Sunday, May 06, 2007

Osoki erraza eta hobea izanik ere: nahi ez dute

Irakurri ahal dugu hau titularra (Berria, larunbata 5 maiatza 2007, or 9):
  • Azkaratek dio ezker abertzaleari bidea ixtea ez dela irtenbidea
eta (Gara, larunbata 5 maiatza 2007, or 7):
  • Bikote bat eta sei urteko alaba gasaren ondorioz itota hil dira Baionan
Baina titularrok izan ahal ziren redaktatu errazago eta hobeto honan:
  • Azkaratek dio ez dela irtenbidea bidea ixtea ezker abertzaleari
eta bestea
  • Bikote bat eta sei urteko alaba hil dira gasaren ondorioz itota Baionan
Niri iruditzen zait evidentea ze bigarren possibilitateok, possibilitate alternativook dira hobeak informatikoki izanik ere korrektuak lehenengoak. Baina hemen ez gara ari buruz korrektotasuna baizik effekazia, effektivitate informativoa.

10 comments:

Ivan d'Etcheverry said...

Bethi harritu eguin nau jaquiteac nola nire inguruco euscaldunec ez duten ulercen ahal euscara classicoa.
Behin baino guehiagotan galdetu deraucot hori neure buruari arrapostu egoqui baten xerka.
Guero eta evidentago çait ez comprenditze horren causa:
Nire inguruco euscaldunei arrotz eta estrainio suertatzen çaie euscara classicoa (Leiçarraga, Axular, Tartas, Pouvreau, Materre, etc.), ceren euscara hori eta haiec ikassi dutena HIZCUNÇA DIFFERENTAC baitira.

Euscara Classicoa (ez nahas orthographia classicoarequin) hizcunça beregaina da cein iracats eta ikas baitaiteque.

338 euscal obra eçarriric ditut orthographia classicoan.

Haietaric selectione bat eguin behar liçate eguiazco autore classicoen hautatzez.

100 obra asqui eta sufficient lirateque EUSCARA CLASSICOAren corpus bat behar beçalacoric eguiteco.

100 obra hauec orthographia classico unificatuan eçarri behar lirateque hainçat harturic, nosqui, aspiratuac (epper, ikus, ethor, alhaba, senhar, urrhats, etc.), verboac (derauko, dio), s bikoitzac (ossassun) eta gainerateco characteristicac.

Verba romanicoac (philosophia, theologo, acceditu, successo, abstinentia, natione, etc.) forma classicoan joanen lirateque.

Adeitsuqui

Echeberritar Ivan

Ivan d'Etcheverry said...

Aurreco meçuan DERAUKO scribitu dut DERAUCO forma classicoaren ordez.

JE eta JI formen ordez GE eta GI erabilico ditut. Salvuespenac ere içango dira: Jesus, projecto, etc. berce casu batzuetan dobletteac onhargarriac dira: gin/jin (=ethorri).

Euscara Classicoan JA, GE/JE, GI/JI, JO eta JU ahal dela euscara continentalean beçala ahoscatuco dira.

Verboetan synonymoac onhartuco dira:

derauzquio = derautza = dizquio = diozca = diotza = ditio = deutsoz ? = deutsaz ?

Dudatan nago. Ez daquit bizcai euscara onhartuco dudan classicoaren barnean, ceren berce hizcunça bat datela emaiten baitu. Nahi nuque ençun çuen eritzia azquen pundu hortaz.

Ivan d'Echeberri

Ivan d'Etcheverry said...

Adisquide preciatu En Erramun Murde Guerricagoitia,

Euscal hitzetan GE eta GIren ordez JE eta JI erabilcen ahalco da:

gesarri = jesarri
getzi = jetzi
gin = jin

baina biac çucenac íçanen dira.

Arrotz hitzetan orthographia internationalari (angloromanicoari) lothuren gara. Beraz, ondocoac beçalacoac:

jeneral
jende = jente
jenio
jentil
jirafa
jiratu

euscara classicoan ERRATAC dirade.

Bat çatoz enequin punctu hontan?

Adeitsuqui

Ivan Echeberritarra

Erramun Gerrikagoitia said...

Bai, bat nator puntun hortan nola-ere beste askotan. Hain da txarto egin hainbat eta hainbat gauza azken ehun urtean! Ez dakit nola ez da, ez dugun / duten izan zentzu gehiagorik eta kultura universal gehiagorik.

Ondorioz hon irrationalitatea orai gagoz sarturik labyrintho bihurri eta komplikatu batean zeintarik irtetea ez da hain simple.

Ivan d'Etcheverry said...

Erramun adisquidea,

Atzo hassi eta gaur finitu dut Ivan de Tartasen Arima Penitentaren Occupatione Devotac libruaren ber iracurcea.
Ez daquit cembat bider iracurri dudan aurthen... laur ezpa borz aldiz... eta ez nau necatzen batere.

Ceinen handi ciren euscal classicoac eta ceinen guti profeitatu diren!

Orthographia classicoan iracurcen direnean ecin ezcutatuzcoa da ecen EUSCARA erdararequin, haur da, lingua romanicarequin hybridatutaco hizcunça bat dela, non elementu hybridanta erdara den, hala nola guerthatzen baita angles hizcunçan.

Saiatu dira gero perversoqui eguia haur camouflagiatzen, baina iragan realitatea clar eta aguerriz minço çaicu ençuteco belharriric dugunoi.

Euscara litterarioa traditu duten infame guztiec beren recompensu ondicozcoa eduquiren dute mundu hontan ez bada, bercean.

Leiçarragaren Jainco Jaunac hala nahi duela. Amen.

Erramun Gerrikagoitia said...

Gogoan hartzeko paragraphoa hau zurea, Josu

Orthographia classicoan iracurcen direnean ecin ezcutatuzcoa da ecen EUSCARA erdararequin, haur da, lingua romanicarequin hybridatutaco hizcunça bat dela, non elementu hybridanta erdara den, hala nola guerthatzen baita angles hizcunçan.

Baina nehor ez da scandalizatzen kin inglesa. Hartzen da holakotzat eta kito. Ai, gure ergelkeriak!

Ivan d'Etcheverry said...

Bai, Erramun, orthographiaren aldatzea traditionearequin appurcea içan cen, non erdarazco hitzac natural-naturalqui xerthatzen baitziren, hala nola xerthatzen baitira eguneroco hizcunça ahozcoan.

Ahozco euscaran dena da possible eta zilhegui, baina idatzi behar denetan dena iraulcen da ecen idatziac irauten baitu immutable eta jugeamendu pean eror bailiteque.

KONZERTU nahiz KONTZERTU idazteac, idatzi behar bidean CONCERTU, calte berceric ez deraucu ekarcen, batetic hitza desfiguratu eta desguisatzen delacotz eta berce alde batetic angloromatar mundutic hastandu eta separatzen gaituelacotz.

Ongui aztertu behar cenuque ceure orthographia hautua, ceren azquen mende nefasto honen eraguin are nefastoagoaren ondorio eta consequentia baita.

Prejudicio neoeusKKaldun gucietaric libratu behar guinateque, bide berri bat eracuts deçagun gure gazteer.

Ivan de Echeberri

Erramun Gerrikagoitia said...

Bai, akort nago baina behar luke izan horrek' reflexione kollektivo (collectivo) bat. Egia esan nire begiek ikusten dute "naturalago" collectivo ezi kollektivo, bai hori egia da.

KONZERTU nahiz KONTZERTU idazteac, idatzi behar bidean CONCERTU, calte berceric ez deraucu ekarcen, batetic hitza desfiguratu eta desguisatzen delacotz eta berce alde batetic angloromatar mundutic hastandu eta separatzen gaituelacotz.

Ongui aztertu behar cenuque ceure orthographia hautua, ceren azquen mende nefasto honen eraguin are nefastoagoaren ondorio eta consequentia baita.

Prejudicio neoeusKKaldun gucietaric libratu behar guinateque, bide berri bat eracuts deçagun gure gazteer.


Bai, importanzia handia du orthographiak, sekulakoa.

Ivan d'Etcheverry said...

Erramun maitea,

Ez daquit reflexione icena collectivo adjectivoarequin lotzeric dagoqueenz.

Reflexione individuala haguitz beharrezcoagoa beguitancen çait.

Gure escu dago, geuc irequi deçagunn bidetic joaitea ala norat gabeco bidetic çucen amildeguirat erorcea.

Desvinculatu behar guinateque "euskal" eta "eusko" hatsic duen riscu, peril eta danger orotaric, haric eta minimo batzu berere on har ditzaten arteino, nahiz fermuqui uste dudan ecen remediorican ez daducatela.

Joannes Casanova

Erramun Gerrikagoitia said...

Bai dudarik ez dago ze reflexioneak lehenengo derrigorrez behar du izan individuala eta ez collectivoa.

Gogoratzen naiz bestetik, ez dakit zu gogoratzen zara, ezen aipatu nuen nik erabiltzea orthographia "latinoa" an hitzak latinekoak; esaterako collectivo baina euskarazkoetan autokhthonoetan txakurrak eta ez chacurrac; ez dakit zu gogoratzen zara hortaz. Nik ez nuke, nik ez dut ezein engararik hartzeko orthographia zaharra, egiazki geurea edo geureagoa, baina ez noa ematera pauso hori behintzat orai.