dudas sobre las declaraciones de los dos vascos y sobre la forma de obtenerlas. Las críticas en su contra no se hicieron esperar.

Behar da itzuli honakoak ere eta ez itzuri problemeari. Ez du valio esateak nik euskaraz idazten dut soil eta ez dagokit niri hori eta holako responsabilitateak edo irakurtzea holako liburuak.

Monday, October 04, 2010

Sensazio insensatoak

Irakurria dut paperean molde imprentatuan titulu hau -zientzia, elhuyar fundazioa, zazpi7k, 610 zk, 2010 urria 3-

sentsazioak

seguru ba ze hori idatzi duenak ez duela

sensazio

handirik buruz euskaldunok eta guk darabilgun euskara, euskara reala ahal dena verifikatu soziologikoki, baina sarri nahi ez dena verifikatu.

Behintzat ni geratzen naiz kin

sensazio insensato (sentsazio intsentsato?)

garbia, ote du bazterrik edo toperik absurduak an euskara? Idazteak sentsazio intsentsato ez dauka realitate usainik ezta irrealitate (sic., ez diot realitate) virtual fantastikoan, iduri du lunatiko edo inkluso selenita baten euskara. Errespetua realitateari, euskarari eta ere gu euskaldunoi.

Nork ote du horren errua? Seguru dagozela errudunok -bat baino gehiago eta korporazionalki ere- nolabait bizi direnak euskararen peripherian soil eta asko bizi direnak euskaratik ere. Normak, zuzen zein oker dagozenak emanik ganik Akademia, applikatu daroaguz automatikoki nola automata robotizatuak. Kasu, latin hitz

senso

delakoak ez du eman ez ematen euskaraz automatikoki

sentso baizik zentzu
edo
pulsar, bultzatu.

Bizitza ez da automatikoa, ezta ere hizkuntzetan. Bilakatzen ditugula geure buruak robot automata ateratzen zaizkigu gero demaseko plastazoak (ez dut erabili nahi hitza etorri zaidana gogora).

Sunday, October 03, 2010

SVO, subjektua S, verbua V, objektua O

Vistakoa den lez eta uste izatekoa ez dira munduko hizkuntza guztiak ez berdinak eta ezta berdintsuak ere. Baina halaber ba dute, ba dituzte hainbat eta anitz hainbat gauza eta elementu berdin eta amankommun.

Esan ohi da ze hizkuntza batzuk dira strukturalki formatzerakoan phraseak SVO, esan nahirik ze normalki delako hizkuntza hortan doa lehenengo subjektua S, gero verbua V eta gero azkenean objektua O. Baina horien hiru elementu grammatikalon ordenea izan ahal da bestelakoa ere, esaterako SOV edo besterik. Komportamentua hizkuntzetan formatzeko phraseak baina ez da beti uniformea eta monolithikoa direlarik poxi bat flexible eta ere malgu. Halan esan ohi da ze euskara hizkuntzea, baina zorionez ez da egia totala eta absolutua, ze euskara da SOV hizkuntza. Ikus dezagun nola guztia, zorionez, ez da monokordea.


SOV (hauxe hartu ohi da tzat euskara "jator purua" baina informativoki ez oso ona)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223773/eu/Ayodhya-auziak-musulmanen-eta-hinduen-arteko-etena-agerian-utzi-du)

«Ayodhya auziak» musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du

subjektua: Ayodhya auzia
objektua: musulmanen eta hinduen arteko etena
verbua: utzi du


OVS (hau strukturea da orain ugaritzen ari dena ez erabitzea gatik SVO)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223721/eu/Bere-etxebizitzak-alokairu-sozialerako-eskainiko-dituen-erabaki-beharko-du-Kutxak)

Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak

objektua: Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
verbua: erabaki beharko du
subjektua: Kutxak


SVO (struktura hau esan ohi da dela effektivoena informativoki redaktatua)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223801/eu/Monteverdiren-Poppeak-abiatuko-du-Arriaga-antzokiko-lirika-denboraldia)

Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia

subjektua: Monteverdiren Poppeak
verbua: abiatuko du
objektua: Arriaga antzokiko lirika denboraldia


Goraxago nola esan bait dut' ugarituz doa OVS formea -ikusi ahal duguna arras ugari Berria egunkarian- baina da ugaritzen zeren euskal forma "jator purua" -SOV- da txarra informativoki eta ez da nahi erabili behintzat ahal dela SVO struktura informativoa. Halan bi exemplu Berria-koak.
Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko agindu du epaileak
objektua: Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko
verbua: agindu du
subjektua: epaileak
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/008/005/askapeneko_zazpi_kideetatik_bost_espetxeratzeko_agindu_du_epaileak_ruben_sanchez_eta_itsaso_lekuona_bermea_ordainduta_aske_gera_daitezke.htm)
Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek
objektua: Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu
verbua: onartu dute
subjektua: perituek
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/010/004/udalbiltza_eta_etaren_arteko_loturarik_ezin_dela_frogatu_onartu_dute_perituek_fiskalaren_galderei_erantzunez_defentsari_arrazoi_eman_die_perituek_kasu_baten_baino_gehiagotan.htm)

Bada, aterarik possibilitate guztiak hiru elementuonak hauetxek dira possible diren guztiak:

SVO, SOV, OVS, OSV, VOS eta VSO. Kompara dezagun sei possibilitateok ohartzen garela zer duten eskaintzen bakoitzaren mezu informativoan.

Sei aukerok hemen ohar gaitezen eta dezagun kompara zer eskaitzen duen bakoitzak irakurleari.


SVO (informativoki hobetzat hartzen den aukerea)
  • Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia
  • Kutxak erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
  • "Ayodhya auziak" agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena
  • Epaileak agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea
  • Perituek onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu

SOV (euskal jator purua omen den aukerea)
  • Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du
  • Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du
  • "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du
  • Epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du
  • Perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute

OVS (orain nagusitzen ari den aukerea)
  • Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du Monteverdiren Poppeak
  • Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak
  • Musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du "Ayodhya auziak"
  • Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du epaileak
  • Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek

OSV
  • Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak abiatuko du
  • Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak erabaki beharko du
  • Musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak" agerian utzi du
  • Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak agindu du
  • Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek onartu dute

VOS
  • Abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak
  • Erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak
  • Agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak"
  • Agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak
  • Onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek
VSO
  • Abiatuko du Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia
  • Erabaki beharko du Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
  • Agerian utzi du "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena
  • Agindu du epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea
  • Onartu dute perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu


Nola argiro ikusi ahal dugun aukera guztietan informazioa da berdin berdina baina horregatio ez qualitate informativoa, izanik aukera batzuk gehiago informativoak edo gutiago informativoak.

Thursday, September 30, 2010

Etena ez da ona: konzeptua etetea

Irakurririk ondokoa

Ikasgeletan ez dadila jaiotzetik dugun sormena itzali, indartu baizik

ohartzen naiz ze etenda dagoela verbua zein bait da parterik behinena esaldian. Hemen esaldian laburturik ahalik gehien mezua da:

ez dadila itzali.

Gero letorke zer ez da itzali behar: jaiotzetik dugun sormena. Edo non: ikasgeletan. Eta aitzitik ordez zer behar litzatekeen egin: indartu delako sormena jatorkuna sortzetik. Berba batean ze prinzipala eta behinena dela: ez dadila itzali.

Pensamentu prinzipal edo behin hori ikusten dugu -tamalez eta traba eginik ki mezu informativoa- dagoela etenda:

ez dadila ................................. itzali

Eta nola bait da vistakoa eta behar ez duena explikatione luzerik tzat ulertzailea ona, hobe litzateko junto balego edo baletor edozein phrasentan.

....................... ez dadila itzali ........................

Holaxetsu

Ikasgeletan ez dadila itzali jaiotzetik dugun sormena, indartu baizik

Saturday, September 25, 2010

Politikoek duten euskara maila txarra

Gernikan gaur -zapatua 25 iraila 2010- batu dira zenbat euskal (nafar) politiko emanik gure Herriari, Nafarroari, kommunikatu publiko bat agertuz euren ikusmoldea. Kommunikatu hori dago euskaraz eta gaztelaniaz emana. Hasi naiz lehenbizi irakurri nahian euskarazko textua baina aurkitu naiz barrera linguistiko batekin zeren tik lehenbiziko paragraphoa textu hori da inulergarria tzat euskaldun maioria bat, ia guzi-guziontzat. Hauxe delako lehenbiziko paragraphoa:
Euskal Herria gatazka politikoa eta indarkeria bake bidera eta aterabide demokratikoetara eramateko aukera baten aurrean aurkitzen da.
Nork du ulertzen hori textua? Egiazki nork? Hori al da kommunikatu publiko bat euskadunontzat? Zer beste honela redaktatua balego?
Euskal Herria aukera baten aurrean aurkitzen da eramateko gatazka politikoa eta indarkeria bake bidera eta aterabide demokratikoetara.
Handia da gero nehor ez ohartzea dela textu hori impresentablea. Nor da ausartzen esatera dela hori textua ulergarria?

Hemen paragrapho horren equivalentea gaztalaniaz, nahi luenak kompara dezan zer da kommunikatu publiko bat.
Euskal Herria está viviendo la posibilidad de encauzar el confli cto político y la confrontación violenta hacia un escenario de paz y soluciones democráticas.

Friday, September 24, 2010

Insistitu soil kasu bakanetan?

Poztun nau ikusteak idatzirik gainera tituluan (Gara, gibeleko orria 56, osteguna 23 iraila 2010)

Barka insistentzia

ganik Laura Mintegi ordez idatzirik nola behar lukeen orthodoxia orthographikoan

Barka intsistentzia.

Zeren orthodoxia barruan esan nahi bait da norma normativoen barruan behar litzatzeke hitz hori izkiriatu:

intsistentzia (n+ s = nts).

Baina iruditu da -zaikeo L Mintegi-ri- antza den lez lar eta inadmisible aukerra hori, zorionez eta ere nahi bada eskerrak Jainkoari. Edozeini zeini ezagutzen du poxi bat euskaren eta euskaldunon mundua iruditzen zaio edo zaikeo aukera hori -intsistentzia- barbaritate handi itzel bat; eta hitza baldin irakurtzen edo esaten badu voz goraz altu hareago berbaritate barbarissimo bat. Barbaritate infundatu bat nola bere kordako gehienak: (n+ s = nts). Nahi luenak ikusi ahal du nire liburuan listatu handi bat (Euskarazko arrotzhitzak, or 348, delako 800 hitz inguru).

Baina ote da delako hitz hori -insistentzia, insistitu- zein erabilia dugun euskaldun guziok -%100- dialekto guzietan luze zabal ote da euskal hiztegietan sartzen? Begiratu ditut hiru hiztegi "mardul on" eta ikusi dut kin harridura previsiblez hitz hori -insistitu, insistentzia (eta ezta intsistitu, intsistentzia- ez dela eurentzat hitz euskarazkoa, zeinak erakusten digun zer ezagutza txarra duten realitate soziologikoaz eta hobeki hareago zein da duten itsukeria suizida. Hara hemen zer dakarren hiztegi bakoitzat hitz horrentzat.

------------------------------------------------------------------------
Elhuyar

insistencia

s.f.
ekite; behin eta berriro/berriz egite (dagokion aditzaz)
  • No me agrada su insistencia en invitarme a cenar: ez zait gustatzen hark behin eta berriro afaltzera gonbidatzea.
---------------------------------------------------
3000 hiztegia

insistencia f.

  • 1 acción de insistir: ekinaldi, ekite, ekin, ekimen, jardun

1 la insistencia de hoy, bien para mañana: gaurko jarduna, biharko ondasuna

2 logrado a base de insistir: ekinaren ekinez egina

  • 2 porfía: seta, tema, kasketaldi, hisi, lehia

---------- -------------------------------------------
Morris

insistence
1. ( egitea ) [Z]

a.
tema, seta; by sheer ~ ekinaren ekinaz

b. his ~ on his innocence convinced no one errugabea zela behin eta berriz esateak ez zuen inor konbentzitu

2. ( nolakotasuna, izaera ) setatsu, setati, tematsu, temati
------------------------------------------

Guzi hau irakurririk, hiztegiek dakarrenak, etorri zait gogora Xabier Amurizaren azken, edo behintzat azkenetariko, liburua titulatzen Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza zeren liburuan ari da Amuriza buruz euskal lexikoa eta egungo lexikographia maisuki eta bipilki, superatu nahirik daukagun nahaspila aberrantea.

Monday, September 20, 2010

Zilegi eta ere korrektu bai, baina ...

Aurtengo udan, nengoelarik Patras-en Grezian, irakurri nuen liburua titulatzen Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza (ISBN 978-84-937340-5-3) diot irakurri baina ondo gustura zeren pensatzen dut tratatzen ditu hainbat puntu interesante buruz gure hizkuntza euskara begira euskararen etorkizuna. Asmoa neukan reirakurtzeko liburua berriro pausatuago orain ondoren utzi gaituen udak, irailean. Baina neke egin zait reirakurketa -lar neke- pasatu ez naizelarik baizik guti tik lehenengo orriak. Utzi dut, ontsalaz hurrengorako, hala biz.

Ordez baina, ze neukan gogoa irakurtzeko zeozer euskaraz, jo dut gana liburua titulatzen Iturraldea ganik Jean Etchepare (1937 Jatsu Nafarroa Beherea - 1961 Hazparne Lapurdi; ISBN 978-84-92413-30-0) [ez nahastu eta tronpatu kin izen eta deitura bereko idazle Aldudeko medikua sortua an Argentina]. Sano gustura ari naiz irakurtzen liburua zein neukan bazterrean utzirik geroko eta jada irentsia dut erdia liburuarena.

Bada, egun, nahi dut kommentatu struktura grammatikal bat -phrase komparativoak euskaraz- liburu gustagarri hortako exemplu batekin. Eta da ze izkiriatzen du 29. orrian ondoko esaldia ari delarik buruz laborarien etxeko lanak, kabalak, relatione personalak, ...
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, garrasiek eta zanpakoek baino gehiago egiten dute.
Hori phrase komparativo hori nik behar izan neuen reirakurri jakiteko zer zuen -jaun gazte Jean Etcheparek- komparatzen. Frenua eta etena, stop irakurketan, phrase llabur minimo simple (eta akaso ere xinple) hortan. Bada komparatzen ditu batetik goxotasuna eta jendetasuna kin garrasiak eta zanpakoak, esanik direla hobeak batzuk ezi besteak.

Delako komparativo hori expressatzen ahal da nahi izanez gero beste modu edo aukera batzuk erabilirik ere. Esaterako holan:
Abereekin ere, gizonekin bezala, goxotasunak eta jendetasunak garrasiek eta zanpakoek baino gehiago egiten dute.
Doazelarik, hemen, termino komparatuak (batetik goxotasuna eta jendetasuna eta bestetik garrasiak eta zanpakoak) elkarren segituan eta hortakoz seguruenez Jean-ek tartekatu du mezuaren argigarri hori bestea ezen abereekin ere, gizonekin bezala. Baina possible zen tartekatzea verbua ere holaxe
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute garrasiek eta zanpakoek baino.
Segiturik kin aukera possible gehiago ere komparatzeko aukerok elkarren artean ikusteko zein da effektivoena edo gehiago effektivoa, daiguzan ikus aukerok
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute ezi garrasiek eta zanpakoek.
edo
Abereekin ere, gizonekin bezala, goxotasunak eta jendetasunak gehiago egiten dute ezi garrasiek eta zanpakoek.
edo
Abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute goxotasunak eta jendetasunak ezi garrasiek eta zanpakoek.


Konklusiorik aterako al dugu rankingean hon effektivitate kommunikativoa? Nik phuru aterea dut jada nirea.

Wednesday, September 15, 2010

Lar urrun, urrunegi

Dudarik ez, behintzat gehienontzat, lar urrun dagozela elkarren ganik subjektua eta verbua.

Hara hemen

Eusko Ikaskuntzak gazteek kezka iturri dituzten gaiez hitz egiteko gunea sortu du

Zer litzateke izan balitz holaxe:

Eusko Ikaskuntzak sortu du gazteek kezka iturri dituzten gaiez hitz egiteko gunea

edo beste holaxe:

Eusko Ikaskuntzak gunea sortu du gazteek kezka iturri dituzten gaiez hitz egiteko

edo beste holaxe:

Eusko Ikaskuntzak sortu du gunea hon gazteek kezka iturri dituzten gaiez hitz egiteko




Egokiago, informativoki, azken possibilitate hauek, ezta?

Friday, September 03, 2010

Ba ote dauka mesederik?

Irkaurtzen dut photo baten azpian ondokoa (Herria, 2010 agorrila 12, 15. or)
Julio Urquidi eta Jean Louis Berho, Jean Pierre Hiribarne argitaratzailearekin
baina aisago litzateke beste honela
Julio Urquidi eta Jean Louis Berho kin Jean Pierre Hiribarne argitaratzailea
Ez al da bigarren modu hau hobea ezi bestea? Ez al gabiltza beti euskararen alde? Bai ala ez?

Sunday, June 20, 2010

Hainbat ulergarriago

Dugu irakurtzen

Atez ateko sistema hondakinak kudeatzeko erarik merkeena da

non argiago da

Atez ateko sistema da hondakinak kudeatzeko erarik merkeena

baita irakurtzen da

Meategiaren ustiapena atzerritarrei esku-eskura utzi die Hamid Karzaik

baina informativoago holan

Hamid Karzaik esku-eskura utzi die atzerritarrei meategiaren ustiapena

Thursday, June 17, 2010

Praxis lexikal injustifikatu eta injustifikablea an euskara

Irakurtzen ari naiz liburua Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza non beste thema askoren artean ari da buruz lexikoa, batez ere lexiko international kommuna. Arlo hortan, esan beharrik ez dago, ze bat nator kin esaten duena Amurizak ezen respetatu behar dugu eta asumitu hori lexikoa nola geure geurea eta ez nola arrotza.

Baina besterik da praxia artean inkluso euskal idazle relevanteak. Esaterako ikusten dugu ze izkiriatzen du Laura Mintegi idazlesak ze dio

""David Cameronek esan du "bidegabea eta ezin justifikatuzkoa" izan zela 1972an ... "".

Begiraturik interneten ahal dugu ikusi ze esan zuela Cameron-ek ze Igande Odoltsuko ekintza hura izan zela

"unjustified and unjustifiable".

Ote da tzat Laura Mintegi edo beste edozein, ingles hitz "unjustified" euskaraz "bidegabea" edo tzat "unjustifiable" equivalentea euskaraz "ezin justifikatuzkoa"?

Hobe luke Laurak edo ere hola pensatzen duenak irakurtzea liburua Amurizarena edo soil simpleki (baina ez xinpleki) ikastea euskara hobeto, euskara reala baina ez horregatio euskara virtual inexistentea. Izatea errespetua euskaldunoi eta ere euskarari.

Tuesday, June 15, 2010

Zergatik hautsi unitatea, gabe premiarik?

Irakurtzen dugu ondokoa

Markelek ez du Europako gobernu ekonomiko baten beharrik ikusten

Ezin da ukatu ze "ez du ikusten" da unitate bat verbuarena, verbua da "ez du ikusten". Zer txarrik legoke informativoki edo beste arlo batean radaktatu balitz holan?

Markelek ez du ikusten Europako gobernu ekonomiko baten beharrik

Monday, June 14, 2010

Zein mezu ote da yago effektivoa?

Ari naizelarik irakurtzen liburua Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza (ISBN 978-84-937340-5-3) etorri zait gogora, zergatik ez dakidala, galdera bat gainera nire ustez ez dagoena relationatua behintzat zuzenki kin liburua zein ari naiz irakurtzen.

Nola ni askotan ari naizen edo ere aritzen naizen esanez ezen mezu batzuk izanik ere korrektuak batzuk direla yago informativoak ezi besteak zeintzu diren ere korrektuak, defendituz ze mezuetan dago ranking bat na ulergarritasuna, daudelarik mezuak direnak yago ulergarriak eta gutiago ulergarriak edo informativoki hobeak qualitatez, orai neuk daukat duda bat. Ea zein biotarik da yago edo gutiago informativoa.

Bada hemen bi mezuok:

Ez nuke eroango guardasola irekirik, euririk egingo ez balu.

eta bestea

Euririk egingo ez balu, ez nuke eroango guardasola irekirik.

Ote da soil stylistikaren gorabeherea baina informativoki relevanziarik ez duena? Zer uste du bakoitzak?

Sunday, June 13, 2010

Exzeptione orthographiko logikoki inulergarriak

Irakurtzen dugu, esaterako, (Gara, Gaur8, 8/9, 2010 ekaina 11 zapatua)

Etxe Zuria eta errabinoaren biktima

edo

"Gaur egun, Israelen, flotillaren aurkako operatiboak izan zuen moduaren kontrako ahots ugari dago"

Gogoetaka jarririk ikusi ahal dugu ze flotilla hitzak izan du possibilitatea lortzeko exzeptione orthographiko logikoki inulergarria edo pase foral orthographikoa zeren beharrean idatzi flotila idatzi izan da flotilla (normativa absurdoaren arauz; Akademiak ez dakar hitz hori, ez flotilla eta ezta flotila; Elhuyar-ek ostera dakar ontzidi baina ontzi txikiena).

Baina zergatik dute esaterako errabino, biktima edo operatibo hitzek gutiago zuzen ezi flotilla hitzak ez idatzi ahal izateko rabino / rabbino, viktima edo operativo?

Nork ematen ditu pase foralak, pase foral orthographikoak, ala da ruletta russo illogikoaren arauz, hutsik?

Wednesday, June 09, 2010

Zer ote dio originalak

Irakurtzen dut euskal prensan

"Bizitza bakoitza behin gertatu zen istripu baten emaitza da"
(Paul Auster)

Nik aisago ikusten holan

"Bizitza bakoitza da behin gertau zen istripu baten emaitza"

Nolakoa ote da aipu horren originala?

Sunday, May 30, 2010

Aldarria ozen entzun da Bruselan

Aldarria ozen entzun da Bruselan

(http://www.gara.net/azkenak/05/202036/eu/Independentziaren-eta-gazteen-eskubideen-aldeko-aldarria-ozen-entzun-da-Bruselan)

Independentziaren eta gazteen eskubideen aldeko aldarria ozen entzun da Bruselan

edo

... aldarria ozen entzun da Bruselan



Vernon, Canada
interneten irakurria

Monday, May 17, 2010

zait iruditzen nonbait naizela galdua

Nahiz ez den gaztelua
maite dut nik sorlekua
aiten aitek hautatua
etxetik kanpo
zait iruditzen
nonbait naizela
nonbait naizela galdua
nola han bait naiz sortua
han utziko dut mundua
galtzen ez badut zentzua

(J B Elizanburu)


Vernon
BC British Columbia
Canada

Thursday, March 25, 2010

Ispilua ikusteko geure buruak

Espilu edo mirail bat bagendu ikusteko geure buruak' beharbada ez genuke erabili nahi izango ispilua zeatio ez nahi ikusi nolakoak bait gara benetan. Ispiluan jakingo genduke nolakotsuak garen eta behar dugun ala ez hobetzekorik gure presentzia zeina bait da importantea korregitzea izanik hori hobekuntzea gabe edo kin vanitatea. Baina baldin baditugu zarratzen begiok alferrik dira mirail edo ispilurik hoberenak.

Dugularik ikusten hau

Kristau Eskolak gaztelania oztopatu eta D eredua hobetsi izana ukatu du

konturatuko ginateke arartez ispilua hobe gendukeela orraztea ongi hobeturik gure itxurea -euskararena- holatsu

Kristau Eskolak ukatu du oztopatu izana gaztelania eta D eredua hobestea

Ba dugu zeozeren beharra ez dezan euskal irakurleak sofritu hainbeste.

Saturday, March 20, 2010

Ikus, observa eta kompara zagun

On litzateke komparatzea eta observatzea bi textu (mezu, informazio) hauek.

Hauxe

PSEk uste du garestia dela atez ateko sistema eta emaitzak ez direla egiazkoak

eta hauxe

Atez ateko sistema garestia dela uste du PSEk eta emaitzak ez direla egiazkoak

Friday, March 19, 2010

Desarme lexikala euskaran

Batzuk antza beharrean armatu edo indartu euskara lexikalki (edo syntaktikoki edo orthographikoki edo edozein arlo edo direktionetan) dute gure euskara nahi desarmatu edo desindartu edo indar gabetu. Halan dugu irakurtzen
armagabetze nuklearra
noiz euskaldun guziok -% 100- dugun esaten
desarme nuklearra

Nola esaten bait da gure inguruko hizkuntza gehienetan zeren parte bait gara -behintzat nire ustez zorionez- parte hon kultura okzidentala edo greko-latinoa. Halan irakurri ahal da inglesez ere
  • US Secretary of State Hillary Clinton says there has been "substantial" progress on a new nuclear disarmament deal with Russia.
Aski da desarme hortaz eta atakatzeaz -baldin bada ere intentionerik onenaz- kupidagabeki euskara gure hizkuntza. Aski da, ez dazagun euskara desarma baizik-eta arma modu egokienez. Dagigun alde euskararen eta ez kontra, izan gaiten positivo eta ez negativo kaltegarri trabak ezarriz gure hizkuntzari. Sarturik euskara horrela bide lauso batean beharrean bultza euskara -rantz hizkuntza garden eta diaphanoa, egokia eta erraz erabilgarria.

Saturday, March 13, 2010

Hitz internationalik nahi ez euskaraz

Nik ere lehen, esaterako esan dezagun orai bost urte, ez nekien morgue (morge?) hitza zer zen. Banekien inglesez ere esanten zela morgue nola gazteleraz, baina ez nekiena zen ere harik begiratu gaur an Gran diccionario de la Lengua Española Larousse ze hitz hori da etorkiz frantzesa, nola bait dio Larousse-k.

Beraz izanik ere etorkiz frantzesa hori hitza -morgue- hartua dute ezein erreparorik gabe bai ingles hiztunek eta halaber gaztelera mintzo dutenek. Baina guk -euskaldunok- antza ez' ze irakurtzen dut ze aurkitu dutela Jon Anza-ren gorpua Tolosako gorputegian, eta ez morguean edo morgean.

Nola gorputegia behintzat gaur arte ez den deus euskaraz seguruenez hitz hori -gorputegia- sortu da fede onez bai (beharbada onenez ere) baina ignorantziaz' pensaturik hitz hori dela soilik gaztelaniazkoa. Jesus-ek ere -Jesukhristok- esan ei zuen behin Aita barka iezezu zeren ez dakite zer ari diren egiten.

Baina, kanpo exemplu konkretu hau, euskararen munduan batzuk badakite zer ari diren ondo argiki -sarturik barra-barra konszienteki gezurrak eta inkorrektioneak lexikoan eta ondorioz hiztegietan-. Horiek, delako horiok aisa detektableok korruptook, intuitzen dute aitzitik ez dutela nehoiz egin beharko deskargurik explikatzeko euren jokabide lexikal edo lexikographikoa. Jokatzen dutelarik an impunitate inadmisible eta injustifikablea, direlarik halaber responsable pleno hon egiten ari direna.

Thursday, March 11, 2010

Nik ezin ikusi ezer txarrik

Dudalarik irakurtzen ondokoa

Ezker abertzaleak Donostiako Udalaren operazio «ilun eta korapilatsuak» salatu ditu

etortzen zait gogora ze nik ez dudala ikusten ezer txarrik baldin balego hori textua redaktaturik honlan

Ezker abertzaleak salatu ditu Donostiako Udalaren operazio «ilun eta korapilatsuak»

Baina, aitzitik, esan ahal da ezein dudarik gabe ze bigarren aukerea da askoz hobea informativoki ezi lehenengokoa. Edo redaktatzen ahal litzateke ere tzat lar skrupolosoak holan

Ezker abertzaleak salatu egin ditu Donostiako Udalaren operazio «ilun eta korapilatsuak»

Baina, seguru, behar da idatzi tzat irakurlea eta ahal dela ahalik itxurosoen. Ala ez da nahi idatzi txat irakurlea itxurosoki? Erraz edo errazen asekibleki? Noren amorez -norentzat- idazten edo redaktatzen da?

Tuesday, March 09, 2010

Honatx SOV

Azken aldion idatzi dut sarri buruz erabili strukturea SVO, edo ostera bere ordez OVS edo omen dena / duguna euskaraz "jatorrago" edo "orthodoxoago" SOV, non da S subjektua, V verbua eta O objektua.

Hiru aukerotan so eginik qualitate informativoa -ikusten dugu ze "geure jatorra ezen SOV da erabitzen arras guti kausaz hon bere handicap informativoa- ageri zaigu ze sarriago erabiltzen da OVS strukturea ezi ez SVO. Baina bietan -OVS, SVO- dagoelarik V verbua erdian artean subjektua eta objektua.

Halan dut gaur ikusten, diodalarik nik zorionez, SVO strukturea zein bait da effektivoena informativoki. Hara
  • Barakaldoko lau akusatuek ukatu egin dute kutxa automatikoa erre zutela
S (Barakaldoko lau akusatuek)
V (ukatu egin dute)
O (kutxa automatikoa erre zutela)

Jada nola esana bait dugu' ahal da erabili ere OVS
  • Kutxa automatikoa erre zutela ukatu egin dute Barakaldoko lau akusatuek
edo erabili -nahi balitz- SOV strukturea zeina bait da gutien informativoa an hiru aukerak
  • Barakaldoko lau akusatuek kutxa automatikoa erre zutela ukatu egin dute
Berba batean ze nik uste' ondo goaz baina lar astiro. Behar genuke erabili preferenzialki onena eta ez soil nola exzeptionea noiz ez daukagun beste erremediorik.

[Esan ere bestetik bidenabar ze iruditzen zait normalagoa eta naturalagoa phrasea gabe hon egin delako hori an verbua, holan

Barakaldoko lau akusatuek ukatu dute kutxa automatikoa erre zutela

erabilirik ukatu dute ordez erabili ukatu egin dute]

Friday, March 05, 2010

Dut reegokitu zegoena aski desegokitsu

Dudalarik irakurri subtitulu hau na artikulu bat non subtitulua zait iruditu ulertzeko lar bihurria
Titanic-en historiatik hurbil den bertsio honetan tristeena ez da -Larrainzarren obran bezala- lanean itsu, espainiar dorre altuak erortzen ari direla ez dugula ikusten leihotik, baizik eta inork ez diola bere buruari galdetzen zergatik euskaldun eta katalanak eurekin hondoratu behar dugun
dut hori delako subtitulua nik -neuretara- reegin amoreaz hon hobeto ulertu, honelaxe
Titanic-en historiatik hurbil den bertsio honetan' tristeena ez da -Larrainzarren obran bezala- lanean itsu, ez dugula ikusten leihotik erortzen ari direla espainiar dorre altuak, baizik-eta inork ez diola galdetzen bere buruari zergatik behar dugun euskaldun eta katalanek hondatu eurekin
Goiko niretzat aukera bihurria dago orai leunago, asekibleago.

Holan edo baita halan?

Holan irakurri dut (bat, bi, hiru)

Gipuzkoan gaur egun dohainik
dire errepide nagusietan
ordainlekuak jarriko dituzte

Oraingoz Iraken argi dagoena hauteskundeak normaltasunez egiteko ezintasuna da

Indiako Ozeanoa
baina horiek mezuok izan ahal ziren ere halan

Ordainlekuak jarriko dituzte
Gipuzkoan gaur egun dohainik
dire errepide nagusietan

Oraingoz Iraken argi dagoena da hauteskundeak normaltasunez egiteko ezintasuna

Ozeano Indikoa

Begiratuz kalitateari hon informationea ote dute valio eta effektivitate bera edo inkluso igualtsua?

Wednesday, February 24, 2010

Zein ote da hobea informativoki?

Esan ohi da, eta nire ustez holan da osotasunean eta blogalki, eze euskara da hizkuntza bat kin

SOV strukturea

non
S da subjektua
O objektua eta
V verbua.

Baina hori, nola esana bait dut lehenxeago, da egia modu relativoan edo parzialki baina ez absolutuan edo totalean.

Halan mezu informativo berbera ikusten dugu esaterako gaur emanik bi modu differentetan izanik bi moduok emanak forma asymmetrikoan nola bat balitz bestearen iduleztakoa nola guante bat modu normalean eta ondoan guante hori berbera ipinirik iduleztara. Ikusi behar litzatekeena da ea zein da bietarik hobea informativoki, bata edo bestea. (Berria egunkaria, eguaztena 24 otsaila 2010)

Halan lehenengo planan nola notizia prinzipal irakurri ahal dugu, erabiltzen dela SVO strukturea
Estrasburgok atzera bota du EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea
delarik
S
(subjektua, Estrasburgo)
V
(verbua, atzera bota du)
O
(objektua, zer atzera bota duen, EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea)

baina barruko orrietan (11. or) ikusten dugu mezu berbera emanik strukturalki modu symmetrikoan -iduleztara- respektuz lehengoa, honela erabilirik OVS strukturea
EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea atzera bota du Estrasburgok
non
O
(objektua, zer atzera bota duen ez jakinik ere oraino ezer bota behar duen atzera inork, da EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea)
V
(verbua, atzera bota du)
S
(subjektua, Estrasburgo)

Baina "harrigarriki" itzuri eginik "SOV struktura jator" geureari, erabiliriko bi aukeretan, lehenengoan eta ere bestean, erabilirik struktura bietan an egunkaria aukera "arrotzak": lehenengoan lehenbiziko planan SVO eta bigarrenean an 11. or OVS. Litzatekelarik mezua hontara an "geure SOV struktura jatorra"
Estrasburgok (S) EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea (O) atzera bota du (V)

edo
Estrasburgok (S) EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea (O) atzera bota du (V)
Berdin effektivoak al dira informativoki hiru aukerak? Iduri du ezetz, eta ondorioz zeini eman behar zaio, diogu preferentzia. Azken aukera, "geure jator SOV-a", dirudienez baztergarria da -so eginik mezua eman effektivoki ondo eta ahalik informativoen- zeren Berriakoek ere ez diote ematen erabilera handirik.

Baina bi aukera "arrotzetan" ere -SVO eta OVS (aparte utzirik geure SOV delakoa)- ote dira biak berdin effektivoak eta lagungarriak tzat euskaldun irakurtzea eta ere -bidenabar eta subordinatuki zeren gure hizkuntzak egon behar du geure zerbitzuko eta ez alderantziz- euskara hizkuntza geurea?

Nire ustez arlo hontan goaz ondo, derrigorturik prefosta evidentzia inukagarriak, derrigorrak eragink, baina zoritxarrez arras geldiro. Zenbat frenatzen gaituen gainkarga astun negativo horrek, libra gaitezela tik lastre eta zapa alferrekook (libra gaitezela lastre eta zapa alferrekootatik).

Ez da berdin jaztea guantea ondo, egoki eta txairo edo guante berbera iduleztara, ez horregatio!

Tuesday, February 23, 2010

Zoztor berriro harri berean

Gaur ere berriro zoztor (estropezu, behaztopa) egin dut irakurtzean euskaraz. Ustea dut ze erru handiagoa duela duenak jartzen oztopoa ezi egiten duenak zoztor edo behaztopa an inork -redaktoreak- jarri duen harria. Hara non naizen akzidentatu (Gara, asteartea 23 otsaila 2010, kultura 41 or)

FIAMP jaialdiak Bilboko Euskal Museoaren «Pilota» filma eta bere kalitate estetikoa saritu ditu

Zeuk irakurle egin al duzu zoztor? Nola ez dute ikusi ze phrase horrek ba duela "harri" bat zeinak oztopatzen duen bidea, irakurketea? Hemen duzu hori bidea gabe "harri" aldrebesik edo behintzat bide leunago eta erosoagoa.

FIAMP jaialdiak saritu ditu Bilboko Euskal Museoaren «Pilota» filma eta bere kalitate estetikoa

Hain zaila ote da ala ote da fede txarreko zeozer skrupulosoa? Behintzat ez dute aitzakirik na ez egotea avisatuak eta jakitun.

Friday, February 19, 2010

Bila hon urre urdinaren lurrina

Eginberri dut bidaia bat gustagarria, esker liburua na Jurgi Kintana titulatzen Urre urdinaren lurrina, zehar euskal literatura dudalarik gozatu anitz bai ikusi dudanetik eta ikasi liburuan eta ere Jurgiren prosaren naturaltasunetik. Liburua dut irakurri hasi eta amaitu gustu handiz ze bere prosa da erraza eta berez doana nola ura an bere jario atsegin eta relaxantea; soil aurkitu dut phrase bat kostatu zaidana ulertzen, esan bezala bat bakarra, eta horixe gatik ekarriko dut bertora ikusteko nolakoa den besteontzat ere aldetik ulergarritasuna

[Urre urdinaren lurrina, Euskal idazle galduaren bila (1810 - 1940) ganik Jurgi Kintana Goiriena, ed Pamiela, ISBN 978-84-7681-589-2]
(52 or)
Bitalismoak, Friedrich Nietzsche profetaren gidaritzapean, gizartearen moral burges, kristau eta dekadentearen aurrean borondate bizizale gogotsua aldarrikatu zuen.
Esan bezala niretzat hori ulertzea izan da gaitza baino gehiago zaila ze behar izan dut geratu eta borrokatu nire enteleguan heltzeko mezura. Ze izan ahal zen askok digeribleago holaxe esaterako
  • Vitalismoak aldarrikatu zuen, Friedrich Nietzsche profetaren gidaritzapean, gizartearen moral burges, kristau eta dekadentearen aurrean borondate bizizale gogotsua.
edo
  • Vitalismoak aldarrikatu zuen, Friedrich Nietzsche profetaren gidaritzapean, borondate bizizale gogotsua gizartearen moral burges, kristau eta dekadentearen aurrean.
edo
  • Vitalismoak aldarrikatu zuen, Friedrich Nietzsche profetaren gidaritzapean, borondate bizizale gogotsua aurrean hon gizartearen moral burges, kristau eta dekadentea.
edo
  • Vitalismoak aldarrikatu zuen, Friedrich Nietzsche profetaren gidaritzapean, borondate bizizale gogotsua aurrean hon moral burges, kristau eta dekadentea hon gizartea.
edo
  • Vitalismoak aldarrikatu zuen, gidaritzapean hon Friedrich Nietzsche profetea, borondate bizizale gogotsua aurrean hon moral burges, kristau eta dekadentea hon gizartea.

Nolanahi liburu horren valioa da eskargarria despit kommentarioa hon delako phrase trakesko hori. Esan dezada ze dela niretzat labankada baldres bat pasa dakiokeena dabilen edozeini. Bada zorionak, benetan, Jurgi zure apportatione txairo hori gatik hurregoaren zain.

Tuesday, February 16, 2010

Erdaraz ere berdin edo berdintsu

Redaktatzea argiro eta modu effektivoan ez da gauza bat dagokiona soil euskarari, prefosta.

Gaur aurkitu naiz kin textu hau zein kostatu zait ulertzea eta behar izan dut reirakurri jakiteko zer zekarren. Hara (Gara, asteartea 16 otsaila 2010, editoriala, "Un nuevo paso adelante para romper el bloqueo y forzar un cambio estructural y positivo" ikus an 4. paragraphoa)
«Zutik Euskal Herria» ratifica que, de cara a lograr la acumulación de fuerzas, la lucha de masas, la lucha institucional y la lucha ideológica, la modificación de la correlación de fuerzas y el apoyo internacional serán los únicos instrumentos de proceso democrático.
ez ote litzateke hobeto redaktatua eta lagungarriago tzat irakurlea hontara?
«Zutik Euskal Herria» ratifica que, de cara a lograr la acumulación de fuerzas los únicos instrumentos de proceso democrático serán la lucha de masas, la lucha institucional y la lucha ideológica, la modificación de la correlación de fuerzas y el apoyo internacional.
Nik uste. Ezer esatekorik balego egin beza nahi luenak.

Saturday, February 13, 2010

Unitate konzeptuala na verbu periphrastikoak

Sartu nintzenean Leitzako lokal publiko batean nentorrelarik Iruinetik etxerantz irakurri nuen orman itsatsirik hauxe

Hemen ez dugu jarrera sexistarik onartzen

eta, egia esan, ulertu nuen mezua ederto eta gabe ezein problemarik. Baina pensaketa ari nintzela otu zitzaidan ze zergatik ez izan ahal zen beste modu hontan expresatua

Hemen ez dugu onartzen jarrera sexistarik

Halan, gero, ohartu naiz ze verbu periphrastikoak -dituztenak bi zati, hala nola, joan ginen, agertu ginen, ezkutatu ginen, ...- dira unitate konzeptual bat zein ez da komeni apurtzea, distantziatzea lar bata bestea ganik, esaterako
Hemen ez dugu ... ezelan ere behintzat gure lokalean ezin zirkustantziatan izanik ere jarrera sexista desegoki arrunt lotsabakorik ... onartzen

Berba batean ze ez dela komeni apurtzea, etetea konzeptu unitateak, eta jarri parteak (oraingoan, dugu eta onhartzen) lar aparte elkarren ganik.

Halan esaterako gaur (Gara egunkaria eritzia larunbata 13 / 02 / 2010 artikulua titulatzen Mandelamania ganik Floren Aoiz ari delarik buruz Mandela) dio

Ez zen (Mandela) indarkeriaren inguruko zurikeriaren iruzurrean erori

noiz anitzez errazago zetekeen

Ez zen erori (Mandela) indarkeriaren inguruko zurikeriaren iruzurrean

Dudarik ez ba ze verbu periphrastikoak formatzen dute unitate konzeptual bat.

Saturday, January 30, 2010

Nik ez nuke jakingo nola hobetu hori textua

Dudalari irakurri ondoko titularra (Gara, zapatua 30 urtarrila 2010, 17 or, Euskal Herria)
  • Epailea izendatzeko Jon Anza Kolektiboak egindako eskaera ezeztatu egin du fiskalak
ohartu naiz dela titular bat aski desegokia eta diffizila ulertzeko baina, zoritxarrez, ondoren ari izan pensaketa ikusi dut ze nik ez nuke jakingo zelan hobetu hori textu aski (edo / eta asko) desegokia, emana informativoki baldar eta zail aldetik ulergarritasuna.

Nori otutzen zaio zeozer hobetzeko hori titularra aldetik izan dadin yago informativoa (informativoago) ?