Egunkariak irakurtzerakoan, sartu aurretik notizian irakurtzen ohi dugu lehenengo titulua eta sarrerakoa eta ondoren edo sartzen gara notizian edo utzi egiten dugu gabe irakurri. Hori gatik da importantea ongi ematea titularrak an journalismoa.
Aurreko konzeptu hori, sarri an euskarazko prensa da ikusten kin problema handiak, problema kommunikativo handiak. Sarri ere, zorionez, ikusten dugu ez dela agertzen titularretan problema kommunikativorik, baina aitzitik -esanik dugun lez- baita agertzen dira sarri, sobera sarri, mezu inkommunikativoak, sarriago ezi limite permisivo azeptableak, problema kommunikativo handiak, zein dira kasik blokeanteak hon kommunikatioa. Halan aipatuko dut gaur bi titular, bata koska gabea eta bestea koska duna, biak agertuak an orrialde bera.
Batak, koska gabeak, dio -Berria, martxoa 1 asteartea, 2005- titularrean Bost lagun hil dira ostiraletik gertatutako istripuetan eta sarrerakoan Hildakoetatatik hiru oinezkoak dira: bata Lizarrakoa, bestea Bilbokoa eta hirugarrena Ondarroakoa; nik notizia hontan ez dut ikusten, zorionez, problemarik.
Baina bai dago problema kommunikativo handiak, an orrialde bereko beste alboko notizia eta bere sarrerakoa, non titularra da "Gaur atzo baino hotz handiagoa egingo duela iragarri dute " eta an bere sarrerakoa "Etzi eta etzidamu itsasoaren mailan elurra egingo duela esan dute ".
Nehor al dago esaten ahal duena ezen hor -tituluan batez ere, eta baita gutiago? bere sarrerakoan- ez dago problema kommunikativorik? Porzentualki, zer lioke hak sondeo demoskopikoa?
Dudarik ez dago, niretzat ere zein bait naiz "euskaraz aski alphabetatua", ezen dago titular hortan -Gaur atzo baino hotz handiagoa egingo duela iragarri dute - problema handia, hain handia non nik nioke da blokeantea, zeren uzten zaitu groggy eta blokeatua, kasik KO.
Gure -gure hau kasik da ironia makabro bat- oraingo euskal orthodoxia syntaktikoa da astuna, sobera astuna eta mortal letala. Aurkitu beharko dugu beste orthodoxia -ortho (zuzen), doxia (arrazoi)- berri bat, hobe bat. Ala, ez al du merezi? Zeren euskalzale (euskal + zale) batzuk diote ezetz, ezen ez du merezi, ezen hobe da numantinismoa, ohorez hil gaitzaten (eta gainera persekutatuak), oihukatuz bezala viva euthanasia! (eu=on, thanatos=heriotza).
Behar da bai, -BEHAR DA DERRIGORREZ (bai derrigorrez, baina ez obligatioz)- sortu orthodoxia berria, zeren ez bait da hobena soil redaktorearena, diot sortu orthodoxia berria hobea ezi oraingoa.
No comments:
Post a Comment