Thursday, October 16, 2014

Correctua baino hobea dena informativoqui

Naizelaric aurkitu kin hau titularra (Gara, 16 urria 2014, 14 or)

MENDI TXANGOA 

Bidaia bat, txikiak baina balio handikoak diren Jaizkibelgo perlak ezagutuz

naiz tristetu apur bat zeren izanic ere hori goico titularra guziz correctua grammaticalqui -% 100 correctu- da informativoqui guti ona edo beste hitz batzuequin izan ahal zan ascoz hobea, hobea iracurlearentzat. Ezen, izan ahal zan esateraco ere holan edo holatsu zeinac du valio informativo handiagoa edo yago handia.

MENDI TXANGOA 

Bidaia bat, ezagutuz Jaizkibelgo perlak direnak txikiak baina balio handikoak 

edo ere hobeto orain contuan hartuz iracurlea, ezen errazago ulertzen 

MENDI TXANGOA 

Bidaia bat, ezagutuz Jaizkibelgo perlak zein dira txikiak baina balio handikoak

Gainera optione hontan ez luque behar derrigorrez edo aguien litzateque ere soberazco comma signoa (,). Holan

Bidaia bat ezagutuz Jaizkibelgo perlak zein diran txikiak baina balio handikoak

14 comments:

saioa lopez said...

Erabat ados. Batez bere, azken adibideagaz bat natorrela esango neuke. Kasu horretan komarik gabe behar leuke.

Erramun Gerrikagoitia said...

Saio Lopez, ongui ethorria blogera' ni pozten naiz zeren sartu zara eta duzu apportatu zeurea. Ea ba ez dan azquen aldia.

Guziac daquiquetenez hau bloga dago zabal irequiric edozeini zeinac nahi du aguertu bere aburua buruz euscararen hobecuntza.

Anonymous said...

Hona beste aukera bat, zureak batere gutxietsi gabe:

MENDI TXANGOA

Bidaia bat ezagutzeko Jaizkibelgo perlak, txikiak ordea balio handikoak.

XE

Erramun Gerrikagoitia said...

Erroteta, zure ondoco hau

Bidaia bat ezagutzeko Jaizkibelgo perlak, txikiak ordea balio handikoak.

dut hobequi sentitzen honelaxe

Bidaia bat ezagutzeko Jaizkibelgo perlak, txikiak baina balio handikoak.

Anonymous said...

Bejondeizula. Ene gogoan "ordea" amini bat indartsuagoa da eziez "bainan" eta horregatik dut hautatu kasu hunetarako Bizkitartean, onartzen dut bietarik edozeinek bete lezakela hor eskatzen zaion lana. On lizate norbaitek egin baleza ikerketa estatistiko bat konparatuz "baia-baina-bainan" eta "ordea-ordean-ordian" hitzen erabilera historikoa, jakiteko egiazki zein izan den euskeraz bakoitzaren funtzioa ala bakarrik banaketa dialektal batek dituen bereizten elkarrenganik.

XE

Jesus Rubio said...

Nik, Xabier, nahi nuke azpimarratu ze “ezagutuz” originala ez da ber kontzeptua ezi “ezagutzeko”. “Ezagutuz” du adierazten ze bidaia horretan, besteak beste, ezagutuko dituzu Jaizkibelgo perlak. Aldiz, “ezagutzeko” da finala eta du adierazten ze bidaiaren finalitatea da ezagutzea Jaizkibelgo perlak. Diferentea da, eta ez dut ikusten arrazoirik ki aldendu ti zentzu originala.

Zure versioan báda bigarren aldaketa nagusi bat: kendu duzu “zein dan”. Horrela, kendu duzu elementu artikulativo bat zein dun laguntzen egokiago interpretatzen eta intonatzen hurrengo informazioa: “txikiak baina balio handikoak”. Ez dut ikusten zergatik kendu.

Azkenik, jarri duzu “ordea” ordez-eta “baina”. Ez dut (nuen) ikusten horren helburua.

Nik uste ze “zein” familiko erlativoak ez dira ia batere erabiltzen zeren, besteak beste, ari dira promozionatzen euren forma mugatuak (zeina, zeinak…) zein ez diran batere erabilgarriak oro har (beti daude salbuespenak, jakina), silaba gehigarri horrek die kentzen flexibilitatea eta ditu bihurtzen astun. Hau da kasu argi bat, nire ustez, nóla detaile estruktural aski sinple batek ahal dun jarri jokoz-kanpo estruktura sintaktiko klave bat, ezin valiagarriagoa: erlativoak kin “zein”.

Jesus Rubio said...

Badaezpada ez duzuen ikusten, aurreko postean ere idatzi berri dut mezu bat.

Anonymous said...

Nola izango zen erderaz?

Txopi

Anonymous said...

Hartu dut liburu bat Habeko liburutegian: "Language Change and Variation in Gibraltar". Autorea David Levey eta argitaletxea Benjamin Publishing Company.

Jakin nahi dut ea inglesak Andazluziako bihotzean beren hizkuntza sartzeko, guk gure herrian gure hizkuntza bizirik irauteko bezain beste arazo izan dituzten. Ez bada honela izan, horrek esan nahi luke, agian aipatzen diren arrazoi soziolinguistikoez gain, badirela beste arrazoi batzuk.

Kontatuko dizuet.

Txopi

Anonymous said...

(I)

Rubio jaun txit prezatua:

Norbaitek erran baleza deus gutxi dela hizkuntza aferetan zure aztore begi zorrotzer eskapatzen denik, ontsa akort nengoke. Nik iraizean bezala proposatu esaldi alternativoari kausitu dazkotzu hiru estakuru zein baino zein pertinenteagoak, eta zolitasun hortaz zaitut felizitatzen. Gisabera, nolaz zure perspikatia horrek hanbatenaz behartzenagotzen bainau ene hautuen arrazoinak zuritzera, hartara jartzen naz ondoko lerroetan ontsa gogotik.

Zure lehen estakurua da jatorrizko “ezagutuz” kanbiatu dudala “ezagutzeko” forma finalera. Egia osoa, egia biribila eta net egia. Zuzena da zure kritika, zeren jatorrizko testuak hunela baitio:

“Bidaia bat, txikiak baina balio handikoak diren Jaizkibelgo perlak ezagutuz”

Eta, zuk diozun bezala:

““ezagutuz” originala ez da ber kontzeptua ezi “ezagutzeko”. “Ezagutuz” du adierazten ze bidaia horretan, besteak beste, ezagutuko dituzu Jaizkibelgo perlak. Aldiz, “ezagutzeko” da finala eta du adierazten ze bidaiaren finalitatea da ezagutzea Jaizkibelgo perlak. Diferentea da, eta ez dut ikusten arrazoirik ki aldendu ti zentzu originala.”

Dudarik gabe hala da, eta ez dago harat-hunatik. Orduan, zergatik aldatu dut aditz forma? Honetan sintaxitik pragmatikara pasatzen gara, baina laburtuz erranen dut iduritu zitzautala mezu publizitario horretan funtzionalki ber gauza zirela “ezagutuz” eta “ezagutzeko”. Proposatzen daukute bidaia bat Jaizkibel ezagutzeko eta hura ezagutzearekin batera ezagutzeko orobat dituzken perlak, nondik erakarri bainuen funtsean bidaia bat proposatzen zaukula Jaizkibel mendiko perlak ezagutzeko. Publizitatearen ekosisteman baikaude, ez dut uste hondar-hondarrean batere muntarik duenik izan dadin “ezagutuz” ala “ezagutzeko”, eta segurik berdin prest nago bata nola bestea onartzeko. Bakarrik, eguneroko usadio linguistikoetatik (publizitate kodeen menpeko ez diren mintzamoldeetakoetatik) hurbilago, ohikoago eta naturalago sumatzen dut “ezagutzeko” baliatzea spot horren mamia adiarazteko eta hortako nuen aditza aldatu. Alta, errepara ezazu Rubio jauna, esaldiaren egiturari ez dakola egiten den mendreneko kanbiantzarik izateak “ezagutuz” nahiz “ezagutzeko”, zeren, ongi dakizun bezala, gakoa ez baitago hor bainan ondoko elementu bien txertadura sintaktikoan.

Eta hortan ere ez dut asmatu agidanez:

“Zure versioan bada bigarren aldaketa nagusi bat: kendu duzu “zein dan”. Horrela, kendu duzu elementu artikulativo bat zein dun laguntzen egokiago interpretatzen eta intonatzen hurrengo informazioa: “txikiak baina balio handikoak”. Ez dut ikusten zergatik kendu.”

Onartzen dut zuk ez ikustea zergatik dudan kendu, baina erantzuna biziki sinplea da: labur beharrez, mezu publizitarioen espiritu kondensativoari men egin beharrez edo, sinpleki erranik, afineta mezua trinkotu, besterik gabe.

Esan dadin:

Bidaia bat ezagutzez Jaizkibelgo perlak, txikiak baina balio handikoak.

Edo esan dadin:

Bidaia bat ezagutzez Jaizkibelgo perlak, zein baitira txikiak baina balio handikoak.

Enetzat ez dago hanbateko alderik, salbu zuk azpimarratzen duzun alde kualitativo hori zein baita esaldiaren osagai artikulativo bat ezabatzen dudala zeinek ene ustez izan bailezake baliagarritasun handiagoa beste esaldi mota batean bainan ez beharbada mezu publizitario soil, motz, labur eta eginahala trinko izan nahizko batean, nola baita preseski hau.

(jarraitzen du)

Anonymous said...

(eta II)

Ez uler hortik deus estakururik egiten diodanik zure proposamenari, aitzitik, iruditzen zaut gradazione sintaktiko posible baten bigarren maila markatzen duela zure proposamenak, ene gradu zeroko alternativa sinplea baino hozka bat sofistikatuagoa dudarik gabe bainan ez duena hargatik ezeztatzen enea, baina gehienaz hura osatzen.

Azkenik, “ordea” dut baliatzen eta ez “bainan”, arrazoia delarik gorago Erramun jaunari esplikatu derauzkodanak, nahiz eta, berriz ere, bortak deusetan zarratu gabe “bainan” arrunta erabiltzeko posibilitateari.

Ez dakit batere erantzun ditudanez pausatu dauzkidatzun galderak, Rubio jauna, bainan bederen jakizu biziki argigarriak kausitzen ditudala zure oharrak eta beti dudala hetarik ikasten anitz eta plazer handirekin.


XE

Jesus Rubio said...

Kaixo Xabier:

Nik kasu horretarako nahiago "zein diran" eziez "zein baitira", eta baldin "txikiak baina balio handikoak" informazio hori azalpen ezezaguna bada, egokiago ikusten dut "zein diran" eziez ezer ez. Horrela lehenengo irakurraldian, zuzenean, argi gelditzen da azalpena dala.

Aldiz, denok ezagutuko bagenu ze Jaizkibelgo perlak dira "txikiak baina balio handikoak"; hau da, informazio hori ez balitz azalpen ezezagun bat, baizik zerbait ezaguna zein dan azpimarratzen, orduan egokiagoa litzake, nire ustez, zure aukera kondensatuagoa.

Gain diferentzia arten "ezagutzez" eta "ezagutzeko", nik jarraitzen dut ikusten diferentzia kontzeptual eta pragmatiko interesgarri bat alde "ezagutzez-ezagutuz" originala.

Hala ere, egia da ze, bi aukerak doaz an norabide komunikativo ona respektu original askoz desegokiagoa.

Erramun Gerrikagoitia said...

Evidentequi non dugu iracurtzen "ezagutzez" behar zuqueen "ezagutuz, halan ez balitz esan edo jaquin araz.

Anonymous said...

Batera doazi ezagutzez eta ezagutuz, ez da bien artean den gutieneko alderik.

XE