Tuesday, February 07, 2006

10 urte -behar dira- ikasteko soil euskal verbua, eta gero hurrengoa

Gaiak irten du hemen lehenago ere (Xabi Zalbide, Ricardo Gómez, Gotzon Garate, Mikel Mendizabal, Josu Lavin, ...) ea euskara den hizkuntza erraza edo gaitza edo konkretuz euskal verbua zenbateraino den asekiblea ganik nahi duenak ikasi edo hartu ezagutza reflexivo amplio normal bat, tzat euskaldun zaharrak eurak edo baita tzat nahi dutenak ikasi euskara. Ea diffikultatea den handia, normala, tartekoa edo hainbatekoa; dudarik ez dago ezen gero beti egongo dira variable personalak kin determinante asko (adina, gogoa, irakaslea, taldeko lagunak, interes ekonomiko edo politikoak, methodoa, nivel kulturala, ...).

Buruz thema hau zer pensatzen duten linguistek jakitea ez da txarra izango, inondik ere. Holan, hak linguista Timo Riiho finlandesa izan du interview zabal bat lau orrialdekoa an Argia errevistea (8 urtarrila 2006, nº 2.022). Esan behar da ze Timo Riiho-k euskara ondo dakiela eta gogoratzen naiz ni zelan nik ezagutu nuenean an Helsinki mintzatzen ginen beti euskaraz, kalean, restaurantean, bere etxean eta euskara zekiela normal, kasik igertzen ez zitzaiola euskara zela ikasiriko hizkuntza. Gainera, dudarik ez dago, ze da euskalzalea aparte izan linguistea eta orduan zen professorea an universitatea hon Helsinki. Orai bizi da Madrilen eta da zuzendaria hon Institutu Finlandesa hon Madrile.

Galdetzen dio tu Timi Riiho linguisteari hak Miel A. Elustondo:

--- Euskarak duen aditz laguntzailearen miresle zarela jakin dizut.

--- Zoragarria da. Euskal aditza ikaragarria da! Hizkuntzalari batentzat, zoragarria. Hori ikasteko hamar urte behar dira. Zuk txikitan ikasiko zenuen, baina arrotz batek hainbat urte behar ditu euskal aditz laguntzailea ondo ikasteko. Konplikatua da, baina zoragarria aldi berean: sistema perfektua da. Horrekin batera, euskararen arkaikotasuna ere ikaragarri maite dut. Europako historiaurrera jo behar dugu euskararen berri izateko. Berdin gure kasuan; suomieraren kasuan, esan nahi dut, nahiz eta zuek gu baino aitzinakoago zereten. Euskara ikastea, Europako historiaurrean sartzea da. Zoragarria.

--- Hizkuntzalaria ala arkeologoa zara zu?

--- Hizkuntzalaria, baina hizkuntzen historiaurrea maite dut batez ere.

Esango al du nehork ez dela euskara hizkuntza gaitza eta arkhaikoa? Nork, zeinek?

1 comment:

Erramun Gerrikagoitia said...

Nik ere pensatu nuen buruz hori, ezen zer ote da konkretuki tzat Timo Riiho hori euskararen arkhaikotasuna. Timok, izanik linguista bat an Helsinkiko universitatea, jakingo luke erantzuten galdera horri, baina nik ez dakit haren telephonorik ez helbiderik Madrilen. Argia-koak ba dakite, seguru.