Aukerea izan dut iragaiteko Irlandan hiru aste eta zeozer gehiago eta han nengoela ohartu naiz eta dut observatu zenbait gauza zeintzuk duten relationea kin gure hizkuntzea, euskarea (komparaturik inglesa kin euskarea). Halan observatu dut ezen inglesa da hizkuntza bat kin kapazitate kommunikativo handia zeren izanik ere ni ikasle bat 60 urtekoa relationatu ahal izan naiz aski ongi eta regular -eskola barruan egunean hiru ordu eta ere kanpoan-. Kasurako, eta soil exponentegarri, ikusi dut eta dut orai hemen kommentatzen nola elizetan egiten dira novenak, hori' ba direla han novenak eta dutela erabiltzen hori berbea guziz naturalki, novenea.
Hemen gure Nafarroan, an Euskal Elizea, ba legoke problemarik eta ere istilurik asko erabiltzeko novena hitza euskaraz. Berba batean bizi garela atrasau eta atzetik, kokolo. Populuari eginik gainera iruzur eta ukaturik konzeptuak, ez soil hitz hutsak. Non dira responsablerik responsableenak?, arduraturik kin gorpu hilak ala gorputz biziak?
4 comments:
Caro amico Erramun,
Neu gutxiago kristaua naiz ezi ahate bat.
Horrek novena horrek ze zeuk aipatzen duzun zerikusia duke HARLUXET enCHICLEpedian agertzen den BEDERATZIURREN honekin:?
bederatziurren
iz. ERL. 1. Norbait hil ondorengo bederatzi egunak, eta horietan egiten diren otoitz edo elizkizunen multzoa. 2. Santu edo elizaren jai baten aurreko bederatzi egunetan egiten den otoitz edo elizkizuna. Arantzazuko Amaren bederatziurrena.
In Lingua Romanica Commun Unificata nos dicemos NOVENA, perque illo est, in ista graphia, una parola international.
Amicalmente
Josu Lavin
**********
Gabon Erramun,ç
Hona bidaltzen derauzut, argitaratuko ez balute ere, Gotzon Garatek egindako mezu bati erantzuna zeina idatzi berri baitut in www.erabili.com.
J.L.
Johannes Leizarraga in internet
Adiskideok,
Oso da eskertzekoa Gotzon Garate jaunak egindako mezu hau.
Duela urte asko, noiz eta euskaldunek euskara maiteago zutela uste bainuen, 1200 (mila eta berrehun) ordu eman nituen Johannes Leizarragaren obrak konputerizatzen.
Testu originalaren araberako edizio digitala (neuk apailatu nuena) hemen daukazue:
http://www.vc.ehu.es/gordailua/
Beronen gainean prestaturik izan da beste bertsio bat grafia modernoagoan in:
http://klasikoak.armiarma.com/alfa.htm
Gonbidatu nahi zaituztet Leizarragaren obrak irakurtzera.
Testamentu Berriaren kasuan oso lagungarri gerta dakikezue gaztelaniazko itzulpena:
http://es.wikisource.org/wiki/Biblia_Reina-Valera_1602
Valerak gainbegiratu eta amiñi bat zuzendu zuen Leizarragak baino bi urte lehenago Casiodoro de la Reynak egindako itzulpena.
Reina eta Valera bezala, Leizarraga ere protestantea zen.
Ariketa polita egin nahi baduzue, erkatu edozein itzulpen katolikorekin, eta ikusiko duzue ezen katolikoek Jainkoaren hitza, euskaldunek euskara bezain gutxi maite dutela. Itzulpen katolikoak todobalekoak dira, ohiko euskararen antzekoa, hain zuzen ere.
On degizuela!
(JOSU LAVIN CAMPO, Herri Ikastetxeko Irakaslea da)
Ikusi dut, Josu, ze publikatu dute zure kommentarioa eta baita irakurri ahal izan dut ha hon Pruden Gartzia eta ere Gotzon Garate. Pozten naiz eta batez ere esandakoaz hak Pruden Gartzia ezen kontutan gehiago hartu behar litzateke Leizarraga an bere lexikoa eta syntaxia (joskerea, an hitzak hon Pruden Gartzia); lexikorako ere erabili ahal zuen berbak edo hitzak edo beste, baina ba dira graduak nivel kultural konzeptualetan.
Ahazten zaikegu ere orthgraphiaren importantzia handia zein doan implizituki batera kin lexikoa; nork deffenditzen ahal luke esaterako nobenea ordez novenea? Horrek ez luke ezein logikoarik edo logorik.
Berba baten, poztu naiz eta, Josu, segi aitzina.
Gotzon Garate jaunak ere erantzun dit amultsuki.
Hona hemen bidali berri dudan autopropaganda:
Gotzon Garate jauna,
Neu ez naiz agurgarria. Neu puteatua naiz.
Orain erdara batuaren (hizkuntza erromaniko erkide batuaren) alde lan egiten dut, nahiz eta emazte-semeekin euskaraz egiten dudan, zeina ez baitateke inkompatible enetakotzat. Bereziki in:
http://ia.wiktionary.org
eta in:
http://romanica.wikia.com
ROMANICA = INTERLINGUA
Lexiko internazionala zer ote den jakin nahi izan lezanak ba daukake non ikas.
Adeitsuki
(JOSU LAVIN, Herri Ikastetxeko Irakaslea da)
Post a Comment