Sunday, December 17, 2006

Autonomia eta libertate minimun batzuk aktuatu ahal izateko flexibleki eta ere personalki

Batzutan harritzekoa da zein versatila da ingles hizkuntza eta zein margen handiz maniobratu ahal duen bakoitzak hizkuntzarekin autonomoki. Guzi hau diot ze orai noiz hartu bait dut email bat tik Kabo Hiria (Cape Town) an Hego Afrika diost lagun batek, artean beste gauza gehiago:
How is your life in your hometown. Xmas is coming. Do you prepare for your Chrismas. I guess you already bought a Xmas tree. Is it cold in your city? Cape Town is very hot now----32 degree.
Nahi duenean, gabe deus justifikatu eta gabe juntifikatu beharrik, izkiriatzen du nahi duenean Xmas eta plazer duelarik Chismas.

Ez al da ederra eta ona hori libertate autonomo hori? Guk ere -an euskara- behar genduke (edo genuke, baina lehenengoa ere korrektua ba da) hortarik apur bat. Horraitio!!

5 comments:

Anonymous said...

Libertate hori... guk geuk hartu behar dugu eta kito.
Uste dut neu jadanik eta berriz ere heldu naizela egoera horretara eta zu ere egoera berean ikusten zaitut, hau da, libertatean.

Beste gauza bat:

Irakurri al duzu aurreko mezu batean ezarri nizun Charles Videgainen erantzuna?

Adeitsuki

Erramun Gerrikagoitia said...

Bai, irakurri nuen, nola ez Videgain-ena. Da odisea bat zer agitu ahal da gure deiturekin baina kontatua egia da seguru.

Esaterako nire birraititak -Josebitorrek, han dago Munitibarren berak eraikiriko etxea Josebitorrena (izen offizialean Aldaberiaga zeren bait dago ondoan aldaberixa bat, baina erailtzen ez dena)- kendu zion bere lehenengo zatia halan geratzen ginela kin Gerrikagoitia ordez lehengo jatorrizko Zaldibargerrikagoitia.

Gure senide urrun batek Jesus Marik, zein bait da ni baino gazteago, ba zuen bere aita Clemente Guerricagoitia -izen bereko baserrian, Gerrikagoitian, Gerrika auzoko Goitia baserrian- eta osaba jesuita bat aitaren anaia Carlos Zaldibarguerricagoitia, el padre Zaldibar, eta horrek Jesus Marik nahi izan du rekuperatu eta du rekuperatu lehengo deiturea, oraiko orthographian: Zaldibargerrikagoitia.

Munitibarren ba dira anaiak eta bere ondorengoak zeitzu batzuk dira Uberuaga eta besta batzuk baina datozenak lehengoen anaieko bidetik Urberuaga.

Anonymous said...

Nik uste dut ulergarritasuna eta komunikazioa zoritzera bideraturiko testuinguruak ezberdindu beharra dagoela. Ez da gauza bera, Erramun, bidali dizuten e-mail hori eta lan-elkarrizketa baterako merituak idatzi behar izatea. Nik uste dut euskaldunok jadanik nahi dugun eran moldatzeko aukera dugula, ez dut zuen bion desadostasuna ondo ulertu. Zehaztu ahal dituzue, blog honetan berriak garenontzako, idazketa-askatasun jorren nondik-norakoak?

Izan ere, niri neuri ez litzaidake oso zentzuzkoa irudituko denok Olabide/Olavide-k zituen ohitura batzuk gure egitea. Horregatik, pentsatzen dut testuinguruak erabakiorrak direla, baina honek ez du esan nahi eskualde edota herri-hizkeren kontra egiten denik. Ezagutzen ditut Euskara Batuari egiten zaizkion kritikak, eta ulertzen ditut, baina esan bezala, batzuetan ez dugu basoa ikusten.

Kristina.

Anonymous said...

"jorren" idatzi dut, baina "horren" behar da eman, barkatu.

Kristina.

Erramun Gerrikagoitia said...

Labur erantzunik, Kristina, baina nahiko bazendu ere zeozer gehiago jakin behintzat nire partetik galdetu ahal duzu trankil.

Seguru ze ez da berdin izkiriatzea email bat lagun batek beste bati edo redaktatu behar informe bat esaterako polygono industrial baterako. Ba dira bai nivel differenteak erabiltzeko hizkuntza bat. Hori klarki.

Nola ikusi ahal duzu tituluan hon post hau revindatzen dut autonomia eta ere libertatea an euskara (euskaran). Zeren segun hiztegiak eta ere zenbait persona relevante an euskara, tartean akademiko, philologo, professore universitario, traduktore edo itzultzaile eta ... etc lar luzea hitzik asko dagoz ezarriak falsuki kamuflatuak nola gero guk euskaldunok baina ezein dialektotan ez duzu sekula entzungo. Esaterako ezartzen dute hiztegian errifle baina esan ohi daroagu %100ean rifle edo entzuten ahal da soil euskaldunen artean inseminatu baina dakarte hiztegiek intseminatu nola nehon esaten ez da.

Buruz lexikoa ere entzuna diot professore universitario bati ze nahi zutenean zeozer publikatu universitatean agertzen zela translationeak edo translazioak baina zuzentzaileak, edo inquisidoreak?, bete nahirik norma lexikalak ez zuela berba hori permititzen baizik lekualdaketak. Gero esaterako agertzen da Mikel Morris-en hiztegian berba batzuk dutenak orthographia dobleko possibilitatea, hala nola, video edo bideo, vibratu edo bibratu, vikingo edo bikingo. Izanik hori jokabidea hon Morris guziz txalogarria eta bideirekitzaile.

Guziarekin esan nahi dut ze kultismotan, arrotzhitzetan, behar lukeela egon autonomia eta libertatea gehiago eta ez litzatekeela dena eta guzia eman behar erabakirik, itsusten eta dislokatzen dugula ere memoria kultural konzeptual eta orthographiko okzidentala, zeinaren zordun garen zorionez.

Guzi honekin zentratuago zaudeke Kristina zeri referitzen ginen edo naizen noiz dut eta dugu revindikatzen gehiago autonomia eta libertate (edo autonomia eta libertate gehiago) barruan euskara an lexikoa, orthographia hon hitz internationalak eta ere syntaxia.

Hori, autonomia eta libertatea zeren ez dugu nahi har gaitzaten perpetuoki nola parvulo total dependenteak.