Berriro ere, buruz lehenago esandakoa

Irakurtzen dugu

Ordu aldaketak gizakiaren portaeran eta behar fisiologikoetan eragina du

baina guk euskal irakurleok nahiago genuke ikusi hori textua beste modu errazago hontan

Ordu aldaketak eragina du gizakiaren portaeran eta behar fisiologikoetan

Baita bigarren titular hau

ETBko Langile Batzordeak zuzendaritzak hartutako neurriak bertan behera uzteko eskatu du

holaxe irakurtzen bagendu litzateke hobea informativoki

ETBko Langile Batzordeak eskatu du bertan behera uzteko zuzendaritzak hartutako neurriak

Gaur ere poztu

Poztu naiz ze irakurri ahal izan dut hau titularra (SVO strukturea)

• Auzitegi medikuek diote zauriak bat datozela atxilotuen testigantzekin

zeren askotan irakurtzen da beste beheragoko moduan. Nola esan ohi den sarri esaldi laburretan h. n.

"Politikoek egia diote"

edo

"Politikoek gezurra diote"

(SOV strukturea)

• Auzitegi medikuek zauriak bat datozela atxilotuen testigantzekin diote

Beraz, uste dut ze, ba goazela hobetuz syntaxian eta irabaziz qualitate informativoan. Eginik eta erabilirik gero eta gutiago honako mezu trakets eta despistagarriak, nola goiko bigarrena.

Baina ikusten dira oraino mezu trakets eta despistagarriak nola hau (SOV strukturea)

• Mondragon Unibertsitateak Enpresa Zientzien Casmpus berria estreinatu du Oñatin

noiz ez dagoen dudarik, behintzat honako titular askitxo luzean, litzatekeela informativoago mezua erabilirik beste aukera syntatiko hau (SVO strukturea)

• Mondragon Unibertsitateak estreinatu du Enpresa Zientzien Casmpus berria Oñatin
  

Ba goaz bai hobetuz baina lar astiro ezta?

Komplikatuxe ulertzeko

Niri egin zait ulertzeko komplikatu hau titularra

Gernikako gazta enkanteak preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko gaitasuna du

edo kin koloreak nabarmenduz subjektua eta verbua honelaxe

Gernikako gazta enkanteak preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko gaitasuna du

Nabarmena eta kasik lar nabarmena da phrase honen atzerakargea ezen ipintzea verbua lar urrun azkenean ganik subjektua.

Komplikatu egin zait niri zeren ikusirik segituan (... enkanteak preziorik gabeko ...), pensatu dut ze zela prezioa hon enkantea ezen prezio hori zela enkantearena, baina aitzitik prezioa zen ehunka irribarreena, preziorik ez duten ehunka irribarreena.

Bada, ikusten ditut possibilitate hauek hobetzeko textu hori, hauexek

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du preziorik gabeko ehunka irribarre sortzeko

edo

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du sortzeko preziorik gabeko ehunka irribarre

edo

Gernikako gazta enkanteak gaitasuna du sortzeko ehunka irribarre preziorik gabeko(ak)

Ez al da ulertzen fiteago aukera alternativo hauetan ezi originalean, prensan agertua?

... ez dute ............ eten

Lehen ere mintzatu naiz askotan, sarri baina antza ez lar sarri buruz orain egin behar dudana. Buruz apurtzea edo epaitzea verbua, verbu periphrastikoa. Esaterako irakurri ahal da honakoa (ari dela buruz Frantziako greva azken astekoa)

• Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute grebalarien eta gizartearen arteko lotura eten

Baldin apurtzen, epaitzen edo eteten ez bagendu verbua eta ondorioz ere konzeptua' geratzen litzateke honelaxe, askoz argiago

• Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten grebalarien eta gizartearen arteko lotura

gainera aukera honek ematen luke aukerea mezua -edo zehatzago: informatioa- hobetzeko haintzat harturik irakurlea esaterako holan

• Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten loturea grebalarien eta gizartearen artekoa

edo ere

• Horniketa oztopatzeak eta bideak ixteak ez dute eten loturea artean grebalariak eta gizartea

Baina hori' esan nahi dudana da -prinzipalki- ze hobe da ez etenik egitea an

ez dute eten

eta ez ipini konzeptua distante, lar distante honelaxe

ez dute ................ eten

Struktura kommunikativo elkarren symmetrikoak

Gaur ere poztu naiz ze ikusi dut izkiriaturik hauxe

• Nafarroako Gobernuak dio bete duela ETB herrialdean ikusteko akordioa

ikusi beharrean zoritxarrez beste hauxe zein ikusi ohi dugu -nire irudiko- lar sarri

• Nafarroako Gobernuak dio ETB herrialdean ikusteko akordioa bete duela

Nolanahi ere nik neuk nahiago nuke -eta uste dut edozein irakurlek ere- beste aukera hobe hau

• Nafarroako Gobernuak dio bete duela akordioa ETB herrialdean ikusteko

edo

• Nafarroako Gobernuak dio bete duela akordioa ikusteko ETB herrialdean

Ostera bestetik, nola bait dut nik spot hau titulatzen "Struktura kommunikativo elkarren symmetrikoak" ikusi ahal dira bi struktura syntaktiko symmetrikoak baldin kompartzen badugu titulua eta bere peko sarrerea -ikus nahi bada, linkean-.

Bada kompartuz batetik hauxe (titulu artikuluarena)

Nafarroako Gobernuak dio bete duela ETB herrialdean ikusteko akordioa

eta bestetik hauxe (tituluaren peko sarrerea) (ulertzen aski zaila)

Eusko Jaurlaritzak ez duela ETB LTD bidez jasotzeko dirua eman azpimarratu du Alberto Catalanek

ikusten dugu direla elkarren symmetrikoak. Zeren bigarren struktura hau baldin ipintzen badugu nola lehenbizikoa da geratzen holaxe, geretzen dela askoz ulergarriago

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman ETB LTD bidez jasotzeko dirua

edo

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman dirua ETB LTD bidez jasotzeko

edo ere oraindio

Alberto Catalanek azpimarratzen du ez duela Eusko Jaurlaritzak eman dirua jasotzeko ETB LTD bidez

Amaitzeko, ba, esan ze forma bat -struktura syntaktiko bat- da hobea ezi bestea, informativoki. Izan gabe monotono behar du edo behar luke izan struktura batek preferentea respektuz bestea edo besteak. Baina, seguru nago ze, ohargabe edo ohartuki ikusi duela egileak ere hori (hak E. Elizondo, Iruñea).

Nola duen laguntzen, baina handizki

Lehenago ere mintzatu naiz beharraz edo hobeki komenientziaz ez hausteko, eteteko, apurtzeko, ... verbu periphrastikoak. Gaur berriro ba noa gai hortara errepikatzera lehenagotik esanak ikusirik hori egin beharra berriro.

Ikusi ahal dugu tituluaren peko sarreran lehenago ezi hasi artikulua ondoko informationea

• Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da aurreko urteetakoarekiko beherakadarik nabari

Hemen mezuan informationerik behinena da

ez da nabari

edo baten batek nahiago balu

ez da nabari beherakadarik

Beste osterantzeko guzia da gehigarria, hobetzen duela informationea gehiagoko elementuz. Beraz, hori mezua -informationea ki irakurlea- nork ez luke ulertuko hobeto (nork ez luke hobeto ulertuko?) redaktaturik honela:

• Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da nabari aurreko urteetakoarekiko beherakadarik

edo

• Argitaletxe nagusiek kaleratuko dituzten liburu berrien eskaintzan ez da nabari beherakadarik aurreko urteetakoarekiko
  

Irakurleak ez al dauka zuzenik jasotzeko informatione ahalik errazen, egokien eta ere digeribleen?

Ni behintzat poztu naiz dobleki

Gaur -eguena 7 urria 2010- ikusi dut an Berria egunkaria nola lehenbiziko berria lehenbiziko orrian da honako titulu pozgarria, pozgarria aldetik struktura syntaktikoa

Atristainen egoera ikusita, ofiziozko abokatuak ez du sinatu haren aitorpena

Nire poza dator ze mezu hau normalean -edo sarri edo behintzat lar sarri- agertzen bait da euskaraz honela

Atristainen egoera ikusita, ofiziozko abokatuak ez du haren aitorpena sinatu

Nola ikusi ahal da errazki lehenbizikoan ez da hausten verbua bere konzeptuan eta geratzen da informatioa ederki emana izan gabe nehon mezuak ezer arrotzik edo rarorik. Beraz, ni behintzat poztu naiz. Ikus gehiago hemen, aurreko beste post batean.


Poztu naiz doble eta berriro ze baita ikusi dut egunkari eta egun berean beste titular pozgarri hau, pozgarria baita aldetik struktura syntaktikoa: SVO.

S (Ofiziozko abokatuak),
V (uko egin zion),
O (Atristainen deklarazioa sinatzeari).


Ofiziozko abokatuak uko egin zion Atristainen deklarazioa sinatzeari (SVO)

Hemen ere poztekoa ze hau aukerea da informativoki hobea ezen ez beste bi hauek SOV zein omen da euskal forma immakulatu geurea eta OVS zein forma hau da normalean erabiltzen dena nola itzurbide tangentziala ez erabiltzearren beste biak, "geure geurea" SOV eta "arrotza" SVO.

Ez al da hori prensan agertua hobea ezi beste bi hauek?


Ofiziozko abokatuak Atristainen deklarazioa sinatzeari uko egin zion (SOV)

edo


Atristainen deklarazioa sinatzeari uko egin zion ofiziozko abokatuak (OVS)


Beraz, nola esan bait dut nago pozik. Nahi luenak ikusi gehiago hontaz begira hemen. Horregatio izan gabe monotono, monokorde, nekagarri ... edo gogaitgarri darabilgun strukturarik onena, effektivoena, fruitukorrena.

Amurizak dioenak valio duke soil tzat itzulpenak

Ba dut lagun bat (B. A.) zein bait da euskara irakaslea eta lantzean behin idazle dituela publikatzen bere artikuluak eta galdetu nion ea zer eretxi zeukan buruz liburua Euskara Batuaren Bigarren Jaiotza ganik Xabier Amuriza.

Arrapostu eman zidan ze esaten zuena Amurizak zela referitua eremu itzulgintzakoa eta ez zeukala Amurizak dioenak valiorik berebaitako euskaran eremuan dagoena kanpo itzulgintzatik. Harritu nintzen kin hori erantzuna. Harritu zeren batetik ez dut uste ze bere -Amurizaren- analysia lotzen da soil ki itzulpengintza baizik valio du generalki izan ala ez izan itzulpenak baizik generalean euskara, bestetik itzulpengitza da gainera arras eremu importantea eta transzendentala baldin nahi badugu aurrera egin nola Herri edo Hizkuntza dotozken mende edo inkluso millenioak. Nork imaginatzen du Euskal Herri edo beste izen batez Nafarroa moderno bat non ez da erabiliko itzulpengintza modu ugarian?

Delako nire lagunari (B. A.) edo bere eretxikide denari esan ahalko nioke ze beharko litzateke itzuli esaterako honako textua hau, gaur bertan irakurria. (Venezuela muestra dudas sobre las declaraciones policiales de los vascos)

Al día siguiente de que el juez de la Audiencia Nacional española emitiera el auto de ingreso en prisión de Juan Karlos Besance y Xabier Atristain, en el que se recogían las declaraciones realizadas ante la Guardia Civil y señalaba que ambos fueron entrenados en Venezuela, el embajador venezolano en el Estado español mostró sus dudas sobre las declaraciones de los dos vascos y sobre la forma de obtenerlas. Las críticas en su contra no se hicieron esperar.

Behar da itzuli honakoak ere eta ez itzuri problemeari. Ez du valio esateak nik euskaraz idazten dut soil eta ez dagokit niri hori eta holako responsabilitateak edo irakurtzea holako liburuak.

Sensazio insensatoak

Irakurria dut paperean molde imprentatuan titulu hau -zientzia, elhuyar fundazioa, zazpi7k, 610 zk, 2010 urria 3-

sentsazioak

seguru ba ze hori idatzi duenak ez duela

sensazio

handirik buruz euskaldunok eta guk darabilgun euskara, euskara reala ahal dena verifikatu soziologikoki, baina sarri nahi ez dena verifikatu.

Behintzat ni geratzen naiz kin

sensazio insensato (sentsazio intsentsato?)

garbia, ote du bazterrik edo toperik absurduak an euskara? Idazteak sentsazio intsentsato ez dauka realitate usainik ezta irrealitate (sic., ez diot realitate) virtual fantastikoan, iduri du lunatiko edo inkluso selenita baten euskara. Errespetua realitateari, euskarari eta ere gu euskaldunoi.

Nork ote du horren errua? Seguru dagozela errudunok -bat baino gehiago eta korporazionalki ere- nolabait bizi direnak euskararen peripherian soil eta asko bizi direnak euskaratik ere. Normak, zuzen zein oker dagozenak emanik ganik Akademia, applikatu daroaguz automatikoki nola automata robotizatuak. Kasu, latin hitz

senso

delakoak ez du eman ez ematen euskaraz automatikoki

sentso baizik zentzu
edo
pulsar, bultzatu.

Bizitza ez da automatikoa, ezta ere hizkuntzetan. Bilakatzen ditugula geure buruak robot automata ateratzen zaizkigu gero demaseko plastazoak (ez dut erabili nahi hitza etorri zaidana gogora).

SVO, subjektua S, verbua V, objektua O

Vistakoa den lez eta uste izatekoa ez dira munduko hizkuntza guztiak ez berdinak eta ezta berdintsuak ere. Baina halaber ba dute, ba dituzte hainbat eta anitz hainbat gauza eta elementu berdin eta amankommun.

Esan ohi da ze hizkuntza batzuk dira strukturalki formatzerakoan phraseak SVO, esan nahirik ze normalki delako hizkuntza hortan doa lehenengo subjektua S, gero verbua V eta gero azkenean objektua O. Baina horien hiru elementu grammatikalon ordenea izan ahal da bestelakoa ere, esaterako SOV edo besterik. Komportamentua hizkuntzetan formatzeko phraseak baina ez da beti uniformea eta monolithikoa direlarik poxi bat flexible eta ere malgu. Halan esan ohi da ze euskara hizkuntzea, baina zorionez ez da egia totala eta absolutua, ze euskara da SOV hizkuntza. Ikus dezagun nola guztia, zorionez, ez da monokordea.


SOV (hauxe hartu ohi da tzat euskara "jator purua" baina informativoki ez oso ona)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223773/eu/Ayodhya-auziak-musulmanen-eta-hinduen-arteko-etena-agerian-utzi-du)

«Ayodhya auziak» musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du

subjektua: Ayodhya auzia
objektua: musulmanen eta hinduen arteko etena
verbua: utzi du


OVS (hau strukturea da orain ugaritzen ari dena ez erabitzea gatik SVO)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223721/eu/Bere-etxebizitzak-alokairu-sozialerako-eskainiko-dituen-erabaki-beharko-du-Kutxak)

Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak

objektua: Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen
verbua: erabaki beharko du
subjektua: Kutxak


SVO (struktura hau esan ohi da dela effektivoena informativoki redaktatua)
(http://www.gara.net/paperezkoa/20101001/223801/eu/Monteverdiren-Poppeak-abiatuko-du-Arriaga-antzokiko-lirika-denboraldia)

Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia

subjektua: Monteverdiren Poppeak
verbua: abiatuko du
objektua: Arriaga antzokiko lirika denboraldia


Goraxago nola esan bait dut' ugarituz doa OVS formea -ikusi ahal duguna arras ugari Berria egunkarian- baina da ugaritzen zeren euskal forma "jator purua" -SOV- da txarra informativoki eta ez da nahi erabili behintzat ahal dela SVO struktura informativoa. Halan bi exemplu Berria-koak.

Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko agindu du epaileak

objektua: Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzeko
verbua: agindu du
subjektua: epaileak
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/008/005/askapeneko_zazpi_kideetatik_bost_espetxeratzeko_agindu_du_epaileak_ruben_sanchez_eta_itsaso_lekuona_bermea_ordainduta_aske_gera_daitezke.htm)

Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek

objektua: Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu
verbua: onartu dute
subjektua: perituek
(http://paperekoa.berria.info/euskalherria/2010-10-01/010/004/udalbiltza_eta_etaren_arteko_loturarik_ezin_dela_frogatu_onartu_dute_perituek_fiskalaren_galderei_erantzunez_defentsari_arrazoi_eman_die_perituek_kasu_baten_baino_gehiagotan.htm)

Bada, aterarik possibilitate guztiak hiru elementuonak hauetxek dira possible diren guztiak:

SVO, SOV, OVS, OSV, VOS eta VSO. Kompara dezagun sei possibilitateok ohartzen garela zer duten eskaintzen bakoitzaren mezu informativoan.

Sei aukerok hemen ohar gaitezen eta dezagun kompara zer eskaitzen duen bakoitzak irakurleari.


SVO (informativoki hobetzat hartzen den aukerea)

• Monteverdiren Poppeak abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia

• Kutxak erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen

• "Ayodhya auziak" agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena

• Epaileak agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea

• Perituek onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu

SOV (euskal jator purua omen den aukerea)

• Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du

• Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du

• "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du

• Epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du

• Perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute

OVS (orain nagusitzen ari den aukerea)

• Arriaga antzokiko lirika denboraldia abiatuko du Monteverdiren Poppeak

• Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen erabaki beharko du Kutxak

• Musulmanen eta hinduen arteko etena agerian utzi du "Ayodhya auziak"

• Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea agindu du epaileak

• Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu onartu dute perituek

OSV

• Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak abiatuko du

• Bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak erabaki beharko du

• Musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak" agerian utzi du

• Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak agindu du

• Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek onartu dute

VOS

• Abiatuko du Arriaga antzokiko lirika denboraldia Monteverdiren Poppeak

• Erabaki beharko du bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen Kutxak

• Agerian utzi du musulmanen eta hinduen arteko etena "Ayodhya auziak"

• Agindu du Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea epaileak

• Onartu dute Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu perituek

VSO

• Abiatuko du Monteverdiren Poppeak Arriaga antzokiko lirika denboraldia

• Erabaki beharko du Kutxak bere etxebizitzak alokairu sozialerako eskainiko dituen

• Agerian utzi du "Ayodhya auziak" musulmanen eta hinduen arteko etena

• Agindu du epaileak Askapeneko zazpi kideetatik bost espetxeratzea

• Onartu dute perituek Udalbiltza eta ETAren arteko loturarik ezin dela frogatu

Nola argiro ikusi ahal dugun aukera guztietan informazioa da berdin berdina baina horregatio ez qualitate informativoa, izanik aukera batzuk gehiago informativoak edo gutiago informativoak.