Wednesday, February 24, 2010

Zein ote da hobea informativoki?

Esan ohi da, eta nire ustez holan da osotasunean eta blogalki, eze euskara da hizkuntza bat kin

SOV strukturea

non
S da subjektua
O objektua eta
V verbua.

Baina hori, nola esana bait dut lehenxeago, da egia modu relativoan edo parzialki baina ez absolutuan edo totalean.

Halan mezu informativo berbera ikusten dugu esaterako gaur emanik bi modu differentetan izanik bi moduok emanak forma asymmetrikoan nola bat balitz bestearen iduleztakoa nola guante bat modu normalean eta ondoan guante hori berbera ipinirik iduleztara. Ikusi behar litzatekeena da ea zein da bietarik hobea informativoki, bata edo bestea. (Berria egunkaria, eguaztena 24 otsaila 2010)

Halan lehenengo planan nola notizia prinzipal irakurri ahal dugu, erabiltzen dela SVO strukturea
Estrasburgok atzera bota du EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea
delarik
S
(subjektua, Estrasburgo)
V
(verbua, atzera bota du)
O
(objektua, zer atzera bota duen, EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea)

baina barruko orrietan (11. or) ikusten dugu mezu berbera emanik strukturalki modu symmetrikoan -iduleztara- respektuz lehengoa, honela erabilirik OVS strukturea
EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea atzera bota du Estrasburgok
non
O
(objektua, zer atzera bota duen ez jakinik ere oraino ezer bota behar duen atzera inork, da EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea)
V
(verbua, atzera bota du)
S
(subjektua, Estrasburgo)

Baina "harrigarriki" itzuri eginik "SOV struktura jator" geureari, erabiliriko bi aukeretan, lehenengoan eta ere bestean, erabilirik struktura bietan an egunkaria aukera "arrotzak": lehenengoan lehenbiziko planan SVO eta bigarrenean an 11. or OVS. Litzatekelarik mezua hontara an "geure SOV struktura jatorra"
Estrasburgok (S) EAJk kontsultaren Legearen inguruan ezarritako helegitea (O) atzera bota du (V)

edo
Estrasburgok (S) EAJk galdeketaren inguruan jarritako helegitea (O) atzera bota du (V)
Berdin effektivoak al dira informativoki hiru aukerak? Iduri du ezetz, eta ondorioz zeini eman behar zaio, diogu preferentzia. Azken aukera, "geure jator SOV-a", dirudienez baztergarria da -so eginik mezua eman effektivoki ondo eta ahalik informativoen- zeren Berriakoek ere ez diote ematen erabilera handirik.

Baina bi aukera "arrotzetan" ere -SVO eta OVS (aparte utzirik geure SOV delakoa)- ote dira biak berdin effektivoak eta lagungarriak tzat euskaldun irakurtzea eta ere -bidenabar eta subordinatuki zeren gure hizkuntzak egon behar du geure zerbitzuko eta ez alderantziz- euskara hizkuntza geurea?

Nire ustez arlo hontan goaz ondo, derrigorturik prefosta evidentzia inukagarriak, derrigorrak eragink, baina zoritxarrez arras geldiro. Zenbat frenatzen gaituen gainkarga astun negativo horrek, libra gaitezela tik lastre eta zapa alferrekook (libra gaitezela lastre eta zapa alferrekootatik).

Ez da berdin jaztea guantea ondo, egoki eta txairo edo guante berbera iduleztara, ez horregatio!

No comments: