Monday, September 08, 2008

Zer dugu irabazten hola jokatuz

Ikusi eta entzun dut Euskal Telebistako informativoetan mintzatu direla buruz gaitz bat agertua Galizian, buruz infektionea datorrena vieiren bidez.

Ikusi ahal izan dugu skribiturik honela an tv, EITB
  • bieira
Baina zer dugu irabazten iskribiturik bieira eta ez nola bait da vieira? Zergatik ez nola bait da gallegoz, ote du kategoria gutiago gallegoak ezi russoak zeren dugu skribitzen vodka eta ez ordea bodka.
  • vieira
Hauxe da dakarrena hak Real Academia Españolak

vieira.

(Del gall. vieira).

1. f. Molusco comestible, muy común en los mares de Galicia, cuya concha es la venera, insignia de los peregrinos de Santiago.

2. f. Gal. Esta concha.



Real Academia Española © Todos los derechos reservados


Berriro diot zer dugu irabazten honela? Nork daki zer dakarren positivorik horrek jokabideak?

10 comments:

Anonymous said...

Caro amico Erramun,

In lingua romanica commun unificata nos dicemos:

CONCHA DE SANCTO JACOBO

aut simplemente

PECTINE (eu: orrazi)

In italiano: capasanta
In francese: coquille Saint-Jacques
In portugese et espaniol: vieira

La parola VIEIRA (veneria) sta relationata etymologicamente con Venus/Venere.

Io in basco usarea VIEIRA et poeticamente VENUSEN ORRAZIA.

Le nomine scientifico est:

Pecten jacobeus

Salutationes cordiales

Josu Lavin

Erramun Gerrikagoitia said...

Nik ere salutatzen zaitut bihozkorki, kordialki (cordialki?). Interesantea da eta jakingarria duzuna skribitu, Josu.

Nik bakarrik nahi nuen nabarmendu ze harturik euskarak orai hitz berri bat, zeren hau berbea ez da erabili normalki euskaraz orai arte, izanik jatorriz (gallegoz, gaztelaniaz) vieira eta holan ez lukeela zentzurik guk hastea erabiltzen euskaraz bieira forma orthographikoa ordez erabili zuzenki jatorrizko vieira.

Gilen said...

Italieraz (ere): conchiglia di San Giacomo
Alemanez: Jakobsmuschel
Nederlanderaz: Sint-jakobsschelp

Beraz, romanicaren aukerá aski ona iruditzen zait:

- DONEJAKUEREN MASKOR edo MUXILA

- VENUSEN ORRAZIA ere polita da, eta are VENUSA.

Erramun Gerrikagoitia said...

Prezisione bat, Gilen, nola da italianoz

conchiglia di San Giacomo

edo

conchiglia di San Giacobo

Baina, harturik hitz hori espainoletik nola egin bait du euskal telebistak irudi du behar litzateke izan vieira eta ez bieira. Baldin bagendu autonomia kultural gehiago niri zait iruditzen hobe direla aukerak hemen aipatuak eta ez vieira.

Gilen said...

Italierazko ohiko formá Jacobus latinarentzat da "Giacomo".

"Giacobo" horrek ematen du italianizazio (ortografiko) bat "Jacobo" espainolarena.

Nik uste dut autonomia kulturala behar dugula sustatu gu baitan, personalki (eta ahal dela taldeka), dakigularik noiz behar zaion muzin egin instituzio horiek pairatzen duten diglosiari. "Beira" da horren erakusgarri argia, eta ez soilik "b"-z ematen dutelako.

Erramun Gerrikagoitia said...

Diozunaz, Gilen, buruz vieira / bieira -zuk oker skribiturik beira- nago guziz konforme ezen da seinale bat gure autonomia kultural gutiarena, skribirurik batera zein bestera: vieira (edozelan ere yago logikoa; eta izan dena motivoa kommentario guzi honena) edo bieira. Bai behar genuke izan mentalitatez eta kulturaz irekiago ezi orai garena. Arlo hontan behar lukete gehiago apportatu Iparraldeko euskaldunek -jokatzen dutela nagi eta apportatzen ez visione zabalagoa munduari, universo kulturalari- beharrean subordinatu quasimimetikoki tu Hegoaldeko dynamika hainbatetan miope zilbortsua.

Bestetik diozuna buruz Jakobo ez dut ulertu ongi diozuna zeren uste nuenez eta orai dudanez konfirmatu izen hori da jatorriz hebreoa, agertzen dela evangelioan eta ere testamentu zaharrean. Hauxe da aurkitu dudana hortaz interneten:

Jacob

Last name origin & meaning:

Jewish, English, German, Portuguese, French, Dutch, and southern Indian: derivative, via Latin Jacobus, from the Hebrew personal name ya‘aqobh (Yaakov). In the Bible, this is the name of the younger twin brother of Esau (Genesis 25:26), who took advantage of the latter’s hunger and impetuousness to persuade him to part with his birthright ‘for a mess of potage’. The name is traditionally interpreted as coming from Hebrew akev ‘heel’, and Jacob is said to have been born holding on to Esau’s heel. In English Jacob and James are now regarded as quite distinct names, but they are of identical origin (see James), and in most European languages the two names are not distinguished. It is used as a given name among Christians in India, and in the U.S. has come to be used as a surname among families from southern India.

Baita irakurri ahal da interneten hau bestea:

jacobo

Sexo: masculino
Origen: hebreo
Onomástica: 25 julio
Horóscopo: leo
Variantes: Jacob, Yago, Santiago, Jaime, Diego. En gallego, Xacobo. En euskera, Yakue, Jagoba. En alemán, Jakob. En italiano, Giacobbe. Su forma femenina es: Jacqueline.

Etimología
Del hebreo yahaqob: suplantador.

Historia
Jacob era el nombre del patriarca hijo de Isaac y de Rebeca. Este tenía un hermano gemelo, Esaú, de quien consiguió la primogenitura, a cambio de un plato de lentejas.

Gilen said...

Esan nahi nuena da ezen Giacomo/Jacobo bezalakoak iritsi zaizkigula via latin Jacobus, nahiz jatorria izan hebreerá.

Aizu, "zilbortsu" hori duzu ombligoso-ren kalkoa ezta?

Erramun Gerrikagoitia said...

Ez dut uste ze zilbortsu da kalko bat ombligoso-rena. Da nire kasuan behintzat sortua direktuki tik zilbor hitza, ezen' begira dagoena bere zilborrari, bere buruari soil edo prinzipalki.

Gilen said...

Espainiera: mirarse al ombligo
Frantses: se regarder le nombril

Hortaz:

Espainiera: ombligoso
Frantses: nombrileux

Eta best bat oso interesgarria:

Frantses: nombrilisme

Erramun Gerrikagoitia said...

Dudarik ez dago, Gilen, ze zu zara langile gaitza. Izan ongi.