Sarri entzuten dugu an ETB, nola balitz sterotypo bat anitz repetitua lar insistenteki, "zuzenean ari gatzaizkizue". Ez dakit zertara datorren horrenbeste "ari gatzaizkizue", izanik batzutan kasik matraka moduko zerbait, hori "ari gatzaizkizue" hori. Da stereotypo garbia zein dago kanpoan hon realitate sozial aktuala; zein flexio verbala -gatzaizkizue- ez da heltzen ere izatera arkhaismo bat, baizik da soil possibilitate theoriko hypothetiko huts bat an euskal verbua, an immensitatea hon paradigma verbalak.
Hau flexio verbala -gatzaizkizue- da flexio anakhroniko bat, behintzat egun eta inkluso lehenagoko mendeetan ere zeren ez da agertzen sarri an euskara izkiriatua. Zertara datorke -orai, 3. millennioan, gainera televisioan- hau promotio artifizialki provokatu hau? Harturik gainera soil hau flexio konkretissimo hau soil (NOR-NORI, gu, zuei, orain), gabe erabili systema osoa kin beste erabilera possible guziak? Non legozke ere iragana, potentziala, subjunktivoa, iragana hon subjunktivoa,... etc, gintzaizkizuen, haiek zuei zintzaizkizuen, ... etc?
Ordez esan "zuzenean ari gatzaizkizue" zergatik ez da esaten "zuzenean ari gara" edo izanik ere redundantea "zuzenean ari gara zuentzat"? Behar du, ez da dudarik, euskal verbuak ere, inausketea; kendu alferreko sasitza marasmosoak har dagian gorputzak berak -hak verbuak gan euskaldunok- indar dynamikoa eta ere elegantzia lirainagoa.
Zertara ere datozke honelatsukoak, "sal ditzakegu" (eta iragana), "ikus zaitzaketet" (eta iragana), "hil gintzaketen"(eta presentea), "sal dezakegu" (eta iragana), ... zertara datoz honelatsukoak ordez erabili eta izkiriatu (eginik inausketa verbal razional eta egokia) "saltzen ahal ditugu" (eta iragana saltzen ahal genituen), "ikusten ahal zaituztet" (eta iraganean ikusten ahal zintuztedan), "hilten ahal gintuen"(eta presentea hilten ahal gaitu), "saltzen ahal dugu" (eta iraganean saltzen ahal genuen),... etc.
Behar dugu ere arnasea hartu eta bizi trankilago guk euskaldunok, zeren da hori zuzen bat artean beste hainbat hon izaten humanoa, zeren behar gaitu euskarak bizi eta ez ito. Gu gara importanteago ezi gure edozein "gauza" disponible eta transformable. Artazikada egokiekin hartuko du euskarak zerbait on eta positivo.
Non da neurriak eta limiteak hon realitate sozial aktuala? Non du horrek, horrek praksiak -ari gatzaizkizue-, emendio mesedegarria?
Patras hiria, Grezia. Uztaila 3 igandea, 2005.
