Bat, ez da ulertzen asqui ongui

 Esateraco gaur (astelehena 31 maiatza 2021) an ETB1eco informativoac eguerdian, gaituzte informatu batetic izquirioz eta bestetic (gauza berbereraco) vozez edo verbaz noiz mintzo zen corresponsala. 

Halan zegoen izquiriatua 

birsortze tasa 

bainac momentu berean corresponsalac esaten zuen 

erreproduzio tasa 

Seguru ze ez ditu gure cerebroac berdin captatzen eta hortaz enthelegatzen horiec auquera informatico biac (birsortze tasa eta erreproduzio tasa). Gainera ba dagoque arrazoin edo justificationeren bat tzat hori desdoblea artén iracurri beguiz edo entzun belharriz. Ni nago ze, original garbi impolutoa da birsortzen tasa eta bestea erreproduzio tasa sortu da lehenengoaren rebotetic afin izan hobeto, aisago, fiteago, ... ulertua eta captatua bere significantza zeina da edozein mezuren helburua, izanic izquirioz edo verbaz ezen zer nahi du esan horrec delaco hain mezu batec. 

Baina nahi izan balute ezarri hori mezua aisago eta realago tzat edozein jarri ahal zuqueten holan 

reproduzio tasa

Verbaz esan edo letraz izquiriatu dira bi eremu differente

 Edozeinec (esateraco nic ere) esan ahal du euscaraz 

Nic ez dut zure bazcaria pagatuco 

baina horrec berhorrec (esateraco nic ere) izquiriatu ahal du halere hori goico phrasea beste modu differente hontara redactatua

Nic ez dut pagatuco zure bazcaria 

Bi forma edo auquera horiec indudablequi dira total correctoac biac. Baina pensatu beharco litzaque ze bat othe da ascoz hobea aguertzeco izquiriatua. Baldin 2. beheco auquera bada hobea communicativoqui sortzeco contactua artén redactorea eta iracurlea behar luque (duque?) izan ondorioz nolabaiteco preferentzia behintzat theoricoa.

Correcto izanic ere, possibilitateac bat baino guehiago

 Sarri, ascotan, gauza bat eguiteco ongui izaiten dira escura modu bat baino guehiago nahizta possibilitate differente horietan ez dira auquera guztiac berdin on respectuz hain delaco helburua. 

Halan gaur dakart hona exemplu bat aguertua an ETB1 -astelehena 24 maiatza 2021- eta guero ondoren jarrico dut nic bere auquera alternativoa, ustez dena hobea ze originala casu emanez ki gradu edo nivel communicativoa behar dena kin iracurlea edo entzulea, receptorea. Hara, lehenengo aguertua an ETB1eco informativoac nola azpiohar

Gaurtik, britaniarrak PCR proba egin gabe sartu daitezke

 

eta hemen goicoaren auquera alternativoa (ustez hobea dena communicativoqui)

Gaurtik, britaniarrak sar daitezke egin gabe PCR proba 

¿Gogoan hartzecoac eta haintzat hartzecoac (ez derrigorrez arrazoi emanic) othe dira honaco reflexioneac an mass mediaco departamendu bat? Gogoetatzea ea berdineco nivelean dagozen an ranking communicativoa auquera biac.

Aproba redactivo alternativoa kin intentioneric onena

 Iracurriric ondoco titularra (Gaur8 15 maiatza 2021, ganic Maider Ihantzi) 

Zapatistak, Europara 

Kapitalismoaren aurrean borrokan ari diren herriekin elkartzera datoz 

eta causituric hori subtitulua da interpretatzeco lar zaila eta baita gaitza nic topatu dut horri auquera alternativoa (ustez eta intentionez hobea ze goicoa). Hara, hauxe 

Zapatistak, Europara 

Datoz elkartzera herriak ari direnak borrokatzen kontra kapitalismoa 

Niretzat da 2. auquera alternativo hau anhitz aisago ulertzen ganic edozein euscaldun, da hori bai, uste hori, apreciationea personala. 

¿Ez al da baina auquera bat ulertzeco ascoz errazagoa ze bestea? Hortaz ari behar dute an mass media.

Prest agertu da aztertzeko ...

 Gaurco -baricua 7 maiatza 2021- Berria eguncarico lehenengo noticia da hau

Europako Batasuna prest agertu da txertoei patentea kentzea aztertzeko 

Ni nago, baina, hobe litzaque hori titularra modatzea honela

Europako Batasuna prest agertu da aztertzeko ... (dena delacoa) 

nic personalqui honelaxe completatuco nuque goicoa

Europako Batasuna prest agertu da aztertzeko kentzea patentea vacunei

Verbac eta verben significantzac

 Edozein hitzec edo verbac ba du bere campotico azala eta baita, zein bait da importanteago, bere significantza edo conceptua. 

Halan, exemplugarri, hartzen ba dugu bi hitz familia berecoac (armen familiaco bi verba): riflea eta revolverra, horiec verbac dira differenteac azaletic -an bere irudia entzutean edo iracurtzean- baina baita eta sistut bere significantzan, ethortzen zaigula pensamentura bi irudi total differenteac revolverra (arma laburtoa) baina riflea (arma ascoz luzeagoa). Hori holan da indudablequi izquiriatzen ditugularic ere an edozein orthographian, errebolber edo errifle, nahiago luenac. 

Orain sartzen naizela gaurco gaian 

esan ze frontoietan ba dira bi marra importante dagozenac edozein partidutan, 

aurre aldean falta 

eta 

atzerago pasa. 

Horiec -falta eta pasa- holan dira izendatuac noiztic dugun (edo behintzat dudan nic) ezagutza. Guero, oraintsu gueroago ez dela urthe sobera oraino perspectiva zabalean, sarthu dira eta pintatu zembait frontoietaco ormetan -zorionez ez guztietan, esateraco Eibarco frontoian- horien (falta eta pasa) ordezcoac eraguinez daucagun purismo lexical "telezuzendua", nahi dutelaric horiec personac reemplazatu euscal verba horiec. Defendablea ¿othe da defendatzea ze falta hitza  eta pasa hitza ez dira euscarazco vene-venetaco aspaldi sustraitutaco verbac, zabalduac eta hedatuac euscararen dialecto, varietate eta subvarietate comarcal guztiac? 

Zerc justificatzen ahal du sartzeac reenplazatzeco horiec traditionalac: labur, motz, motza (edo ere dioenez Xabier Euzkitzec eskas) ordez an aurreco marra edo atzeco marran luze ordezteco pasa? ¿Zer justificatione duque ez bada purismo lexicala (edo ere -eguiazqui?- inferioritate complexu ez-convenigarria)? 

Verba batean, ez al dira euscara purua (edo ez asqui purua) falta eta pasa euscal hitzac; zergatic ez dira ordea zindo? Ez al dira on bethetzeco traditionalqui bethe izan duten rola? Inorc ¿ba othe du deus esatecoric gehiago completatzeco thema hau?