Friday, March 13, 2020

Jaquin dut orain

Bethi goaz zerbait ikasten edo desikasten. Ba da an ETB1 televisionea programma bat deitzen Itxi Liburuak zein seguitzen dut zeren dut gustuco zeren zait interesatzen arlo historicoa zein tractatzen da hor pean beguirapena hen Gaizka Aranguren.

Hala atzocoan zein titulatzen zen Zugarramurdi Sorginak ikusi dut izquiriatua eta entzun dut baten baino sarriago iruditegui hitza esateraco sorginen iruditegia. Nahiz ulertzen nuen irudi hitza eta ere -tegui  subfixua ez nuen hartzen zentzuric edo mezuric nire entheleguan tzat iruditegui terminoa. Beraz, consultatu dut telephonoan Elhuyar hizteguia jaquiteco zer izan ahal zen izatecotan zerbait. Eta bai han zethorren. Zembatec esateraco tikan blog honen iracurleac daquite zer da iruditeguia?

Elhuyarrec dakarrena da

iruditegi


baserri bateko sala izango da iruditegia: el escenario será la sala de un caserío


Iruditzen zait niri ikusiric hori goicoa ze sortu dute tzat escena gaztelerazcoa irudi camuflatua  (zein ez da total eguia zeren irudi normalean da imagen non ez dira synonymoac behintzat gaztelaniaz escena eta imagen), guero tzat escenario behar izanic asmatu zeredozer nombaitetic athera dute iruditegui purismoa. 

Baina verba batean galdetzeco zembat euscaldunec ulertzen dute soginen iruditegia? Da hori euscaldunoc ulertzen ez dugun euscara. Euscaldunon euscarac ez duque valio horientzat zipitzic antza. Futitzen dira euscaldunez.


7 comments:

Erramun Gerrikagoitia said...

Heldu zait ondoco commentarioa ganic lagun-ezaguna zeinac lan eguiten duen an ETB. Esquertzen dut bere apportationea baina comprobatzeco berac dioena behar litzateque reikusi berriro emisionea. Hara ba berac dioena

Egun on, Erramun.

Ez nian saioa ikusteko aukerarik izan, baina ez ote zuten “iruditeria” erabiliko?

Iruditegia: escenario, escena.
Iruditeria: 1. imágenes, 2. imaginario.

Izan ongi.

kepa said...

Bilatu dot saioa eta etbko langileak ondo asma daben modura esana da: sorginen iruditeria.

Josu Lavin said...

imajinario ez erabilceco hitza, ceren dirudienez ahanci baitzaie imaginario dela hitz çucen bakarra.

Josu Lavin said...

Euscalçaindiaren Hizteguian:

imajinario
iz. Iruditeria. Euskaldunon imajinarioan, unibertso idealizatuan, Euskal Herri bihotzekoan, Barakaldok ez du inongo lekurik.

imajinario, koronabirus...

Nora doaz, baina!!!

Erramun Gerrikagoitia said...

Esquerrac Kepa zatio topatu zer esan eta izquiriatu zen atzoco programman.

Onhartzen dut ze confunditu naiz zeren ez nuen memorizatu ondo erabili zela programman
sorguinen iruditeria
eta ondorioz nahastu nuen kin
sorguinen iruditeguia zein ez zuten esan programman.

Galdetzeco litzateque ere zergatic nahastu nintzen. Nire ustez nahastu nintzen zeren biec, batac zein besteac, iruditeriac eta iruditeguiac, ez duten significatzen ezer euscaraz nahizta ba duten antza edo irudia direla euscarazco hitzac kin bakoitza bere conceptu differentea.

Hori holan dela jaquiteco -ezen ez direla euscarazco verbac- asqui da galdetzea edozein euscalduni a voleo (nic ez daquit hori zelan esan euscaraz; inglesez random) ea zer da iruditeria edo iruditeguia edo baita zein da bien arteco differentzia eta ikusico duzu hori euscalduna (auqueratuac a voleo) gueratzen da durduzatua jaquin gabe zer erantzun.

Erramun Gerrikagoitia said...

Josu, Josu Lavin, ohi den lez zure iruzquinac dira aberatsac eta ere aberasgarriac baina tamalez norc entzunac eta haintzat hartuac rebatitzeco gutienic? Ez dago gure artean elkarhizquetaric eta gutiago dialogoric gogoetatzeco zelaco bidea daroagun, guehiago ona edo gutiago tcharra.

Josu Lavin said...

Euscalçaindiaren Euscara Batuaren bidea osso bide charra eta okerra da, ceinac euscara galbiderat eramaiten eta eramaitenago baitu.
BIRJINA idaztea VIRGINAren ordez.
Gure litteratur traditioneco lehenengo hirur mendeetan euscalqui guztietan VIRGINA cen forma çucen bakarra. Norc içorratu du gure traditionea? Norc?
Neuc ez, argui eta garbi.