Saturday, February 26, 2011

(...lako ≠ bait ...) dira semantikoki differenteak

Irakurri ahal dugu (Berria, ostirala otsaila 25, 2011)
Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, prostituzio sare bat salatzeagatik Giraldo hil zutelako
arrazoi bat nahi denean markatu euskaraz erabili ahal dira aukera differenteak (behintzat hiru bai):

1) bait ... (Berandu nator eskapatu bait zait autobusa)

2) ...lako (Berandu nator autobusa eskapatu zaidalako)

3) ... eta (Berandu nator autobusa eskapatu zait-eta)

Baina hiru aukerok ez dute eremu (edo signifikantza) berbera. Nahiz-eta mintzatu ahal da konzisoago hori hon "bait ..." strukturea da onena markatzeko subordinadak eta kausak. Gainera avisatzen du irakurlea edo entzulea lehenago ezi beste bi struktura enparauak (...lako eta ...eta).

Honela geratzen zelarik goiko phrasea

1)
  • Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, prostituzio sare bat salatzeagatik Giraldo hil bait zuten
2)
  • Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, prostituzio sare bat salatzeagatik Giraldo hil zutelako
3)
  • Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, prostituzio sare bat salatzeagatik Giraldo hil zuten-eta
Phrase delakoa asko hobetu ahal da ere informativoki, qualitate informativoz, erabilirik beste syntaxis bat, esaterako holaxe
Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, hil bait zuten Giraldo prostituzio sare bat salatzeagatik
edo
Bost laguni 106 urteko zigorra jarri diete, hil bait zuten Giraldo salatzea gatik prostituzio sare bat
Ohar gaitezen zein hurbil dagozen -nola phisikoki hala batez ere mentalki- lotuak zigorra jarri diete eta hil bait zuten.

Ba du oindio Euskal Prensak zer ikasi nahi badu konektatu irakurlearekin, ez soil sentimentalki baizik informativoki.

No comments: