Saturday, November 07, 2009

Inulergarri nivel handia

Hau titularra (Gara, mundua, 26 or, larunbata 7 azaroa 2009)

NBEren Batzar Nagusiak Gazako gerra krimenak ikertzeko eskaera egin du

Hau titularra ez da opakoa -total osoki opakoa- baina bai ba du inlergarri nivel handia. Baina errazki hobetu ahal zen hori titularra, esaterako hola:

NBEren Batzar Nagusiak eskaera egin du Gazako gerra krimenak ikertzeko

edo

NBEren Batzar Nagusiak eskaera egin du ikertzeko Gazako gerra krimenak


Nik ez dudana ulertzen da nola ez dira konturatzen hortaz redaktoreak -journalista professionalak-, edo ez al dira arduratzen zenbat da edo zenbat ez da ulergarria, behintzat titularrak?

Niretzat du horrek titularrak nivel aski handia hon inulergarritasuna.

Tuesday, November 03, 2009

Ulergarriago, informativoki?

Jakin nahi nuke ea zenbatek -zenbateko porzentaiak- kausitzen du hau titularra normal eta ezein koxka bakoa (Berria egunkaria, titular prinzipala, martitzena 3 azaroa 2009)
  • Euskara hezkuntzako hizkuntza nagusia izatea eragotzi nahi du Jaurlaritzak
zeren behintzat nik dut kausitzen aski desegoki eta diffizil ulertzeko. Ez dakidana da ere zenbat pensatzen eta pensaketa ihardutzen dira prensakoak -prensa professionalekoak- buruz eman informationea erraztasunez, eta konkretuki titularrak zeintzu dute importantzia importante preliminarra sartzeko edo ez sartzeko irakurtzera barnekoa.

Beste aukera hauek ez al dira ulergarriak eta hobeak informativoki? Ala, soil, ez al dira "aski jatorrak"?

  • Jaurlaritzak eragotzi nahi du euskara izatea hezkuntzako hizkuntza nagusia
  • Jaurlaritzak eragotzi nahi du izatea euskara hezkuntzako hizkuntza nagusia
  • Jaurlaritzak eragotzi nahi du izatea euskara hizkuntza nagusia hezkuntzarako
  • Jaurlaritzak nahi du eragotzi izatea euskara hizkuntza nagusia hezkuntzarako
  • .............................................................................................................................

Nola ahal bait dugu ikusi aukerak, aukera differenteak, dira aski zabalak. Iruditzen zait daukagula blokeatua informationea -possible litzatekeen informatione askoz hobea- izenean eta pean hon "orthodoxia fiktizioa".

Ez al da garaia hasteko egiten autokritika egiazkoa tzat izan dadin euskara ere -nola beste alboko anitz- hizkuntza effektivoa transmisionean hon informationea kin diffikultate ahalin gutien edo quasik ezein?

Sunday, November 01, 2009

Euskararen egoerari irizten (J I Hartsuaga)

Irakurri dut gustura liburua Euskararen egoerari irizten ganik Juan Inazio Hartsuaga (ISBN 978 84 9797 353 3).

Bertan irakurri ahal da analysis esango nuke oso zentzuz eta egoki izkiriatua delarik liburu bat beharrezkoa irakurri tzat edozein euskalzale partikularzki eta baita interesantea tzat edozein euskaldun baldin gogorik eta astirik hartzen balu irakurtzeko liburuko reflexione interesanteak, gogoratuz ze astia beti izanten ohi dugu antza tzat egiazki nahi duguna. Esan ze da derrigorrez esan beharrekoa ze irakurririk titulua -Euskararen egoerari irizten- uste izan nuen eta ere espero eta nahi' izango zen analysis bat hollistikoa (osoa, kompletoa) buruz egoerea hon euskara, baina da parziala eta ez osoa (% 50 ?) zeren ari da liburuan soil buruz egoera soziologikoa hon euskara -statusa- eta ez du ostera deus esaten buruz egoera strukturala hon euskara -corpusa-.

Nolanahi liburu bat ongi taxutua eta interesantea irakurtzeko nonnahi. Pensatu dut ere litzateke interesantea traduzitzea gaztelariara zeren hainbat dira Euskal Herrian monolingueak dakitenak soil edo gaztelania edo frantzesa.

Dut nahi nabarmendu eta repikatu neuk ere -an harmonia eta symphonia osoa kin Hartsuaga- liburuko nola du sailkatzen poblationea begiratuz hizkuntzaren kapazitateari, ez klassifikatuz soil jendea -nola orai arte- artean euskaldunak eta erdaldunak baizik hola:

== Euskal Herritarra: hemen jaio edo bizi dena.

== Euskalduna: euskaraz dakiena hein azeptable batean.

== Euskalzalea (berak, euskaltzalea) : alde ari dena euskararen izanik euskalduna.

== Euskararen aldekoa: ez izanik ere euskalduna, (h. d. ez jakinik euskara) aritzen dena alde euskara.

== Bilingueak (berak, elebiduna) : dakitenak hein azeptablea batean hemengo bi hizkuntzak, euskara eta gaztelania edo frantzesa.

== Monolingueak (berak, elebakarrak) : dakitenak soil hemengo hizkuntza bat, orai, gaztelania edo frantzesa.

Bada, nire aldetik, animatu edozein batez ere euskalzale irakurtzera liburua.