Saturday, March 12, 2011

Galtzen bezala naiz, tamalez

Nik jakin nuenean zuela Xabier Amuritza polyfazetiko euskalzaleak atera liburu berria "Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza" berehalakoan nuen erosi eta ere irakurri, hori 2010eko ekainean. Nuelarik irakurri ahala liburua betetzen markaz eta observationez erabilirik lapitza hortako.

Gogoan dut zelan iruditu zitzaidan liburua ona eta dituela problemak hon euskara tratatzen sakon eta ahoan bilorik gabe, gainera daukala liburuak -autoreak- generalean visione bera kin nik pensatu daroadana eta hortakoz sentitu nuela kin X Amuritza -hobeto kin bere planteamentuak- simphonia handia analysian. Pensatu nuen ere orduntxe behar joat reirakurri liburua hau baina tartekatuz denbora luzesko bat.

Halaxe, berariaz, hartu nuen liburua eta eroan Greziara uste izanez han izango nuela tarte egokia -bi hile t'erdikoa- gabe interferentziarik inguruan izango nintzela pensatuz neure bake ederrean han Helladean. Ahalegindu nintzen behintzat bi aldiz liburuaren irakurtzera baina nola sentitzen nuen zitzaidala egiten astuna, lar astuna nuen hantxe utzi txokoan bertanbehera part! Baina, penaz' jakinik gainera irakurriko edo reirakurriko nuela liburu interesante bat zegoena gainera konkonrdanzia eta symphonia handian kin nik pensatzen dudana.

Oraintxe ere -martxoa 2011- ahalegindu naiz berriro, determinatione aski handiz kin eskuan harturik oraingoan rotuladore verdea' ez konfunditzeko lehengo marka eta observationeak eginak kin lapitza.

Baina tamalaren handiz kausitzen dut aldazgora naizelarik heldu soil 25. orrialdera. Ekartzen dut gogora ere -bidenabar baina relationatuki kin asuntua- zer erantzun entzun izan ohi dudan ganik hainbat akademiko (6 edo 7) eta euskalzaleak aski relevanteak eta direnak bizi professionalki tik euskara buruz liburua ("Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza") noiz galdetzen nuen horiei ea duten irakurri liburua Amuritzarena. Erantzuna izan ohi zen konstanteki ze ari direla irakurtzen hori libura, ari direla. Ez da ulergarri hori liburua izanik hain importantea oraino -urtea garrenean- ez izatea jada irakurria edo ere reirakurria batzuen ganik hainbat aldiz. Zer pasatzen da, zer pasatzen zaio liburuari? Liburuaren irakurtzeko oblikationea dutenek ere ez al dute responsabilitaterik eta dute uzten gerotik gerora atzeratuz irakurketea sine die?

Tira, ni loturik neure buruari eta neure responsabilitateari naitean joan aurrera. Ikusteko non ditudan nik aldazgorok-zergatik dudan abandonatzen irakurketea hon liburua- ipiniko dut hemen bere kapitulu bateko lehenbiziko paragraphoa eta gero hori paragraphoa "lauturik" eta "leundurik" ki nire kapazitate lektorea.

(dio 25. orrialdean, non hasten da libura ondoren preambuloak)

EUSKARAREN HUTSUNEAK

Bi hiztegi berriek eragin didaten sarrera presatsu samarra horretan utzirik, abia gaitezen, orain, hasieratik pentsatutako lanean. Saiakera honetan, euskararen hainbat auzi larri azaltzera nator, batzuk ustez konponduz, beste batzuk soilki planteatuz, eta, beti ere, irizpide konpongarriak proposatzen ahaleginduz. Horretarako, gabeziak nabarmentzen dira. Nire asmoa ez da euskarak eman dituen aurrerapauso handiak aldarrikatzea, ez gutxiestea. Horren kontzientzia badut, eta ez dut ukatuko. Beldur naiz, ordea, eginkizun horretarako, badela aski pregoilari, aurrerakuntzak goraipatuz, ez gutxitan, puztuz, gabeziak saihesten edo haietaz ohartzen ez direnak. Aurreratu denaz pozturik, hizkuntza potente bat izateko falta zaigunaz jabetzea eta osatzea interesatzen zait. Eta askoz aurrerago eraman gaitzakeen ahalegin antolatuago baten premia aldarrikatzea.


(kompara zagun hori kin paragraphoa "lautu" eta "leundu" duguna.)

EUSKARAREN HUTSUNEAK

Bi hiztegi berriek eragin didaten sarrera presatsu samarra horretan utzirik, abia gaitezen, orain, hasieratik pentsatutako lanean. Saiakera honetan, euskararen hainbat auzi larri azaltzera nator, batzuk ustez konponduz, beste batzuk soilki planteatuz, eta, beti ere, ahaleginduz proposatzen irizpide konpongarriak. Horretarako, gabeziak nabarmentzen dira. Nire asmoa ez da euskarak eman dituen aurrerapauso handiak aldarrikatzea, ez gutxiestea. Horren kontzientzia badut, eta ez dut ukatuko. Beldur naiz, ordea, eginkizun horretarako, badela aski pregoilari, aurrerakuntzak goraipatuz, ez gutxitan, puztuz, gabeziak saihesten edo haietaz ohartzen ez direnak. Aurreratu denaz pozturik, interesatzen zait hizkuntza potente bat izateko falta zaigunaz jabetzea eta osatzea. Eta aldarrikatzea premia askoz aurrerago eraman gaitzakeen ahalegin antolatuago batena.

Honelatsukoak dira nik sentitu eta sentitzen ditudan aldazgoraok, jakinik hori bai ze bakoitzak duela expresatzeko manera personala. Baina, nik soilik ditut explikatu nahi izan nire aldazgorok eta agian rebotez baita besteenak ere. Nola bait diot tituluan "galtzen bezala naiz", usu nik nahi baino usuago.

No comments: