Dator an Gara (iritzia, martitzena 30 iraila 2014) articulua titulatzen
"Sagarra" ez da beti "manzana" sinaturic hac Lierni Otamendi Arrieta
zeina bait da nola hor iracurri ahal bait da: Elhuyar Hizkuntza eta Teknologia (itzulpen- eta zuzenketa- zerbitzuen arduraduna).
Nola ohicoa da an prensaco opinione articula asco hemen ere dator articuluco phrase bat zurrupatua tik articulu osoa dadin iracurlea sar -edo ez sar- iracurtzera articulu osoa, nola bait litz amuco baita edo carnatea, hitz batean provocatione sano eta inteligente bat. Ba, lehenbizitic, joan naiz ni beita hortara zeinean ahal da iracurri ondocoa
Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta, gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak hizkuntzan eta gizartean duen eragina, eta nabarmendu itzulpen-prozesua testua sortzeko prozesua bezainbeste zaintzeko eta goxatzeko beharra
Lehenenengo partea hon hori phrasea ulertu dut baina aitzitic ez bigarrena edo azquena. Lehenbidizicoan ezen
nic nuque hobetuco textua, ez izanic ere dagoena tcharto edo incorrectu, honlan
Ostera, malerusqui edo desgraciaz, 2. partean dut esaten ezen ez dudala ulertu ahal hori 2. partea eta ondorioz escatzen nuque ki Lierni Otamendi Arrieta zeina bait da an Elhuyar an Hizuntza eta Teknologia arduraduna hon Itzulpen eta zuzenketa, nuque escatzen Lierniri dezan arguitu edoarguitzenago 2. parte hori zein ez da ulertzen asqui minimoqui eta pasablequi clar. Ezen, parte delaco hau
"Sagarra" ez da beti "manzana" sinaturic hac Lierni Otamendi Arrieta
zeina bait da nola hor iracurri ahal bait da: Elhuyar Hizkuntza eta Teknologia (itzulpen- eta zuzenketa- zerbitzuen arduraduna).
Nola ohicoa da an prensaco opinione articula asco hemen ere dator articuluco phrase bat zurrupatua tik articulu osoa dadin iracurlea sar -edo ez sar- iracurtzera articulu osoa, nola bait litz amuco baita edo carnatea, hitz batean provocatione sano eta inteligente bat. Ba, lehenbizitic, joan naiz ni beita hortara zeinean ahal da iracurri ondocoa
Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta, gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak hizkuntzan eta gizartean duen eragina, eta nabarmendu itzulpen-prozesua testua sortzeko prozesua bezainbeste zaintzeko eta goxatzeko beharra
Lehenenengo partea hon hori phrasea ulertu dut baina aitzitic ez bigarrena edo azquena. Lehenbidizicoan ezen
- Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta, gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak hizkuntzan eta gizartean duen eragina,
nic nuque hobetuco textua, ez izanic ere dagoena tcharto edo incorrectu, honlan
- Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta, gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak duen eragina hizkuntzan eta gizartean,
Ostera, malerusqui edo desgraciaz, 2. partean dut esaten ezen ez dudala ulertu ahal hori 2. partea eta ondorioz escatzen nuque ki Lierni Otamendi Arrieta zeina bait da an Elhuyar an Hizuntza eta Teknologia arduraduna hon Itzulpen eta zuzenketa, nuque escatzen Lierniri dezan arguitu edoarguitzenago 2. parte hori zein ez da ulertzen asqui minimoqui eta pasablequi clar. Ezen, parte delaco hau
..., eta nabarmendu itzulpen-prozesua testua sortzeko prozesua bezainbeste zaintzeko eta goxatzeko beharraEz al dago hau partea lar iluna ulertzeco edozeinentzat. Horrec provoca lezaque edo ere dezaque ezen iracurleac ez heldu nahi izatea baitari delacotz indigerible eta ondorioz articulua (articulu osoa, zernac dakarqueen ideia onic) abandonatzea sartu baric deus iracurtzera.
8 comments:
Nihaurk argituren dautzut konprenigaitz atzamaiten duzun pasarte hori:
"Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak hizkuntzan eta gizartean duen eragina, eta nabarmendu testu bat itzultzeko prozesua hain dela zaindu eta goxatu beharra nola baita testu bat sortzekoa. > eta nabarmendu testu bat itzultzeko behar dela hainbeste arta eta kontu nola testu bat sortzeko.
Hori da, nik uste, parrafo horretan esan nahi izan dutena. Misterioa da ordea nolatan itzulpengintzaz halako eskolak ematera jartzen denak jos ditzaken perpausak horren trakets eta moldegaizki. Tokitan da gure minen sendagailua!
XE
X E,nic ulertzen dut aise zure "interpretatione" hori baina ez daquidana da zer pensatzen duqueen interesatuac personalqui edo hobequi duenac cargu hori an Elhuyar, edo Elhuyarrec.
Heltzen al zaie honaco criticaric?, dignatu nahi luquete erraitera zer pensatu ohi duten buruz aguerturico critiquea?, izan dadin guzion mesedegarri eta valiagarri.
Hona hemen Lierniren beraren itzulpena (atzo prentsan publikatua):
"Hoy es el Día Internacional de la Traducción, y queremos aprovechar la ocasión para recordar la influencia que tiene la calidad de las traducciones tanto en el idioma como en la sociedad, y concienciar a los lectores sobre la importancia que tiene tratar la traducción de los documentos al menos con el mismo esmero con el que se trata la producción de los textos originales."
Háu da jatorrizkoa:
"Itzulpengintzaren Nazioarteko Eguna dela-eta, gogora ekarri nahi dugu itzulpenen kalitateak hizkuntzan eta gizartean duen eragina, eta nabarmendu itzulpen-prozesua testua sortzeko prozesua bezainbeste zaintzeko eta goxatzeko beharra."
Ia beti bezala, ondo deigárriak dira diferentziak. Adibidez:
Originalean: "gogora ekarri nahi dugu"
Itzulpenean: "queremos aprovechar la ocasión para recordar"
Originalean: “hizkuntzan eta gizartean”
Itzulpenean: “tanto en el idioma como en la sociedad”
Originalean: "nabarmendu"
Itzulpenean: "concienciar a los lectores sobre"
Originalean: "-tzeko beharra"
Itzulpenean: "importancia que tiene"
Originalean: "testua sortzeko prozesua bezainbeste zaintzeko eta goxatzeko"
Itzulpenean: "al menos con el mismo esmero con el que se trata la producción de los textos originales"
Ohartu ez zala batere arazorik ki itzuli literalki euskal textua:
"Con motivo del Día Internacional de la Traducción, queremos recordar la influencia que tiene la calidad de las traducciones en el idioma y en la sociedad, y remarcar la necesidad de que el proceso de traducción se cuide y mime tanto como el de creación."
Potentzia sintaktikoak du ekartzen askatasun handiagoa ki expresatu kin prezisioa ha-zein esan nahi dugun.
Eta kontuan hartu ze euskarazko originalean aurrerátu dira bi aditz nagusiak: “gogora ekarri nahi dugu” eta “nabarmendu”. Pentsa zer gertatuko zan japonieraz, non bi aditz horiek ziran kokatuko justuki an bukaera hon euren perpausak.
Baina, euskaraz, badira beste anitz valiabide prepositivo (hala nola “hain…nola” edo “hainbeste…nola”) zein ari diran baztertzen.
Eta beste valiabide batzuk ere sortu litezke jarraituz eta potentziatuz mekanismoak zein diran existitzen barne euskara (edo bestela ere).
Hona hemen possibilitate bat:
Gaur da Traductioaren Egun Internationala, eta nahi dugu profitatu ocasioa zertako-ta gogoratzeko influentzia zein daukan traductioen qualitateak bai hizkuntzan bai societatean, eta concienciatu irakurleak zer importantzia daukan traktatzeak documentuen traductioa gutienez arreta berdinaz zeinekin traktatzen den textu originalen productioa.
Luis Lauzirika
Bai, euskarak baditu hainbat valiabide progresivo zein ez diran ustiatzen, bai eta hainbat bide nondik sortu valiabide berriak.
Adibidez, Luis du erabiltzen “zertako-ta gogoratzeko…”, zein izan dan sortua ti euskara. Estruktura horretan, baina, báda arazo bat, nire ustez: dala oso enfatikoa eta, erabilera neutrorako, astun samarra.
Baina hizkuntzak bádute horretarako ere konponbiderik: sinplifikazioa (utziz adibidez honela: “zerta gogoratu…”). Hori ere báda euskaratik sortutako valiabide bat!
Jakina, bádaude ere "arren.." edo "amoreagatik...", zein diran sortu erabiliz beste mekanismo sortzaile bat, edo "afin.." mailegatua, bakotzak duelarik bere problematika propioa.
Ikus beste versio hau non dan erabili "zerta..." neutroagoa:
Gaur da Egun Internationala hon Traductionea, eta nahi dugu profitatu ocasioa zerta gogoratu nolako influentzia dun traductioen qualitateak hala gain hizkuntza nola ere gain societatea, eta concienciatu irakurleak gain importantzia hon traktatu documentuen traductioa kin gutienez ber arreta zeinekin dan traktatzen produkzioa hon textu originalak.
Estruktura progresivoak du abantaila ezen du onartzen askoz ere karga informativo handiagoa ken arazo berezirik, eta horrégatik da eredu askeagoa. Ikus:
Gaur da Egun Internationala hon Traductionea hon Textu Zientifiko Medievalak, eta nahi dugu profitatu ocasioa zerta ekarri gogora nolako influentzia dun traductioen qualitateak hala gain estruktura linguistikoak zein duten markatzen gure bide komunikativo nagusiak, nola ere gain sozietatea eta expresio kulturalak zein duten osatzen gure inguru vitala; eta halaber nahi dugu concienciatu irakurleak gain importantzia hon traktatu halako documentuen traductioa kin gutienez ber arreta zeinekin dugun traktatzen produkzioa hon textu originalak zein ez diran inondik inora hain valiotsuak nola diran textu zientifiko medievalak.
Kontuan har dezagun ze Lierniren jatorrizko textua zan euskarazkoa, eta gaztelaniazkoa izan dala haren itzulpena (non, hala ere, ziran agertzen edukizko xehetasun gehigarriak respektu originala).
Bide beretik behar da azpimarratu ze, baldin jatorrizkoa izan balitz gaztelaniazkoa, agertuko bide ziran are xehetasun gehiago zein ez diran agertu an euskarazko originala (eta zeinen euskaratzea izanen zan problematikoa). Hóri da erraztasunaren eragina, zein dan ekonomia purua.
Niretzat da plazer handia iracurtzea honaco reflexioneac. Esquerrac orain ki Luis Lauzirika eta Jesus Rubio.
Niretzat da ohorea zeren datoz blog hontara, "nire"? blog hontara. Izan bedi guzion aphurra edo ascoa guzion provetchuco.
Kaixo.
Lehenik eta behin, eskerrak eman nahi dizkizuet nire artikulua irakurtzeagatik, eta hain sakon aztertzeagatik.
Bestalde, jakinarazten dizuet gaztelaniazkoa ez dela euskarazkoaren itzulpena. Ideia bera bi hizkuntzatan idatzi nuen. Lehenengo euskarazkoa idatzi nuen, eta gero gaztelaniazkoa, euskarazkoa eredu hartuta.
Lierni
Ongui ethorri blogera Lierni Otamendi Elhuyarco arduradunetaric bat. Jaquizu ze athea duzula idequiric eta ere zabalic edo zabal irequiric nahi duzuneraco adierazi zeozer.
Post a Comment