Euscararen nivel fluctuantea e Joseba Sarrionandia ihurretarra

 An suplementua 2021/12/27 Urtekaria Gara aguertzen da 32 or articulua titulatzen 

Sarrionandia, bizirik iraun duenaren sentsazio arraroa 

beherago articuluan dio ze esan zuela Josebac (berac articuluguileac dioenaren antzeracotsua) 

"Apur bat arraroa da sobrebibiente sentsazio hau" 

Dirudienez batzuentzat ez da euscarazco verbea superviviente verbea, esateraco tzat articuluguilea. Aitzitic hori erabili du gure Sarrionandia ihurretar idazle asco relevanteac. 

Hara zer  dio Elhuyar hizteguiac tzat gaztelerazco superviviente hitza 

superviviente

1 adj./s. bizirik irten/atera den(a), bizirik dirauen(a)

en el accidente aéreo ha habido dos supervivientes: hegazkin-istriputik bi lagun atera dira bizirik

 

Ba du bai norbaitec ikasi beharra corregitzeco distantzia inadmisible eta trompagarri hauec. 

Hemen doaz gure inguruco 3 hizcuntza importanteenetan zelan esaten da euscarazco superviviente verbea, euscarazcoaren antzecotsu:

Gaztelaniaz superviviente 

Frantzesez supervivant

Inglesez survivor

Euscal lexico, "moderno", ¿presenablea edo impresentablea?

 Gaur Gabon eguna, nola bait dut iracurri prensan euscaraz binilo hitza, eta jaquinic ze hitz hori da izcribatzen

gaztelaniaz vinilo, 

frantzesez vinyle, 

inglesez vinyl 

ethorri zait gogora ea den (binilo, euscal variante hau) auquera edo hautu orthographico presentablea edo impresentablea izquiriatzeco verba hori, 

nola binilo ordezta vinylo edo okerrenean vinilo. 

Baita ethorri zait zer uste duten buruz hori orthographia (binilo), esateraco, oraintsu sariztatu Xabier Amuritzac eta Joserra Etxebarriac, euscalzale relevanteac. 

Ala, honec ez al dauca lebaric?

Possibilitate redactivoac ez dira bakarrac

 Dugularic iracurtzen buruz coronavirusa an ETB1eco oin-oharra ondocoa 

Neurriak gogortzeko prest 

bururatu zaigu izan ahal zela ere honela 

Prest ... 

Prest gogortzeko ... 

Prest gogortzeko neurriak

Haintzat harturic (izquiriatzaileac) iracurle indefensoa

 Rol activoagoa da an edozein textu izquiriatzailearena ze daucana iracurleac, irrefutablequi. 

Halan, iracurriric hau titularra (an Gara 21/12/2021) 

Cadek Euskal Elkargoak hartutako "erabaki ausarta" txalotu du 

zait iruditzen, gogoan dudala iracurle indefensoa, ze hobe litzaque informativoqui baldin redactatu izan balitz honelatsu 

Cadek txalotu du ... 

Cadek txalotu du Euskal Elkargoak hartutako "erabaki ausarta"

Possibilitate differenteac baina ez berdin communicativoac

 Seguru ze inorc ez du ukatuco, behintzat an prensa, importatea da emaitea titularrac ahalic egoquien edo efectivoen tzat iracurlea. Bestetic, esan behar da ze, batez ere prensan, direla conceptu bi differenteac izaitea delaco titulua redactatua correctuqui (ez duelaric hausten norma grammaticalic) edo incorrectuqui (hausten duela norma grammaticala). Beraz, beguiraturic ki titulua ea zembateraino den communicativoa dugu ikusten ondoco exemplua 

Kapitolioko erasoa ikertzen ari den batzordeak Tumpen beste ahalkulari bat epaitzeko eskatu du

baina hori titularra hobetu ahal da communicativoki (haintzat hartuz euscal iracurle sufritua) esateraco holan 

Kapitolioko erasoa ikertzen ari den batzordeak eskatu du ...

Kapitolioko erasoa ikertzen ari den batzordeak eskatu du epaitzeko ...

Kapitolioko erasoa ikertzen ari den batzordeak eskatu du epaitzeko Trumpen beste aholkulari bat 

Ez al da tzat euscal iracurle sufritua hobetua mezua e titular hori?

Equivalenteac? Zembateraino equivalalenteac?

 Iracurten dugu affichean bi mezu hauec elkarren ondoan, euscaraz eta gaztelaniaz. 

Egiari bidea 

irakitzeko 

unea da. 

 

eta gaztelaniaz 

Es hora 

de terminar 

con la impunidad. 

Mezu hauec bai ba dira antzecoac, baina othe dira equivalenteac eguiazqui? Nahizta ideia orocorrean izan equivalentetsuac dira aitzitic osoqui differenteac an lexicoa (conceptua), eta ere syntaxia (nivel communicativoa).

Commentatu baita ze ez du indar bera esateac "unea da" edo "ordua da", batac du indar handiagoa ze besteac.

Ocho noventa

 Harateguian verba eguinic soilic (alderdi bietaric) euscaraz, azquenean galdetzen da zembatean dago odolosta kiloa? Eta da erantzuna berehalacoa, hau ondocoa 

Ocho noventa 

Ez al da hori puntua hasteco pensatzen, aztertzen, analysatzen zerbait? Normala othe da holan erantzutea. Zein date horren arrazoia?

Evidentea othe da? Norentzat evidente?

 Evidentea dena batentzat izan ahal ez evidentea edo horren evidentea beste batentzat. 

ETB1eco azpi textuac an informativoac seguru ez dira izquiriatuac edozeinec zeinec ezein criterio communicativo baric dituen redactatzen horiec mezuac. Hori reflexionea eguin dut zeren aurquitu naiz kin ondocoa

Ostalariek lan eta ardura gehiago dutela diote, eta ... 

Niretzat hori goico mezu informativoa ezarria an medio informativoa ETB1, aisa hobetu ahal da communicativoqui holan

Ostalariek diote lan eta ardura gehiago dutela, eta ... 

edo 

Ostalariek diote dutela lan eta ardura gehiago, eta ...

Zembat da evidentea baina (nic dudana planteatzen)? Ez al du importantzia handia ongui informatzeac eta baita kin qualitate communicativo ahalic onena?

Zelan transcribatu zembait verba

 Atzo abenduaren 3, izanic euscararen egun internationala, ikusi nuen an ETB1 entrevista bat eguina ki Kike Amonarriz euscalzale prestua. Han, entrevista hortan, lotzen naizela ni ki neure gaurco arloa, diot ze  esan zuen jn Amonarrizec verbaz 

visualizatu / bisualizatu hitza. 

Reflexionatzen dut nic orain goraqui ea nola behar den transcribitu (edo ere escribitu) verba hori erabili zuena Kikec.

visualizatu

edo 

bisualizatu?

Euscarac behar du yago modernizatu. Abenduac 3.

 Gaur, abenduac 3, da ospatzen azquen urtheotan euscararen eguna. Halan iracurri dut Gara eguncarico editoriala zein gaur da titulatzen Viejas amenazas y nuevos retos para el euskara. Esango nuque ze editorial hori dago ondo baina, hori bai, zuzendua zer behar du euscarac zuzendu edo hobetu soilic "extramuros" baina casu eman gabe zer behar luque hobetu "intramuros". 

Zeren euscarac du anhitz hobetu beharra ere "intramuros". Esateraco Academiac hor utzi du iragaiten bere mende-hurrena deus eguin gabe alde modernizatu euscara (salvu an recurso edo valiabide  technologicoac). Pena handia, horregatio. Ni nago, hortan, desanimatua ikusiric Acadenia (eta prefosta academicoac) bizi direla urrun tik gure societate euscaldun actuala, egungo euscaldunac. 

Exemplugarri jar daidan academiac dakarren 

birtual hitza (kin bere derivatu guztiac). 

Ez al da baina hitz hori virtual hitza. 

Hitz horren listan doaz hitz international amancommun guztiac. Bai, izanic aitzindari Academia, ba du euscarac modernizatu beharra guera ez dadin impresentablequi, aurrean ere gu euscaldunac baldin bada ere batzuentzat -ez guztiontzat baina- inconcientequi. 

¿Ez al duzu, Academia, ezer "hobetu" behar an lista e hitz international amancommunac (orthographicoqui eta lexicalqui)? Noiz zara moviduco directione logico eta convenigarrian? Zain gagoz euscaldunac.