Wednesday, June 01, 2005

Evangelioa irakurri dena an funerala hon Juanito San Martin

Evangelioa irakurri dena an funerala hon Juanito San Martin


Hemen doa Juanitoren funeralean irakurri zen evangelioa ganik jn rektore hon Donostiako seminarioa Jesus Mª Arrieta. Mateo 25, 14-21. Talentuen parabola.

«Jainkoaren erregetzarekin, atzerrira irten behar zuen gizonarekin bezala gertatzen da. Bere morroiei dei egin eta ondasunak utzi zizkien: bati bost talentu, beste bati bi eta besteari bat, bakoitzari bere trebetasunaren arabera. Gero, alde egin zuen. Bost talentu hartu zituenak inbertitu egin zituen berehala eta beste bost irabazi. Orobat bi talentu hartu zituenak: inbertitu eta beste bi irabazi zituen. Bat bakarra hartu zuenak, aldiz, lurrean zuloa egin eta bertan gorde zuen nagusiaren dirua.
«Handik denbora askora, etorri zen nagusia eta morroiei kontuak hartzen hasi zitzaien (sic). Aurreratu zen bost talentu hartu zituena eta beste bost aurkeztu zizkion, esanez: “Jauna, bost talentu utzi zenizkidan; hona beste bost nik irabaziak”. Nagusiak esan zion: “Ederki, morroi on eta leiala! Gauza gutxian leial izan zara, askoren buru ipiniko zaitut; sartu zeure jaunaren festa ospatzera”.

Nintzelarik entzuten ari avangelioa, zeren lehendik ere ba neukan harturik jada horren ideia lehenagotik, ezen euskaraz verboa kargatzen da sobera sarturik an flexio verbala hainbat eta hainbat konkordantzia, direnak baina informatioaren aldetik alferrik -eta esango nuke ere alferreko- , redundante, repetitivo, matrakoso, frenante, … eta gaitz; sobera -beharrik gabe- gaitz.

Horrela: Bere morroiei ondasunak utzi zizkien, bost talentu hartu zituenak, inbertitu egin zituen berehala, bi telentu hartu zituenak, bost talentu hartu zituena, beste bost aurkeztu zizkion, bost talentu utzi zenizkidan.

Horiek flexio verbal guziak egin ahal dira askoz errezago sartu gabe elementu pluralizantea -konkordantzia gabe- baina ere galdu gabe -eta hau da importantea- informatiorik deus eta irabazirik aitzitik asko erraztasunean euskarak. Sartu gabe alferreko karga relantizanteak.

Hara, errazago: Bere morroiei ondasunak utzi zien, bost talentu hartu zuenak, inbertitu egin zuen, bi telentu hartu zuenak, bost talentu hartu zuena, beste bost aurkeztu zion, bost talentu utzi zenidan.

Horretara ba geratzen litzateke hontara:

«Jainkoaren erregetzarekin, atzerrira irten behar zuen gizonarekin bezala gertatzen da. Bere morroiei dei egin eta ondasunak utzi zien: bati bost talentu, beste bati bi eta besteari bat, bakoitzari bere trebetasunaren arabera. Gero, alde egin zuen. Bost talentu hartu zuenak inbertitu egin zuen berehala eta beste bost irabazi. Orobat bi talentu hartu zuenak: inbertitu eta beste bi irabazi zuen. Bat bakarra hartu zuenak, aldiz, lurrean zuloa egin eta bertan gorde zuen nagusiaren dirua.
«Handik denbora askora, etorri zen nagusia eta morroiei kontuak hartzen hasi zitzaien (sic, esan bezala hemen dakar hasi zitzaien ordez hasi zitzaizkien). Aurreratu zen bost talentu hartu zuena eta beste bost aurkeztu zion, esanez: “Jauna, bost talentu utzi zenidan; hona beste bost nik irabaziak”. Nagusiak esan zion: “Ederki, morroi on eta leiala! Gauza gutxian leial izan zara, askoren buru ipiniko zaitut; sartu zeure jaunaren festa ospatzera”.

Ziur nago ezen bide hori aplikatzen balitz litzatekeela euskara errezago eta galduko lukeela lantrea, behar duena galdu. Baina hori bai, derrigortu barik nehor izkiriatzera hortara, izanik berba batean gu euskaldunok flexibleago eta malguago denean onerako hon euskara.

Lekeitio, ekaina 01 eguaztena, 2005.

2 comments:

Josu Lavin said...

Caro Erramun,

«Handik denbora askora, etorri zen nagusia eta morroiei kontuak hartzen hasi zitzaien (sic, esan bezala hemen dakar hasi zitzaien ordez hasi zitzaizkien).

Esaldi honetan "hasi zitzaien" zuzen eta correctoa da! Subjectoa singularra baita:

hasi zen + haiei = hasi zitzaien

Honelako hankasartze stupidoak askotan egiten dituzu eta zeure ideiei sekulako kaltea egiten.

Josu Lavin

Erramun Gerrikagoitia said...

Zorionekoa zu -Josu Lavin- edo beste edozein sekula edo ia sekula hutsik edo faillorik egin, egiten edo egingo ez duzuna. Nolanahi observatioa betor ongi.