Monday, January 25, 2021

Euscal populuaren euscara, eta emparauena

 Gaurcoan ere eguingo dut verba buruz lexicoa euscaran. Halan, iracurtzen dut prensan ze ari direnac aztertzen euscal preso politicoen mundua aguertu dute estudioa titulatzen 

"Askatasun haizea". 

Ni ziur naiz ze nahi izan dutena esan da 

"Libertate haizea". 


Euscaraz mintzo diren herri guztietan eta ere auzo guztietan eta dialecto eta variante dialectal guztietan esaten da ganic horco euscaldunac libertate (edo libertade) verbá. Ez da handia eta ezta ere harritzecoa baina, purismo handico epocha hontan, purismo lexicaleco verbac (purismoac inventatu dituen verbac) desplazatzea traditioneco hitzac: 

garraioc transporte, 

balaunaldic generatione, 

ereserkic hymno, 

ziurtasun ezac inseguritate

edo 

askatasun hizac desplazatzen du libertate hitza.

... eta beste mila guehiago. Harritzecoa litzaque, zeren ez bait gara harritzen, ze politicoec ere ez dute dominatzen precisionez -euscaraz- termino edo vocabulario politicoa, gaztelaniaz bai.

5 comments:


  1. Edo erabiltzea elkarrizketa, orde eze konvertazioa (gure aitita-amamak konvertazinoa esaten zutena).

    Luis Lauzirika

    ReplyDelete
  2. Verba asco eta asco dagoz condenatuac eta persecutatuac euscaraz zeinac duten existentzia reala arten euscaldunac, esango nuque direla milaca.

    Conversatione hitza erabilten da dialecto guztietan eta Zuberoan concretuqui esaten da cumertza.
    Variante euscal hitza ere dago total persecutatua eta televisionean entzuten dugu ordez aldaera zein ez da erabilten inon.
    Berdin general hitzarequin noiz orain erabili ohi da orohar.
    Noiz entzuten dugu ze erdaraz esanten du norbaitec disculpa guero euscaraz ordez esaten dute barcatu.
    Complicatu euscal hitzarentzat hor dabil esateraco zail, nahasi, korapilotsu -dixit Elhuyar-.

    Holaco hitzen listá da lar luzea baina eguin beharrecoa ere.

    ReplyDelete
  3. *libere = libre
    libero = libro
    librequi
    libroqui
    libertate
    libertario
    libertarismo
    liberticida
    liberticidio
    liberatu
    liberatione
    liberatore = liberatzaile
    liberto
    liberal
    liberalismo
    liberalitate
    liberalqui
    liberaltassun
    liberalisatu = liberalizatu
    liberalisatione = liberalizatione
    libertario
    libertarismo
    libertino
    libertinismo
    libertinage
    illiberal
    illiberalitate
    + libratu eta beronen erathorriac

    ReplyDelete
  4. Okerrago dena, "elkarrizketa"k anulatzen ditu, "konversazio" ez ezik, "dialogo", "entrevista" eta are "interview" ere.

    Gilen

    ReplyDelete