Sunday, October 18, 2009

Egunkari berean, batetik OVS, bestetik SOV (baina ez SVO)

Esan ohi da ze euskara da hizkuntza bat zeinetan struktura berezkoa edo propioa da SOV (S subjektua, O objektua eta V verbua). Guziok ba dakigu, nahiz-eta batzuk ez dute hori onhartu nahi, ze hori strukturea praktikan eta ere historikoki textuetan ez da mololithikoa, gainera (nik diot) zorionez ze ez dago besterik baizik adi entzun euskaldunei edo irakurri lehenagoxeko textuak.

Dut observatu ere ezen azken aldeon egunkarietan hasi dira erabiltzen OVS (objektua + verbua + subjektua) strukturea, zorionez. Eta ni naiz horrekin poztu ze uste dut ze hori strukturea -OVS- da anitzez hobea (informativoki hobea) ezen ez beste "berezko edo propioa" -SOV- an euskara; erabilirik symbolo mathematiko komparativoa expresatu ahal da ze struktura bat da hobea edo handiago ezi bestea OVS > SOV. Halan an OVS bereziak doaz, urrun bata bestea ganik, tarketatuz verbua V artean objektua O eta subjektua S.

Halan dugu ikusten gaur egunkari berean -Berria egunkaria (igandea 18 urria 2009)- bi strukturok, batetik OVS eta bestetik SOV.

Hemen doa agertua an OVS strukturea
Gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete herritarrek politikariei
non da

O (Gatazka konpontzeko konpromisoa)
V (eskatu diete)
S (herritarrek)
osaturik phrasea kin komplementu zirkustanziala (politikariei)

Hori textua, edo prezisoago informationea, osatzen ahal zen ere hontara SOV
Herritarrek politikariei gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete
edo
Herritarrek gatazka konpontzeko konpromisoa eskatu diete politikariei

Beste strukturea aldiz da SOV hauxe zeina bait da askoz eskasagoa edo txarragoa
Milaka lagunek AHTaren aurkako aldarriz bete dituzte Baionako kaleak
S (Milaka lagunek)
O (AHTaren aurkako aldarriz)
V (bete dituzte)
eta komplementu zirkustanzial lekuzkoa (Baionako kaleak)


Esaterako oraintxe noiz nagoen entzuten informativoa an ETB entzun dut hauxe emanik an OVS strukturea ari zirela informatzen buruz sute handiak an Australia
Etxe bat eta eskola bat erre ditu suak
baina ez erabilirik SOV strukturea, niretzat zorionez
Suak etxe bat eta eskola bat erre ditu
edo gutiago SVO strukturea zein bait da gehien informativoa -hau strukturea SVO dago prohibitua zenbaitsuen gan- izanik ere entzuten an euskaldunon ezpaina total normala eta hortakoz reala eta ez virtual theorikoa
Suak erre ditu etxe bat eta eskola bat
Berba batean esan ezen pozten naiz ikusteaz OVS strukturea gero eta gehiago aitzi SOV, baina ere pena hartuz ikustearekin zein guti dugun erabiltzen zeren bait dugu refusatzen eta ukatzen aukerarik onena eta informativoki effektivoena: SVO

Suak erre ditu etxe bat eta eskola bat

zer du horrek txarrik edo eznaturalik? Artean gu euskaldunok deus ez, betela entzun gu euskaldunoi an euskara reala an dialekto guziak.

2 comments:

Erramun Gerrikagoitia said...

Gaur irakurririk hauxe (an Gara lehenbiziko plana)

Lopezek "Alakrana"ko senideak hartu ditu, Lakuaren aurkakko kritiken artean (SOV)

baina nola bait genuen esan' esan ahal zen hori informationea beste modu bi differentetan, biak informativoki hobeak.

Edo

"Alakrana"ko senideak hartu ditu Lopezek, Lakuaren aurkakko kritiken artean (OVS)

edo

Lopezek hartu ditu "Alakrana"ko senideak, Lakuaren aurkakko kritiken artean (SVO)

Zergatik ote da ze sarri aukeratzen da aukera gutien valio duena?

Erramun Gerrikagoitia said...

Gaur ostera ahal dugu irakurri beste titular hau (OVS) hemen

(http://www.gara.net/paperezkoa/20091025/163366/eu/Euskarak-lege-egokia-behar-duela-aldarrikatu-dute-milaka-lagunek)

Euskarak lege egokia behar duela aldarrikatu dute milaka lagunek

Nork ukatu ahal du ze dela hobea informatikoki ezen ez SOV strukturea.

Milaka lagunak euskarak lege egokia behar duela aldarrikatu dute

Baina zergatik ez dugu ikusten nehoiz edo ia nehoiz SVO strukturea nola hau

Milaka lagunak aldarrikatu dute euskarak lege egokia behar duela

edo

Milaka lagunak aldarrikatu dute ze euskarak lege egokia behar du

edo ere

Milaka lagunak aldarrikatu dute ze euskarak behar dut lege egokia