Batzutan gauzak ulertu ahal izateko, razionalizateko eta inter relationatzeko pensamentu personal eta individualean erabiltzen dugu logikea, razonamentua edo dela delakoa ze ez zaigu sartzen buruan eta batez ere enteleguan nola da possible lotzea razionalki zerbait, zerbait raro eta behintzat aparientziaz illogiko. Baina nahiz erabili razonamentua eta logikea ez gara heltzen batzutan ulertzera horiek "rarezak", jakitunen rareza raro illogikoak.
Halan irakurririk (Berria, martitzena 04 urria 2005, an tartea supplementua, 4 or) artikulua buruz munduko artzainak esaten da "Hungaria oso aurreratuta dago artzaintza kontuetan: intseminazio artifizialari esker, ohikoa da ardi bakoitzak..." Baita esaten zaigu geroxeago "Hungarian ez dago transumantzia egiteko baldintza aproposik".
Batean izkiriatzen da intseminazio ordez inseminazio, baina bestean aitzitik eta illogikoki agertzen da izkiriaturik transumantzia ordez trantsumantzia. Non dago hemen logikarik eta razonamentua edo izan behar du akaso relatione inter bloke konsonantikoak illogiko eta inulergarri eta nebuloso, edo puntual kapritxoso arabera jaun urlia edo andere sandia?
Non dira hemen explikatzaileak? Explika dezatela guri zeren merezi du eta merezi dugu.
4 comments:
Eskerrak erantzutea gatik Ricardo, lehenengo.
Ba bai izanten ahal da zeozer holakorik zuk diozun lez egin duena textua izkiriatu duenak (Idoia Etxeberria). Baina egiazki ez da gure, behintzat nire, ardurea sartzea galdez ea zein da arrazoia hon praxi personal individualak (kasurako, Idoia Etxebarria hemen) baizik zer pasatzen da an holako phenomeno generalak.
Bestetik harritzen naiz ez egotea holako erantzun general bat argituko lukeena hori puntua, eta baita beste asko ez direnak orai kommentatu. Harritzen naiz ere -ote nago joa harrituritisak?- nola philologo batek ibili behar du aieruekin ote datekeen hola edo hala edo agian bestela. Eta ez diot hori mintzatu nahirik kontra zu baizik generalean, eta kontra eginez ez egoteari hori argiro explikatua, zeren holakoak ez badakite zu bezalakoek -seguru naiz ezen ez zarela euskal philologo txarrenetakoak- zer behar dugu jakin beste enparauok? Hasi behar ote dugu ikasten eta differentziatzen artean syllabak eta morphemak? Sobera lar gehiegi dateke hori.
Gainera behar badugu hasi analysatzen ezen hor -inseminatione- dagoz bi parte in + seminatione, zeinaz ni ez nintzen konturatu egiarren esateko zeren bait dago hitza lexikalizatua nola vainilla hitzean ez da ulertzen gehiago vaina edo leka txikia baizik soil vainilla, da arrazoi gehigozko pensatzeko eta defenditzeko ezen behar da izkiriatu inseminatu ordez intseminatu. Ez dakidana da ea ezagutzen duzu nire liburu Euskarazko arrotzhitzak zeinetan da tratatzen ere buruz hau phenomenoa [n + s = ns soil, edo nts], insumiso, konsumo, inversio, farsa, mediku forense, ...
Ez ote dakar euskarari (dakarkio?) honek astuntasun pezu lar handia, Ricardo?
TS ez!
TZ bai!
Paideiaren Euskara Erkide Batuan
INSEMINATU eta UNIVERSITATE
idatziko da, baina
KONTZERTU.
Adeitsuki
Iruditzen zait niri -eta ere uste dut anitz euskalduni edo gehienei- anormalago eta anaturalago blokea hon nts (n+s=nts) ezi ha blokea ntz (n+z=ntz).
Zuzenago esanik, dela naturalagoa ntz. Ezen normalago dira kontzertu, resistentzia, konfiantza, kontzertu, ... etc ezi dimentsione (dimensione), intsolvente (insolvente), propultsore (propulsore), univertsitate (universitate), baltsamo (balsamo), intsektu (insektu), intsentsible (insensible), ... etc.
Ba dira gauza naturalagoak eta asekibleagoak eta gutiago naturalak eta gutiago asekibleak.
Kommentatu nahi dut -eta ere, nahi duzut Ricardo- ezen ba dakigu ez direla identiko eta total berdinak philologoak eta linguistak eta bestetik akademikoak.
Batzutan baina nola elkarren arteko mugak eta batez ere mugen limiteak ez dira lar klaruak nahasten dugu philologoak eta linguistak kin akademikoak; agian bai, nahasten ditugu edo hobeki esanik sartzen dituzkegu zaku beretsuan, eremu beretsuan. Baina bai, argi dago -eta on da gogora ekartzea- ezen gauza bat da akademikoak (erabakitzen dutela edo ez dutela erabakitzen, edo erabakia da egokia edo desegoki absurdua) eta beste differente bat philologoak eta linguistak, baina edozelan ere daudenak elkarren arteko relationean, relatione aski estuan.
Nik edozelan ere, baina, ez nizun eskatzen zuri erabaki dezazun ezer baizik eskatzen nizun oppionea edo aieru bat -hara!, aieru bat-, aieru general bat edo nahiago bazendu aieru personal proprio bat. Oraino ere ba dukezu gogorik egiteko zeure aierua, zein nire aldetik izango da ongi hartua eta eskertua.
Post a Comment