Tuesday, February 17, 2009

Beti ez da erraza aurkitzea solutioneak

Gaur titulatu dut lan hau Beti ez da erraza solutioneak. Zeren, nola bizitzan bertan, batzutan solutioneak dira errazagoak ezi beste batzuetan. Gaur ere (Gara, martitzena 17 otsaila 2009, editione informatikoa) aurkitzen dugu lar urrundua subjektua ganik bere verbua baina aurkitzea solutionea -esan nahi dut, egokia edo behintzat aski egokia- ez zait aisa otutzen. Hemen titulua:

D3Mk benetako aldaketa baten aldeko bozkak eskatu ditu

baina juntatzen badugu eta ezarri elkarren ondoan subjektua -D3Mk- eta verbua -eskatu ditu- orduan niri ez zait lar gustatzen. Holan:

D3Mk eskatu ditu benetako aldaketa baten aldeko bozkak

Tira baina ez dago guziz desegoki ere. Edozelan egokiago eta informatikoago ezi zegoena lehenago. Ez ala?

20 comments:

Gilen said...

Erramun, zergatik ez zaizu gustazen:

- D3Mk eskatu ditu benetako aldaketa baten aldeko bozkak.

Agian honela formulatuta:

- D3Mk eskatu ditu bozkak benetako aldaketa baten alde.

Zer dirudizu?

Eneko Barrutia said...

Ba niri neuri lehenengo esaldia gustetan jat gehien leidu dodazanetatik.
Eneko Barrutia

Gilen said...

Esaten nuke koxká dagoela ohituretan.

Ohitu egin gara esaldien egitura batera, eta orain ez zaigu gustatzen hura ez bezalakoa den guztia. Kontua da ezen a) egitura hori ez da euskaraz dagoen bakarra ez erabiliena (nahiz eta egun inposatuta edo egon), eta b) ez da komunikaziorako aproposena.

Gustuez ari garela. Niri gustatzen litzakit euskaraz bizitzea (benetan diot, ez simulakro batean). Horretarako tresna egoki bat behar dugu.

Erramun Gerrikagoitia said...

Eneko Barrutia,
lehenengo ongietorri blogera eta ez daitela izan azkeneko aldia noiz ikusten zaitugun hemen.

Esan duzu Eneko ze
Ba niri neuri lehenengo esaldia gustetan jat gehien leidu dodazanetatik.

Zein da hori lehenengo esaldi hori? Zeini zara referitzen? Ze ba dira dagoeneko hiru esaldi, bi nik aipatuak (bat, zetorrena prensan, eta bi, nik ezarria) eta hirugarrena zein Gilenek du skribitu.

Zein da, Eneko, zure gustuko hori eta zergatik? Zeren on litzateke jakitea zure ikuspuntua zarenaz gero irakaslea na euskara an hizkuntza eskola. Professional bat eta experientzia handikoa urteetan. Zer esan ahal duzu, diguzu zarenaz gero irakasle experientzia duna?

Erramun Gerrikagoitia said...

Arrazoi duzu Gilen noiz bait duzu esan

Esaten nuke koxká dagoela ohituretan.

edo esanik "ohituralki", "imposatuki"

koxká ohituretan dagoela esango nuke.

Bete-beten igarri duzu Gilen, total akort nator kin zu. Beste egia handia da zure aipua darzuna azkenean ezen

Horretarako tresna egoki bat behar dugu.

Eneko Barrutia said...

Erramun,
Prensakoa esan gura neban, prensako forma hori da gehien gustetan jatana. Batzutan emoten dau Altuberen eretxiei egurra emotea kirol(a) (kirola da forma zaharra, ezta?) bihurtu dala, eta ez nago horregaz konforme.
Gaz Erramun beste kontu askotan konforme nago baina.

Erramun Gerrikagoitia said...

Eneko pozten naiz zuk agertzeaz hemen zure eretxia ez izanik ere konkordant kin (gaz) beste batzuk pensatzen duguna. Horrek, diskordantziak' batzutan ekartzen du argia, energia positivoa eta gogoa aritzeko aitzina aldez uste duguna bakoitzak.

Diozuna buruz korronte altubista -altubismoa?- nik ez dut ikusten horrela nola zuk. Hemen -behintzat nire aldetik eta uste ere besteen aldetik zeintzuk duten parte hartzen blogean- kontua ez da aritzea edo ez aritzea alde edo kontra hain tendentziaren baizik aritzea aldez euskara airosoago, ulerkorrago eta effektivoago bat tzat gu euskaldunok.

Gure kasu hontan, Eneko, behar gendukena ikusi da ea zein da hobea egin gabe kasu delako tendentzia determinatu batzuk.

Esaterako al dira berdin argi eta informativo hauek mezuok edo aitzitik dira batzuk hobeak ezi besteak -informativoki, zeren hortaz ari bait gara-

1)
- D3Mk benetako aldaketa baten aldeko bozkak eskatu ditu

2)
- D3Mk eskatu ditu benetako aldaketa baten aldeko bozkak.

3)
- D3Mk eskatu ditu bozkak benetako aldaketa baten alde.

Nola ikusten duzu zuk kalitate informativoa horiek esaldietan? Niretzat Eneko eta zuk ez duzu hortan zetan etorri akorduz gaz ni, da hiruretan informativoena hirugarrena nahiz-eta egiten zait apur bat raro eta desegokitxu zegatio (tio?) daukadan ohiturak zerebroan. Baina hori, ezen da hirugarrena hiruretarik informativoena.

Zeuk zelan ikusten duzu, baldin plazer baduzu?

Erramun Gerrikagoitia said...

Eneko, gaur -barikua 20 otsaila- gogoratu naiz berriro zurekin ze irakurri dut hau titular hau

(Gara, [http://www.gara.net/paperezkoa/20090220/123012/eu/Osakidetzak/izan/ditu/Elebiden/jasotako/hizkuntz/eskubideen/urraketen/inguruko/kexa/gehien/])

Osakidetzak izan ditu Elebiden jasotako hizkuntz eskubideen urraketen inguruko kexa gehien

baina ez ote zaizu iruditzen hobea informativoki zerbait aldatuta esaterako honela?

Osakidetzak izan ditu kexa gehien Elebiden jasotako hizkuntz eskubideen urraketen ingurukoan

Ez al da nabarmen bigarrena hobea?

Gilen said...

Adiskideok,

nire lagun frantsesei eskaturik nola ahoskatzen duten "four" (labe), egiaztatu ahal ukan dut ezen egiten dutela [f] soinuaz, hots, labiodentalaz.

Orain nago ez ote zuen Erramunen esposak ebaki PH digrafoa, ikusirik euskal hitz batean zegoela (PHILOSOPHIA), nola iparraldekoek ahoskatu ohi duten (edo zuten), esan nahi baita, P aspiratu bezala, zein bilabiala da noski, baina plosivoa (P) eta ez frikativoa (F). Diferentziá da ezen hura ebakitzen dela zartako batez, eta hau lerratzen da ahotik kanpora, frikzioari gogor eginez. Zer pensatzen duzu, Erramun?

Josu Lavin said...

Falloa dago nire "four" adibide horretan zein nire bururatu baitzitzaidan.
Grekoz PH guztiak bilabialak dira, neuk esan bezala.
Soinuaren diferentzia antzemateko ahozka ezazu AMFORA e ANFORA.
Honek ez du zerikusirik zuberotarren PHrekin, zein baita greko klasikoz zen bezala.
Grekoz PH beti bilabiala da eta ez bakarrik M ostean (AMPHORA).

Gilen, fida zaitez nitaz, ezen geroztik hobeki aztertu baitut kasu hau.

SAMPA transkripzio sisteman hau da f bilabialaren symboloa: /p\

Adeitsuki

Josu Lavin

Josu Lavin said...

IPA sisteman ph-ren greko letra da simboloa:

http://www.shef.ac.uk/ipa/symbols.php

Aurreko estekan entzun ere egin daiteke. Klika ezazu phi gainean. Videoko gizonak klaroago egiten du emakumeak baino.

Erramun Gerrikagoitia said...

Gilen estimatua ez dakit zer erantzun zure galdera horri ezen zer da nik pensatzen dudana.

Orain nago ez ote zuen Erramunen esposak ebaki PH digrafoa, ikusirik euskal hitz batean zegoela (PHILOSOPHIA), nola iparraldekoek ahoskatu ohi duten (edo zuten), esan nahi baita, P aspiratu bezala, zein bilabiala da noski, baina plosivoa (P) eta ez frikativoa (F). Diferentziá da ezen hura ebakitzen dela zartako batez, eta hau lerratzen da ahotik kanpora, frikzioari gogor eginez. Zer pensatzen duzu, Erramun?

Ez dut eretxirik eta gutiago opinionerik hortaz, nik dakidana arlo hortaz da lar simplea, elementala eta sobera intuitivoa. Diskulpatu.

Nolanahi esan zuri Gilen ezen hitz hori -philosophia- ez zegoela euskal hitz batean nola diozu Gilen.

Orain nago ez ote zuen Erramunen esposak ebaki PH digrafoa, ikusirik euskal hitz batean zegoela (PHILOSOPHIA),...

Egin nuena da emanik hiztegi grekoa eskatu bilatzeko philosophia hitza atxakiatuz ze ez nekiela sobera ongi alphabetoaren ordenea na letrak eta halan noiz aurkitu zuen delako philosophia hitza an greko hiztegia eskatu nion esateko hitza eta gero mesedez esateko berriro holan lau bider eta nuen ikusi -klarki- ziutela haginak anitzez barrurago ezi ezpainak, ezen ez zela labiodentala inondik ere, klarki.

Horixe da Gilen nik "pensatzen dudana", ikusi nuena.

Josu Lavin said...

Bai, Erramun, halaxe da. Greko modernoen PH frikativo bilabiala da. Espainolen eta besteren F frikativo labiodentala da. Entzunez edonork esan lezake berdinak direla.

Eta gehiago esango nuke. Iruditzen zait euskaldunek berek ere F labiodentala barik bilabiala erabiltzen zutela (dutela?) eta hemendik sortu direla B, P, PH hitz honetan adibidez:

FESTA > BESTA, PESTA, PHESTA

Esan bezala, euskal hitzetako PH delakoak (epher, ...) ez du zerikusirik gaurko grekoen PHrekin (phi letrarekin hain zuzen), baina bai greko klasikoenarekin, berdinak baitziren.

Grekoen PH beti izan da bilabiala. Klasikoan plosiboa eta orain frikativoa.

Adeitsuki

Erramun Gerrikagoitia said...

Berdinak al dira plosivo, plosibo, explosivo edo antzekoak? Nik behar nuke laguntasuna zeren dut irakurri orai lehenengoz hori hon plosivo.

Esan bidanabar ezen an erabili.com ari izan gara -universitateko professore Ricardo Gómez, Borja Ariztimuño, ni Erramun, ...- buruz mezuak ulertu nahi non dauden sarturik phonetikako konzeptu eta terminoak. Nahi luenak ikusi, hemen
(http://www.erabili.com/zer_berri/muinetik/1234170561).

Gilen said...

Plosivoak esaten zaie zeren airea kanporatzen da ahotik explosio edo leherketa baten bidez (hortaz euskaraz "leherkari" ere deitzea.

Euskarak sei plosivo ahoskabe ditu:
P, T, K, PH, TH eta KH

eta hiru plosivo ahostun:
B,D,G

Ahoskabe dira ahots korden vibraziorik gabe emititzen diren soinuak.

Ahostun dira ahots kordak vibrarazik gauzatzen diren soinuak. Talde honetan sartzen dira vokal guztiak.

Taula honetan dituzu euskararen fonema guztiak eta haien izenak, ingeleraz eta euskaraz. Euskararenak dira oztin edo urdin argi kolorekoak. Haietan klikatuz entzun ere ahalko dituzu soinuak (errakuntzarik ere badago):

http://bips.bi.ehu.es/basque/tbg.htm

Erramun Gerrikagoitia said...

Eskerrak zuri Gilen tio (zegatio, zatio) eskaini taula hori na alphabeto phonetiko internationala.

Erramun Gerrikagoitia said...

Terminologiaz bi hitz labur.

Diozu Gilen

Plosivoak esaten zaie zeren airea kanporatzen da ahotik explosio edo leherketa baten bidez (hortaz euskaraz "leherkari" ere deitzea).

Gilen, delako ere hori date zure gogo edo intenzionea antza ze galdetzen baduzu universitatean ez dago delako ere hori, maleruski. Galdetu edozeini zein dabilen esaterako universitatean, Gasteizko campusean.

Irkurtzen ahal da zure linkean Gilen ze

d

dela herskaria, horzkaria, ahostuna.
(http://bips.bi.ehu.es/basque/tb6.htm)

Iruditzen zait niri eta ere da askorentzat hori terminologia arras desegokia zeinak aldentzen gaitu ganik terminologia amankommun internationala betez ere an eremu oso espezifiko bat nola phonetikea.

Txarrena, denetan txarrena da ze ez du funzionatzen salvu artean dutenak barneratu kryptolexiko kaltegarri hori. Da hartzea hori bide illogikoa eta mesederiz ez dakarrena.

Josu Lavin said...

Car amico Erramun,

Io non voleva ir a mi intervention chirurgic del proxime mercuridi, die 25 de februario sin haber terminate LE GRANDE THESAURO DE INTERLINGUA (=LE LINGUA INTERNATIONAL).

Illo es constituite exclusivemente del lexico international.

Illo include inter entratas, phrases e exemplos de uso: 630.420

Tu pote aperir lo e discargar lo in le sequente ligamine/link:

http://academiaprointerlingua.googlegroups.com/web/grandethesaurodeinterlingua.zip

Illo es in formato txt. Pro cercar un entrata il suffice cercar le entrata desirate inter duo punctos assi:

.philosophia.

per exemplo.

Post cata entrata appare tote le phrases e exemplos continente tal parola.

Imbracios amical

Josu Lavin

Josu Lavin said...

Erramun maitea,

Curiositatez .philosophia. hitza bilatu dut THESAUROan eta honatx:

[.PHILOSOPHIA.]
· doctor in philosophia e litteras
· ille lo prende con bastante philosophia
· initiar un persona in le philosophia
· le aspectos spiritualistic del philosophia platonic
· le philosophia christian
· partitario convincite del philosophia de Hegel
· partitario convincite del philosophia hegelian
· philosophia
· philosophia anthropocentric
· philosophia aristotelic
· philosophia de Hegel
· philosophia del derecto
· philosophia del historia
· philosophia del natura
· philosophia del religion
· philosophia del valores
· philosophia del vita
· philosophia determinista
· philosophia dogmatic
· philosophia dualista
· philosophia dualistic
· philosophia eclectic
· philosophia empiric
· philosophia enigmatic
· philosophia epicuree
· philosophia essentialista
· philosophia existential
· philosophia existentialista
· philosophia fatalista
· philosophia hedonista
· philosophia hegelian
· philosophia hermetic
· philosophia idealista
· philosophia juridic
· philosophia kantian
· philosophia materialista del vita
· philosophia materialistic del vita
· philosophia moral
· philosophia natural
· philosophia peripatetic
· philosophia positive
· philosophia pragmatista
· philosophia presocratic
· philosophia rabbinic
· philosophia relativista
· philosophia scholastic
· philosophia socratic
· philosophia speculative
· philosophia theistic
· philosophia thomista
· philosophia thomistic
· philosophia transcendental
· partitario convincite del philosophia hegelian / de Hegel
· philosophia / conception del vita
· philosophia del cultura / del civilisation
· philosophia del seculo del lumines / luces
· philosophia dualista / dualistic
· philosophia educational / de inseniamento
· philosophia existential / existentialista
· philosophia existentialista / existential
· philosophia hegelian / de Hegel
· philosophia juridic / del derecto
· philosophia linguistic / del lingua / del linguage
· philosophia natural / del natura
· philosophia speculative / theoretic
· philosophia theista / theistic
· philosophia thomista / thomistic
· relative al philosophia natural / del natura
· stabilir / establir un cathedra de philosophia

Zuk uste al duzu ezen Euskaltzaindiaren arauen araberako euskaran ezarrita euskaldunen batek hobeki ulertuko lituzkeela aurreko kontzeptu horiek?

Interlingua errazagoa zaie euskaldunei ezen ez euskara.

Oker al nago?

Besarkada handi bat

Erramun Gerrikagoitia said...

Nik gustura irakurri dut hori lista hori hon philosophia eta dut ikusten ze egiten dela lan ona nonbaiten.

Bestetik pena bat da ez egitea era berean gauza bera lan ona ere euskaraz, esaterako an Akademia -zeren hortako dagoz' egiteko lan onak subvenzionaturik kin diru publikoa dezatentzat apporta inversoki ki herria eta herritarrak- edo ere beste hainbat organismo subvenzionatuak tik geure moltsa publikoa.

Nire desiorik onenak bihar an zure interventione khirurgikoa, Josu. Zaitezela izan fite lehen baino hobeto, eta animoso.