Wednesday, October 29, 2014

Ez da asqui effectivo eta ondorioz ezta on

Dugularic iracurtzen gaurco (eguaztena 29 urria 2014) noticia principala an Berria nekez da esango ze hori titularra ez da asqui effecttivoa eta horixe gatic ondorioz ez dala ere on edo egoquia asqui. Hemen zer dakarren titularrac

Eusko Jaurlaritzak uste du bete dutela aurrekontuak batesteko PSEren eskaera 

Nic garbi athera dudana da ze Eusko Jaularitzac (edo Euscal Gobernuak) du uste zeozer baina tamalez ez daquit zein da bere uste hori. Zer othe da?, uste pseudocriptico hori. Ba al da hor claritateric?, zein behar du lehen planaco noticia batec diaphanoqui.

10 comments:

Erramun Gerrikagoitia said...

Orain iruditzen zait dudala ulertzen mezua.

Erramun Gerrikagoitia said...

Orai, ostera, iracurriric berriro diot ez dudala ulertzen. Zeozer raro ba dauca titular horrec.

Gilen said...

Kaixo, Erramun

Nire ustez esaldia nahiko kaskarra da komunikatiboki. Bi arazo ikusten dizkiot:

1- Subjektuaren eta aditz nagusiaren numeroak ez datoz bat: Eusko Jaurlaritzak - bete dutela.

2- "Velkro efektua" dugu hor inter babesteko eta PSEren eskaera, hau da, ematen du bi elementuok sintagma bat osatzen dutela, "-ko" tarteko, baina ez da hala.

3- Ordena aldatuta ere, eskaera hitzak "a" organikoa duenez, nekez hautematen da beraren eta hurrengo hitzaren arteko etena.

Hona soluzio posible bi:

Eusko Jaurlaritzak uste du bete duela aurrekontuak babestekotz PSEk egindako eskaera

Eusko Jaurlaritzak uste du bete duela PSEren eskaerea aurrekontuak babesteko

Erramun Gerrikagoitia said...

Gilen arguigarri zait zure apportationea eta ere valiagarri zure auquerac batez ere bigarrena. Baina azquen auquera hortan niri zait hobea -bethi ere mintzo garela informativoqui- hau

Eusko Jaurlaritzak uste du bete duela PSEren eskerea babesteko aurrekontuak (eta ez, aurrekontuak babesteko).

Zuc, Gilen, edo beste edozeinec, berdin valio informativoco duzu ikusten babesteko aurrekontuak eta aurrekontuak babesteko?

Zain zure eretchiaren.

Gilen said...

Erramun, zure aukeraren arazoa da lehenengo irakurraldian ez dela argi ikusten sintagma ote den "eakaerea babesteko" edo "babaesteko aurrekontuak".

Pentsa honelako esaldia bagenu:

Eusko Jaurlaritzak uste du bete dituela PSEren eskaerak babesteko aurrekontuak

Ez dago jakiterik non dagoen sintagma banaketa.

Erramun Gerrikagoitia said...

Ederto explicatu duzu eta hortacoz esquerrac.

Baina zeren nic beste leku ascotan ikusten bait dut phenomeno hori non hobe litzateque edo behintzat dateque aurreratzea "hori", ez daquit "hori" horrec zein izen daucan gramamtican' barkatu.

Esateraco exemplun hontan

Diru asco ekarri dut carteran ditudan zor guziac pagatzeco.

Non nire uste -informativoqui- hobe da hori phrasea holan redactatzea

Diru asco ekarri dut carteran pagatzeco ditudan zor guziac.

Zer diozu, Gilen, buruz exemplu hau edo honen paralleloac?

Gilen said...

Kaixo Erramun

Nik dakidanez, "hori" deritzozuna da helburuzko adizki jokatugabea (forma verbal final no conjugada): pagatzeko zor guziak. Helburuzko adizki jokatua, berriz, lizate paga ditzadan zor guziak.

Neu ere banaiz adizkia aurreratzekoaren aldekoa, baina hizpide dugun honek, bereziki, arazo bat dauka, alegia, irakurtzean automatikoki lotu ohi dugula haren ezkerreko elementuarekin -- PSEren eskaerak babesteko, karteran pagatzeko--, eta ondorioz zuk ekarri dituzun adibideak ez dira ondo prozesatzen; bai ordea hizkuntza mintzatuan, zeren pausa egiten baitugu lehenengo elementuaren eta adizkiaren artean (PSEren eskaerak | babesteko aurrekontuak; karteran | pagatzeko zor guziak).

Ulermena errazteko, aukera bat baino gehiago dago, esaterako:

- Goi arrasta erabiltzea idatziz:

Diru asko ekarri dut karteran' pagatzeko ditudan zor guziak.

- Ezkerrean ezartzen den elementua aditza izatea:

Diru asko karteran ekarri dut pagatzeko ditudan zor guziak.

Gilen said...

Eta oraindik anbiguo geratzen da.

Izan ere, -tzeko ondoan agertzen baldin bada *EDUN edo EDUKI adizki trinko bat, beste zerbait uler dezakegu lehen begiratuan:

pagatzeko ditudan zor guziak = pagatu behar ditudan zor guziak

Sintagma hori zatitzeko (pagatzeko | ditudan zor guziak), -tzeko(t)z erabil daiteke:

Diru asko karteran ekarri dut pagatzekoz ditudan zor guziak.

Adizki perifrastikoekin ez dirudi dagoenik gaizki ulertzeko arriskurik:

Diru asko karteran ekarri dut pagatzeko mailegatu didaten guzia.

Erramun Gerrikagoitia said...

Gogo onez eta esquertsu dut iracurri zure gogoetac, Gilen. Gogoan hartu beharrecoac nahi duenac expresatu effectivoqui eta airoso.

Jesus Rubio said...

Eusko Jaurlaritzak uste du bete dutela aurrekontuak babesteko PSEren eskaera.

Nire ustez, hurrengoa báda sintagma bat:

...aurrekontuak batesteko PSEren eskaera

hots:

...PSEk eskatutakoa afin (PSEk berak) basbestu aurrekontuak

Bestela balitz, jarriko zuten

"...bete duela, aurrekontuak batesteko, PSEren eskaera.".

Bestalde, velkro efektua ohi da agertu noiz erabili estruktura pospositivoak nola "-teko". Estruktura prepositivoak nola "te(ko)..." dira askoz efizienteagoak te evitatu halako velkroak.

Beste aukera bat da zuk proposatua: "-tekotz", zein nik reservatuko nuke te erabili noiz begiratzen aurrerantza (uste dut horrela proposatu zenuela hasiera batean), hots:

babestekotz...

Beste aukera bat litzake "babésteko..." azentuatua (= "babestekotz...").

Edonola ere, ez da dudarik ezen, oro har, aukera prepositivoak dira ondo funtzionalenak:

afin(-eta)...
arren(-eta)...
amorez(-eta)...
te(ko)... [te(ko) babestu...]
tu ... [tu babes(tu)(dezan)]
...