OVS edo nahia eta ezina

Nola beti egon ahal dira irakurle berriak hemen blogean dut gogoratuko zer da hori OVS, O (objektua), V (verbua) eta S (subjektua) direlarik horiek elementu syntaktikoak phrase batean.

Esan ohi da ze euskara dela hizkuntza bat preeminenteki edo relevanteki hizkuntza SOV, esaterako esan ohi dela "amak bazkaria prestatu zuen" non lehenengo doa S (ama), ondoren O (bazkaria) eta azkenean V (prestatu zuen).

Batzuk harturik hori strukturea banderatzat nola redaktatu behar da' antza derrigorrez euskaraz hori dute pausagabe hobesten ez balego lez beste formarik expresatzeko euskaraz, euskara "garbiz, kutsadura bakoz". Baina azkenean ohartu dira halabeharrez eta derrigorrak eraginik dela struktura hori -behintzat phrase apurtxu bat luxeetan- guti informativoa, lar guti informativoa, kasik informatzen ez duena.

Eta holakoek ez erabili nahirik struktura gehiago eta gehien informativoa -SVO, amak prestatu zuen bazkaria"- dute zoritxarrez pusatzen eta erabiltzen OVS strukturea -bazkaria prestatu zuen amak- gutiago txarrez ezi "garbia" edo SOV.

Dutelarik esaten atxakiaz ze lehenengo dutela NAHI nabarmendu objektua gera dadin klaru eta gero akzionea (verbua) eta azkenean nork egin duen akzioa (subjektua). Halan hori formulea aplikatuz ditugu ikusten honako titularrak prensan (Berria, Haria, Ekonomia asteartea 20 iraila 2011)

Soldatak kontrolatzea ezinbestekoa dela diote Gipuzkoako ostalariek

O (Saldatak kontrolatzea ezinbestekoa dela)
V (diote)
S (Gipuzkoako ostalariek)

 edo ere (Gara, Ekonomia asteartea 20 iraila 2011)

Basusarrin laborantza lurrak eraikigarrien prezioan saldu direla salatu du ELBk

O (Basusarrin laburantza lurrak eraikigarrien prezioan saldu direla)
V (salatu du)
S (ELBk)


Noiz eman ahal ziren tituluok asko informativoago eta klaruago holan erabilirik strukturea SVO

• Gipuzkoako ostalariek diote soldatak kontrolatzea ezinbestekoa dela

edo 

• Gipuzkoako ostalariek diote ezinbestekoa dela soldatak kontrolatzea

eta

• ELBk salatu du Basusarrin laborantza lurrak eraikigarrien prezioan saldu direla 

edo 

• ELBk salatu du ze Basusarrin laborantza lurrak saldu direla eraikigarrien prezioan

Honako gogoetak izaten ditudanean buruz struktura syntaktiko gehiago edo gehien effektivoak, erabiliz SVO edo erabili OVS -azken hau dena argiro gutiago informativoa ezi bestea- etortzen zait beti gogora euskal idazle eta professore universitario doktorea hon Informatio Zientziak Jose Inazio Basterretxea konsideratzen dudana ere ezagun-laguna zein da alde dagoenena OVS strukturari. Jakin nahi nuke zer razonatuko edo behintzat arrazoituko luke alde bere OVS struktura hori eta kontra edo inkomenentzia erabiltzeko SVO strukturea, hemen oraingo exemplutan edo beste batzutetan edo generalki.

Seguruenez sortuko genduke diologo on bat, dia + logo (logoa = argumentatzea eta besteari tentuz entzutea).

Hiru possibilitate komparatzeko an ranking informativoa

Irakurtzen dut azken Argian -18 iraila 2011- dioela laborari koreano batek (seguruenik mintzatuz inglesez edo frantzesez) artikuluan ganik Sustrai Colina lapurtarra ezen

• "Komertzio librearekin muntinazionalek gobernuek baino gehiago agintzen dute"  

egin dut baina bost pensamentu eretxirik hurbilago dagokela koreanoaren esandia eta emanik informativoago mezua holan

• "Komertzio librearekin muntinazionalek gehiago agintzen dute ezi gobernuek"  

edo beste honela

• "Komertzio librearekin gehiago agintzen dute multinazionalek ezi gobernuek"  

Noiz hasi behar dugu baina euskaldunok, euskalzaleok importantzia emanten informationeari, hau da: klaritate informativoari, haintzat hartuz qualitate informativoa?

"zatio" prepositione kausala

Irakurririk hau titularra (internet, Berria, larunbata 10 iraila 2011)

Israelek Egipton duen enbaxadoreak herrialdea utzi du bart gaueko erasoengatik

ikusten dut beharra, behar gorria, erabiltzeko "zatio" (zegatio, zeagatio, zergatio) prepositione arras eta osoro evidenteki reala -edozeinek entzun ohi dezana ganik euskaldu populua. Hartara, hau da erabilirik prepositione hori (diodalarik errepikatuki izan nahirik insistentea baina ez gogaikarria), erabilirik "zatio" mezuak lirateke asko argituko informativoki, nola ere egiten ohi duten partikula prepositivo horren erabiltzaileek.

Geratzen litzatekela goiko titularra hontaraxe

Israelek Egipton duen enbaxadoreak herrialdea utzi du zatio bart gaueko erasoak

Zer luke horrek txarrik baldin txarrik balu? Erantzutekorik leukanak erantzun beza responsableki.

Zein dateke errazago eta naturalago?

Lehen planan (Gara, igandea 4 iraila 2011) irakurtzen dut hau titularra

• Zinemaldi garaian, presoen askubideen aldeko manifestazioa  

baina ez ote da errazago eta ere naturalago beste modu hau redaktatzeko, modu effektivoagoa informativoki? Honela

• Zinemaldi garaian, manifestazioa presoen askubideen alde 

edo nahiago balitz edo nahiago bada

• Zinemaldi garaian, manifestazioa alde presoen askubideak

Komparationea inter bi hizkuntza buruz qualitate informativoa

Nengoelarik irakurtzen Berria egunkaria suertatu zait irakurtzea bi paragrapho hauek non lehenbizikoan ez dut izan ezein problemarik ulertzeko baina bigarren paragraphoa geratu naiz ulertu gabe neukala entelegua sartua biraka zurrunbilo batean. Hemen bi paragraphook (direnak buruz VSM / AP-8, irekitzear dagoen variante berria Bilbao inguran, artean Trapaga eta Bilbao duelarik alboz zahiesten Barakaldo)

• Ezagutu itzazu Hegoaldeko Saihesbide Metropolitarraren abantailak

Larunbat honetan, irailaren 10ean, Hegoaldeko Saihesbide Metropolitarra (AP-8) trafikorako zabalduko dugu, lau egunez, proba epealdian. Asteartera arte, ordaindu beharreko bide berria doakoa izango da, bere abantaila guztiak ezagutu ditzazun. Ibilbide eta ibilgailu mota bakoitzerako ordainketak asteazkenean, irailaren 14an sartuko dira. 
Hori lehenengo paragraphoa non izan ez dudan problearik ulerteko eta orai ondoren bigarrena non bai dut izan problemarik jakiteko zer dakarren mezuak

• Ibilgailu astunak 

Larunbat honetatik aurrera, kamioiek ezin izango dute egungo A-8tik zirkulatu, Kadaguako Igarobidearen eta Larraskituko loturaren artean, Bilbotik Sabino Aranako, Zabalburuko edo Miribillako sarbideetatik irteten duten kasuan izan ezik.

Baina gero pasatu naiz irakurtzera Gara egunkaria eta dut ikusi anunzio berbera baina bi hizkuntzetan, h. d., euskaraz eta erdaraz.

Lehenengo paragraphoa

• Conoce las ventajas de la Variante Sur Metropolitana 

Este sábado, 10 de septiembre, abrimos durante cuatro días en periodo de pruebas la Variante Sur Metropolitan (AP-8). Hasta el martes, esta nueva vía de pago será gratuita para que conozcas todas sus ventajas. Los peajes establecidos para los diferentes tramos y vehículos entrarán en vigor el miércoles, día 14. 

eta bigarren paragraphoa erdal versionean

• Vehículos pesados 

A partir de este sábado, los camiones no podrán circular por la actual A-8 entre el enlace del Corredor del Cadagua y el enlace de Larraskitu, a excepción de aquellos vehículos que entren o salgan de Bilbao a través de los accesos de Sabino Arana, Zabalburu o Miribilla. 

Bada, amaitzeko hona ekartzen ditut bi bigarren paragraphook -euskarazkoa eta erdarazkoa- hobeto komparatu ahal daiguzen: 

(euskarazkoa)
Ibilgailu astunak 

Larunbat honetatik aurrera, kamioiek ezin izango dute egungo A-8tik zirkulatu, Kadaguako Igarobidearen eta Larraskituko loturaren artean, Bilbotik Sabino Aranako, Zabalburuko edo Miribillako sarbideetatik irteten duten kasuan izan ezik. 

(eta erdarazkoa)
Vehículos pesados

A partir de este sábado, los camiones no podrán circular por la actual A-8 entre el enlace del Corredor del Cadagua y el enlace de Larraskitu, a excepción de aquellos vehículos que entren o salgan de Bilbao a través de los accesos de Sabino Arana, Zabalburu o Miribilla.

Ukatu ahal da ezen syntaktikoki -strukturalki- dagozela differentzia handiak bi textuen, hizkuntzen artean? Ez al du hor esatekorik deus inork, Akademiak atzinetik segituz beste edozein responsable?

Zelan ez dira ohartzen, konturatzen?

Irakurtzen dut inteneten titular hau (http://www.bizkaie.biz/orokorra.php?atala=2&id=8384&sec=31)

• Frances McDormand izango da Donostiako Zinemaldiaren Sail Ofizialeko epaimahaiburu

eta nik ezin ulertu nei zelan ez dira konturatzen ze eman ahal dela titular hori askoz errazago eta ulergarriago, holan

• Frances McDormand izango da eipaimahaiburu Donostiako Zinemaldiaren Sail Ofizialean 

Halan dakigu primeran ze Frances McDormand izango dela epaimahaiburu. Zelan baina hori sartu batzuren buruan? Duda barik euskaldunok gagoz, gauzkate prejuzguz beteak noiz ari gara buruz euskara geure hizkuntza, omen delakoa.  

Exponente bikaina hon phrase komparativoak

Sarri munduan ez da egoten possibilitate edo aukera bakarra gauzak egiteko, zorionez. Noiz possibilitateak diren bat baino gehiago ez dateke ona beti bat bakarra erabiltzea zeren beste gauzen artean litzateke gutienik lar monotonoa.

Baina ostera noiz aukeren artean batzuk dira hobeak kommunikativoki ezi besteak litzateke ergela erabiltzea soilik aukera hori zein bait da gutiago ona edo inkluso gutien ona.

Guziok, euskalzale guziok ba dakigu ze euskaraz ba dagozela behintzat possibilitate differente bi egiteko, sortzeko phrase komparativoak. Izanik gainera aukera bata hobea, askoz hobea kommunikativoki ezi bestea edo gutiago ona. Baina inulergarriki erabili ohi da, erabili ohi dugu euskaldunok aukerarik gutiago ona baztertzen dugula bazterrean hobeagoa den aukerea. Ergelki.

Halan dut irakurri artikulua titulatzen Eurolandiaz hitz bi (ganik Joseba Felix Tobar-Arbulu, ingeniaria, Gara, iritzia, larunbata 3 iraila 2011) zetorrela textutik xurgatua eta nabarmendua hauxe esaldia, esaldi nabarmendua nola amukia sar dadin irakurlea irakurtzera hori artikulu delakoa.

• Zenbat txartu beharko da egoera politika ekonomikoa aldatu baino lehen? 

Al da hori mezua aski klarua eta ulergarria? Nik ezetz uste. Baina baldin erabil bageneza beste aukera bat egiteko, sortzeko phrase komparativo hori, ez al litzateke hobea edozein alderditik? Hara hemen bi aukera antzekoak:

• Zenbat txartu beharko da egoera (egoerea) lehenago ezi aldatu politika ekonomikoa? 

edo

•  Zenbat txartu beharko da egoera (egoerea) lehenago ezi politika ekonomikoa aldatu?

Egungo egunean nork baztertzen luke tekhonogia hobeak eztakit zeren izenean, ez al da hizkuntza bat -edozein hizkuntza- lehenik eta prinzipalki instrumentu kommunikativo bat? Izan beharko lukeena ahalik onena, effikazena eta ahalaz ere simplea nola erabiltzeko edozeinek, populuak?

Tituluan berean oztopo, behaztopo

Iraganik udea (uztaila, agorrila) kanpoan eta itzulirik berriro etxera hasi naiz irakurtzen korrespondentzia udakoa non dut irakurri Herria astekariak eta topatu naiz kin titular hau (ganik Jean - Pierre Etcheverry, Herria uztailaren 14koa, 5. or)

• Oldardu behar dea telebixta, irrati eta egunkarien kontra ? 

Baina titulu ambivalente hontan ez dakigu zeren kontra oldartu behar den, edo kontra hiru elementu, hau da, telebixta, irratia eta egunkariak edo aitzitik oldartzen dela telebixtea kontra bi elementu, hau da, irratia eta egunkariak.

Konkretatuz ez dakigu edo titularra den hau

Oldartu behar dea telebixtea kontra irrati eta egunkariak ?

edo bestetik, aitzitik, behar dela oldartu kontra hiru elementuak honela

Oldartu behar dea kontra telebixta, irrati eta egunkariak ?

Esana dugun bezala titularra da ambivalentea 

• Oldardu behar dea telebixta, irrati eta egunkarien kontra ?