Thursday, September 20, 2012

Euskal verbua segun Josu Lavin

 Josu Lavin-ek hau izkiriatu du: 

 Adisquideoc,

Compara itzaçue ondocooc eta repara ieçaioçu ETORRI aditzari:

Le he dicho que...
Erran diot ecen Manu DATORRELA (presentea)
Erran diot ecen Manu ETORRI DELA (presente perfectoa)
Erran diot ecen Manu ETORCEN DELA (presente imperfectoa)
Erran diot ecen Manu ETORRICO DELA (presente futuroa)
Erran diot ecen Manu ETOR DADILA (presente aoristoa)

Le dije que...
Erran nion ecen Manu CETORRELA (preteritoa)
Erran nion ecen Manu ETORRI CELA (preterito perfectoa)
Erran nion ecen Manu ETORCEN CELA (preterito imperfectoa)
Erran nion ecen Manu ETORRICO CELA (preterito futuro)
Erran nion ecen Manu ETOR CEDILA (preterito aoristo)

Le habría dicho que...
Erran nioque ecen Manu LETORRELA (atemporala)
Erran nioque ecen Manu ETORRI LICELA (atemporal perfectoa)
Erran nioque ecen Manu ETORCEN LICELA (atemporal imperfectoa)
Erran nioque ecen Manu ETORRICO LICELA (atemporal futuro)
Erran nioque ecen Manu ETOR LEDILA (atemporal aoristo)

DEMBORAC [NOIZ]:

DEMBORA BARRUAN
:
· PRESENTEA eta PRETERITOA
· · presentea = orainaldia
· · preteritoa = iraganaldia

DEMBORATIC AT:
· ATEMPORALA

ASPECTUAC [NOLA]:
· PERFECTOA: BURUTUA
· IMPERFECTOA: BURUTUGABEA
· FUTUROA: BURUTZECOA
· AORISTOA: INDETERMINATUA/INDEFINITUA

10 comments:

  1. Esquerric asco, Erramun, hona ecarceagatic questione hau.

    AORISTO hitzaren contracoa HORISTICO da.

    AORISTO: indefinitua, indeterminatua
    HORISTICO: definitua, determinatua

    Perfecto, imperfecto eta futuro aditzaren forma horisticoac dira, ceren adierazten baitigute cein garapen-gradutan dagoen equinça.

    PERFECTOA equinça amaitu denean,
    IMPERFECTOA equinça garatzen denean eta
    FUTURO equinça hasteco dagoenean.

    AORISTOAN ordea ez da garapen-graduric, equinça soila baicic.

    iracurri
    iracurcen
    iracurrico
    baina
    iracur

    Adeitsuqui

    ReplyDelete
  2. LIZELA hori LITZ + ELA da.

    LITZ da BALITZ forman agertzen den berbera.

    eta LITZ ere bada LITZATEKE forma agertzen zaiguna.



    ReplyDelete
  3. Aurreco aditz demborec BA prefixua harcen ahal dute:

    badator
    etorri bada
    etorcen bada
    etorrico bada
    etor badadi

    bacetorren
    etorri bacen
    etorcen bacen
    etor bacedin

    baletor
    etorri balitz
    etorcen balitz
    etorrico balitz
    etor baledi

    ETORCEN ahoscatzen da honela: ETORTZEN.

    BA particula hartu beharrean QUE particula harcen ahal dute. Euskara batuan KE.

    datorque
    etorri dateque
    etorcen dateque
    etorrico dateque
    etor daiteque

    cetorqueen
    etorri çatequeen
    etorcen çatequeen
    etorrico çatequeen
    etor citequeen

    letorque
    etorri liçateque
    etorcen liçateque
    etorrico liçateque
    etor liteque

    liçateque = litzateque
    (biac dira çucenac naffarrera batuan.

    ReplyDelete
  4. NAFFARRERA eta beronen versione simplificatua den NAFFARRERA BATUA ceharo standardizatuac ditugu.

    Adibidez:

    NAFFARRERA: ekarri, ethorri, epher, ilhun, senhar, arhin, urrhats, natione, psychologia, philosophia, orthographicoa, etc.
    K ahoscatzen da honela: KH


    NAFFARRERA BATUA: ecarri, etorri, eper, ilun, senar, arin, urrats, nacione, psicologia, filosofia, ortografico, etc.

    NAFFARRERA = LINGUA NAFFARRORUM

    EUSKARA eta EUSKARA BATUArequico differencia batez ere ortograficoa da.

    EUSKARA = LINGUA VASCONUM

    Adeitsuqui

    ReplyDelete
  5. Niri neuri bederen plazer izaten zait irakurtzea honelakoak, ez soil konzeptione edo visione linguistikoaren aldetik baizik ere zabalagotik, alderdi gehiagotik.

    ReplyDelete
  6. Nahi dut ere nabarmendu, isildu gabe, ze kausitzen dudala hor lan hortan -Josurenean- lexikoa arras eta total egokia zeinak laguntzen duen irakurlea ulertzera flexione verbalen valore semantikoa edo esangurea daroana.

    (presentea)
    (presente perfectoa)
    (presente imperfectoa)
    (presente futuroa)
    (presente aoristoa)

    (preteritoa)
    (preterito perfectoa)
    (preterito imperfectoa)
    (preterito futuro)
    (preterito aoristo)


    (atemporala)
    (atemporal perfectoa)
    (atemporal imperfectoa)
    (atemporal futuro)
    (atemporal aoristo)

    Hola izendatzea verboak da erabiltzea tabu barik eta normalki nola erabili izan den historikoki eta dugun ere erabiltzen. Nire aldetik bakarrik hori gatik neure zorionak. Zorion lexikalak, Josu.

    ReplyDelete
  7. Aupa Erramun,

    Euskaltzaindiaren terminologian:

    orain puntuala: dator
    orain burutua: etorri da
    orain ez-burutua: etortzen da
    orain geroa: etorriko da
    orain aspektugabea: etor dadi

    iragan puntuala: zetorren
    iragan burutua: etorri zen
    iragan ez-burutua: etortzen zen
    iragan geroa: etorriko zen
    iragan aspektugabea: etor zedin

    alegiazko puntuala: letor
    alegiazko burutua: etorri litz
    alegiazko ez-burutua: etortzen litz
    alegiazko geroa: etorriko litz
    alegiazko aspektugabea: etor ledi

    Hau da:

    Demborac:
    ·presentea: oraina
    ·preteritoa: iragana
    ·atemporala: alegiazkoa

    Aspectu horisticoac:
    ·perfectoa: burutua
    ·imperfectoa: ez-burutua
    ·futuroa: geroa

    Aspectu aoristicoa:
    ·aoristoa: aspektugabea

    Uste dut nireac hobequixe ulercen direla. ORAINALDIA eta IRAGANALDIA hobeac lirateque ORAINA eta IRAGANA baino.

    LITZ moducoac bai direla nolabait ere alegiazcoac, baina LEDI moducoac nehola ere ez.

    BALIZCO ERROTA ez da BALEDICO ERROTA.

    BALIZCOA ceharo irreala da, baina BALEDICOA guztiz possiblea.

    Ez daquit cergatic diren hain "garbiçale"!

    AORISTO ez erabilceagatic ASPEKTUGABEA erabilcen dute, non aspektu "erdarazcoa" agercen çaigu.
    Aspectugabea da definicionea, nolabait ere:

    Aoristoa aspektugabea da.

    ReplyDelete
  8. Eskerrik hanitx Erramun eta Josu zuen xehertazunagaiik. Oso erabilagarria atzamatzen diat. Goraintziak Xiberotik.

    Txabi

    ReplyDelete
  9. Lehenik, Txabi Artze, salutatzen haut bihotzetik adiskidetsu fin. Baina nahi diat resaltatu eta aupatu hire eretxia (edo ustea) zein har liteke ere opinionetzat ezen atxemaiten duala erabilgarria. Uste diat haizela referitzen lexiko transparente diaphanoari eta ere seguruenez verbua presentatzeko manera edo perceptioneari.

    Erremersiatzen diat hire agerpena hemen blogean hartzara.

    ReplyDelete
  10. Caixo,

    Aldez aurretic, çorionac Josu eguindaco eta hartutaco lanarengatic. Ideiac çucen estructuratzeco oso lagungarria suertatzen baita.

    Bestalde, Krutwigek erabilcen cituen Joanquiçun eta Ethorquiçun terminoac, cenequin luque erlacio çucena, aditzen denborarequin, ezta? Hau da, Ethorquiçuna atemporala dena içango al litzateque.

    Bainan, etorri dateque, presente perfectu becela clasificatzen deçula ulertu det, ondorioz Ethorquiçunac engñlobatuco zuqueen?

    Milesquer, adeitasunez

    AitorLN

    ReplyDelete