Realitate ezegiazkoa, baina itxurak eginez

Batzutan ba dirudi ezen euskara hon euskaldunok eta euskara hon mundu izkiriatua dagozela elkarren gandik lar urrun eta batzutan hain arrotz non euskaldunok ez duten egiten jaramon lar horri euskarari. Hortaz oharturik eta remediatu nahirik distantzia lar handi hori artean bi euskarak (euskaldunona eta paperean agertzen dena) ikusten dira makina bat zantzu nahirik hurreratu euskara izkiriatua at real soziologikoa.

Baina batzuk egiten dute tranpea, esaterako, izkiriatzen zena erreportaia dute orai izkiriatzen eman nahirik toke real sozilogikoa erreportajea. Baina guziok dakigu ezen hori berbea ez da erabiltzen inon horrela erreportajea baizik reportajea.

Euskara dela differentea eta ere nahiko differentea batetik bestera da guziok dakiguna, nahiz batzuek ez dakiten sobera nolakoa da euskara real soziologikoa izanik ere Nafarroa (Euskal Herria) ez hain handia heremu geographikoz.

Amaierak hon erreportaia hitza dira diversoak (reportaia, reportaje) baina hasieran ez dago kambiorik da osoro uniforme monolithikoa: reporta... (inon ez da hasten erreport...). Orduan kausitzen dut nik normalago izkiriatzea reportaia ezi izkiriatu edo erreportaje edo erreportaia.

Gainera behar litzateke ikusi phenomeno hau bere globalitatean, ez soil hitz bakarrean nola batzuk duten ohiturea eta ere antza gustua.

Hara lista bat phenomeno honena:
arbitraia
desmuntaia
dopaia
editaia
emballaia
equipaia
fuselaia
hydromassaia
kabotaia
kartonaia
khronometraia
kouraia edo kuraia
libertinaia
maquillaia
massaia
mestizaia
muntaia
paisaia
passaia
patinaia
personaia
photomontaia edo photomuntaia
porzentaia
reglaia
reportaia
sabotaia
stockaia
vidaia edo bidaia
voltaia