Monday, September 20, 2010

Zilegi eta ere korrektu bai, baina ...

Aurtengo udan, nengoelarik Patras-en Grezian, irakurri nuen liburua titulatzen Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza (ISBN 978-84-937340-5-3) diot irakurri baina ondo gustura zeren pensatzen dut tratatzen ditu hainbat puntu interesante buruz gure hizkuntza euskara begira euskararen etorkizuna. Asmoa neukan reirakurtzeko liburua berriro pausatuago orain ondoren utzi gaituen udak, irailean. Baina neke egin zait reirakurketa -lar neke- pasatu ez naizelarik baizik guti tik lehenengo orriak. Utzi dut, ontsalaz hurrengorako, hala biz.

Ordez baina, ze neukan gogoa irakurtzeko zeozer euskaraz, jo dut gana liburua titulatzen Iturraldea ganik Jean Etchepare (1937 Jatsu Nafarroa Beherea - 1961 Hazparne Lapurdi; ISBN 978-84-92413-30-0) [ez nahastu eta tronpatu kin izen eta deitura bereko idazle Aldudeko medikua sortua an Argentina]. Sano gustura ari naiz irakurtzen liburua zein neukan bazterrean utzirik geroko eta jada irentsia dut erdia liburuarena.

Bada, egun, nahi dut kommentatu struktura grammatikal bat -phrase komparativoak euskaraz- liburu gustagarri hortako exemplu batekin. Eta da ze izkiriatzen du 29. orrian ondoko esaldia ari delarik buruz laborarien etxeko lanak, kabalak, relatione personalak, ...
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, garrasiek eta zanpakoek baino gehiago egiten dute.
Hori phrase komparativo hori nik behar izan neuen reirakurri jakiteko zer zuen -jaun gazte Jean Etcheparek- komparatzen. Frenua eta etena, stop irakurketan, phrase llabur minimo simple (eta akaso ere xinple) hortan. Bada komparatzen ditu batetik goxotasuna eta jendetasuna kin garrasiak eta zanpakoak, esanik direla hobeak batzuk ezi besteak.

Delako komparativo hori expressatzen ahal da nahi izanez gero beste modu edo aukera batzuk erabilirik ere. Esaterako holan:
Abereekin ere, gizonekin bezala, goxotasunak eta jendetasunak garrasiek eta zanpakoek baino gehiago egiten dute.
Doazelarik, hemen, termino komparatuak (batetik goxotasuna eta jendetasuna eta bestetik garrasiak eta zanpakoak) elkarren segituan eta hortakoz seguruenez Jean-ek tartekatu du mezuaren argigarri hori bestea ezen abereekin ere, gizonekin bezala. Baina possible zen tartekatzea verbua ere holaxe
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute garrasiek eta zanpakoek baino.
Segiturik kin aukera possible gehiago ere komparatzeko aukerok elkarren artean ikusteko zein da effektivoena edo gehiago effektivoa, daiguzan ikus aukerok
Goxotasunak eta jendetasunak, abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute ezi garrasiek eta zanpakoek.
edo
Abereekin ere, gizonekin bezala, goxotasunak eta jendetasunak gehiago egiten dute ezi garrasiek eta zanpakoek.
edo
Abereekin ere, gizonekin bezala, gehiago egiten dute goxotasunak eta jendetasunak ezi garrasiek eta zanpakoek.


Konklusiorik aterako al dugu rankingean hon effektivitate kommunikativoa? Nik phuru aterea dut jada nirea.

1 comment:

Erramun Gerrikagoitia said...

Gaur, martitzena 20 iraila 2010 Gara egunkaria, honela hasten da lehenbiziko orriko lehen phrasea hasten delarik kin phrase kompartivo hau:

Los planteamientos de Patxi López sobre el final del conflicto armado sintonizan más con los de Jesús Eguiguren que con los de Alfredo Pérez Rubalcaba.

Phrase normal hau nola itzuli ahal da euskarara?