Titular hontako mezuan (
Gara, martitzena 1 martxoa 2011) dugu irakurtzen hau
Tentsioa gora, Seulen maniobra eta Ipar Korearen aurkako probokazioengatik
erraz ulertzen duguna da gora egin duela tensioak baina aitzitik ez dugu ulertzen horren aisa zergatik da gorakada hori hon tensioa.
Hemen exempluan, ba dirudi, ze arrazoiak direla bi igoteko tensioak baina izan ahal dira mordo bat ere -ipini dezagun direla 26 arrazoi edo kausa, dadin goratu tensione hori. Nahi ez badu irakurleak pensatu direla 26' dezala ipini irakurleak berak exemplu bat 4 arrazoi -duna. Izanik arrazoia bakarra ere nahiko lan mezua emateko aisa informativoki kin hori strukturea. Ikus
Tensioa gora, Seulen maniobragatik
Tensioa gora, Seulen maniobra gatik
edo
Tensioa gora, Seulen maniobreagatik
Tensioa gora, Seulen maniobrea gatik
Edozein modutara hau strukturea ez da ona eta behar da asmatu, inventatu zeozer. Edo eskura daukaguna, populuaren artea erabilia' erabili. Euskara mintzatuan -madarikatuan?- existitzen dena ekarri paperaren gainera eta kito. Halan
Tensioa gora, zatio (zeatio) Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
gainera ez du beharrezko erabiltzea kommea
Tentsioa gora' zatio Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
Hemen struktura hontan kausak edo arrazoiak izanik ere hogetazak ez duke sortzen problemarik ulertzeko. Ez al da invento ona dutena asmatu herritarrek, populuak eta dutena funts gabeki eta injustoki kondetanatu "ikasiek"?
19 comments:
Tentsioa gora' kausa direla' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
Bai, possibilitate bat da zeina da hobea ezi prensan agertu originala.
Ikus parez pare
(prensako originala)
Tentsioa gora, Seulen maniobra eta Ipar Korearen aurkako probokazioengatik
(zuk ezarria Josu)
Tentsioa gora' kausa direla' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
Baina erabiltzeko hori possibilitate syntaktikoa zuk erabilia, Josu, behar da izan sensibilitatea apur bat eta ohartu ezen horko "original" hori ez dela aski informativoa.
Baldin laburra zan balitz:
Tentsioa gora' kausa dela' Seulen maniobrea
esam nuke honela:
Tentsioa gora' Seulen maniobrea dela kausa.
baina luzeagoa izanez gero aurreratzen dut "dela kausa" hori vuelta emanez: "kausa dela" eta konkordarazten dut pluralean:
Tentsioa gora' kausa direla' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
DIRELA hori iraganaldira pasa liteke:
Tentsioa gora' kausa zirela' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
pasatako ekintza bat adierazteko, eta berdin LIRELA forman eman:
Tentsioa gora' kausa lirela' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
ekintza irreal bat balitz.
Adeitsuki
JL
Tentsioa gora' kausa lirela' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
goiko hau erabil liteke kasu honetan:
Tentsioa igoko litzateke, kausa lirela! Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
bainan holakoek gymnastika mental aski elaboratua behar lukete.
Zuzendurik:
Tentsioa igoko litzateke, kausa lirela' Seulen maniobrea eta Ipar Korearen aurkako probokazioak
Zorigaitzez, Josu, ez naiz ni nor behar duzun konventzitu baina besteak' direnak ari professionalki prensan redaktatzen, bizi direnak (hobetoxe edo gaizkixe) tik kommunikatione informativoa.
Dirudienez, beraientzat, ez dugu ezein zuzenik guk irakurleok.
Kaixo Erramun,
Zinez esaten dizut nik ez dudala ezertaz ere inor ere konbentzitu behar.
Adeitsuki
Josu Lavin
Aizu Erramun,
Nola ahoskatzen duzu zuk?
BIZ-KAI-AN ala BIZ-KA-IAN
Non egingo zenuke korte silabikoa?
AYALA / AIARA toponimoa daukat buruan...
Erdaraz argi dago: A-YA-LA
baina euskaraz?
A-IA-RA o AI-A-RA
JL
Espainol wikipediatik:
Aiara gracias al testimonio escrito que dejó el cronista guipuzcoano Esteban de Garibay en el siglo XVI: se llamó Ayara en lengua Bascongada de la mesma tierra, y oy en día se llama de la mesma manera, y por corrupción dicen en la castellana Ayala. La Real Academia de la Lengua Vasca estableció de acuerdo a dicho testimonio que el nombre en lengua vasca del municipio debía ser Aiara (actualización de Ayara a la moderna ortografía vasca). Desde 1997 el nombre oficial del municipio es Ayala/Aiara recogiendo el nombre vasco del municipio.
Garibayk idatzi zuen A-YA-RA eta ez AI-A-RA
Berdin PROIEKTU hitzean. Nork ahoskatzen du PROI-EK-TU?
Ze i letra' ez da konsonante bat.
JL
Ahoskera' A-YA-RA bada, AJARA idatzi behar genuke eta berdin PROJECTU (j international horrekin).
Capisci?
JL
Eta finitzeko nola esaten dute zure herrian:?
NAHIA
NA-HI-A edo NAI-XA edo antzekoa
ala
NA-IA edo NA-XIA edo antzekoa
Barka itzazu eragozpenak
JL
Josu, gaur goizeon hasiko naiz zuri zeozer erantzuten. Has naiten atzekoz aurrera.
Nola esaten dugun nahia? Guk, nai-xe eta ez na-i-e. Guk amaierak egiten ditugu "e". Orduan ba guk -Munitibarren- nai-xe.
Loturik azken aurrekoari. Projektu eta Ajara.
Hemen esan ze herenegun -martxoak 2 eguaztena- momentu batean mintzatu nintzen kin akademiko X. Kintana eta berak aipatu zuen
(ari zela mintzatzen zabalagoko arazo orthographikoak eta behar zirela kambio puntualak edo nire aburuz puntualtxua -hori date berak duen panorama orthographikoa-, nengoelarik Euskaltzaindian batzarturik kin akademiko buru Andres Urrutia)
berak logiko ikusten duela idaztea projektu eta ez proiektu. Zeuk jakin daizun zer esan zuen, nik hortaz entzuna nioen aurreko urteetan gauza bera eta zuk Josu seguruenez ba zenikekeen ere hori lehenagotik.
Buruz Araia, Araja, Aiala, Ajala nik ezin eman diezakezut eretxi personalik. Baina bai, izatekotan behar zuen edo Ajala edo nahiago bada Ajara, beste formak dira zeren gauden pean pressionea hon gaztelar kulturea eta hortan kulturean j letreak du adierazten beste phonema edo pronunziatione bat. (Da horrexegatik batzuk idazten dutela Yosu beharrean Josu).
Azkenean sartzen naizela zure lehenengo puntuan buruz Bizkaian, esan ze guk esan ohi daroagu Bíz-kai-xen (kasu eman nahi bada ere azentuari), ez dugularik sekula esaten Biz-ka-ian edo Biz-ka-ixen.
Konturatu naiz oraintsu ze ni baino zaharragoek Munitibarren esan ohi dutela Mallebixen non guk gazteagook (baina jada 60tik gorakook) esan ohi dugun Mallebin. Guk guztiok esanten dugu Mállebi (sic) eta Mallabia (sic). Ez nago seguru honek duen relaziorik kin lehenago esan dudana, baina hor doa bide batez.
Ba da zeozer, Josu, esan dudana.
Erramun karioa,
Anitz esker' benetan, zio direla' ematen dizkidazun azalpenak.
Argi dago beraz, enetako, ezen BizkAIA eta NAHIA idatzi behar ditugula.
BIZKAJA erroneoa litzateke, zeren graphia honek ez bailuke permittituko BIZKAIXA ahoskatzerik.
ANAIAren kasua berdina litzateke, nahiz batzuek ANAJA ahoska dezaten:
A-NA-JA
Esan nahi dudana da ezen I letra dela vokala eta ez konsonantea.
Hainbatez, AJARA nahiz AJALA idatzi behar dugu zein baitagokio AYALA egiazko ahoskerari.
JA/YA eta IA ez dira berdinak, zuk ederki dakizunez, zeren IA idatziz gero IXA eta antzeko ahoskerak emango bailirateke eta inork ez du esaten ino AIXARA edo AIXALA, nik dakidala.
Beraz, PROIEKTU hitza da zeharo inkorrekto, bestela euskaldunen batek PROIXEKTU ahoskatzen luke, eta nik dakidala holako euskaldunik ez dago.
Idatz dezagun PROJEKTU euskara batuan eta eman diezogun J letrari espainolez ez bezalako ahoskera.
Adeitsuki
JL
Gustura ditut irakurri zure reflexioneak, Josu (Yosu !!!).
Erramun,
Hiru postpositivo hauek:
...dela kausa
...dela zio
...dela bide
bilaka daitezke prepositivoak:
kausa dela' ...
zio dela' ...
bide dela' ...
JL
Berdin
...dela medio
=>
medio dela' ...
JL
Gogoa dut zeozer idazteko, baina ez orain zeren bait nago sano okupatua, buruz dioena Estaban Garibaik gainean Ayara, Ayala.
Aiara gracias al testimonio escrito que dejó el cronista guipuzcoano Esteban de Garibay en el siglo XVI: se llamó Ayara en lengua Bascongada de la mesma tierra, y oy en día se llama de la mesma manera, y por corrupción dicen en la castellana Ayala. La Real Academia de la Lengua Vasca estableció de acuerdo a dicho testimonio que el nombre en lengua vasca del municipio debía ser Aiara (actualización de Ayara a la moderna ortografía vasca). Desde 1997 el nombre oficial del municipio es Ayala/Aiara recogiendo el nombre vasco del municipio.
Esteban de Garibay khronistak (1533 - 1600) utzi zuen ondokoa idatzia an XVI. mendea
se llamó Ayara en lengua Bascongada de la mesma tierra, y oy en día se llama de la mesma manera, y por corrupción dicen en la castellana Ayala
Niretzat hemen dagoz bi puntu' batetik konstatatione bat
(se llamó Ayara en lengua Bascongada de la mesma tierra, y oy en día se llama de la mesma manera)
eta bigarrenik apreziatione bat
(y por corrupción dicen en la castellana Ayala).
Du konstatatzen Garibayk esan egiten zutela -Ayara (Ajara)- mende hartan bertako euskaldunak eta du gehitzen baina prezisione barik ze lehenago ere euskaraz holan esaten zela -se llamó Ayara en lengua Bascongada-.
Beharko litzateke ikusi jakin nahian zein zen originala nola esaten zen eta agertzen lehenago. Esaterako an "Reja de San Millan" agertzen dira hainbat toponymo Arabakoak. Berba batean behar litzateke ikusi textu edo aipu zaharragoak ezi Garibayrenak XVI. mendean.
Euskaran l eta r arteko dantza pendularra da aspaldikoa behintzat an euskara okzidentala, Urribarri, Ullibarri, alkarregaz, arkalegaz, ... Bertan, Done Miliagako reja hortan ikusten da argi hori.
"Narmalean" noiz agertzen da "y" letrea euskaraz da "zeozer raro dagoela hor" eta generalean ia beti dago aztarnaren bat "h"-rena. Yarza, Ihartza, Yurre, Ihurre, Yaben, Ihaben, Yanci, Ihantzi, Ayerza, Aihertza, Yurreta, Ihorreta,...
Nire ustea, aitortzen dut dela soil uste intuitivoa' ze forma zaharra -esan nahi bait dut na euskara- zen Ayala, hau da, Aihala. Zein gero, baina ez dakit noiz izan ahal da gero hori, zela pasatu ki Ayara edo Aihara forma mintzatura artean populu eta herri euskalduna, hortara zela evolutionatu, eman gabe evolutione horri valio ez positivo eta ezta negativorik. Soilik zela evolutitonatu tik forma bat zaharra (Aihala) ki beste forma bat orduan berrriagoa (Aihara), beti ere euskararen barruan.
Bigarren partetxuan diosku Garibayk
y por corrupción dicen en la castellana Ayala
hau, hor dioena da eretxi bat, taka botatzen duena baina gabe ezein base argumental. Nola ere entzuten da holakorik gauregun ere batzuen ganik esanik ze Echave (eta ez Etxabe) ipini zutela holan euskararen etsaiek.
Horixe nahi nuen esan buruz esandakoa Esteban de Garibayk.
Textu originala:
http://hedatuz.euskomedia.org/5037/1/05058085.pdf
JL
Post a Comment