Friday, April 25, 2008

Sequentialki eta ahalik logikoen informatu

Batzuetan berdin edo berdintsuak dira bi konzeptua hauek esatea eta informatzea zeren uste dute batzuk (askok?) esatean jasotzen da informationea eta hortaz askorentzat dira quasi synonymo bi hitzok -eta ondorioz konzeptuok- esan eta informatu. Baina evidenteki hori ez da holan.

Hori ekarri dit pensamentura irakurtzeak hau ondokoa. (Bizkaierazko egunkari virtual elektronikoa deitzen Bizkaie)

Nafarroako Euskerearen Legea 1986an onartu eta ordutik ez da aldaketarik egin atzora arte. Nafarroako Foru Erregimeneko Batzordeak atzo onartutakoaren arabera, Iruñerrian zabalduko da eremu mistoa. Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar eremu erdaldunetik mistora pasauko dira.
Nahi baldin bada informatu eta ez soil esan, nahi baldin bada sequentialki informatu eta informatu ahalik logikoen gaberik neke alferrikorik irakurlea gan hobe date informatu honlan
Holan, eremu erdaldunetik mistora pasauko dira Aranguren, Galar, Beriain eta Elortzibar.
Irudi du ez da holakorik -informatzea effektivoki- ikasten universitatean; eta hau diot gabe ezagutu lar universitatea (inork balu esatekorik esan beza, mesedez, ze lehen ere sartu nintzen kin universitatea eta egin zuten agirika niri).

9 comments:

Josu Lavin said...

Erramun maithea,

Aurreco meçuan incapableac içan gara prepositioneen beharra demonstra araztecotz.

Adeitsuqui

Josu Lavin said...

Cer erran nahi honec:?

(Bizkaierazko egunkari virtual elektronikoa deitzen Bizkaie)

DEITZEN horrec DEITZEN DENA edo DEITZEN BAITA erran nahi du?

Josu Lavin said...

Ondoco hau:

Holan, eremu erdaldunetik mistora pasauko dira Aranguren, Galar, Beriain eta Elortzibar.

ez da hobea informativoqui eci haur:

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar eremu erdaldunetik mistora pasauko dira.

Ez. Ez da.

Adeitsuqui

Jesus Rubio said...

Diozu, Erramun:

"Irudi du ez da holakorik -informatzea effektivoki- ikasten universitatean; eta hau diot gabe ezagutu lar universitatea (inork balu esatekorik esan beza, mesedez, ze lehen ere sartu nintzen kin universitatea eta egin zuten agirika niri)."

Has nadin esaten ze nire ustez universitateak beharko luke jokatu paper referentziala an garapena hon euskara. Univertsitateak erne beharko luke afin entenditu zein diren euskararen beharrak, eta nondik joan behar diren soluziobideak. Universitateak beharko luke aprobetxatu edozein aukera zein eman liezaiokeen hizkuntzak, beharko luke agortu edozein hausnarketa, edozein bide, afin saiatu estaltzen ahalik eta hobekien euskararen estuasun komunikatibo mila aldiz aitortuak, eta inoiz ez konponduak. Baina, zorixarrez, ez da horrela.

Adibidez, nik nire liburua (deitzen "Euskararen garabideak") nahi izan nuen argitaratu an universitatea hon Euskal Herria (EHU), zeren, aparte izan ni hango irakasle, iruditzen zitzaidan lekurik egokiena tu eman argitara hausnarketa bat zein garatua baitzen an kontestu universitarioa. Hartara, eraman nuen nire zirriborroa tu orduko euskara-erretoreordea (2000. urtea zen), zeinek, hile pare bat beranduago, ukatu zidan publikazioa, alegatuz ebaluazio filologiko anonimo eta negatibo bat (suposatzen da persona representagarri batek egina) non irakurri daiteke, adibidez, hau (liburuan bertan jasoa dago pasartetxo hau):

"Gutxi dira hizkuntzaren gramatikan, egitura, ariman eskua sartzen ausartzen direnak, bai baitakite arima itxuraldatuz gero, hizkuntza bera itxuraldatzean, beste zerbait bilakatzen dela."

Bistan da, garai hartan zein arima bizi zen an gure universitatea.

Gerora, hartu dut parte an zenbait ikastaro antolatuak per Euskara-Zerbitzua hon universitatea hon Euskal Herria (hots, hori organoa ze dauka erantzukin linguistiko instituzionala), eta han biziki bultzatu den euskara-eredua beti izan da eredu estandarra (Berria egunkariaren eredua). Gogoratzen naiz kin klaseak hon Juan Garzia (zein akaso baita, juntu Ibon Sarasola, persona influienteena an euskara-eredua zein promozionatzen den an EHU); gogoratzen naiz kin klaseak hon Xabier Alberdi (zein baitzen Euskara-Zerbitzuaren burua) buruz liburua titulatzen "Kalkoak" idatzia per Juan Garzia bera; gogoratzen naiz kin klaseak hon Joxe Ramon Zubimendi zeinen ideiak agertuak baitira an bi liburu ezagun; gogoratzen naiz kin klaseak hon Patxi Petrirena, zein izan baita arduradun linguistikoa hon Egunkaria (zeinen euskara, berdin nola Berria-rena, hainbeste zitzaion gustatzen tu Ibon Sarasola), besteak beste (ikastaro horietan halaber aritu da irakasle Asier Larrinaga, adibidez).

Uste dut izen horiek argi uzten dutela zein den EHUko euskara-eredua, instituzio modura: Berria egunkariaren berbera.

Erramun Gerrikagoitia said...

Josu skribitu duzu ondokoa

Ondoco hau:

Holan, eremu erdaldunetik mistora pasauko dira Aranguren, Galar, Beriain eta Elortzibar.

ez da hobea informativoqui eci haur:

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar eremu erdaldunetik mistora pasauko dira.

Ez. Ez da.


Hortaz, irudi du zuretzat hobeto dago eta da informatativoki hobea bigarren forma hori ezi lehenengoa, baldin ez badut txarto interpretu zure hitzak.

Zait iruditzen niri, Josu edo beste, ze noiz eman behar da lista bat -hori bai, zenbat listea luzeago hainbat nabarmenago- hobe da jakitea aurretiaz zeren listea da hori ezi-ez lehenengo eman listea eta gero a posteriori esan zerena da lista delako hori. Horrek ez luke esan nahi dela inkorrektua ematea lehenbiziko listea eta gero agertu zerena da listea, baina bai litzateke bata informativoki hobea ezi bestea.

Beraz zait iruditzen hobea informativoki hau lehengo hau

Holan, eremu erdaldunetik mistora pasauko dira Aranguren, Galar, Beriain eta Elortzibar.

ezi-ez beste hau bigarrena

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar eremu erdaldunetik mistora pasauko dira.

Zuk, Josu, aitzitik' diozu ze ez da hobea informativoqui baina ez diozu zergatik uste duzu hori hola da. Zergatik uste duzu hori, Josu?

Josu Lavin said...

Informativoagoa delacotz SUBJECTUA + VERBOA + COMPLEMENTOAC

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar pasauko dira eremu erdaldunetik mistora.

Zer da misto?

Poxpolua?

Adeitsuqui

Gilen said...

Bai Josu, niri zure aukerá zait irakur errazago.

Erramun Gerrikagoitia said...

Bai, orai konforme nago zuekin, Josu eta Gilen. Izan ahal da ibiltzea -ni edo gu guziok- lar konpondu gurarik gauzak baina despistatu naiz eta hartu dut komplementutzat' dena subjektua, tamalez.

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar eremu erdaldunetik mistora pasauko dira.

subjectoa + verboa + complementoac

Konforme nago horrekin eta ondo da gogoratzea hori, Josu.

Baina orduan hemen exempluan subjektua (edo subjectua) [Aranguren, Galar, Beriain eta Noain] dago loturik kin bere verbua (edo verboa) [pasauko dira] honela: Aranguren, Galar, Beriain eta Noain pasauko dira (subjektua + verbua).

Geratzen litzatekela phrasea holan

Holan, Aranguren, Galar, Beriain eta Noain Elortzibar pasatuko dira eremu erdaldunetik mistora.

Non komplementua, informatione prinzipalaren komplementua, da hori hon nora pastuko dira, eremu mistora,edo zehatzago eremu erdaldunetik mistora (mixtora).

Ba al dago zeozer gehiago xehaxteko?

Gilen said...

Halere, esaldi horren kasuak pensarazi nau ezen SVO ordena ez dela beti-beti komunikativoki egokiena.

Konparazione, esaten badut:

"Nire logelako leihotik ikusten dira trein estazioa eta burdinola zahar bat"

Ez al dut kasu horretan erabiltzen aurrena konplementua eta azkenean subjektua?