Saturday, March 27, 2021

Injustificablea ¿nola justificatu?

 Iracurriric ze euscarazco liburu bat da titulatzen 

"Bidenteak gara

hasi naiz pensaqueta ea nola justificatu ahal da ze 

vidente hitza 

da hobeto izquiriatzea euscaraz 

bidente.

¿Ze calte lekarque izquiriatzeac nola bait da originalqui vidente


Nola justificatu ahal da auquera orthographico injusticable hori? zein da injustificablea haric da justificatu auquera orthographico delaco hori.  

Zer duque onic, baldin onic balu?

Friday, March 26, 2021

Auqueraren handia an euscal syntaxia

 Izan ahal dira auquera syntactico differente batzuc guztiac correctuac grammaticalqui baina ostera ez berdin effectivoac informativoqui edota ere communicativoqui.

Gaurco Berria eguncarico lehen berria an lehenengo pagina da hauxe 

Eusko Jaurlaritzak joan-etorriak murrizteko neurriak hartuko ditu 

baina izan ahal zen ere honela 

Eusko Jaurlaritzak hartuko ditu neurriak murrizteko joan-etorriak 


Ikusi ahal denez bi auquera goico horiec dira biac correctuac %100 grammaticalqui baina differentziac ba daudeque casu emanez nolacoac diren informativoqui edo ere communicativoqui. 

Auquerac ba dira, berez, bat baino guehiago, nola bizitzaco bestelaco arlo ascotan; hobeac edo gutiago hobeac an ranking communicativoa.

Thursday, March 25, 2021

Ba al da hobea communicativoqui bata ze bestea?

Gaurco lehen noticia an Berria euscal eguncaria da ondocoa

Kongresuak ez du neurririk hartuko "Zabalza auzia" argitzeko 

 

baina niri occurritzen zait ze hori mezua hobetu ahal da communicativoqui holan

Kongresuak ez du hartuko neurririk argitzeko "Zabalza auzia" 

 

Baita pozic jaquingo nuque zer argudiatuco ahal luquete Berriacoac baldin hel baledi eurac gana hau commentarioa. Edo alternativoqui baldin norbaitec, supposatuz Berriacoen eritzia, explicatuco balu euren arguido supposatua edo horren burubidea.

Wednesday, March 24, 2021

Differente ordenaturic phrasea

 Noiz iracurri dut ondocoa (oin-oharra an ETB1eco informativoac) 

Bidenek asaltoko armak debekatzeko eskatu du 

pensatu dut ze hori redactatu ahal zen ere honela hobe beharrez 

Bidenek eskatu du ...

Bidenek eskatu du debekatzeko ...

Bidenek eskatu du debekatzeko asaltoko armak

Tuesday, March 23, 2021

Holan omen date (segun Elhuyar hizteguiac)

 Conceptu eta eremu differenteac dira nahizta interrelationatuac egon elkarrequin: 

orthographia, lexicoa eta syntaxia. Gaurcoan arico naiz baina buruz lexicoa zeren hortan naiz adituen -daucadan nivel personal daucadana- arten hiru eremu horiec (nola esana dugu jada ezen orthographia, lexicoa eta syntaxia). 

Iracurri bait dut prensan erdaraz

 ... imprevisibles alianzas 

izan dut curiositatea -eta ere malerusqui desconfiantza- nola Elhuyarrec dakarren imprevisible termino erdaldunaren equivalentea euscaraz. Eta hara zer ahal dugun iracurri 

imprevisible

1 adj. aurretik jakin/esan/ikusi... ezin den(a)

es una persona imprevisible: ezin da aurretik jakin zer egingo duen pertsona horrek
un hecho imprevisible: aurretik sumatu ezin den gertaera 
 
Beraz, arauz Elhuyar, esateco 
alianzas imprevisibles 
ba dugu behintzat 3 auquera differente euscaraz 
aurretik jakin ezin diren aliantzak 
aurretik esan ezin diren aliantzak 
aurretik ikusi ezin diren aliantzak 
 
Baina galdetzen dut nic ea dagoen euscaldunic -batto- zeinac ez duen ulertzen hobeto besta auquera hau 
 
aliantza imprevisibleac (edo inprebisibleak)  

Ba al dago ba eguiazqui euscaldunic bat -batto?- zeinac ez du ulartzen hobeto azquen auquera lexical hau? Ez al dago Elhuyar lexicalqui lar urrundua ganic euscaldunac eta euscara real mende hontacoa? Ni baietzean nago eta behar luque Elhuyarrec revisatu ahalbait arinen bere criterio lexical erratu eta calte eguiten dutenac euscarari eta guri euscaldunoi.
 
 

 

Sunday, March 21, 2021

Arguiroqui, hobea ulertzen

 Nola noiz iracurri dudan ondoco surgapena e articulua (Genero datuen arrakala, ganik Iratxe Esnaola) conturatu naiz ze ez nuela procesatzen ongui iracurtzen nuena eta ondorioz behar izan dut reiracurri -textutcho tchiqui hori- berriro baina tentuz. Hara, ba, textu ttipi hori

Jabetzen ez bagara ere, genero datuen arrakalak gure egunerokotasuna eta hartzen diren erabakiak baldintzatzen ditu. 


Hori goico aiphua nic jarrico nuque differente redactaturic mesedez edozein iracurle eguin daquion mezuaren procesatzea aisago, holan

Jabetzen ez bagara ere, genero datuen arrakalak baldintzatzen ditu gure egunerokotasuna eta hartzen diren erabakiak. 


Ni absolutuqui nago ziur ze 2. auquera alternativoa da asco asequibleagoa tzat edozein iracurle, urrun tik casuistica personal individuala.

Saturday, March 20, 2021

Hobe delacoan nago

 Verba asco dagoz hasten direnac -behintzat erdaratan- kin

re-

bada hitz international horiec -izan ahal direnac milaca asco- sentitzen dut amorez gu euscaldunac ze hobe da hartu holan nola bait dira original amancommunean

 

Exemplutaco hobe  dugu (duquegu?) hartzea euscaraz

reinfectatu (reinfektatu)

ze

berrinfectatu (berrinfektatu)

Friday, March 19, 2021

Zembateco importantzia du?

 Importantzia, edozerc, duena izan ohi da guehienatan soilic relativoa eta ez absolutua dependituz tik interesac eta prespectivac ditugunac momentu batean. Baina medio informativo batean indudablequi textu informativoac ba du -principioz, bere baithan- importantzia gutienic asqui relevantea. Diot guzti hori zeren iracurri dut an ETB1eco informativotaco oin-oharrean ondocoa 


Ezin da erkidegotik atera 

 

baina berdin correctuqui (baina ez communicativoqui?) izan ahal zen ere 


Ezin da atera erkidegotik 


Contua da -behintzat nire aldetic- ea diren berdin communicativo bi mezuac.Tcharto ez legoque -nire ustez- pensa lezaten horrelaco affairez informationeco redactoreec. 

Zein da beraz gai honen importantzia? Relativoqui ia ezereza edo atzitic baita relativoqui asqui gutienic contuan hartzecoa?

Monday, March 15, 2021

"Heterodoxia (?)" anhitz convenigarria tzat euscara eta euscaldunac

 Orain egun guti direla ere commentatu dugu blog hontan gaur tratatuco dugun affaira baina kin beste exemplu differente bat. Dio (Gara eguncarico lehen planan) titular batec ondocoa

Garaipenik gabeko igandea Eibar, Athletic eta Realarentzat

baina titular hori redactatu ahal da mesedez iracurlea forma differente hobean, holan

Garapenik gabeko igandea tzat Eibar, Athletic eta Reala 


Ez al da aisago iracurtzen eta ere aisago sartzen mezua (titularra) entheleguan 2. forman?

Wednesday, March 10, 2021

Aurretiaz prestatu informatione ethorrico dena

 Hemen 

E H Bilduk EAJri proposatu dio ... 


prest legoque iracurlea jada hartzeco edo iracurtzeco zer den proposatu. Commentario hau eguiten dut zeren iracurri dudan titularra da ondoco beste hau 


.... proposatu dio E H Bilduk EAJri. 


Hemen titularra nola bait da aguertu an internet.

Monday, March 08, 2021

Recurso (heterodoxo?) possible bat, ¿zergatic ez?

 Dudalaric iracurtzen prensan ondoco titularra 

Ekonomia zirkularreko irtenbide bat erabilgarri ez diren maskarentzat 

ethorten zait gogora ze moldatu ahal da hori titularra hobe beharrez honela 

Ekonomia zirkularreko irtenbide bat tzat maskarak zein ez dira erabilgarri 


Ba daquit baina ze topatuco ditugu euscaldun eta ere euscalzale batzuc (asco?, zein porcentaia?) zeintzuentzat horco euscara hori ez da eguiazco euscara, ez dela euscara erabilten dutena euscaldunac, dela euscara existitzen ez dena edo inexistentea, dela inventua eta ezconvenigarria. 

Nic galdetuco nieque holacoei ea ¿ez al da secula zilegui transgreditzea?, izanic ere hobecuntza delacoa hobetzeco gure arteco communicationea. Halan inventatu zutenean argui electricoa (Thomas Alba Edinson) transgreditu zuelaric ere Jainco creadoreac ezarritaco iluntasuna gaueco parteari an planeten rotatione bethierecoa ¿eguin al zuen apportatione tcharric Edinson-ec? ¿Transgresioneac ez al dira zileguiac inoiz? ¿Zegatic ez al du izan behar onhargarri eta pozgarri gure casuan noiz hobetu ahal da communicationea euscaraz? 


Nolanahi mezuac irabazten du asco claritatez indudablequi. Ikus biac elkarren ondoan 

Ekonomia zirkularreko irtenbide bat erabilgarri ez diren maskarentzat 

eta  

Ekonomia zirkularreko irtenbide bat tzat maskarak zein ez dira erabilgarri  

 

 

Saturday, March 06, 2021

Halan hobe delacoan ziurqui

 Iracurri ditut ondorengo bi titular hauec an internet 


Protesta jardunaldia Tubacexen alde, 

Araialdeko enplegua jokoan dela nabarmenduz 

eta 

Galiziako espetxeak husteko bidean, 

bost lekualdatze gehiago iragarri ostean 


baina, nire uste ziurrez, hobeto legoque horiec titularrac kin ondoco redactionea

Protesta jardunaldia Tubacexen alde, 

nabarmenduz jokoan dela ... 

eta 

Galiziako espetxeak husteko bidean, 

iragarri ostean ... 

 

 Edozelan ere bethico zembat buru haimbat aburu hemen ere, baina ez al dira indudablequi 2. auquerac hobeac communicativoqui ¿ala dira incluso tcharragoac? batzuren aburuz.

Friday, March 05, 2021

Hobe baldin baguendu originala ulertzeco hobeto

 DesirĂ©e Bela-Lobedee activista afrofeministac esaten du bere interviewaren tituluan hau 

(Argia astecaria, 7 martchoa 2021, ganic Saioa Baleztena)

"Arrazakeria bizi garen gizarteen erritmo berean sofisticatu eta garatzen da" 


Nic baldin banu escura aiphu horren originala seguru naiz ze ulertzen nuque hobeto mezu horrec nahi duena transmititu, zeren euscarazco translatione hori zait lar difficila edo ez asqui erraza ulertua izaiteco modu normalean. Autoreac (Saioa Baleztenac) nahi balu ekarri hona originala e aiphu hori e Desirée Bela-Lobedee esquertuco nioque veletan.

Tuesday, March 02, 2021

Bai, gabe ezein duda

 Gaur poztu naiz iracurtzearequin ondoco titularra prensan

Kontseiluak dio Madrilek ez dituela bete Europako Gutunaren gomendioak

diot ze naizela poztu zeren hori titularra izan ahal zen (izanic berdin correctua euscaraz) ere holan

Kontseiluak dio Madrilek ez dituela Europako Gutunaren gomendioak bete 


Niri beguitantzen zait ze da indudablequi communicativoagoa prensan aguertu den auquera syntacticoa, izanic hori bai biac berdin correctoac grammaticalqui.

Ea hemendic aitzina emaiten dugun bere importantzia ki effectivoago communicatu edo informatu iracurlea, hori ez litzaque larregui mass mediaco munduan non bere existentzia dago basatua an ongui informatu iracurlea, ahalic hobequien ahal baldin bada.