Geratu naiz, utzi dut, ez dut nahi izan segitu

Orai ohartzen naiz hainbat gauzari zeini lehen ez nintzen ohartzen, tira hori gertatzen zaigu askori dela arlo hontan edo bestelako hartan, seinale garela evolutionatzen' askotan jakin gabe geuk ere.

Lehen ba' honelatsuko phraseak irakurriko nituzkeen ezein problemarik gabe eta ere gabe ohartu ez nuela ulertzen klaritatez. Hori da seinale garbia irakurle txarrarena, nik aitor dut ze ez nintzela irakurle onenen artekoa, badakit hori nik nihaurk.

• Geu ere krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz bizi gara.

Ez nuen ikusten, lehen, ezein problema edo oztopo holako textuetan baina orai bai. Ote da soil naizelako orai irakurle hobea ezi lehen edo naizatekelako pirriago orai? Lehen falta nituen makulu interpretativoak reflexionerako, hori da differentzia nire ustez.

Zeren naiz ohartzen orai ze doazela batera konzeptualki "Geu ere" eta "bizi gara".

• Geu ere krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz bizi gara.

Batera konzeptualki holan

• Geu ere bizi gara krisiak estututa eta haren nondik norakoa zorrozki behatuz.

Bada hori irakurketea dut geratu, utzi eta ez dut nahi izan segitu. Askok, euskaldun askok egiten ohi dutena kin euskarazko textuak, hasi ere ez irakurtzen.

Paradigmea na evolutionea -konszienteki eta nahitara- hobera

Orai dira 200 urte ze sortu zen Charles Darwin (1809, 1882) eta ezaguna da guziz gaurregun bere apportationea buruz evulutionea eta konkretukiago buruz theoria na evolutionea an espezie humanoa. Dakiguna da gaurregun ze evolutionea ez da soil gertatzen bizidun biologikoak (animaliak eta hor barru garela gu humanook, espezie animal humanoa) baizik ze ere beste mila arlotan, nola an hizkuntzak edo hainbat eremuntan, kasik guzietan esaterako galaxiak.

Hizkuntzak direla evolutionatzen ez da zorionez gaurregun ezeinentzat sekretu bat baina noiz ari gara buruz euskara ba dirudi ez dela evolutionatu nahi salvu batzutan retrograduki hartzen ditugula sarri aukerarik txarrenak noiz daukagun possibilitate bat baino gehiago.

Nahi dut orai kommentatu evolutione virtual bat' ahal litzatekena egin real baldin balego gogorik hortako eta bagina egiazki alde positivoki euskara sendoa geure sozietatean (eta ere haurren eskolarizatzean, gogora ekarririk ze haurrek ba dute zuzena irakats dezagu berei kin euskara asekible bat), ezen evolutionatzeko positivoki. Bada, ikusi dut Bilbao-ko autobusetan skribiturik kristalean ondokoa bilingueki.

Larrialdietarako irteera

zein ahal litzateke evolutionatu ezein eragozpenik gabe ki

Larrialdien irteera

eta hortik ki

Irteera larrialdiena

baina avantzatuz gehiago

Irteera na larrialdiak

eta zergatik ez honela

Irteerea na larrialdiak

Zein euskaldunek -alphabetatuek zein ezalphabetatuek- ez luke hobeto ulartuko

Irteerea na larrialdiak

ezi

Larrialdietarako irteera

zeinek? Ez al da evolutione on, positivo eta effektivoa? Zer eragozpen legoke ez adoptatzeko praktikan, salvu dela berria eta ez ezagutua an historia na euskara? Dezagun hartu eta adoptatu onena, geu lehen mesedetuak.

Gogoratuz berriro Charles Darwin' ez al da hau sequenzia paradigma na evolutionea ki situatione hobea? Bai, ezta?

Forma potenzialak edo periphrastikoak an verbua euskaraz

Askotan ikusi dugu nola hainbat forma verbal euskaraz dira soil forma theorikoak -exititu ahal direnak soil theorikoki- eta ez realak ahal direnak aurkitu ahoan na euskal hiztunak. Holakoak ikusi ahal dira esaterako forma potenzialak zeinak erabili ahal dira batzutan bi modutara edo

forma synthetikoan (ikus zaitzatek)

edo nahi bada ere forma

periphrastikoan (ikusi ahal zaitut).

Dudarik ez dago ze dira askoz errezago forma periphrastikoak ezi synthetikoak, gehiago informativoak. Gaur irakurri ahal izan dut horietako bat na ixistentzia soil theorikoa

zeniezaieke

Laura Mintegi idazlea

Arrano beltza paparrean

Antonio Basagoiti jaunari adeitasunez: adierazi berri duzunez, EiTBko tertulietatik terroristak kanporatzeko asmoa duzu, eta xedea arras zaila denez (edonon baitaude infiltraturik), joan mendean erabili ziren metodoak erabiltzeko gomendatzen dizut. Alemanian, esaterako, begi-kolpe batez antzematen zuten norekin ari ziren hizketan, paparrean josirik zeramaten sinboloari begiratze hutsarekin.

Garaiak eta zirkunstantziak aldatu dira eta, hortaz, komenigarria litzateke sinbolook gaurkotzea. Daviden «izar horia»ren ordez, Herri Batasunekoak eta enparauak identifikatzeko «arrano beltza» josarazi zeniezaieke paparrean. Baina argitze aldera, eta D3Mren boto-emaile guztiak buruzagiak ez direnez (buruzagi lar), honelako sinboloak erabiltzeko gomenda daiteke: AHTko kideei eta ekologistei «ortzadarra» josarazi berokian eta preso ohiei, «sugea eta aizkora».

Ez al litzateke mila bider errazago eta naturalago agertzea esaterako

kendu ahal diezue

ezi ez

ken zeniezaieke



jhkhñ

Itxaroten egon barik

Batzuk itxaron eragiten digute harik ulertu textua azkenean baina egin ahal da gauza bera barik eduki itxaroten gendea.

Hara (hemen)

Sarkozyk krisiari aurre egiteko neurriak martxan jarri arte itxaroteko eskatu du

baina eduki gabe gendea itxaroten holan egin ahal da

Sarkozyk eskatu du itxaroteko martxan jarri arte krisiari aurre egiteko neurriak

Ez al da gauza ederra ez itxaron behar izatea? Ez al da errazago, naturalago? Biak?

Irakurria an aurkezpena, aurkezpenean

Azkenean irakurri dut eta estudiatu libura Testu-antolatzaileak, Erabilera estrategikoa 2008 eta gustatu zait liburua, gehiago zaidala gustatu parte theoriko lehenengoa ezi bigarrena praktikoa. Aurkezpena egina dio liburuari hak Corpus batzordeburuak na Jagon Saila, presidente akademiarenak hak Andres Urrutia eta nola zait iruditzen interesantea hor dioena an aurkezpena dakart (dakardaz) blogera aurkezpeneko bi azken paragraphoak hon presidente Andres Urrutia.

Hara hemen

Holakoetan, komunikazioaren estrategia behar du euskarak, gramatika eta hiztegia bezainbeste, motz eta urri gelditu nahi ez badu. Horra doa Euskaltzaindia ere, jakinik hizkuntza baten mormalizazio-lana hutsaren hurrengoa dela, hizkuntza hori bizirik ez badago testu idatzi eta ahozkoetan.

Euskaltzaindiak, euskararen akademiak, ihes eta oies baino, borborrean eta jendaurrean nahi du euskara, eta bidegintza horretarako norabideak liburu honetan ikusten ditu, zuzen bilduak eta apailatuak. Betoz holakoak. Artean, zorionak Pello Esnali, ibilbide honetan lemazain tinkoa izan dugulako; zorionak, orobat, bidaide izan ditudan Euskaltzaindiaren Jagon Saileko Corpus batzordekideei; eta agiantzarik gozoenak, geroenean ere lan honek segida izango duelakoan.

Jagon Saila
Corpus Batzordea

Burua
Andres Urrutia

Idazkaria
Paskual Rekalde

Kideak
Dionisio Amundarain
Joseba Butron
Pello Esnal
Igone Etxebarria
Juan Luis Goikoetxea
Andres Iñigo
Patxi Iñigo
Xabier Mendiguren
Joxe Ramon Zubimendi

Hauxe bidali diet arrapostu

Bai, hauxe bidali diet arrapostu

Idatzi beharrean holan

Pd: Kataluniarrek orain bi urte lortu zuten .cat eta eskoziarrak (.sco),galestarrak (.cym), gailegoak (.gal) eta bretoiak (.brzh) ere lortzekotan dira.

hobeto legoke beste honetara

Pd: Kataluniarrek orain bi urte lortu zuten .cat eta lortzekotan dira ere eskoziarrak (.sco), galestarrak (.cym), gailegoak (.gal) eta bretoiak (.brzh).

Erramun Gerrikagoitia
ergerrika@gmail.com

Behintzat niri kostatu zait

Bai, behintzat niri kostatu zait ulertzea, nola halatsu kostutu edo kostatuko zaikee euskaldun gehienei. Lehenbiziko plana an Berria (domekea 15 martxoa 2009)

Eibarren obusak
zauritutakoei
lehergailuak
gordetzea egotz
diezaiekete

Ote da hau mezu informativoa -agertua an mass media- presentablea informativoki?

Ez dago lar argi textutxua, ez horregatio

Noiz dugun skribitzen zerbait da, prinzipioz, dadintzat ulertu; gera bedi argi hori lehenbizitik. Eta noiz dago zerbait skribitua pean photo bat, oinean na photoa, da irakurtzen eta ulertzen ezein nekerik gabe hori textua zein izan ohi da beti laburra eta ulerterraza. Baina niri, behintzat niri zein ohitua nago irakurtzen euskaraz, gertatu zait ze zaidala agitu photoaren peko lerroaldia gaitz ulertzen, lar gaitz nola ez zuen behar argiki.

Ikusten da an photoa gizon bat (Claude Labat) aitzinean ruina batzuk, murru batzuk beterik hon huntzorria, sastrakak edo sasiak. Delarik artikulu osoa buruz persekutionea an Lapurdi kontra konsideratuak sorginak an orai 400 urte 1609 inguruan. Eta pean, photo horren pean, dugu irakurtzen ahal ondokoa, lerro batean (Gara, astelehena 9 martxoa 2009, 8 or)

Claude Labat, sorginkeria epaiketak egin ziren Senpereko gazteluaren aitzinean

Nola ez bait dut ulertu textua irakurriaz batera behar izan dut pausatu eta reegin hori textua -mezua, informationea- modu ulergarrian edo behintzat yago ulergarrian (ulergarriagoan). Esaterako, hola

Claude Labat, gazteluaren aitzinean non egin ziren sorginkeria epaiketak

Dudarik ez dago ze mezua da, bere laburrean, ondoko hau

Claude Labat, gazteluaren aitzinean

Hitz batean ote da hori textua lar gaitza ulertzeko? Ala ote da pasablea edo ote da deus problearik ez duena ulertzeko edozeinek? Ote du konektatzen kin irakurle normal medioa eta ez horren medioa?

Mezu identikoa dena, baina, kin azal (itxura, syntaxis) differentea

Irakurtzen ari naiz liburua titulatzen

Testu-antolatzaileak, Erabilera estrategikoa ganik Euskaltzaindia, Jagon Saila, Corpus Batzordea (ISBN 978 84 95438 43 0)

zein liburua eskainia dit presidente Andres Urrutiak noiz mintzatu nintzaion buruz euskara erraza eta redaktatu yago erraz eta yago ulergarri. Hori liburua nago gustura irakurtzen ari zeren mintzatzen bait da buruz

korrektione grammatikala (gramatikalki zuzena)

eta

qualitate informativoa (gaitasun komunikatiboa)

ere esanik gainera ezen hori -korrektione grammatikala- ez da aski eta behar da kasu eman gainera informatzeari kin qualitatea lorturik textua ki informatione on relevantea edo ahalik gehien relevantea. Hortakoz hori bere titulua hon Erabilera estrategikoa. Liburua nahi dut lehenik irakurri bizkor gainetik dezadantzat berriro reirakurri pausatuago eta zentzu analytikoz.

Guzi horren harira dut irakurtzen gaur prensan (Berria, eguaztena 4 martxoa) titular bat emana orri nagusian (goian eskuinetara idatzia urdinez) eta barruan (igorririk referentzia ki 9 or) non bietan ematen da informatione berbera kin quasik titular identikoa baina halere differntea zeintzuetan -goraratuz liburua na Akademia- izanik ere bietan berdin korrekto grammatikalki da baina informativoki differente an qualitatea, qualitate informativoa.

Hara lehenengoa an lehenengo orria:

Urkulluk adierazi du inor ez duela "sakrifikatuko" boterea lortzeko

eta baita bigarrena 9. orrikoa:

Boterea lortzeko inor ez dutela "sakrifikatuko" dio Urkulluk

Hauek bi titularrok, nola esana bait dugu jada, dira biak berdin korrektu grammatikalki baina -eta hori da importantea hemen an prensa- informativoki bat hobea ezi bestea. Ez duelarik horrek esan nahi horregatio ezen behar da erabili soil formarik onena redaktatzeko eta baztertu bestea -quasik debekatu- izenean dela txarragoa. Seguru ze biak dirateke onak baina bat horregatio preferentea: na hobea informatikoki. Nola jakina bait da horiek possibilitateak ez dira bakarrak, hara exemplugarri bat gehiago:

Urkulluk adierazi du ez duela inor "sakrifikatuko" boterea lortzeko

Esan amaitzeko ezen diet gomendatzen ki euskal prensako redaktoreak irakurtzea hori liburua aipatua hasieran.