Nago ni ze euskal prensan (Berria, Gara, Deia, ...) gehiago begiratzen da ki balizko normativismo hypothetiko lirateken usteak eta eretxiak ezenez ki konzeptu eta transmissione informatikoa behar duena derrigorrez izan medio informativo batek. Mezua eman klaritate informativoaz.
Hala da irakurri ahal lehen paginan nola notizia prinzipal hau titularra (Berria, martitzena 1 azaria 2011 )
Ez da izan behar total eta extraordinarioki intelligentea, superdopatua jakiteko eta antzemateko ze hori titularra ez dago emana modurik onenean non ba dira beste modu batzuk gehiago hobeak eta gehiago informativoak dauzkagunak esku-eskura nahi izanez gero. Baina irudi du ze ez dagoela ardurarik an euskal prensa emateko informationea modu hoberenean non dirudien ere ardurá dela gehiago anitzez linguistikoa ezi informativoa. Izanik preferentzia nabarmena uste edo eretxi linguistikoak eta ia ezein importantziarik qualiteate informativoak.
Ez al da hau versionea, possibilitatea, aukerá askoz informativoa ki irakurlea, euskal irakurlea
edo
Zergatik ez dira arduratzen kin qualitate ifnormativoa e titularrak, zergati ez dira elkitzen, jalgitzen ti atavismo galgarri hori, SOV? Zergatik, mass median ez dira preferezialki zentratzen informationean, an informatione ahalik onena emateko possibiletatea? Mundu professional spezifikoan? Nork argitu ahal du?
Hala da irakurri ahal lehen paginan nola notizia prinzipal hau titularra (Berria, martitzena 1 azaria 2011 )
Unescok AEBen finantzaketa galdu du,
Palestina estatu gisa onartu duelako
Ez da izan behar total eta extraordinarioki intelligentea, superdopatua jakiteko eta antzemateko ze hori titularra ez dago emana modurik onenean non ba dira beste modu batzuk gehiago hobeak eta gehiago informativoak dauzkagunak esku-eskura nahi izanez gero. Baina irudi du ze ez dagoela ardurarik an euskal prensa emateko informationea modu hoberenean non dirudien ere ardurá dela gehiago anitzez linguistikoa ezi informativoa. Izanik preferentzia nabarmena uste edo eretxi linguistikoak eta ia ezein importantziarik qualiteate informativoak.
Ez al da hau versionea, possibilitatea, aukerá askoz informativoa ki irakurlea, euskal irakurlea
Unescok galdu du AEBen finantzaketa,
(zeren, ze) onartu bait du Palestina estatu gisa
edo
Unescok galdu du AEBen finantzaketa,
(zeren, ze) onartu bait du estatu gisa Palestina Zergatik ez dira arduratzen kin qualitate ifnormativoa e titularrak, zergati ez dira elkitzen, jalgitzen ti atavismo galgarri hori, SOV? Zergatik, mass median ez dira preferezialki zentratzen informationean, an informatione ahalik onena emateko possibiletatea? Mundu professional spezifikoan? Nork argitu ahal du?
10 comments:
Unescok AEBen finantzaketa galdu du, Palestina estatu gisa onartu duelako
Nik proposatuko nuke forma hau:
Unescok galdu egin du AEBen finantzaketa, onartu duelakotz Palestina Estatu gisa.
edo
Unescok galdu egin du AEBen finantzaketa, onartzegatik Palestina Estatu gisa.
Hots, "galdu" baita galdegaia, iduri zait behar dela araberan azpimarratu izaera hori.
Xabier Erroteta.
Erroteta,
hemen kommentatzen, analyzatzen eta ere kritikatzen ari garen textuak ditu bi parte, batetik phrase prinzipala
-Unescok AEBen finantzaketa galdu du,-
eta bigarrenik phrase subordinatua
-Palestina estatu gisa onartu duelako-
non aipatzen edo explikatzen da zergatia edo kausá e esaten dena prinzipalean. Regogoraturik titulu periodistikoa phrase osoa da ondokoa:
Unescok AEBen finantzaketa galdu du, Palestina estatu gisa onartu duelako.
Hemen gure analysis, kommentario, kritika, observatione, autu, ... nahi nuena nik izan zen esatea, nabarmentzea ezen hori informatione periodistiko publikoa ez dela heltzen izatera informatione azeptable bat informativoki sartu gabe esatera edo iradokitzera zein litzekeen aukerarik edo possibilitaterik onena emateko eta redaktatzeko hori mezua, mezu informativo publikoa.
Esan simpleki ze hau titularra da asko hobegarria (edo dela inazeptablea informativoki), hori lehenbizitik
Unescok AEBen finantzaketa galdu du, Palestina estatu gisa onartu duelako.
Sartuko naiz baina, Erroteta, hobekuntza possible hortan apportaturik neure aburuak baina emanik aparte aburuak buruz phrase prinzipala -Unescok AEBen finantzaketa galdu du,- eta gero aparte buruz subordinatua -Palestina estatu gisa onartu duelako-.
Errekadu batzuk egin behar ditut eta orduan ba noa kanpora, baina etorriko naiz nahiz ez dakit noiz.
"Errekadu batzuk egin behar ditut eta orduan ba noa kanpora, baina etorriko naiz nahiz ez dakit noiz."
Ongi diozu. Nehork ez dakigu noiz itzuliren garen gure egunoroko egitekoetarik, ez eta batere itzuliko garenentz ere.
Beha niagozu hargatik zure itzuleraren.
Xabier Erroteta.
Eginak ditut errekadu batzuk eta hemen naiz etxean berriro.
Esana nuen modura lehenxeago' delako tituluak ditu bi parte eta hortakoz nahi nuke agertu nire perzeptionea buruz lehengo partea eta geroago bigarrena.
Titulua da prensan honakoa
Unescok AEBen finantzaketa galdu du, Palestina estatu gisa onartu duelako
eta lehenengo partea, orai nahi dudana kommentatu
Unescok AEBen finantzaketa galdu du, ...
Hemen, non nahi dut egin kommentarioa, da erabiltzen SOV strukturá doalarik arten subjektua (Unescok) eta verbua (galdu du) interkalaturik objektua (AEBren finantzaketa). Non uste izanik mental-reflexivoki eta ere sentiturik quasisomatikoki ze hori strukturá -SOV- ez da onena eta daukaula hortxe eskura possibilitate hoberik nuen nik lehengo eta gero zuk agertu aukera alternativoak.
Nik
(Unescok galdu du AEBren finantzaketa)
eta zuk
(Unescok galdu egin du AEBen finantzaketa).
Klarki, ikusi ahal dugun lez eta ere obsevatu, bi aukera alternativo hauek, ni ganikoa eta zu ganikoa, dira elkarren antz handikoak baina ez horregatio identikoak. Non nire aukeran dut hobesten SVO struktura syntaktikoa eta gutiesten edo konsiderantzen gutiago ona eta zuk ostera zeure aldetik Erroteta, erabilirik ere iduriz antzeko strukturá nola nik erabilia, duzu zeuk ere de facto erabiltzen SOV, non zurean objektua da "egin", "galdu egin du".
Gera bedi aitzinetik argi ze ni ez naiz oposatzen erabiltzera SOV baizik esaten ze hobea da informativoki SVO.
Iruditzen zait ze da aukera hori zuk darabilzuna redundantea eta astun aire bat duena, duena karga alferrekoa. Zait iruditzen ze -zeuk esan- zure egin hori duzula sartu hobebeharrez, alternativoki, betegarri, beste erremediorik ezean, ez atxemanik besterik hoberik, zaikezularik iruditzen bestea "arrotza". Baina ez dut uste, ezta mendebalko euskaldunontzat ere, duenik ezer arrotz honek aukereak
Unescok galdu du AEBren finantzaketa.
Orai zeuk hitza esatekorik bazendu ezer, edo beste edozeinek horraitio.
Dio Erramun jaunak:
Nik
(Unescok galdu du AEBren finantzaketa)
eta zuk
(Unescok galdu egin du AEBen finantzaketa).
Klarki, ikusi ahal dugun lez eta ere obsevatu, bi aukera alternativo hauek, ni ganikoa eta zu ganikoa, dira elkarren antz handikoak baina ez horregatio identikoak. Non nire aukeran dut hobesten SVO struktura syntaktikoa eta gutiesten edo konsiderantzen gutiago ona eta zuk ostera zeure aldetik Erroteta, erabilirik ere iduriz antzeko strukturá nola nik erabilia, duzu zeuk ere de facto erabiltzen SOV, non zurean objektua da "egin", "galdu egin du".
Gera bedi aitzinetik argi ze ni ez naiz oposatzen erabiltzera SOV baizik esaten ze hobea da informativoki SVO.
Iruditzen zait ze da aukera hori zuk darabilzuna redundantea eta astun aire bat duena, duena karga alferrekoa. Zait iruditzen ze -zeuk esan- zure egin hori duzula sartu hobebeharrez, alternativoki, betegarri, beste erremediorik ezean, ez atxemanik besterik hoberik, zaikezularik iruditzen bestea "arrotza". Baina ez dut uste, ezta mendebalko euskaldunontzat ere, duenik ezer arrotz honek aukereak
Arrapostua:
"Galdu egin du" ez darabilt ezinbestez edo alternativoki ezeri, baizik jatorrizko perpausa itzultzeko bide (ustez) zuzen gisa. Motiboa adiarazi nautzun: "galdu" da galdegaia eta hura nahi nuen azpimarratu edo suliñatu. Zuk proposatu formulari ez deritzot "arrotz" (?) ez gaitzesgarri. Bakarrik, azterturik kasu bakoitza, batzuetan irudituko zaut egokiago eta beste batzuetan menturaz ez hanbat.
Kasu hunetan, nik dautzut galdatzen, nola itzuliko zenuke esalditto hau:
"Ha sido la UNESCO quien ha perdido la financiación de EEUU"
Lantegia patartzeko, debekatzen dautzut (adiskideki) balia dezazun egitura hau:
"Unescok du galdu AEBen finantzaketa."
Xabier Erroteta.
Lehenengo, lehenbizikotik esatera noa' ezer baino lehen' ze noiz dudan "kritikatzen", kommentatzen edo aipatzen edo iruskintzen hemen blogean zeozer izaten da nabarmentzeko ze hori delako hori -normalean tituluak prensan- (Gara, Berria, ...) direla eman ahal asko hobeto informativoki, esan nahi bait da askoz eskuragarriago mentalki irakurleari, generalean edozein irakurleri. Hori esanbeharrekoa aitzinetik.
Differentziarik nabarmenik ez dut ikusten arten -[diot soilik hau argigarri, ez nehola ere justifikagarri ze "arten" (artean) hori nola prepositionea dut ikasi eta hartu ti Jesus Rubio zeinaren konsideratzen naiz "planetatxo orbital bat" respektu mundu syntaktikoa, planetatxo orbitala baina ohore handiz eta eskertsu bere planteamendu eta lan intellektual hori daroana, nola ere garen guziok zordun hainbatsuen dela an mathematika, astronomia, vulkanologia, gastronomia, tekhnologia, ...]- nioen ze ez dut ikusten differentziarik funtsezkorik arten gu biok dioguna, edo
"Unescok galdu du ..."
edo
"Unescok galdun egin du ...".
Bego ba hori hor gustu mailako margen barruko arloa.
Soil gaineratu bi puntu, batetik ze nire ustez -hori sartzea "egin" indargarri partikula verbal hori- dela sustengatzen eta promozionatzen holakoak sobera gainera modu artifizialean -beti ere nola aukera alternativoa hon SOV, ikusirik eta ere aitortuz behintzat implizitoki disfunzionalitate hori-, bigarrenik ere uste dut dela "marka" hori -sartze egin delakoa- karakteristika bat euskara okzidentalarena, eta hortakoz niri neuri batzutan edo askotan zaizkidala ateraktzen holako esaldiak naturalago kin egin hori, esan gabe baina neholaz ere hori rekurso indargarri hori dela esklusivan soil guretzat mendebaldar dialektua darabilgunontzat.
Esanik neure baitarik esan nahi nuena sartzen naiz buruz zuk niri planteaturikoa, hori delako itzulpen hori.
Egiten duzun galderari, Erroteta, -itzultzea, "Ha sido la UNESCO quien ha perdido la financiación de EEUU"- dut erantzungo geroago, geroxeago -beste kommentario aparteko batean- baina eretxirik dela gai kollateral bat baina ez horregatio importantziarik gabea (gabez importantzia ... ?).
Gaur egun askok honela itzuliko lukete:
"Ha sido la UNESCO quien ha perdido la financiación de EEUU"
Unesco izan da galdu duena AEBen finantzaketa
Erroteta eta Lavin egur.
Lavini eskerrak zatio bere apportationea eta nirekiko laguntzá zeren emana duen aukera hori da nolatsua nik emango nukeena. Ezen itzultzeko hau
"Ha sido la UNESCO quien ha perdido la financiación de EEUU"
nik nuke ere itzuliko nola edo nolatsu egin duen Josuk berak, akaso ipiniko nuke seguruenez finanzationea ordez finantzaketa baina funtsean berdintsu eginen nuke.
"Unesco izan da galdu duena AEBen finantzaketa"
Nahi nuke hala ere galdetu Josuri zergatik idatzi duen hori hon "Gaur egun askok honela itzuliko lukete". Eta interrogatu ere Erroteta galdetuz zergatik duen niri (didan) debekatzen adiskideki erabiltzea strukturá hon Unescok du galdu AEBen finantzaketa.
Adiskidetsuki zaituztet agurtzen eta salutatzen irakurle guziak hon blog hau baina partikularzki zuek biok Erroteta eta Josu Lavin.
Post a Comment