Wednesday, August 28, 2024

Comparaquetea arten 2 titulu, non mezua batean da ulertzen hobeto ze bestean

 An Gara eguncaria nola noticia principal dugu iracurtzen gaur (eguaztean 28 agorrila 2024) 

Izagirre reivindica La Cumbre en recuerdo a las víctimas del Estado 

aitzitic an barruco 11. orria dugu iracurtzen beste hau euscaraz 

La Cumbrek Estatuaren biktimen gunea izan behar duela gogoratzen du Izagirrek 


Zait ethorten orain gogora ze seguruenez baita edozeinentzat da hobeto ulertzen titulu bat ze bestea. 

 

Galdetu nahi dut ere zergatic Gara-c ez du hasi hori euscarazco titulua hontara 

Izagirrek du gogoratu ze ... 


Bestetic ere zait iraditzen dutela indar informativo differentea 

Izagirrek du gogoratu ze ... 

eta 

Izagirrek du reivindicatu (erreibindikatu?) ze ...

Monday, August 26, 2024

Possibilitate total reala, evidentequi

 Dugu iracurtzen an Gara eguncaria (astelehena 26 agorrila 2024, 19 or) hau titularra 

Altunaren gose asegaitza menderatzea lortu dute Unai Lasok eta Ander Imazek

hori goico titularra baina, nahi izatera, ipini ahal da -redactatu ahal da-  ere honetara 

Unai Lasok eta Ander Imazek lortu dute menderatzea Altunaren gose asegaitza

edo ere auqueran

Unai Lasok eta Ander Imazek lortu dute menderatzea gose asegaitza on Altuna


Friday, August 23, 2024

Behintzat batzutan da esquertzecoa asco

 Gogoratzen naiz ze nuela iraccurri an informativoac on ETB1 ze hil zirela Alpeetan bi giputz, justuqui

Mont Blancen 

baina dut gaur iracurten an prensa izquiriatua ostera ondocoa ezen accidente hori izan zela 

Mont Blanc-en

Hemen titular osoa (Gara, baricua 23 agorrila 2024, 10 or) 

Oiartzun, Lezo eta Usurbil goibel, Mont Blanc-en hildako herritarrengatic 


Behintzat batzutan da esquertzecoa holaco laguntzac edo maculuac tzat iracurleac. Bai horixe, siqueran batzutan nola an oraingo exemplua.

Wednesday, August 21, 2024

¿Ez al da hobea eta ere convenigarriagoa?

Gaurco editoriala (Gara, eguaztena 21 agorrila 2024) da titulatzen honela 

Legeen helburua ez da askatasuna eragoztea 

 

ni nago -total ziur- ze hori goico titularra litzaque hobea edo tzat iracurlea yago convenientea ipini izan balitz redactatua honela 

Legeen helburua ez da eragoztea askatasuna 

Tuesday, August 13, 2024

Atzecoz-aurrera ere ba da possible. ¿Othe da baina bat hobea ze bestea, informativoqui?

 Dugu iracurten (an Gara, lehen orria, martitzena 13 agorrila 2024) hau titularra 

Ekialde Hurbilean bere presentzia indartu du Washingtonek 


Hori goico titularra txarto edo incorrectuqui izquiriatua edo redactatua dagoenic ez du inorc esango seguruenez, behintzat ez nic. Ez nathor ni hortara orain, ezen den correctua edo incorrectua hori titularra. 

Gogora ethorri zait nola nuen behin iracurri ganic Xabier Amuritza euscalzale relevantea ze euscarac du redactatzeco malgutasun syntactico handia ezen redactatu ahal da phrase bat -hemen orain titular bat- an modu syntactico differenteac direlaric horiec auquera differenteoc correctuac grammaticalqui. Halan, goico titular hori jarri ahal da ere (nahi bada) esateraco honelaxe 

Washingtonek indartu du bere presentzia Ekialde Hurbilean 

edo 

Washingtonek indartu du bere presentzia an Ekialde Hurbila. 

 

 Questionea da ea auquera redactivo 2ac diren -informativoqui- ranking berecoac an escala informativoa.

Ni hortara nenthorren.

Monday, August 12, 2024

¿Ez al da guezurra dioena ak Elhuyar hizteguiac?, behintzat puntualqui haimbat lar hitzetan.

 Batzuc dira dependenteac hain productuari, esateraco tabacoari edo beste. Esango nuque ze ni bai naizela dependente behintzat euscarari. Halan, noiz iracurri dudan gaztelaniaz hau titularra 

Tras la inacción internacional, Israel vuelve a extender el terror en Gaza

ethorri zait jaquinmina eta ere curiositatea zelan litzaque euscaraz "inacción" verbea eta jo dut ki Elhuyar hizteguia. Elhuyar-ec dakarrena tzat inacción de ondocoa 

inacción

1 s.f. gelditasun; geldotasun, moteltasun 

Hiru hitz proposaturico horietan euscaldun gutic hartuco luque valecotzat moteltasun hitza. Geldotasun hori ere ascorentzat ez da equivalente validoa seguru. Azquenic, lehenengoa gelditasu horrec ere ez daroa conceptua on inaccionea edo inaccioa. Hiru auquerac on Elhuyar dira amaitzen kin suffixua -tasun zeinac du adierazten conceptualizazioa, ez concrezioa. Beraz, ez duquete valio 3 auqueraoc (gelditasun, geldotasu eta moteltasun) ordezteco inacción.

Beguiraturic zer dakarren Elhuyarrec tzat acción dugu iracurten, 

acción


buena acción: ekintza ona

2 s.f. eragin

la acción perjudicial de ciertas drogas: droga batzuen eragin kaltegarria

3 s.f. (Cin./Lit.) ekintza

acción secundaria: bigarren mailako ekintza

4 s.f. (Econ.) [participación de capital] akzio

ha vendido todas sus acciones: bere akzio guztiak saldu ditu

5 s.f. (Fís.) akzio (akzio-erreakzioaren printzipioa terminoan)

6 s.f. (Der.) egintza

acción delictiva: delituzko egintza

7 s.f. (Der.) [proceso] akzio

Lexías

 
Nola ikusi ahal da hor behean (picaturic) ikusten dugu ze 

acción civil

Subentrada de:  acción

1 (Der.) akzio zibil 
 
acción civil esaten da aztza akzio zibila
Orduan ondorioz, diot nic, ze esan al litzaque inacción international an gure laneco exemplua 
inaccio (inakzio) internationala
 

Guzti honequin baina ez al du amaitu gure enteleguac poxi bat lar durduzatua? 

inacción internacional = inaccio inernationala
 

Saturday, August 10, 2024

¿Zeren gainean ari othe da hau titularra?

 Dut iracurten hau titularra (GAUR8, 10 agorrila 2024)

Hemingway Euskal Herriarekin lotzen duten hariak

Nic ez dut hor titular hortan ikusten ezelango incorrectioneric. Hori lehendabizitic. 

Dudana galdetzen tituluan da ea zertaz ari da hori titularra. Dudaric ez dago ze dioa buruz edo gain hariac, hari batzuc.Concretaruric guehiago horiec harioc. 

Ni edozelan be, mesedez iracurlea, hasico nintzaque hasieratic kin horiec harioc. Esateraco holan,

Hariak dutenak lotzen Hemingway kin Euskal Herria. 


Litzaque hori possibilitatea possibilitate differentea, eta niritzat hobea informativoqui, esan nahi bait da errazagoa tzat edozein iracurle euscaldun.

Jazarri verbearen significantza reala (eta ez pseudorreala), eta -nahitara eta irresponsablequi- desequilibrio lexical probocatua

 Iracurri dut gaur (zapatua 10 agorrila 2024) an Gara eguncaria 

An lehen orria 

GALek eta indar errepresiboek beti jazarri zuten "Txipi"

aitzitic an barruco 4 orria, hau da dudana iracurten 

"Txipi" siempre estivo perseguido por el GAL y las fuerzas represibas 


"Jazarri" verbua da berez erabilten den verbea an Iparraldea zeinaren significantzea esan ohi dugu behintzat an euscarra occidentala "aurre eguin".  

Baina generalqui an "euscara modernoa" verba asco dira aldrevesten eta ere significantzaz ere desequilibratzen eta ambiguoqui zurrumbilatzen, tamal handi eta penagarriz dutelaric holan sortzen imprecisioa an euscal iracurle "cuittadu" indefensoa. 


Consultaturic baina esateraco Elhuyar hizteguia iracurri daroagu (orain esango nuque zorionez) 

jazar


2 iz. aguacero, chaparrón 

baina consultaturic an Elhuyar atacar (zein ez da synonymo kin perseguir) eta embestir, dugu hau ondocoa iracurten 

atacar


nos atacaron de noche: gauez eraso ziguten

2 v.tr. [refutar, oponerse] borrokatu, eraso, kontra egin

siempre atacas sus propuestas porque le tienes envidia: inbidia diozulako egiten diezu beti kontra haren proposamenei

3 v.tr. kalte egin

el ácido ataca a la pintura: azidoak pinturari kalte egiten dio

4 v.tr. (Arm.) galkatu


Lejarreta atacó en las primeras rampas del puerto: Lejarretak mendatearen lehen aldapetan aurrera jo zuen


el alcohol ataca al hígado: alkoholak gibelari kalte egiten dio

7 v.tr. (Mús.) [una pieza, una nota] hasi, ekin

el tenor tomó aire antes de atacar a la última nota: tenorrak arnasa hartu zuen azken nota kantatzen hasi baino lehen 
 

eta  

embestir

1 v.intr./v.tr. eraso, oldartu, jotzera egin

el toro embiste con la cabeza baja: zezena burua makurtuta oldartzen da


Saturday, August 03, 2024

Exemplua on interrelazio lar guti effectivoa (edo total nuloa).

 Ethorri zitzaidan ki telephono movila mezua ze hil da Jose Antonio Aduriz academicoa (gaztego 4 urthe ze ni) zein berriac zioen eguin zuen lan handia gain euscal lexico mundua. 

Ouduan ni nola nago istesatua asco gain euscararen lexicoa eta contra daucagun purismo lexicala (oraingoa eta ere rebotez baita larramendianoa, nola garrantzia; harritzen nahu ze Euzkitzec ere erabitzen du delaco "euscal" verba hori). Sarthu nintzen bada commentariotan nuela izquiriatu ondocoa, galdetuz nahiric concretatu guehiago lana on Aduriz defuntu academicoa. Holan, 

Erramun Gerrikagoitia 

Jose Antonio Aduriz hil da, sentitzen dut. 

Antza (nic ez daquit) apportatu du buruz diot nic lexico modernoa . ¿Esan al du, criticatu al du ezer buruz Elhhuyar hizteguico huts garrafalac, inbarcagarriac? ¿Parte izan al da acaso an Elhuyar-co hizteguia? 

Sorpresivoqui nire galdereac izan du erantzunic baina ez zen erantzuna ki nic galdetutacoa. Harrigarria, osoro. 


Erramun Osa 

(ez daquigu ze erantzuna den personala edo nola daucan cargua an Academia. Behar luque arguitu hori) 

Erramun Gerrikagoitia lekuz kanpo habil, beti bezala. 

 

Nire ondoco erantzuna da ki mezu hori on Erraamun Osa, ondocoa 


Erramun Gerrikagoitia 

Ibiliric ni "beti bezala" lekuz kampo (¿Zein lekuz kampo baina?) esango nuque nic, Erramun Osa, ze normala datequeela erantzutea ki planteatu dena, eta ez bota airera norbere burrundadac. ¿Ala ez? 

Nahi baldin bada nolabaitco interrelationeric. 


Ea ba Erramun Osac botatzen duen zeozer minimoqui razonatua. Zain gagozque, ni behintzat. Ez, adioric.