Tuesday, November 13, 2012

Rebotez hona ekarria

Nola uste bait dut ze arterako sarreran geratzen dela lar gordea eta duela merezi bere relavantzia propioa dut hona ekartzen hango gaia daian izan kommentario honek bere sarrera propioa. Hemen ba,

Ganik Xabier Erroteta

SORTU
Oinarri ideologikoak eta antolakuntza eredua

PARAGRAFOA EUSKARAZ
Antolakuntzaren ikuspuntutik, SORTU “Zutik Euskal Herria” ebazpenaren adierazpen politiko zehatza da. Ebazpen hark bihurtzen du SORTU Euskal Herriko inde¬pendentisten eta sozialisten erreferentzia jarduera eta borroka politikoan; Prozesu Demokratikoan garatu beharreko masa borrokan, konfrontazio ideologikoan eta era¬kundeetako jardunean. Horrela, ENAMen ondarea eta, aldi berean, aipatu ebazpena ekarri zuen eztabaida estrategikoan egindako eguneratzea jasotzen dituen antolakundea da SORTU.
PARAGRAFOA KASTILLANOZ
SORTU constituye la expresión politico-organizativa de la resolución “Zutik Euskal Herria”, que la designa como la referencia de los independentistas y socialistas de Euskal Herria en la actividad y lucha política, de masas, ideológica e institucional a desarrollar en el Proceso Democrático. Se conforma así en la organización que recoge el caudal del MLNV, así como la actualización realizada en el debate estratégico de la que emanó dicha resolución.
eta buruz bi paragrapho horiek izan duen erantzun edo kommentarioa ganik Jesus Rubio

Kaixo Erroteta:

Hemen doaz komentario batzuk, erantzunez ki zure proposamena:

1: Euskarazkoan, hasierako "Antolakuntzaren ikuspuntutik" hori da bihurtu adjektivo ("organizativo") an gaztelaniazko versioa. Adjektivo horrek soilik du kalifikatzen bere izena ("expresión"); esan nahi baita ze ez du marko orokorragorik jartzen.

2: Noiz 1. esaldi horretan irakurri: SORTU “Zutik Euskal Herria”, ez dakigu dena bat dan, edo bi gauza ote diran (nola gertatu azkenean). Hori da islada hon inkoherentzia sintaktikoa (hor beharko litzake ortografia gehiago).

3: Euskarazkoan, 1. esaldian gehitzen da "zehatza" adjektivoa. Adjektivo hori gabe, "adierazpen politikoa" ez da gelditzen hain determinatua nola "la expresión política".

4: Euskarazkoan "da" aditza dudarik gabe hobeto egongo litzake atze subjektua ("SORTU"). Horrela, gainera, desegingo litzake 2. puntuko anbiguetatea. Baina soluzio estruktural hori ez da oraindik ailegatu ki euskara estandarra.

5: Gaztelaniazkoan perpaus menderatua dana (1. esaldiko 2. zatia), euskarazkoan independente eta printzipal. Zergatik? Akaso, arrazoietako bat da ze euskarazkoan menderatu beharko litzakeena da askoz nahasiagoa eze gaztelanizkoa, aparte izan beste gauza bat.

6: Ez da berdin "en la actividad y lucha política, de masas, ideológica e institucional a desarrollar en el Proceso Democrático." eta "jarduera eta borroka politikoan; Prozesu Demokratikoan garatu beharreko masa borrokan, konfrontazio ideologikoan eta erakundeetako jardunean."

Ez dago konparatzerik lehenengo horren antolamendua (non "la actividad y lucha" dira hain zuzen "política, de masas, ideológica e institucional" eta non hori guztia behar dan garatu "en el Proceso Democrático") eta bigarrenaren anabasa desitxuratzailea: jarduerak, jardunak, borrokak eta konfrontazioak doaz agertzen an modu aski desordenatu eta nahasgarria (gainera, ez da esaten bi versioetan gauza berbera).

7: 6. puntuko inefizientzia horren arrazoi nagusia da estrukturala: besteak beste, "-an" inesivo postposizionalak sortzen du estuasuna.

8: Aurrekoaren ondorioz, gaztelaniazko 1. esaldia da koherenteagoa, zehatzagoa, erosoagoa... noiz konparaturik kin euskarazko 1. eta 2. esaldiak. Eta arrazoia da nagusiki estrukturala.

9: Euskarazko 3. esaldia nekez gaiztotuko da gehiago. Subjektu tematikoa jarri dute an bukaera hon esaldi luzeska bat, non ez dakigun zertaz ari garen harik ailegatu ki azken hitza ("SORTU").

10: Kontrastean, gaztelaniazko 2. esaldiaren lehenengo zatia (komaraino) biribila da. Nabarmentzekoa da nola esaldi horretan subjektu tematikoa ("SORTU") ez dan aipatu ere egiten (ez da behar zeren estruktura koherentea da: badakigu zertaz ari garen ti 1. hitza).


11. Aldiz, gaztelaniazko 2. esaldiko azken zatia (komatik aurrera) ez da ondo ulertzen. Alde batetik, "ASI COMO" horrek du sortzen paralelismo bat kin hasierako "ASI" hori (baita ere "organización" kin "actualización"), eta esaldia gaiztotzen da. Bestetik, itzulpena ez da "de la que emanó" baizik "
del que emanó". Hortaz, hobe honela, adibidez:

"Se conforma así en la organización que recoge el caudal del MLNV, y que recoge también la actualización realizada en el debate estratégico del que emanó la resolución “Zutik Euskal Herria”.

Vistan denez, aipatu dut explizituki izena hon ebazpena afin referentzia geldi dadin argiago.

12. Emaitza orokorra: euskarazko versioa da nahasiagoa, gutxiago zehatza, eta bere arazoak dira nagusiki estrukturalak (barne euskara estandarra). Gaztelaniazko versioa da koherenteagoa, ordenatuagoa, aberatsagoa, eta bere arazoak ez dira bereziki estrukturalak, baizik erraz konpongarriak kin estruktura progresivo berbera (akaso erabiliz valiabide alternativoak).

Thursday, November 08, 2012

Ikutuak tzat rekokatu informationea

Nola ari bait naiz irakurtzen liburua titulatzen "Independentziaren paperak" ganik Pako Aristi (ISBN 978-84-9746-778-0) eta zaida interesatzen esaten duena eta esaten duena leku bakoitzean naiz ari irakurtzen tentuz eta kontrolatuki. Esango dut aitzinetik nahiz ez legokeen esan beharrik ze dela liburua erraz ulertzen edo konprenitzen dena egina stylo periodistikoan.

Halan ere aurkitzen naiz batzutan -gutitan- beharrean repasatzeko lehendik irakurria. Nola hemen (or 12)
Eta hezkuntza politikoa da herri batek menderatzailearen aurrean bere burua antolatzeko behar duen oinarria. 
Zein phrase nik dudan ikutu eta rekokatu honelaxe ustez dela gutiago zaila ulertzen
Eta hezkuntza politikoa da herri batek behar duen oinarria bere burua antolatzeko menderatzailearen aurrean.

Tuesday, November 06, 2012

Totorika auzoko Donibane kantua an Munitibar

Totorika da Munitibarko auzo bat non dagoen San Joan ermitea eta non behintzat lehenagoko urteetan egin ohi zuten su handia bat, handiagoa ezi beste auzune edo etxeetan zeren markatzen dut etxeetan zegatik etxeetan ere eginten zen, esaterako gogoan dudanez Antzolon, Aransolon.

Hemen Lekeition ezagutu dut gizon bat deritxona Manuel Gallastegi 82 urtekoa zeinaren ama Dionisia Altzueta Gerrikagoitia zen munitibartarra, hain zuen totorikarra. Manuel nola haur zelarik sarri joaten zen Totorikara ba daki eta sarri kantatu izan deust berak han umetan ikasiriko kantua zeina kantatzen zen suaren inguruan. Bada, lehenagokoan, orain egun batzuk -azaroa 2012- jaso dut berak kantaturikoa paperean.

Izkiriatuko dut Manuelen versionea hon delako kantua eta gero ondoren neure versionea, neuk gogoan daukadana zein bait da ikasirikoa Munitibarren behean, ez goaian Totorikan, zeina bait dago mendian gora km térdiko distantzian.

Manuel Gallastegiren versionea

Doniane, Doniane 
bezpera gabien 
abadiak hasarratu zirien 
ez eben besterik egiten 
alkarri muzturrek hausiten. 

Juanitan ortura sobretan 
sobrien onduan patana 
ha zan nire laztana 

Sorgiñek erre 
lapurrek ostu 
organarun santu 
San Juan. 

Nik ez dut ulertzen zer den "organarun" santu. Ote da latinezko expresione deformatu bat?

Neure versionea, kantatzen zena Munitibarko plazan zen hauxe

San Jun bezpera gabien 
abadik hasarratu zirien 
ez eben besterik egiten 
alkarri muzturrek hausiten. 

Juanitan ortuen sobretan 
sobrien onduan patana (ez naiz oroitzen zen patana edo batana; da belar usaintsu bat)
ha zan nire laztana 

Sorgiñek erre 
lapurrek ostu 
ortuk eta garixek 
ondo bedinketu.

Sunday, November 04, 2012

Tentuz eta ohartuki

Ikusten da photo bat non aurrean mahai bat duela aurrean mintzatzen da mikriphonotik emakume gazte bat duela atzeraxago iladan hiru gizonezko jarriak horizontalki.

Horren photoaren explikationea bere azpian da hauxe
Eskerretik eskuinera, Josu Zabala, Gotzon Barandiaran eta Unai Iturriaga, Amaia Esnal, Herrirako bozeramailea, aurrean dutelarik
Iruditzen zait hau oin oharra dela kaskarra edo txarra, informativoki, tzat edozein irakurle noiz izaten ahal litzatekela asko klaruagoa, esaterako, honelaxe
Eskerretik eskuinera, Josu Zabala, Gotzon Barandiaran eta Unai Iturriaga, aurrean dutelarik Amaia Esnal, Herrirako bozeramailea.

Thursday, November 01, 2012

Reparo gutiago

Izan dut suertea ze ba naizela irakurle hon Herria astekaria hon Baiona jada 40 urte baino gehiago. Eta naiz konturatu ezen hango euskara -batez ere gehiago lehengoa ezi oraikoa- dela normal eta naturalago tzat irakurlea ezi ez agertzen dena an Hegoaldeko prensa.

Halan ikusten dut dakarrela photo baten azpian, non agertzen bait dira pelotariak Iker Arretxe eta ereTitin, dakarrela photoaren oinean hauxe

Iker Arretxek garaitu du Titin 

Holako titular bat -esan nahi bait dut syntaktikoki- nekez da ikusiko hemen, nekez edo imposible. Hemen, Berrian, Garan, Deian, ... zer egingo lukete euskarazko "zuzentzaileek"? Hangoek dute eta izan dute informatzeko ongi reparo gutiago ezi gu skrupuloso ganorabakook.