Sunday, October 03, 2010

SVO, subjektua S, verbua V, objektua O

Vistakoa den lez eta uste izatekoa ez dira munduko hizkuntza guztiak ez berdinak eta ezta berdintsuak ere. Baina halaber ba dute, ba dituzte hainbat eta anitz hainbat gauza eta elementu berdin eta amankommun.

Esan ohi da ze hizkuntza batzuk dira strukturalki formatzerakoan phraseak SVO, esan nahirik ze normalki delako hizkuntza hortan doa lehenengo subjektua S, gero verbua V eta gero azkenean objektua O. Baina horien hiru elementu grammatikalon ordenea izan ahal da bestelakoa ere, esaterako SOV edo besterik. Komportamentua hizkuntzetan formatzeko phraseak baina ez da beti uniformea eta monolithikoa direlarik poxi bat flexible eta ere malgu. Halan esan ohi da ze euskara hizkuntzea, baina zorionez ez da egia totala eta absolutua, ze euskara da SOV hizkuntza. Ikus dezagun nola guztia, zorionez, ez da monokordea.


SOV (hauxe hartu ohi da tzat euskara "jator purua" baina informativoki ez oso ona)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223773/eu/Ayodhya-auziak-musulmanen-eta-hinduen-arteko-etena-agerian-utzi-du)

«Ayodhya auziak» musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du

subjektua: Ayodhya auzia
objektua: musulmanen eta hinduen arteko etena
verbua: utzi du


OVS (hau strukturea da orain ugaritzen ari dena ez erabitzea gatik SVO)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223721/eu/Bere-etxebizitzak-alokairu-sozialerako-eskainiko-dituen-erabaki-beharko-du-Kutxak)

Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak

objektua: Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
verbua: erabaki beharko du
subjektua: Kutxak


SVO (struktura hau esan ohi da dela effektivoena informativoki redaktatua)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223801/eu/Monteverdiren-Poppeak-abiatuko-du-Arriaga-antzokiko-lirika-denboraldia)

Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia

subjektua: Monteverdiren Poppeak
verbua: abiatuko du
objektua: Arriaga antzokiko lirika denboraldia


Goraxago nola esan bait dut' ugarituz doa OVS formea -ikusi ahal duguna arras ugari Berria egunkarian- baina da ugaritzen zeren euskal forma "jator purua" -SOV- da txarra informativoki eta ez da nahi erabili behintzat ahal dela SVO struktura informativoa. Halan bi exemplu Berria-koak.
Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko agindu du epaileak
objektua: Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko
verbua: agindu du
subjektua: epaileak
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/008/005/askapeneko_zazpi_kideetatik_bost_espetxeratzeko_agindu_du_epaileak_ruben_sanchez_eta_itsaso_lekuona_bermea_ordainduta_aske_gera_daitezke.htm)
Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek
objektua: Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu
verbua: onartu dute
subjektua: perituek
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/010/004/udalbiltza_eta_etaren_arteko_loturarik_ezin_dela_frogatu_onartu_dute_perituek_fiskalaren_galderei_erantzunez_defentsari_arrazoi_eman_die_perituek_kasu_baten_baino_gehiagotan.htm)

Bada, aterarik possibilitate guztiak hiru elementuonak hauetxek dira possible diren guztiak:

SVO, SOV, OVS, OSV, VOS eta VSO. Kompara dezagun sei possibilitateok ohartzen garela zer duten eskaintzen bakoitzaren mezu informativoan.

Sei aukerok hemen ohar gaitezen eta dezagun kompara zer eskaitzen duen bakoitzak irakurleari.


SVO (informativoki hobetzat hartzen den aukerea)
  • Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia
  • Kutxak erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
  • "Ayodhya auziak" agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena
  • Epaileak agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea
  • Perituek onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu

SOV (euskal jator purua omen den aukerea)
  • Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du
  • Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du
  • "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du
  • Epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du
  • Perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute

OVS (orain nagusitzen ari den aukerea)
  • Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du Monteverdiren Poppeak
  • Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak
  • Musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du "Ayodhya auziak"
  • Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du epaileak
  • Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek

OSV
  • Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak abiatuko du
  • Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak erabaki beharko du
  • Musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak" agerian utzi du
  • Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak agindu du
  • Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek onartu dute

VOS
  • Abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak
  • Erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak
  • Agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak"
  • Agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak
  • Onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek
VSO
  • Abiatuko du Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia
  • Erabaki beharko du Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
  • Agerian utzi du "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena
  • Agindu du epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea
  • Onartu dute perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu


Nola argiro ikusi ahal dugun aukera guztietan informazioa da berdin berdina baina horregatio ez qualitate informativoa, izanik aukera batzuk gehiago informativoak edo gutiago informativoak.

No comments: